سلامت نیوز: آمارهای جهانی نشان می‌دهد عواملی که درکشورهای مختلف موجب مرگ ومیرهای گسترده‌ می‌شوند بسیارمتفاوت‌اند اما درسطح جهانی اختلالات مرتبط با سوء مصرف مواد وبیماری‌های مزمن کلیوی بیشترین آمارمرگ ومیرهای ناگهانی و زودهنگام را ازسال 1990 میلادی تاکنون موجب شده‌اند.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از پانا،براساس این آمارها؛ برخلاف پیشرفت‌های پزشکی درکشورهای درحال توسعه وافزایش امید به زندگی اما نوع بیماری‌هایی که دراین کشورها شایع‌ترند بسیارمتفاوت است. درعین حال با توجه به کاهش باروری و افزایش جمعیت سالمندان جهان،میانگین سن فوت از46.7 درسال 1990 به 59.3 در2013 رسیده است.به علاوه با توجه به رشد جمعیت،مرگ ومیرهای ناشی ازبیماری‌های قلبی افزایش یافته است. بنابراین گزارش،نرخ جهانی امید به زندگی برای هردو جنسیت مرد و زن از65.3 درسال 1990 به 71.5 درسال 2013 رسیده و دراین میان امید به زندگی درزنان بیشتربوده است که اگرهمین روند ادامه داشته باشد امید به زندگی زنان تا سال 2030 به 85.3 سال وامید به زندگی مردان به 78.1 سال خواهد رسید.

اما نرخ امید به زندگی درآسیا 62 تا 80 سال اعلام شده است که ایران دراین شاخص با 73 سال، هفت سال با کشوراول آسیا که ژاپن است، فاصله دارد.براساس آمارهای جهانی هنگ کنک با 83 سال دارای بیشترین نرخ امید به زندگی و سیرالئون وافغانستان با 47 و 43 دارای کمترین نرخ امید به زندگی درجهان هستند. 

امروزه دردنیا یکی ازشاخص های مهم توسعه یافتگی وتوسعه نیافتگی مربوط به شاخص«امید به زندگی»است.

امید به زندگی یک شاخص آماری است که نشان می‌دهد متوسط طول عمردریک جامعه چقدراست و یا به عبارت دیگرهرعضوآن جامعه چند سال می‌تواند توقع حیات داشته باشد.

براساس آماری که توسط دكتر دستجردی وزیراسبق بهداشت اعلام شد این شاخص درکشور برای زنان 74.6 ومردان 72.3 است. اما آمارهای مرکز آمارایران کمترازاین رقم را نشان می دهد. آمارهای دیگری هم با کمی تفاوت توسط برخی ازمراجع عنوان شده دربرخی ازآمارها نیزاین شاخص 72سال اعلام شده است. موسسه لگاتوم این شاخص را درسال 2011 میلادی درایران 70.6 اعلام کرده است که براساس آن رتبه کشور144 درمیان کشورهای دنیا است.

همچنین براساس گزارش سرشماری نفوس ومسکن سال 90 که از سوی مرکز آمارایران ارائه شده، امید به زندگی زنان ایرانی 74 سال و6 ماه وامید به زندگی مردان 72 سال و یکماه بوده است.گزارش مرکز آمار نشان می‌دهد که امید به زندگی ایرانی‌ها ظرف پنج‌سال از85 تا 90 اندکی رشد کرده بطوریکه در سال 85 این شاخص برای مردان 71 سال و یکماه و برای زنان 73 سال و یکماه بوده است.

 این در حالی است که براساس سند چشم انداز بیست ساله کشور(ایران1404) ایران باید ازنظر شاخص‌های رفاهی در صدر کشورهای منطقه قرارگیرد.اما آمارهای ارائه شده دراین حوزه نشان می دهد که تردید در زمینه  تحقق مفاد این سند وجود دارد.

همچنین براساس گزارش دیگری محدوده شاخص«امید به زندگی» درکشورهای مختلف آسیا بین 62 تا 80 سال و فاصله هرکشوربا کشور بعدی بین یک تا سه سال است وتنها کشورمستثنی ازاین قاعده کشورافغانستان است که شاخص «امید به زندگی» آن 43 سال بوده واختلاف آن با کشوربالایی خود تقریباً به 19 سال می‌رسد.علاوه براین، نرخ امید به زندگی کشوراول 80 سال وهفت ماه و فاصله کشورایران از آن بیش ازهفت سال است.

چندی پیش امیرحسین قاضی زاده وزیربهداشت سن امید به زندگی در ایران را 72 سال  اعلام کرد .به گفته وزیر بهداشت، ارتقای شاخص‌های بهداشتی دراین زمینه اثرگذار بوده است.معاون وزیربهداشت نیزدراین زمینه می گوید: طی 45 سال گذشته امید به زندگی درایران 22 سال افزایش یافته است.ملک‌زاده طرح تحول نظام سلامت در کشور را عامل مهمی در ارتقای شاخص های نرخ امید به زندگی می داند .

به گفته وی انجام کارهای تحقیقاتی و پژوهشی می‌تواند روند تکثیر بیماری‌ها را کاهش دهد و به ویژه در بیماری‌های مزمن به گونه‌ای است که اگر تحقیقات انجام شود و مردم آگاه‌سازی شوند با پیشگیری می‌توان تا حد زیادی افزایش بیماری‌های مزمن مانند سکته‌های مغزی، قلبی وانواع دیابت‌ها و بیماری فشار خون را کاهش داد.

معاون وزیر بهداشت می گوید:طی 45 سال گذشته با ارائه خدمات درمراکز بهداشتی درمانی امید به زندگی در ایران 22 سال افزایش داشته و سن مردها تا 71.5 و زن‌ها تا 73 سال رسیده است.

به گفته وی  50 درصد مرگ و میر‌‌ به دلیل سکته‌ها،حدود 15 درصد سرطان‌ها وسه تا چهار درصد نارسایی‌های کلیه وکبد هستند، درکشورهایی مثل نروژو فنلاند از 40 سال پیش تحقیقات انجام داده و به این نتیجه رسیده‌اند که 80 درصد بیماری‌ها را می‌توان ازحالت زود‌رس بیرون آورد وامید به زندگی دراین کشورها از80 سال هم بیشتراست.

ملک‌زاده به هزینه‌های بیماری‌ها وپایین آمدن سطح زندگی بیماران دراثرهزینه‌های زیاد اشاره می کند ومی گوید:جمعیت کشورما خوشبختانه با‌سواد هستند وبا بالا بردن آگاهی‌های سلامت خود می‌توانند دربهبود زندگی موثر باشند.

وی 35 درصد سکته‌های زودرس را زیر55 سال عنوان می کند ومی افزاید:10 درصد این تعداد زیر40 سال هستند‌ و فردی که محورخانواده است،اگر به سکته مبتلا شود،برای خانواده‌اش فاجعه‌ای به حساب می‌آید.

وی به امضای پیمان‌نامه کشورهایی ازجمله ایران مبنی برکاهش 25 درصدی مرگ ومیرها دراثر بیماری‌های مزمن تا 10 سال آینده اشاره می کند ومی گوید:انجام پژوهش و تحقیقات درمرحله اول کارما قرار دارد واساس کارما مردم هستند که دراین راستا باید آگاهی داشته باشند وازتوان آنها در کاهش این روند‌ها استفاده کنیم.

طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی،افزایش امید به زندگی درعین حال پیشرفت بیماری‌های خاص مانند سرطان کبد مربوط به هپاتیتC، مصرف داروهای مخدر،اختلالات ریتم قلب یا دیابت را در سایه قرار می‌دهد. این پژوهش نشان می‌دهد که برخی از بیماری‌های مزمن مهم مورد غفلت قرار گرفته و درحال افزایش‌اند؛به‌ویژه مشکلات سلامت درپیوند با مواد مخدر،سیروزکبد، دیابت و نارسایی مزمن کلیه ازمهم‌ترین آنها است.

طبق همین گزارش ،۱۰ عامل مرگ ومیردرایران به قرارزیرهستند؛ بیماری ایسکمیک قلب، عوارض زایمان زودرس، بیماری‌های مادرزادی، تصادف رانندگی، سکته مغزی، عفونت ریوی، سایر بیماری‌های قلبی عروقی، بیماری قلبی ناشی از فشارخون بالا، بیماری مزمن انسداد ریه، آسیب‌رسانی به خویش(خودکشی، اعتیاد …) این عوامل برداده‌های دانشگاه‌های«علوم پزشکی ایران» و موسسات ومراکز بهداشتی و درمانی استان‌های مختلف استوارشده‌اند. مراکز وسازمان‌های مختلفی دراعلام رده‌بندی شاخص امید زندگی مشارکت دارند که سازمان ملل متحد وسازمان بهداشت جهانی برخی ازآنها هستند.