سلامت نیوز: چرایی و راهكارهای مقابله با عفونت‌های بیمارستانی در برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری با حضور محمد حسین میردهقان؛ مدیركل نظارت بر امور درمان وزارت بهداشت، حسین معصومی اصل؛ فوق تخصص بیماری‌های عفونی كودكان و تدوین‌كننده دستورالعمل كنترل عفونت‌های بیمارستانی و محمد مهدی‌گویا؛ رییس مركز مدیریت بیماری‌های واگیر وزارت بهداشت مورد بحث و بررسی قرار گرفت.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه اعتماد،میردهقان در ابتدا در پاسخ به سوال مبنی بر اینكه آمار ابتلا به عفونت‌های بیمارستانی در سال ٩٣ چقدر بوده است، گفت: بحث عفونت و نحوه كنترل آن از جمله مسائل مهم به حساب می‌آید به گونه‌ای كه در هر مركز و در هر بخشی هشت تا ١٠ درصد مربوط به كنترل بیمارستانی ذكر شده است البته این امر بستگی به نوع بخش یا بیمارستان دارد. وی با اشاره به اینكه در كشورهای در حال توسعه این آمار بین ٧/٥ تا ١٩ درصد است، خاطرنشان كرد: در ایران این آمار ٨ تا ١٠ درصد است.

وی با اشاره به اینكه ما در وضع ایده‌آلی به سر نمی‌بریم، اظهارداشت: اما درپنج سال اخیر با رشد بسیار خوبی در این مساله روبه‌رو بوده‌ایم. میردهقان با اشاره به اینكه عفونت بیمارستانی به عنوان فرهنگ بیمارستان جا افتاده است، ادامه داد: از بالاترین سطح بیمارستان كه همان رییس است تا كارمندان درگیر مساله كنترل عفونت هستند.

مدیركل نظارت بر امور درمان وزارت بهداشت با اشاره به نوع جمع‌آوری دیتاها گفت: در ایران نظام دقیق ثبت عفونت وجود ندارد. وی اشاره كرد كه ٩٠٠ و اندی بیمارستان در كشور داریم اما تعریف جامعی در این رابطه در كشور وجود ندارد و این در حالی است كه معیارهای بیست‌گانه‌ای برای سنجش عفونت در بیمارستان‌ها وجود دارد كه متاسفانه این مساله به خوبی در بیمارستان‌ها تعریف نشده است.

حسین معصومی اصل در ادامه برنامه طی گفت‌وگوی زنده تلفنی در پاسخ به اینكه در دنیا استاندارد عفونت بیمارستانی چقدر است، گفت: آمار عفونت‌های بیمارستانی بر اساس گزارش سازمان جهانی بهداشت در كشورهایی نظیر امریكا بین شش تا ١١ درصد است این در حالی است كه در كشورهای در حال توسعه این آمار بالای ٢٥ درصد ذكر شده و فوق تخصص عفونی با اشاره به اینكه بر اساس مطالعاتی كه در كشور انجام داده‌ایم آمار عفونت‌های بیمارستانی بین ١٠ تا١٥ درصد در كشورمان عنوان شده است.

وی با اشاره به اینكه متوسط آمار عفونت‌های بیمارستانی كشورمان بین ١٠ تا ١٢ درصد است، خاطرنشان كرد: در كشور نظام مراقبت برقرار شده است به گونه‌ای كه در ٤٠٠ بیمارستان دیتا بانك وجود دارد. محمدمهدی گویا در ادامه برنامه طی گفت‌وگوی زنده تلفنی در پاسخ به اینكه آیا وضعیت را در بیمارستان‌ها مطلوب می‌بینید، ادامه داد: عفونت بیمارستانی در همه بیمارستان‌های دنیا رخ می‌دهد بنابراین هر كجا كه بسیار خوب كار كنند میزان عفونت كم می‌شود و این آمار هیچ‌وقت به صفر نمی‌رسد.

وی با اشاره به اینكه ثبت عفونت‌های بیمارستانی با رخداد عفونت‌ها فرق می‌كند، گفت: هر چه نظام ثبت قوی باشد این مساله می‌تواند در كنترل عفونت تاثیرگذار باشد.

گویا در پاسخ به سوال دیگری مبنی بر اینكه آیا در یك سال اخیر آمار عفونت‌های بیمارستانی بیشتر شده است، اظهارداشت: بنده گمان می‌كنم آمارها بیشتر از این است و از آنجایی كه نظام ثبت عفونت‌های بیمارستانی ما نظام جوانی است قضاوت در مورد این موضوع چندین سال طول می‌كشد.

گویا با بیان اینكه نظام ثبت عفونت‌های بیمارستانی در حال حاضر تقویت شده است، گفت: در حال حاضر ٤٠٠ بیمارستان وضعیت خود را درخصوص بیماری‌های عفونی گزارش می‌دهند.

در بخش دیگری از این برنامه پرستار بخش مراقبت‌های ویژه یك بیمارستان دولتی كه از طریق تماس تلفنی در این برنامه حاضر شده بود نیز درخصوص چرایی ایجاد عفونت‌های بیمارستانی اظهارداشت: آموزش‌ها كافی است ولی نظارت در این بخش شدید نیست.

وی ادامه داد: مهم‌ترین عامل انتقال عفونت‌های بیمارستانی این است كه شست و شوی دست به درستی توسط كادر بیمارستانی رعایت نمی‌شود و به‌طور مثال برخی پزشكان تنها با یك بار شست و شوی دست خود چندین بیمار را مورد معاینه قرار می‌دهند.

در ادامه گفت‌وگوی ویژه خبری، میردهقان درخصوص مرگ تعدادی از نوزادان در بخش مراقبت از نوزادان بیمارستان امام خمینی ضمن عدم تكذیب این موضوع اظهار داشت: بیمارستان امام خمینی از دی ماه دچار دو نوع عفونت نوزاد می‌شود. میردهقان ادامه داد: آمار ورودی اورژانس در همه بیمارستان‌ها برای مادران پر خطر بین پنج تا ده درصد است ولی این آمار در اورژانس بیمارستان امام خمینی بالغ بر ٥٠ تا ٦٠ درصد است و اكثر مادرانی كه وارد این بیمارستان می‌شوند مادران پرخطری هستند.

مدیركل نظارت بر امور درمان وزارت بهداشت با بیان اینكه اتفاقی كه برای ٩ نوزاد در این بیمارستان رخ داد در طی سه ماه بوده است تصریح كرد: میانگین وزنی اغلب نوزادانی كه در بخش ویژه مراقبت از نوزادان این بیمارستان هستند یك كیلو و ٢٠٠ گرم است و میانگین هفته‌های زایمان نیز ٣٠ هفته است و این به معنای آن است كه نوزاد نارس است و نوزادان با این شرایط در پایین‌ترین وضعیت ایمنی قرار دارند.

وی ادامه داد: روندی كه در بیمارستان امام خمینی به وجود آمد روندی طبیعی بود كه ممكن است در هر جایی اتفاق افتد. میردهقان در ادامه در پاسخ به این سوال كه بعضا در اتاق عمل یكی از بیمارستان‌ها عفونت گزارش می‌شود اما آن اتاق عمل همچنان به كار خود ادامه می‌دهد تا اینكه بعد از مدتی تعطیل و ضد عفونی می‌شود، اظهارداشت: این موضوع نقص كار است كه باید رسیدگی شود و باید مورد نظارت بیشتری قرار گیرد.

مدیركل نظارت بر امور درمان وزارت بهداشت تصریح كرد: همان‌طور كه گفته شد یكی از محورهای بیست‌گانه كنترل عفونت‌های بیمارستانی ارایه گزارش‌های به موقع و تصمیم‌گیری به موقع است. وی در پاسخ به اینكه چه اقدامی برای تشدید نظارت‌ها شده است، اظهارداشت: در بیمارستان‌ها پزشك، سوپر وایزر، پرستاران و كمیته كنترل عفونت را داریم كه آنها بحث عفونت‌های بیمارستانی را نظارت می‌كنند و بحث دوم در این رابطه بحث اعتبار بخشی است كه باید مورد توجه قرار گیرد.

در بخش دیگری از برنامه گفت‌وگوی ویژه خبری، معصومی اصل در پاسخ به این سوال كه آیا شما پس از ٩ سال از اجرای دستورالعمل كنترل عفونت‌های بیمارستانی كه خود آن را تدوین كردید از روند اجرایی آن راضی هستید یا خیر، گفت: خوشبختانه روند اجرایی خوب بوده است اما نكته‌ای كه باید به آن توجه كرد این است كه هدف ما كاهش عفونت‌های بیمارستانی است نه اینكه آنها را به صفر برسانیم چرا كه بحث عفونت‌های بیمارستانی امری طبیعی است و ما باید تنها به دنبال كاهش آن باشیم چون هیچگاه عفونت‌های بیمارستانی به صفر نمی‌رسد.

وی با تاكید بر اینكه حدود ٨٠ درصد عفونت‌های بیمارستانی قابل پیشگیری است، گفت: در این راستا لازم است مراقبت‌ها، تشخیص و گزارش به موقع انجام شود تا بر اساس آن اقدامات كنترلی را افزایش دهیم. در ادامه، میردهقان درخصوص وضعیت عفونت‌های بیمارستانی در كشور در مقایسه با كشورهای منطقه اظهارداشت: با وجود اینكه پیشرفت‌های خوبی در چند سال گذشته حاصل شده در وضعیت ایده‌آلی نیستیم ضمن اینكه باید مجددا تاكید كنم عفونت‌های بیمارستانی امری طبیعی است و ما باید به دنبال كنترل آن باشیم.

میردهقان ادامه داد: نكته دوم بحث نظام ثبت عفونت‌های بیمارستانی است كه این نظام تازه شروع به كار كرده كه امیدواریم روز به روز بالغ‌تر شود. وی تصریح كرد: تجهیزات بیمارستانی و استرلیزاسیون بیمارستانی و بحث تكنیك‌های مدرن روز نیز از جمله موارد دیگری است كه باید برای كاهش عفونت‌های بیمارستانی مد نظر قرار دهیم ضمن اینكه ما در حال حاضر نیز نیاز مبرم داریم كه مجددا آموزش‌هایمان را ارتقا دهیم.