سلامت نیوز:هر سال 1 میلیون و 240 هزار مرگ ناشی از حوادث ترافیكی در دنیا رخ می‌دهد. مرگ‌و‌میر ناشی از حوادث ترافیكی هشتمین علت مرگ از همه علل و اولین علت مرگ در جوانان (افراد 29-15ساله) است. از این رقم، 270 هزار مرگ به‌علت تصادف عابران پیاده اتفاق می‌افتد؛ یعنی 22درصد از تعداد كل مرگ‌های حوادث ترافیكی به مرگ عابران پیاده مربوط است.
به گزارش سلامت نیوز، دكتر علیرضا مغیثی متخصص پزشكی اجتماعی و دکترای پیشگیری از حوادث و ارتقای ایمنی در هفته نامه سلامت نوشت: همه ما در طول روز ممکن است به‌عنوان عابر پیاده از خیابان عبور کنیم. بسیاری از اوقات، این کار با پیاده‌روی آغاز می‌شود و در پایان روز با پیاده‌روی خاتمه می‌یابد. با وجود این، به علت بی‌توجهی، همیشه عابران پیاده در معرض خطر قرار دارند.
هر سال 1 میلیون و 240 هزار مرگ ناشی از حوادث ترافیكی در دنیا رخ می‌دهد. مرگ‌و‌میر ناشی از حوادث ترافیكی هشتمین علت مرگ از همه علل و اولین علت مرگ در جوانان (افراد 29-15ساله) است. از این رقم، 270 هزار مرگ به‌علت تصادف عابران پیاده اتفاق می‌افتد؛ یعنی 22درصد از تعداد كل مرگ‌های حوادث ترافیكی به مرگ عابران پیاده مربوط است.
در هر تصادف، احتمال کشته شدن عابران پیاده 5/1 برابر بیشتر از احتمال كشته‌شدن سرنشینان خودرو است. مردان اعم از بزرگسالان و كودكان بیشتر در معرض خطر هستند. در كشورهای با درآمد بالا، افراد سالمند بیشترین قربانیان تصادف‌های عابرپیاده‌اند. از عمده علل آن می‌توان به كاهش دید، زمان واكنش طولانی و كندی در حركت اشاره کرد، اما در كشورهای كمتر توسعه‌یافته و با درآمد متوسط و پایین، كودكان و جوانان قربانیان اصلی حوادث مرتبط با عابرپیاده محسوب می‌شوند. از علل اصلی می‌توان به نظارت‌نداشتن والدین بر عملکرد كودكان و نامتناسب بودن معابر برای عبور عابرپیاده و بی‌توجهی وسایل‌نقلیه موتوری و غیرموتوری به عابرپیاده نام برد. باید به خاطر داشت كه به ازای هر یك مرگ، ده‌ها نفر مجروح بر اثر حوادث ترافیكی و در هنگام پیاده‌روی به جا می‌ماند.
آمار مرگ عابران در گوشه‌وکنار دنیا
كشورها در تخمین تعداد مرگ‌های عابران پیاده معمولا كم‌شماری دارند و باید در پی آن باشند كه نظامی كارا برای ثبت این وقایع به وجود آورند. در سال 2012 در ایالات متحده آمریكا، 4 هزار و 743 هزار عابر پیاده كشته و 76 هزار عابر پیاده مصدوم شدند. به این معنا كه در كشور آمریكا در هر 2 ساعت یك عابرپیاده كشته و هر 7 دقیقه یك عابرپیاده مصدوم می‌شود.
در كل 12درصد از مرگ ناشی از حوادث ترافیكی به عابران پیاده مربوط است. این نسبت در السالوادور 61درصد، در بنگلادش 42درصد و در غنا 44درصد است. در ایران 28درصد از مرگ‌های ناشی از حوادث ترافیكی به عابران پیاده مربوط است.
الگوی حوادث عابران پیاده در كشورهای مختلف با یكدیگر تفاوت دارد. در كشورهای توسعه‌یافته، عابران پیاده در خیابان‌های شهرها دچار حادثه می‌شوند، در حالی كه در كشورهای در حال توسعه و كمتر توسعه‌یافته عابران در جاده‌های اصلی و روستایی كشور دچار آسیب می‌شوند. به هر حال، این حوادث در هر كجا كه اتفاق بیفتد، یكی از عوامل اصلی آن این است که راننده وسایل نقلیه موتوری یا غیرموتوری، عابر پیاده را نمی‌بینند یا برعكس. معمولا حوادث اینچنینی در هوای مه‌آلود و هنگام غروب یا طلوع خورشید به بیشترین میزان خود می‌رسد.
رایج‌ترین آسیب‌های عابران
از نقطه‌نظر بیومكانیك معمولا برخورد عابرپیاده با خودرو یا موتورسیكلت از جلو است. در بزرگسالان، رایج‌ترین قسمتی که ضربه می‌خورد، ضربه بین ساق پا و مفصل زانو است که با سپر خودرو برخورد می‌کند. پس از آن، برخورد ران با لبه كاپوت خودرو و سپس برخورد لگن یا قفسه‌سینه با بدنه كاپوت است. درنهایت سر به قسمت انتهایی كاپوت یا دریچه بادگیر پایین شیشه جلو برخورد می‌کند. در مورد كودكان، این الگو متفاوت است. اولین برخورد كودكان به علت داشتن قد كوتاه، با سر یا گلو خواهد بود. شدیدترین ضربه‌ها هم نتیجه برخورد مستقیم وسیله‌نقلیه با عابر است تا برخورد عابر به زمین محل حادثه. درنتیجه شدت حادثه به شاخص‌هایی مانند سرعت هنگام برخورد، نوع خودرو و میزان سختی سپر خودرو بستگی دارد.
عوارض ناشی از حوادث رانندگی
معمولا حوادث مربوط به عابران پیاده بسیار شدید است و مصدومان دچار ناتوانی دائمی می‌شوند. شایع‌ترین آسیب‌های عابران پیاده شامل ضربه مغزی و نخاعی و شكستگی در ناحیه پاست. درمان این نوع آسیب‌ها طولانی‌مدت است و به توانبخشی نیاز دارد. تاثیر اینگونه حوادث بر نظام سلامت كشور بسیار زیاد است. اگرچه به تنهایی برآورد نشده است اما بین 3-1 درصد از تولید ناخالص ملی صرف حوادث ترافیكی می‌شود. براساس برآورد وزارت بهداشت در سال 1384 این میزان برای حوادث ترافیكی در ایران حدود 5 درصد از تولید ناخالص ملی را به خود اختصاص می‌دهد. گرچه در بعضی از كشورها این میزان به بیش از 6 درصد هم می‌رسد. حوادث ترافیكی معمولا افراد كم‌درآمد اجتماع و نان‌آور خانواده را می‌كشد یا ناتوان می‌کند كه همین امر باعث سوق دادن خانواده به فقر مطلق خواهد بود.
عوامل زمینه‌ساز حوادث عابران
در خیابان انواع كاربران راه‌ها حضور دارند؛ عابران پیاده، راكبان موتورسیكلت و دوچرخه، رانندگان و سرنشینان خودروهای بزرگ و كوچك. قاعدتا حضور آنها نباید باعث تصادف یا آسیب‌های ناشی از آن شود ولی در واقعیت اینطور نیست. تعامل این وسایل در كنار هم و وجود نداشتن ایمنی كافی باعث به وجود آمدن حوادث و آسیب‌های ناشی از آن می‌شود. عواملی كه باعث ایجاد حوادث برای عابران پیاده می‌شود، كاملا شناخته شده‌اند:
1) رفتار رانندگان: سرعت بالا، رانندگی تحت‌تاثیر دارو و الكل، رانندگی توام با حواس‌پرتی و احترام‌نگذاشتن به حقوق عابر پیاده.
2) رفتار عابران پیاده: نداشتن تعادل در راه رفتن به علت سوءمصرف دارو و الكل، راه رفتن توام با بی‌دقتی و حواس‌پرتی، ناتوانی در دید و رعایت‌نکردن قوانین مربوط به عابر پیاده.
3) طراحی خیابان: رعایت‌نکردن استانداردهای مربوط به نیازهای عابرپیاده در طراحی خیابان مانند وجود نداشتن پیاده‌رو مناسب، پل عابرپیاده یا زیرگذر و نور ناكافی در خیابان.
4) طراحی خودرو: رعایت‌نکردن استانداردهای مربوط به خودروی دوستدار عابرپیاده، نداشتن ترمز اتوماتیك ضد برخورد و نداشتن حفاظ مناسب برای سپرها در برخورد با عابر پیاده.
5) امدادرسانی: اطلاع‌نداشتن به موقع از حادثه، انجام نشدن مراقبت‌های پیش‌بیمارستانی و بیمارستانی موثر.
راهکارهای پیشگیری از حوادث عابران
بسیاری از موازین برای ایمنی عابر پیاده وجود دارد. برای اینكه بدانیم چه موازینی در كدام‌یك از جوامع بیشترین تاثیر را دارند، باید بررسی‌های میدانی انجام بگیرد. تعدادی از این موارد چنین است:
راهکارهای مربوط به راننده/راكب
1) كاهش سرعت مجاز: اعمال قانون برای تخطی‌نکردن از سرعت مطمئنه كه در نقاط شهری حداكثر 5 كیلومتر در ساعت و در حواشی مدارس به 30 كیلومتر در ساعت باید کاهش یابد.
2) استفاده‌نکردن از تلفن‌همراه؛ چه از خود گوشی تلفن، چه از طریق هندزفری: هر دو روش به یك میزان باعث حواس‌پرتی راننده می‌شود.
3) استفاده‌نکردن راننده از داروهای محرك و روانگردان و الكل
4) ترویج فرهنگ احترام به حقوق عابران پیاده: برای رانندگان خودرو، راكبان موتورسیكلت و دوچرخه، ترویج این فرهنگ ضرورت دارد.
راهکارهای مربوط به عابرپیاده
1) اعمال قوانین موثر: ضرورت اعمال قوانینی كه سوءمصرف داروهایی كه باعث به هم زدن تعادل در هنگام راه رفتن می‌شود را منع كند.
2) آموزش عمومی: آموزش برای استفاده از لباس‌های روشن یا برچسب‌های شبرنگی (شب‌نما) به‌خصوص هنگام شب و هنگام غروب و فجر.
3) ارتقای فرهنگ رانندگی: ارتقای فرهنگ استفاده از خطوط عابرپیاده و احترام به قوانین راهنمایی و رانندگی برای عابر پیاده.
راهکارهای مربوط به خیابان و معابر
1) جداسازی معابر از یكدیگر، ایجاد معابر جداگانه برای استفاده عابر پیاده و دیگر استفاده‌كنندگان از راه مانند دوچرخه، خودرو و موتورسیكلت
2) ایجاد سرعت‌گیر برای كاهش اجباری سرعت به‌خصوص اطراف مدارس
3) ارتقای روشنایی معابر به‌خصوص در مسیر حركت عابران پیاده
4) برداشتن موانعی كه بین دید عابران پیاده و رانندگان خودرو و راكبان موتورسیكلت و دوچرخه قرار می‌گیرد.
5) ایجاد مناطقی كه فقط عابرپیاده حق استفاده از آن را دارد.
6) ایجاد زیرساخت‌های لازم برای ایمنی كودكان در اطراف مدارس و را‌ه‌های منتهی به مدارس
خلاصه اینکه
ایمنی عابرپیاده یك مسئولیت همگانی و مشترك بین سازمان‌ها با جلب مشاركت جامعه است. هر كدام از كاربران راه‌ها (عابران‌پیاده، رانندگان خودرو و راكبان موتورسیكلت و دوچرخه) وظایفی در قبال ایمنی عابرپیاده دارند كه باید ایفا كنند. با وجود این، دولت‌ها نقش بسیار اساسی برای ایمنی عابران پیاده از طریق قانونگذاری و اعمال قانون، ایجاد زیرساخت‌های لازم و استانداردگذاری و نظارت بر استانداردهای لازم دارند.
نظر شما