سلامت نیوز:با وجود اینکه در سالهای اخیر اقدامات مختلفی از طرف دولتها برای مبارزه با زمینخواری صورت گرفته است و قوانین مختلفی در این رابطه وجود دارد که در صورت اجرا میتواند دست متخلفان را از سرزمینی که متعلق به همه مردم است کوتاه کند اما زمینخواری و کوهخواری پدیدهای است که همچنان در حال رخ دادن است؛ از زمینها و کوههای اطراف تهران تا جنگلها، مراتع و زمینهای ساحلی غرب مازندران.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه جهان صنعت،یکی از ساکنان منطقه «لاویج» در مازندران از زمینی در این منطقه حرف میزند که نزدیک 17 سال پیش به قیمتی ارزان و توسط یکی از کارخانههای صنعتی از افراد محلی منطقه خریده میشود تا با ایجاد شغل، منبع درآمدی برای آنها باشد اما این اتفاق در نهایت رخ نمیدهد و زمین 13 هکتاری به قیمتی بالا به یکی از بانکهای خصوصی کشور فروخته میشود و سر روستاییان بیکلاه میماند. این قصه به شکلهای مختلف در نقاط مختلف کشور به خصوص مناطق بکر و توریستی اتفاق افتاده است، فروش زمینهای بکر به فوتبالیستها، بازیگران و افراد مشهور هم یکی از این نمونههاست. با اینکه ماده «55» قانون حفاظت و بهرهبرداری از جنگلها و مراتع، هرگونه تجاوز به عرصههای جنگلی، مرتعی و بیشهها را ممنوع اعلام کرده است اما حکایت زمینخواری و فروش زمینهای بکر جنگلی به افراد حقیقی و حقوقی خاص مدام تکرار میشود.
تخریب پنهان و آشکار منابع طبیعی
بهمن افراسیابی، مدیرکل دفتر حفاظت و حمایت سازمان جنگلها، مراتع و آبخیزداری عوامل تخریب منابع طبیعی را به دو شکل پنهان و آشکار تقسیم کرده و در توضیح عوامل آشکار تخریب به «جهانصنعت» میگوید: «تخریب پنهان زمانی رخ میدهد که انسان بیش از توان زمین و ظرفیت مراتع از آنها استفاده میکند و با این شیوه، تغییراتی در کم و کیف پوشش گیاهی منطقه از جمله جنگلها، مراتع و بیابانها به وجود میآورد.»
آنطور که افراسیابی میگوید تخریب پنهان در صورت ادامه به تدریج بروز ریزگردها، توفان شن و خاک، افت آبهای زیرزمینی و خشک شدن چشمهها را به دنبال دارد و اینها همه همان عواملی است که سرزمین ما با آن روبهرو است و مسوولان باید اقداماتی برای پایان دادن به تخریب پنهان منابع طبیعی انجام دهند.
مدیرکل دفتر حفاظت و حمایت سازمان جنگلها آمارهای هولناکی از تخریب پنهان میدهد: همین حالا وجود 84 میلیون واحد دامی در جوامع روستایی و عشایری کشور، 5/2 برابر توان مراتع کشور است و جمعیت مازاد در طبیعت 7/5 برابر ظرفیت سرزمین است. زندگی 917 هزار خانوار به منابع طبیعی وابسته است و این بسیار بیشتر از توان منابع طبیعی است. وی میگوید: «بسیاری برای توسعه زندگی و حیات به منابع طبیعی نیاز دارند سالانه هشت میلیون مترمکعب چوب و 600 هزار تن بوته توسط جنگلنشینان و طبیعتنشینان به عنوان استفاده از سوخت بهرهبرداری میشود.»
تخریب آشکار اما همان چیزی است که سرزمینهای بکر شمال و شمال غرب کشور، جنگلها و مراتع بکر به آن دچار شدهاند: تخریب، ساختوساز غیرمجاز، تصرفات و تغییر کاربری. ایجاد خط حایل (کمربند حفاظتی سبز و یا خاکریز) برای مشخص کردن مرز میان اراضی مستثنیات و منابع طبیعی و همچنین جلوگیری از تجاوز به اراضی منابع طبیعی با هدف تثبیت یکی از سیاستهای اجرایی است که به گفته افراسیابی تا به امروز انجام شده است. وی میگوید: «برای مهار این تجاوزات گشتهای مراقبت در نظر گرفتهایم که توسط یگان حفاظت محیطزیست انجام میشود. ما دوست نداریم در منابع طبیعی هیچ تخریبی اتفاق بیفتد اما نمیشود تخلفات را به صفر رساند ممکن است افرادی زمینی را تصرف کنند و پروندهشان به مراجع قضایی برود یا اینکه ممکن است دست ما از متخلفان کوتاه شود و نتوانیم جلوی آنها را بگیریم.»
افراسیابی به سخنان مقام معظم رهبری با این مضمون که «اجازه ندهیم کسانی بیایند با دستاندازی به زمینهای گوناگون اطراف شهر و حومههای شهر و مناطق خوب، ثروت عمومی را به نوبه خود تبدیل کنند به ثروت شخصی.» اشاره میکند و از تلاش مضاعف مسوولان بعد از این هشدارها و پیگیری جدی کمیسیون اصل «90» درخصوص آسیبشناسی و ارایه روشهای مانع شدن یا به حداقل رساندن زمینخواری خبر میدهد. اگرچه پیش از این نیز به مساله زمینخواری رسیدگی میشد اما بعد از دیدار مسوولان دولتی و مقام معظم رهبری بود که محمدعلی پورمختار، رییس کمیسیون اصل «90» مجلس از تشکیل تیم ویژه زمینخواری در این کمیسیون خبر داد و اواخر اسفندماه در پی این خبر این تیم و کارشناسان از مناطق مختلفی بازدید کرد. در حاشیه یکی از این بازدیدها در کلاردشت، پورمختار به ردپای بعضی از مقامات در زمینخواری و تجاوز به عرصه جنگلی و اراضی ملی اشاره کرد و گفت: «اگر همکاری مسوولان با متجاوزان مشهود باشد به عنوان عمل مجرمانه از هر رده و مقامی که باشند برخورد و به قوهقضاییه معرفی میشوند.»
رییس کمیسیون اصل «90» در این بازدید بجز غرب مازندران به عنوان یکی از نقاط بسیار مهمی که دستاندازی به منابع ملی در آن بیشتر است از منطقه مازیچال در کلاردشت که تجاوز بسیاری به مراتع آن شده هم یاد کرد. وی ایجاد روستا در دل جنگلها و مراتع بکر را یکی از مواردی دانست که زمینخواری را شدت میبخشد و تاکید کرد که وزارت کشور باید در زمینه ایجاد روستا با کد جدیدی که ارایه شده تجدیدنظر کند.
تصرفات به صفر نمیرسند
تاکید خداکرم جلالی، رییس سازمان جنگلها هم بر این است که «حفاظت از اراضی و جنگلها تکلیف شرعی و قانونی ماست.» بهمن افراسیابی برای حل مساله زمینخواری معتقد است باید مناطق آسیبپذیر را شناخت و معرفی کرد تا در صورت وجود زمینخواری و مشکلات اینچنینی در مناطق مختلف برای افزایش پوشش حفاظتی تلاش شود. وی دولت روحانی را واقعبین میداند و میگوید: «این دولت شعار نمیدهد، خالی از هیاهو و با منطق به دنبال انجام امور زیربنایی به ویژه شناسایی آسیبها، سالمسازی و شفافسازی در حوزه زمینخواری است و از این حیث با دولت قبل قابل قیاس نیست ما با جدیت به دنبال برخورد با مفاسد و خلافکاران هستیم و سعی داریم ارتباطمان را با مراجع قضایی بیشتر کنیم.» مدیرکل دفتر حفاظت و حمایت سازمان جنگلها مراتع و آبخیزداری معتقد است زمینخواری مدام در حال نوسان است و ممکن است تخریب آشکار یک روز اتفاق بیفتد و همان زمین روز دیگر رفع تصرف شود. شمال کشور به دلیل سرسبز بودن و وجود مناطق بکر طبیعی بیشتر دچار این مساله میشود و به همین خاطر نیازمند حساسیت بیشتر مسوولان به این منطقه است. مسوولان مربوطه مدام از حفاظت و تلاش برای جلوگیری از تخلفات مختلف در منابع طبیعی کشور میگویند با این وجود اما هر روز زمین و مرتعی در منطقهای از کشور به سود افرادی خاص به کار گرفته میشوند.
نظر شما