سلامت نیوز:هامون جان باخت اما مسئولان همچنان درپی برگزاری جلسه های مختلف برای احیای تالاب هستند
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه شهروند،هامون مدت‌هاست که به کانون طوفان‌های شنی تبدیل شده و روزگار را برای ساکنان منطقه سخت کرده و سایه کوچ اجباری را بر سر آنها انداخته. می‌گویند از وقتی که لب‌های هامون خشک شده و بسترش ترک خورده، شده بلای جان و زندگی مردم منطقه. مردمی که تا چند‌سال پیش، هامون برکت زندگی‌شان بود و نان‌شان از این تالاب درمی‌آمد، حالا باید خاکش را بخورند و با طوفان‌های شنی‌اش سر کنند. سال‌ها خشکی و برخاست شن از بستر تالاب، تاب تحمل را از بسیاری از مردم منطقه گرفته و به گفته رئیس فراکسیون نجات تالاب هامون در مجلس، این طوفان‌های شنی باعث مهاجرت تعداد زیادی از مردم منطقه شده‌اند.
باقر حسینی با هشدار نسبت به مهاجرت تعداد زیادی از مردم به دلیل طوفان‌های شن برخاسته از این تالاب می‌گوید: «متاسفانه برای رفع این بحران هیچ اقدامی از سوی سازمان محیط‌زیست انجام نشده و مردم همچنان با این معضل دست‌وپنجه نرم می‌کنند.»
این ابراز تاسف نماینده زابل و زهک در مجلس درباره بی‌توجهی سازمان حفاظت محیط‌زیست به این معضل در حالی است که در هفته‌های اخیر، به‌خصوص پس از سفر رئیس‌جمهوری افغانستان به ایران خبرهای خوشی مبنی بر تشکیل کارگروه مشترک ایران و افغانستان برای نجات هامون شنیده می‌شود. در این باره، معصومه ابتکار، رئیس سازمان حفاظت محیط‌زیست می‌گوید: «قرار است با تشکیل این کارگروه شرایط تالاب هامون بررسی و یک برنامه همکاری مشترک تهیه و تدوین شود.» با وجود چنین برنامه‌هایی باقر حسینی، نماینده مردم زابل و زهک در مجلس، چندان به این اقدامات خوش‌بین نیست و با اشاره به آخرین وضع نجات تالاب هامون، به خبرگزاری خانه ملت می‌گوید: «متاسفانه سازمان محیط‌زیست به هیچ وجه پاسخگوی آخرین اقدامات انجام شده خود برای نجات این تالاب نیست و هربار که نسبت به این مهم سوال پرسیده شده پاسخ‌های شفافی ارایه نمی‌شود. من بارها از رئیس سازمان محیط‌زیست سوال کرده‌ام که برای نجات تالاب هامون چه اقدامی انجام شده اما او مسائلی را که به این تالاب هیچ ارتباطی نداشت، بازگو کرده است.»
[quote-left]رئیس فراکسیون نجات تالاب هامون در مجلس، با بیان اینکه اکنون تا حدودی آب به قسمت شمالی تالاب هامون سرازیر شده است، ادامه می‌دهد: نکته قابل تامل آنجا است که این آب‌ها دوام زیادی ندارند چراکه با شروع فصل گرما بخار شده و بازهم تالاب هامون را با معضل خشکی روبه‌رو می‌کند. [/quote-left]
رئیس فراکسیون نجات تالاب هامون در مجلس، با بیان اینکه اکنون تا حدودی آب به قسمت شمالی تالاب هامون سرازیر شده است، ادامه می‌دهد: نکته قابل تامل آنجا است که این آب‌ها دوام زیادی ندارند چراکه با شروع فصل گرما بخار شده و بازهم تالاب هامون را با معضل خشکی روبه‌رو می‌کند.
او یادآوری می‌کند که «سازمان محیط‌زیست باید فکر اساسی برای ماندگاری آب در تالاب هامون داشته باشد و راهکاری برای آن در نظر گیرد چراکه یکی از مشکلات بزرگ خشکی این تالاب بحث طوفان‌های شن و ماسه است که این معضل بیشتر مردم را آزار می‌دهد.»
حسینی با بیان اینکه معضل طوفان شن و ماسه باعث مهاجرت تعداد زیادی از مردم در آن منطقه شده است، تأکید می‌کند: «گاهی مشاهده می‌شود که بخش اعظمی از منازل مسکونی در آن منطقه زیر شن و ماسه‌ها فرو رفته و در این شرایط عرصه را برای زندگی مردم تنگ کرده است.»
نماینده زهک و زابل در مجلس نهم، با یادآوری طرح دولت برای تثبیت هزار هکتار از اراضی این تالاب ادامه می‌دهد: «در ابتدای سال گذشته دولت دستور تثبیت هزار هکتار از اراضی این تالاب را صادر کرد تا این گردوخاک کاهش یابد اما متاسفانه با وجود گذشت یک سال هیچ اقدامی انجام نشده و در کنار همه این مسائل محیط‌زیست نیز همکاری لازم را برای رفع این معضل ندارد.»
او در ادامه با اشاره به اینکه سازمان محیط‌زیست اواخر سال گذشته اعلام کرد که برای نجات این تالاب قرار است طرحی ارایه شود، می‌گوید: «با گذشت چند ماه از این خبر، هنوز هیچ طرحی در این زمینه ارایه نشده است.»
لب‌های خشک هامون، چند سالی می‌شود که به نگرانی جدی تبدیل شده است. بر همین اساس، دولتی‌ها تلاش‌های بسیاری کرده‌اند تا امکان احیای تالاب فراهم شود و زندگی به تالابی که سال‌های سال خشک بود، برگردد. نتیجه این تلاش‌ها سرریز شدن موقتی آب به تالاب بوده است اما به گفته رئیس فراکسیون نجات تالاب هامون در مجلس، «این آب‌ها دوام زیادی ندارند چراکه با شروع فصل گرما بخار شده و بازهم تالاب هامون را با معضل خشکی روبه‌رو می‌کند. سازمان محیط‌زیست باید فکری اساسی برای ماندگاری آب در تالاب هامون داشته باشد.» در راستای این خواسته که چند سالی می‌شود به روش‌های گوناگون از سوی مسئولان منطقه و مردم محلی مطرح شده است، در سال‌های اخیر، دولت برنامه‌های بین‌المللی و داخلی را برای احیای تالاب هامون در پیش گرفته است.
[quote-right]«اتفاقاتی که به لحاظ اکولوژیکی برای تالاب هامون افتاده است، تبعات مستقیم و غیرمستقیم دارد. اما باید این نکته را مدنظر داشت که موضوع مدیریت تالاب نه‌تنها به سازمان بلکه مسأله‌ای است که به کلیه دستگاه‌های کلیدی برمی‌گردد. [/quote-right]
در این‌باره، محسن سلیمانی، مدیر ملی طرح حفاظت از تالاب‌های ایران با اشاره به اینکه نکاتی که نماینده مردم زابل و زهک درخصوص وضع تالاب هامون می‌گوید، درست است، به می‌گوید: «اتفاقاتی که به لحاظ اکولوژیکی برای تالاب هامون افتاده است، تبعات مستقیم و غیرمستقیم دارد. اما باید این نکته را مدنظر داشت که موضوع مدیریت تالاب نه‌تنها به سازمان بلکه مسأله‌ای است که به کلیه دستگاه‌های کلیدی برمی‌گردد. تالاب‌ها در پایین دست حوضه آبریز قرار دارند، اگر برنامه درستی در بهره‌برداری از منابع آبی حوضه‌های آبریز وجود نداشته باشد، سهمی به پایین دست و تالاب نخواهد رسید.»
او درباره برنامه‌هایی که بتواند به احیای تالاب و برقراری آرامش در منطقه منجر شود، می‌گوید: «در طول یک‌سال گذشته تلاش کرده‌ایم مدیریت جامعی با مشارکت کلیدی ذینفعان، در این‌باره بنویسیم. زیرا تا زمانی که تمامی دستگاه‌ها خود را موظف به حفاظت از هامون ندانند در احیای آن موفق نخواهیم بود.»
سلیمانی با اشاره به تشکیل کارگروه مشترک بزرگی در این‌باره می‌گوید: «خوشبختانه کارگروه بزرگ و مشترکی در این خصوص برگزار شده است که در آن شرکت آب منطقه‌ای، استانداری، جهاد کشاورزی و نمایندگان جوامع محلی حضور داشته‌اند که در این کارگروه مباحثی همچون کشاورزی در منطقه و کنترل ریزگردها مورد بحث و بررسی قرار گرفته است.»
مدیر ملی طرح حفاظت از تالاب‌های ایران، با تأکید بر اینکه در کنار تلاش‌هایی که در داخل کشور برای احیای تالاب انجام شده، اقداماتی هم در سطح بین‌المللی صورت گرفته است، به سفر اشرف غنی، رئیس‌جمهوری افغانستان به ایران اشاره می‌کند و یادآور می‌شود که «باید بازنگری جدی در مدیریت حوضه آبریز منطقه داشته باشیم.» او در پاسخ به این پرسش که مردم سیستان چه زمانی می‌توانند اثرات این اقدامات را ببینند؟ می‌گوید: «برنامه اجرایی احیای تالاب تا دو ماه آینده نهایی می‌شود. پس از آن باید به تأیید شورای برنامه‌ریزی استان و شورایعالی محیط‌زیست برسد و درنهایت برای به اجرا در آمدن آن بودجه برایش در نظر گرفته شود. نمی‌توانیم وعده زودهنگام به مردم بدهیم، زیرا که بازخورد طبیعت به این زودی‌ها نخواهد بود. امیدواریم از یک تا سه‌سال آینده بتوانیم نشانه‌های اجرایی شدن برنامه‌ها را ببینیم اما باید تأکید کرد که احیای کل تالاب به سرعت اتفاق نخواهد افتاد.»
نظر شما