سلامت نیوز: هشت سال تخریبی كه در بخش اقتصادی كشور و بهخصوص در حوزه كشاورزی به وجود آمد در تاریخ ایران بی سابقه بود و بی انصافی است اگر فكر كنیم دولت یازدهم تنها در یك سال و نیم بتواند بر تمام این ویرانیها پیروزشود. چطور ممكن است احمدی نژاد از آن 75 میلیارد متر مكعب اضافه برداشتی كه از آبهای زیرزمینی كرد و دشتهای ایران را كشت، به راحتی تبرئه شود؟
به گزارش سلامت نیوز، روزنامه قانون نوشت: راضی نشد گفت و گو را بدون انتقاد از دولت احمدی نژاد و آسیبهایی كه به بخش كشاورزی زده است، آغاز كند. برای مثال در واكنش به این پرسش كه: طی سالهای گذشته شاید به حد كافی خرابیهای دولت احمدینژاد در اقتصاد و بهخصوص در بخش كشاورزی نمایان شده است، لطفا شما ارزیابی خودتان را از سیاستهای دولت یازدهم در بخش كشاورزی بفرمایید، گفت : "چطور ممكن است احمدی نژاد از آن 75 میلیارد متر مكعب اضافه برداشتی كه از آبهای زیرزمینی كرد و دشتهای ایران را كشت، به راحتی تبرئه شود؟" دكترعیسی كلانتری وزیر اسبق كشاورزی و دبیركل خانه كشاورز در میان صحبتهایش بارها تاكید كرد: نسلهای آینده احمدی نژاد را به خاطر صدماتی كه به منابع آب و خاك این سرزمین زده است نفرین خواهند كرد. كلانتری بدون جبران خرابیهای هشت سال گذشته در حوزه كشاورزی هیچ آینده ای را برای این بخش متصور نیست. به همین دلیل پاسخ هر پرسشی از وی در خصوص تصمیمات آینده در بخش كشاورزی و ارزیابی سیاستهای دولت یازدهم برگشت داده شد به اما و اگرهای جبران خسارتهای دولت احمدی نژاد در این بخش. آنچه در پی میآید مشروح گفت و گوی «قانون» با وزیر كشاورزی دولتهای میر حسین موسوی ، سازندگی و اصلاحات است :
در چند سال گذشته به حد كافی از خرابیهای دولت نهم ودهم در اقتصاد و بهخصوص در حوزه كشاورزی گفته شده است. حالا میخواستم ارزیابی شما را از سیاستهای دولت یازدهم و تاثیر آن بر بخش كشاورزی كشور بدانم.
ارزیابی من این است دولت یازدهم هرچقدر تلاش كند باز هم نخواهد توانست خراب كاریهای دولت نهم و دهم را در این دو سال باقی مانده از عمر دولت یازدهم جبران كند. هشت سال تخریبی كه در بخش اقتصادی كشور و بهخصوص در حوزه كشاورزی به وجود آمد در تاریخ ایران بی سابقه بود و بی انصافی است اگر فكر كنیم دولت یازدهم تنها در یك سال و نیم بتواند بر تمام این ویرانیها پیروزشود.
پس بیشتر در خصوص خسارات ناشی از سیاستهای نادرست احمدی نژاد در بخش كشاورزی ایران توضیح دهید.
فقط دردولت نهم و دهم به ریاست محمود احمدینژاد 75 میلیارد متر مكعب آب شیرین اضافی و بدون پشتوانه از منابع آب زیرزمینی كشور برداشته شده است. این حجم اضافه برداشت به اندازه بیش از دو برابر كل برداشت اضافی آب در 27 سال قبل از خودش بوده است. اینها فقط یك سری آمار و ارقام نیستند، این یك خسارت تاریخی است كه به منابع كشور وارد شده است. در مقابل اما كوچكترین اقدامیبرای بهره وری و حفاظت از سرمایههای پایه كشاورزی در كشور صورت نگرفته است .چطور میشود از دولت احمدی نژاد حرفی نزد ؟ همه چیز به تاراج رفته و بازگرداندن این سرمایهها سالها سرمایه گذاری و تلاش میخواهد .
[quote-right]پس از آنكه احمدی نژاد این موضوع منفی نبودن بیلان آب را در فیروزكوه عنوان كرد، به موازات آن مجلس، برای حمایت از رئیس جمهور مجوز حفر چاههایی كه غیرمجاز بودند را صادر كرد ، یعنی به دزدان آب مشروعیت داد كه این خود نوعی دیگر از نسلكشی به حساب میآید[/quote-right]
برنامه تیم اقتصادی دولت یازدهم برای ترمیم این خرابیها چه بوده است ؟
درحال حاضر فعالیتهای دولت یازدهم برای افزایش تولیدات و حفظ منابع پایه كشاورزی و نیز تدبیری برای حفظ ذخایر آبی كشور است .این منابع بسیار گرانقیمت است و بازگرداندن این ذخایر به حجم چهل سال پیش به این معنی است كه باید به اندازه چهل سال عرق ریخته شود و برداشت آب نیز باید به یك دوم میزان برداشت فعلی برسد؛ همه این معضلات نتیجه خسارتهایی است كه به نسل ایران خورده و راه بازگشتی نیز برایش وجود ندارد. نسلهای بعدی دولت نهم و دهم را نفرین خواهند كرد. نخواهیم كه با به فراموشی سپردن این خیانتها و اینكه میگوییم نگاهمان باید رو به آینده باشد دولت احمدی نژاد را تبرئه كنیم .
حالا كه بحث به انتقاد از دولت احمدی نژاد كشیده شد بحران كم آبی و خشكسالی هم از معضلاتی بود كه دو دولت گذشته سعی در كتمان آن داشتند. لطفا قدری در خصوص وضعیت فعلی بحران آبی كشور توضیح دهید .
طبیعی هم هست، وقتی همان زمان كه بسیاری از دست اندركاران در خصوص كم آبی در ایران هشدار میدادند احمدی نژاد به فیروزكوه رفت و گفت: چه كسی گفته است بیلان سفرههای آبی در این منطقه و کشور منفی است؟ واینكه هركس بخواهد میتواند هرحجم آبی كه لازم داشت را از چاههای زیر زمینی پمپاژ كند در واقع فاجعه بحران آب در ایران تشدید شد.
این چاهها بعد از صحبت احمدی نژاد حفر شدند، درست است ؟
بله با اجازه مجلس حفر شده بودند كه در واقع مجلس با این مجوز به یك دزدی آشكار وجاهت قانونی بخشید .
بیشتر توضیح میدهید ؟
پس از آنكه احمدی نژاد این موضوع منفی نبودن بیلان آب را در فیروزكوه عنوان كرد، به موازات آن مجلسی كه در آن سال یعنی سال 89 برسر كار بود، برای حمایت از رئیس جمهور مجوز حفر چاههایی كه غیرمجاز بودند را صادر كرد ، یعنی به دزدان آب مشروعیت داد و آن را قانونمند كرد كه این خود نوعی دیگر از نسلكشی به حساب میآید. اینها خسارات سنگین زیربنایی است كه هرچند سال هم بگذرد احمدی نژاد و مردانش باید پاسخی برای این خراب كاریها داشته و در برابر ملت توضیح دهند، آن وقت شما میگویید به اندازه كافی اطلاع رسانی از خراب كاریهای دولت احمدی نژاد صورت گرفته است؟ نخیر به اندازه كافی نبوده است.
آقای كلانتری با توجه به اینكه شما در دولتهای پیش وزیر كشاورزی بوده اید این چند دوره را چگونه مقایسه میكنید؟ آیا قانونشكنیهایی كه در دولت احمدی نژاد صورت گرفته و دولت یازدهم را با مشكلات عدیده مواجه ساخته، مشابه آن در دولتهای پیش از این هم وجود داشته است؟
در دولت آقای مهندس میرحسین موسوی حدود 2 میلیارد مترمكعب از ذخایر آب زیرزمینی اضافه برداشته كرده ا یم و این رقم در دولت سازندگی به یازده میلیارد ، در دولت اصلاحات به 30 و در دولت احمدی نژاد به 75 میلیارد متر مكعب رسید. این موضوع را در خصوص اهمیت دادن دولتهای گذشته به حفظ منابع طبیعی كشور طرح كردم که البته در دولت اصلاحات نیز تا حدی بی توجهی نسبت به منابع زیر زمینی صورت پذیرفت .
موارد دیگری را هم میشود مثال زد ؟ مثل موضوع انبارهای خالی .
این مهم ترین قسمت ماجرا است . بازهم تاكید میكنم در دولت احمدی نژاد از همه منابع كشور سوءاستفاده شده و به تاراج رفته و اكنون هیچ ابزاری برای كشاورزی اقتصادی در ایران وجود ندارد. متاسفانه در بخشهای عمده ای از كشور دشتها مرده اند و رسیدگی به آنها دیر شده است. اینها گناهانی است كه حكومتها و دولتها باید در قبال آن پاسخگو باشند. لذا دولت یازدهم همه تلاش خود را به كار گرفته است. وقتی حسن روحانی و كابینه اش دولت را از احمدی نژاد تحویل میگرفتند همه انبارهای تداركاتی كشور خالی بود . خوراك دام، كود، سم، بذر و همه اینها صفر بود. از آنجا كه من در تغییر و تحول دولتها حضور داشته ام، در جریان هستم وقتی مهندس موسوی امور را به دولت آقایهاشمی رفسنجانی تحویل میداد خود مهندس موسوی تاکید كرد و در تحویل دولت سازندگی همینطور آقایهاشمی سفارش کردند که برای چند ماه تدارکات وجود داشته باشد و در زمان انتقال به دولت آقای احمدی نژاد طبق دستور آقای خاتمی این انبارها باید تا چند ماه پر باشند تا دولت جدید بتواند تداركات خود را انجام دهد . اما دولت احمدی نژاد ناجوانمردانه عمل كرد. ابتدا كه تحریمها را بهانه كرده بودند و بعد هم كمبود ارز را، هرچند كه ارز به میزان كافی در اختیار داشتند. اما دولت یازدهم توانست بهترین فصل تداركات را برای كشاورزان به وجود بیاورد یعنی دوسال است كه كشاورزان حداقل از نظر تداركاتی با كمترین مشكل رو به رو هستند . نمیگویم صفر اما كمترین مشكلات را در این خصوص داریم .
عملكرد دولت یازدهم با توجه به بحران آب را چگونه ارزیابی میكنید ؟
دولت آقای روحانی برای حل این بحران تلاش میكند. حداقل در مورد بحث كم آبی وزارت نیروی فعلی سیاستهای معكوس این وزارتخانه در زمان احمدی نژاد را پیش گرفته است. یعنی برداشت آب را به صورت محدود كرده اند. این توضیح را هم بدهم تنها كشوری هستیم در دنیا كه بیش از 50 درصد از آبهای تجدید پذیر استفاده میكنیم. البته عدد ما نزدیك به 90 درصد است و بقیه كشورهای دنیا بهغیر از مصر زیر چهل درصد هستند . وزیر نیرو آقای چیت چیان میخواهد این 90 درصد را برساند به زیر پنجاه درصد كه این اقدام از بعد سیاسی یك خودكشی به حساب میآید اما خب وزیر دولت یازدهم این خودكشی را ترجیح داده است تا اینكه بخواهند منابع ملی را ویران تر كنند. وزارت نیرو برخلاف دولتهای قبل ترجیح داده است كه بیش از 50درصد از آب بهره برداری نشود تا شاید بتوانند ویرانیهای گذشته را تا حدی جبران كنند. بهانه خشكسالی را میآورند اما این بحث بخشی از این ویرانه است و بخش عمده سوء استفاده از منابع است .
در خصوص بهره برداری از آب یكی از اقداماتی كه در دولت گذشته موفقیت به حساب میآمد افزایش میزان تولید محصولات كشاورزی بود اینكه دولت یازدهم قصد دارد كمتر از آب بهرهبرداری كند یعنی تولید را كاهش میدهد، این موضوع را چطور تحلیل میكنید ؟
در دو دولت گذشته به دلیل علم و آگاهی پایین تصور شد افزایش تولید كشاورزی با اضافه برداشت از آبهای زیر زمینی خدمت است و البته بخشی از این معضل از روی نا آگاهی و بخشی دیگر یك خیانت آشكار بوده است. لذا دولت یازدهم دقیقا میداند چهكار میكند. هرچند در بسیاری از مناطق خیلی دیر شده است . وحشت من از این است كه تلاش دولت برای ترمیم خرابیها به هیچ نتیجه ای نرسد چرا كه نیاز نسل موجود به مواد غذایی به منابع ما فشار آورده است. و لازمه این کار آگاهی دادن به تصمیم گیران و مردم کشور است که واقعیتها را بدانند و اگر خواستند خودکشی کنند آگاهانه خودکشی کنند یعنی به وضعیت موجود ادامه دهند !
[quote-left]در دو دولت گذشته به دلیل علم و آگاهی پایین تصور شد افزایش تولید كشاورزی با اضافه برداشت از آبهای زیر زمینی خدمت است و البته بخشی از این معضل از روی نا آگاهی و بخشی دیگر یك خیانت آشكار بوده است. [/quote-left]
در خصوص بهره بانكی بخش كشاورزی كه از 14 به 21 درصد رسید چه تحلیلی دارید ؟
بهره بانكی بخش كشاورزی را از 14درصد به 17 ودر نهایت به 21 درصد رسانده اند. اما بخش كشاورزی پاسخگوی 21 درصد بهره بانكی نیست. من از آقای دكتر روحانی و جهانگیری درخواست دارم این سود را به همان 14 درصد برگردانند. بخش كشاورزی نمیتواند، چون خواست و میل بانك مركزی این بوده است، خود را با 21 درصد بهره بانكی تطبیق دهد. ما به التفاوت این سود باید پرداخت شود. البته این اشكالات در دولت یازدهم كم و بیش وجود دارد اما به هیچ عنوان قابل مقایسه با كاستیهایی كه دولت قبل داشت نیست.
آنطور كه شما ارزیابی میكنید دولت یازدهم یك دولت بی نقص است! همین موضوع افزایش بهره بانكی بسیار به اقتصاد كشاورزی ضربه خواهد زد . اینطور نیست ؟
البته هیچ دولتی بدون نقص وجود ندارد اما واقعا دولت آقای روحانی شاهكار كرد با آن آگاهی كه من داشتم از تداركات بخش كشاورزی در تابستان سال 92 و اینكه وحشت همه ما این بود سكته بزرگی به بخش كشاورزی وارد شود بسیار عالی عمل كرده است .حالا ممكن است آقایان در مجلس بگویند برخی از اقدامات دولت یازدهم برای جلوگیری از هدر رفت منابع آبی كشور غیر قانونی بوده است. اما در همان سال اول انبارهای تداركات مرغ و تخم مرغ جارو زده شده بود و شخص دكتر روحانی آمد تعهد داد كه شما وارد كنید و من همه هزینهها را پرداخت میكنم . همین شده است كه حالا همه مجلسیها و دلواپسان به جان دكتر روحانی افتاده اند. بزرگترین اشكالی كه من هم در كاردولت یازدهم میبینم همان افزایش سود بخش كشاورزی از 14 به 21 درصد است. در بقیه زمینهها اینها تلاشهای خودشان را كردهاند كه هم اشتباهات دو دولت گذشته را جبران كنند و هم در راستای حفظ منابع پایه و كشاورزی پایدار حركت كنند. همچنین وزیر نیرو را هم باید دولت پشتیبانی کند تا منابع آبی کشور را پایدار كرده و بهره برداری از آنرا کاهش دهد .
این بهره چرا افزایش پیدا كرد؟
بانك مركزی به بخش كشاورزی زور گفت و گویا دولت هم تسلیم شده است. وقتی نرخ بازگشت سود بخش كشاورزی به 15 درصد هم نمیرسد چطور میتواند 21 درصد سود بانكی پرداخت كند. الان بانك كشاورزی مفهوم خودش را از دست داده است. یعنی از نظر ما بانك كشاورزی با هیچ یك از این بانكهای تجاری تفاوتی ندارد وقتی قرار است بهره اش 21 درصد باشد و فقط در اینجا از كلمه كشاورزی سوء استفاده صورت گرفته است . خود وزارت جهاد كشاورزی عملكرد نسبتا قابل قبولی دارد و این موضوع بر میگردد به سیاستهای پولی و بانكی وزارت اقتصاد و دارایی ؛ به نوعی سیاست تحمیلی اقتصاد و دارایی است. اگر میخواهند در كشاورزی سرمایه گذاری شود و یا اینكه بهره وری این بخش افزایش پیدا كند و استفاده از منابع پایه بدون تخریب منابع موجود صورت گیرد راهكارش سرمایه گذاری است .
آقای كلانتری، با نگاه به آینده و همه تلاشهایی كه در حال انجام است به نظر شما چگونه میتوانیم در ایران یك كشاورزی رقابتی ایجاد كنیم ؟
اگر ایران میخواهد كشاورزی رقابتی با دنیا داشته باشد باید توجه كنیم حداقل 20 تا 25 درصد از هزینههای كشاورزی مربوط به آب است كه در بسیاری از كشورهای پیشرفته حتی این هزینه وجود ندارد. 21 درصد سود بهره كه ما در ایران داریم در دیگر كشورها برای كشاورزان یك تا دو درصد است. ما به لحاظ هزینه ای حداقل چهل درصد عقبتر از كشاورزان رقیب هستیم، چطورمیتوانیم به رقابتی شدن كشاورزی در ایران با دیگر كشورها فكر كنیم ؟ مشكلات داخلی را هم كه برای شما شرح دادم. در یك جنگ نا برابر امكان رقابت وجود ندارد. آنهم با از بین بردن منابع تولید مثل آب و خاک و پوشش گیاهی و منابع ژنتیکی.
نظر شما