درحالی‌كه وزیر بهداشت ودرمان، هفته گذشته جهت پاسخ به سؤال نادر قاضی پور نماینده ارومیه درخصوص علل كمبودها و مجهز نبودن بیمارستان‌های ارومیه در صحن علنی مجلس حاضر شد، ولی توضیحات وی نماینده سؤال‌كننده را قانع نكرد و سؤال جهت بررسی بیشتر به كمیسیون مربوطه ارجاع شد.

چندی پیش نیز دكتر مؤید حسینی صدر، نماینده خوی در مجلس گفته بود: « پس از انقلاب حتی یك بیمارستان هم در خوی با 400 هزار جمعیت ساخته نشده است و ما اكنون در خوی 2 بیمارستان داریم كه در زمان رضا خان ساخته شده‏اند و خود وزارت بهداشت، 15 سال پیش اعلام كرد كه این بیمارستان‏ها از رده خارج هستند و قابل استفاده نیستند.

شهرهای پیرامون خوی همچون سلماس و ماكو، باید همه نیازهای درمانی و بهداشتی خود را از طریق خوی رفع كنند؛ یعنی جمعیتی در حدود 900 هزار نفر.»

همزمان با انتشار این خبر و با توجه به اینكه نمایندگان استان‌های غربی از جمله استیضاح‌كنندگان وزیر بهداشت هستند، ایسنا از ارومیه خبر داد كه وزیر بهداشت كمبود دستگاه MRI دراستان آذربایجان غربی را تایید كرده و گفته هیچ محدودیتی برای ایجاد مراكز ‌ام آرآی وجود ندارد و متقاضیان می‌توانند با مراجعه به دانشكده علوم پزشكی نسبت به راه‌اندازی آن اقدام كنند.

به گزارش همشهری، مطالعات رسمی وزارت بهداشت نشان می‌دهد، براساس ارزشیابی كه از‌70 درصد بیمارستان‌های كل كشور انجام شده است، 3 درصد آنها درجه یك عالی، 57درصد درجه یك، 30درصددرجه 2 و 10 درصد هم درجه 3 هستند.

دكتر‌محمد جهانگیری، رئیس اداره صدور پروانه بیمارستان‌های وزارت بهداشت درخصوص نتایج به‌دست آمده از ارزشیابی بیمارستان‌ها به همشهری می‌گوید: از ابتدای سال 87 درجه بندی بیمارستان‌ها در پروانه آنها درج خواهد شد واین رتبه بندی روی سامانه الكترونیك سلامت كه توسط وزارت بهداشت و درمان ایجاد شده است، ثبت شده و قابل دسترسی همه مردم است كه می‌توانند با مراجعه به این سایت از درجه بندی كیفی بیمارستان‌ها، نوع خدماتی كه ارائه می‌دهند، كادر پزشكان و متخصصان شاغل در آن مراكز، نوع تجهیزات و..مطلع شوند و نسبت به انتخاب آن اقدام كنند.

به گفته وی، در این سامانه ارزشیابی به روش جدید خود ارزشیابی تبدیل خواهد شد؛ به‌طوری‌كه خود مؤسسات نوع عملكرد، خدمات، تجهیزات و... را وارد می‌كنند و پس از تأیید وزارت بهداشت، نمره نهایی داده خواهد شد و هر از گاهی نیز از آنها نظارت صورت خواهد گرفت تا درخصوص نحوه عملكردی كه آنها وارد سامانه كرده‌اند با آنچه مد نظر وزارت بهداشت است، یقین حاصل شود.

جهانگیری می‌افزاید: از مهم‌ترین فاكتورهایی كه در رتبه بندی بیمارستان‌ها در نظر گرفته می‌شود می‌توان به مواردی چون رعایت تعرفه‌های مصوب، چگونگی برخورد با مردم، وضعیت اورژانس‌ها، تجهیزات بیمارستانی و نحوه نگهداشت آنها، وضعیت آزمایشگاه‌ها، رعایت مسائل بهداشتی، نحوه دفع زباله‌های بیمارستانی و میزان آمار سزارین و... اشاره كرد.

دكتر جهانگیری با بیان ‌اینكه سعی ما بر این است كه از كمیت بكاهیم و به كیفیت بیفزاییم، ادامه می‌دهد: مثلا وجود یك دستگاه خاص در یك بیمارستان، یك شاخص كمی است، در حالی‌كه كیفیت آن دستگاه هم نمره خاص خودش را دارد.

وی می‌افزاید: در زمان حاضر همه بیمارستان‌های كشور رتبه مشخص دارند كه به آنها اعلام شده است و تعرفه‌های آنها نیز براساس رتبه‌ای كه دارند تعیین می‌شود و با این وجود، رتبه‌بندی بیمارستان‌ها و مراكز بهداشتی، درمانی كشور به‌طور دائم انجام می‌شود و این مراكز می‌توانند با بهبود كیفیت خدمات، رتبه‌خود را ارتقا دهند.

وی با اشاره به اینكه در این بررسی‌ها عوامل ریشه‌ای برون سامانه‌ای و درون سامانه‌ای به‌عنوان فاكتورهای مهم و تأثیرپذیر در مشكلات نظام بستری كشور شناسایی می‌شوند، می‌گوید: از جمله عوامل برون سامانه‌ای می‌توان به عوامل فرهنگی كه سبب سوق دادن بیماران به مراكز درمانی، پزشك یا شهری خاص برای درمان می‌شود اشاره كرد كه این امر، خود، سبب ناهمگونی بیمارپذیری در بیمارستان‌ها می‌شود.

خدمات فرسوده در بیمارستان‌های دولتی

این درحالی است كه دكتر مسعود مسلمی فرد، نایب‌رئیس انجمن پزشكان عمومی ایران، با تاكید بر كیفیت پایین خدماتی كه در بیمارستان‌های دولتی ارائه می‌شود، به همشهری می‌گوید: بحث تكریم ارباب رجوع یكی از مباحث مهم در ارائه هر نوع خدمتی است اما اینكه ملاك ارزیابی بیمارستان‌ها قرار بگیرد توجیه علمی و منطقی ندارد چرا كه مردم درخصوص وضعیت تجهیزات بیمارستان یا وضعیت كیت‌های آزمایشگاهی یا كیفیت داروها، اتاق عمل استاندارد، ساختار فیزیكی بیمارستان و كادر جراحی و...اطلاعی ندارند.

دكتر مسلمی فرد، با اعلام اینكه منبع اصلی درآمد بیمارستان‌های دولتی بودجه‌ای است كه به آنها اختصاص می‌یابد، از این قبیل مراكز درمانی به‌عنوان بیمارستان‌های بدهكار نام برده  و مردم را به‌عنوان گیرندگان خدمات، طلبكار واقعی‌می داند.

او با اشاره به طرح خودگردانی بیمارستان‌های دولتی كه باعث كاهش بودجه آنها شد،می‌افزود: با اجرای این طرح، فشار بسیار سنگینی بر مردم تحمیل شد.

مسلمی فرد از انگیزه بسیار پایین كاركنان و كادر درمانی بیمارستان‌های دولتی برای ارائه خدمت مطلوب به بیماران خبر داد و اظهار می‌‌كند: این وضعیت باعث شده خدمتی كه مردم می‌گیرند، بسیار ضعیف‌تر از خدماتی باشد كه از سوی همین كاركنان به بیماران در بخش خصوصی ارائه می‌شود.

او با استفاده از كاربرد سیاست مشتری مداری، تصریح می‌كند: متأسفانه چنین سیاستی در بیمارستان‌های دولتی وجود ندارد و جلب رضایت مردم در این بخش بسیار كمرنگ است.

نایب رئیس انجمن پزشكان عمومی ایران، ادامه می‌دهد: این وضعیت به جهت روان‌شناسی، شرایطی را پیش می‌آورد كه بیمار دچار اضطراب‌های مكرر شده و در نتیجه باعث تاخیر در روند درمان بیماری او می‌شود.

او با اشاره به پایین بودن سطح امكانات لجستیك در بیمارستان‌های دولتی یادآور می‌شود: وضعیت اتاق، تخت، آمبولانس و سایر امكانات در این قبیل بیمارستان‌ها بسیار فرسوده است.

ارزشیابی بیمارستان‌ها بر مبنای میزان جلب رضایت بیماران

براساس این گزارش، رئیس اداره نظارت بر بیمارستان‌های وزارت بهداشت به فارس گفت: دستورالعمل جدید ارزشیابی بیمارستان‌ها بر مبنای میزان جلب رضایت بیماران به جای توجه به ساختار و منابع فیزیكی تدوین و پس از طی دوره آزمایشی نیمه اول سال آینده به‌صورت كشوری اجرایی می‌شود.

مژده رمضانی افزود: ارزشیابی بیمارستان‌های كشور در زمان حاضر براساس چك لیست‌هایی انجام می‌شود كه بیشتر به منابع فیزیكی، تجهیزات و منابع انسانی توجه دارد، اما در روش جدید ارزشیابی بیمارستان‌ها شاخص اصلی ارزشیابی بیمارستان‌ها، جلب رضایت بیماران و مراجعه‌كنندگان خواهد بود و رتبه بیمارستان نیز بر همین اساس تعیین می‌شود.

وی بیان كرد: وزارت بهداشت برای روزآمد كردن نحوه ارزشیابی بیمارستان‌ها از اوایل امسال، تلاش برای بومی‌سازی روش جدید ارزشیابی بیمارستان‌‌ها را آغاز كرد. اكنون شاخص‌های ارزیابی كیفی خدمات و میزان رضایتمندی بیماران و مراجعان احصا و براساس آن چك لیست‌های ارزشیابی بیمارستان‌ها طراحی شده است.

رئیس اداره نظارت بر بیمارستان‌های وزارت بهداشت تصریح كرد: آموزش كاركنان از نظر مهارت حرفه‌ای و مهارت رفتار و ارتباط با مراجعان، ایمنی بیمار، وضعیت مراقبت از بیماران، بهبود كیفیت خدمات بیمارستانی، دسترسی بیمار به خدمات مورد نیاز، ارزیابی خود بیمار از كیفیت خدمات بیمارستان حتماً از جمله مواردی است كه در روش جدید ارزشیابی بیمارستان‌ها به آن توجه می‌شود، البته موارد دیگری هم هست كه هنوز نهایی نشده است.