سلامت نیوز:اصطلاح رشد به تغییر اندازه بدن همزمان با «پیشرفت سن به طرف بلوغ» اطلاق میشود، رشد طبیعی فقط وقتی حاصل میشود که شخص سالم باشد. بنابراین اندازهگیری قد و وزن قسمت اساسی یک معاینه فیزیکی است. تشخیص رشد طبیعی و اختلالات آن با پیگیری مداوم و استفاده از منحنیهای رشد به دست میآید و با یک بار ویزیت بیمار نمیتوان از طبیعی بودن رشد مطمئن شد.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه ایران،دکتر مریم رزاقی آذر، فوق تخصص غدد درون ریز و متابولیسم کودکان و استاد دانشگاه علوم پزشکی ایران در زمینه معیارهایی که باید در این خصوص مورد توجه قرار گیرد میگوید: «نخستین قدم، گرفتن شرح حال دقیق و تاریخچه است که پرسشها باید از زمان بارداری مادر شروع شود و به زمان تولد و بعد از آن گسترش یابد، به عنوان مثال وزن زمان تولد، حوادث زایمانی، سابقه بیماریها، وضعیت تغذیه، وضعیت اجابت مزاج از نظر علائم سوء جذب باید مورد سؤال قرار گیرد. همچنین معاینه دقیق بیمار از نظر عیوب ارگانیک و «آنومالیها» باید انجام شود و قد پدر و مادر اندازهگیری شده و سالم بودن آنها مورد ارزیابی قرار گیرد. در زمینه محاسبه رشد، باید سرعت آن در سال و قد هدف محاسبه شود و بررسی سن استخوانی انجام شده و بر اساس آن قد فعلی و در بعضی روشها با در نظر گرفتن قد پدر و مادر، قد نهایی پیشبینی شود. بررسی وضعیت بلوغ باید انجام و آزمایشهای اولیه از نظر بررسی بیماریهای سیستمیک تقاضا شود.»
به گفته او مسأله بررسی کوتاهی قد از دو جنبه اهمیت دارد، یکی درمان و جلوگیری از کوتاه شدن غیرطبیعی فرد است و دیگری پیدا کردن عامل و بیماری زمینههای مسبب کوتاهی قد، که گاه این مسأله جنبه حیاتی داشته و با تشخیص و درمان آن، از مرگ و میر و معلولیت بیمار جلوگیری میشود. بنابراین مسأله دوم حتی بعد از پایان سنین رشد هم حائز اهمیت و محتاج بررسی است.
به گفته فوق تخصص غدد درون ریز، اگر حداقل بعد از 6 ماه پیگیری، کودک رشد خوبی
نداشت و بیماری خاصی برای او تشخیص داده نشد، باید تستهای تحریکی هورمون رشد انجام شود. با اندازهگیری هورمون رشد به طریقه IRMA مشخص شده که هورمون رشد هر دو ساعت ترشح میشود. تستها بعضی جنبه غربالگری داشته و بعضی قطعی هستند. اگر دو تست نشان دهنده کمبود هورمون رشد باشد، درمان با هورمون رشد شروع میشود. جوابگویی فوقالعاده خوب به هورمون رشد خود میتواند تشخیص درست را تأیید کند. درمان با هورمون رشد در موارد دیگری مثل سندرم ترنر، نارسایی کلیه قبل از پیوند، سندرم پرادر ویلی، در کودکان تأخیر رشد داخل رحمی که تا 3 سالگی به قد طبیعی نرسیدهاند، نیز توصیه شده است.
اختلالات رشد
اندازهگیری قد و وزن قسمت اساسی یک معاینه فیزیکی است. باید خاطرنشان کرد که هیچگاه با یک بار دیدن طفل نمیتوان گفت که رشد وی طبیعی است، زیرا رشد کودک را باید در طول زمان ارزیابی کرد.
دکتر رزاقی آذر با اشاره به اینکه کودکی که در حال حاضر قد و وزن طبیعی دارد، ممکن است قد و وزنش در ماههای قبل روی صدک بالاتری قرار داشته و در ماههای بعد روی صدک پایینتری قرار گیرد و یک عارضه بیماری زا در کار باشد، میافزاید: «البته عکس این قضیه هم ممکن است پیش بیاید، بنابراین توجه به سرعت و روند رشد قدی و وزنی در جهت ارزیابی سلامت کودکان از اهمیت ویژهای برخوردار است. افزایش قد به طور طبیعی در طول زندگی کودک متفاوت است، بدین صورت که رشد طبیعی در 6 ماه اول زندگی 17-16 سانتیمتر، در 6 ماه دوم 8 سانتیمتر، در سال دوم متجاوز از 10 سانتیمتر، در سال سوم بیش از 8 سانتیمتر و در سال چهارم 7 سانتیمتر و بین سالهای 4 تا 10 سال حدود 6-5 سانتیمتر در سال است. در زمان بلوغ به علت ترشح هورمونهای جنسی رشد سریع شده و در سال بیش از 2/6 سانتیمتر در دختر و بیش از 2/7 سانتیمتردر پسر میشود.
سوءتغذیه کودک در گذشته و حال یا اسهال و استفراغهای طولانی میتوانند از علل مؤثر در کاهش رشد باشند.
به اعتقاد این فوق تخصص غدد درون ریز، یک سوم تا نیمی از موارد کوتاهی قد، علل غیر ارگانیک دارند و یک چهارم از همه موارد گرفتار ترکیبی از علل روانی و ارگانیک هستند. ارزیابی صحیح قد و وزن و دور سر کودک در هر ویزیت ضروری و در بچههای زیر 2 سال قد خوابیده، نسبت به قد ایستاده دقیقتر است، حتماً نتایج باید روی منحنی رشد ثبت شود تا در دفعات بعد سرعت رشد مشخص شود.
نظر شما