سلامت نیوز: شب تا صبح کار می کرد اما دریغ از یک لحظه خستگی، خوشحال بود که ماده روانگردان شیشه اینقدر او را خوشحال و پر انرژی کرده است اما نمی دانست شیشه عمر او در چنگال این ماده دست و پنجه نرم می کند.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایرنا، در بسیاری از میهمانی ها، محافل این جمله به کرات شنیده می شود که شیشه هرگز اعتیاد اور نیست همین باور غلط و این گونه باورها موجب سوق پیدا کردن افراد به ویژه جوانان به این ماده رونگردان می شود و یک رفتار ناسالم را عادی جلوه می دهد.

اگر تعداد کمی از افراد جامعه ممکن است به آن مبتلا باشند ولی مشکلات و عوارض آن دامنگیر بسیاری از افراد جامعه می شود.

بدلیل ناآگاهی از پدیده اعتیاد بعضی از مردم بخصوص جوانان فکر می کنند با مصرف شیشه دچار هیچ عارضه و مشکلی نمی شوند در حالی که چنین نیست آیا تاکنون شنیده اید کسی بگوید: سالهاست که مواد مصرف می کنم ولی تا به حال مشکلی برایم پیش نیامده است؟!»

به گفته کارشناسان، شیشه از اعتیاد آوردترین روانگردانهاست که یکبار مصرف آن تا 80 درصد احتمال استفاده مجدد را افزایش می دهد.

به باور آنان مصرف کنندگان شیشه بیشتر قشر جوان هستند و از این ماده مخدر بخاطر افزایش ساعات بیداری، افزایش کارایی و انرژی در محل کار و دانشگاه استفاده می کنند.

از آنجایی که تحریک مصنوعی مغز، اعتماد شخص را افزایش می دهد مصرف کننده نه تنها به سادگی قادر به ترک آن نخواهد بود بلکه در صورت ترک هم لذت زندگی عادی برایش بی معنا شده و امکان ابتلا به افسردگی در او افزایش می یابد.

این ماده با ظاهری مانند خرده شیشه، سفید، بی بو، و تلخ مزه است و به راحتی در آب یا الکل حل می شود به همین دلیل گاهی از آن بصورت تزریقی هم استفاده می شود.

قتل های فجیعی چون شک مرد شیشه ای به همسرش و قتل او وقوع آن در حالت عادی دور از ذهن است و تنها فرد متوهم شیشه ای بدلیل تصورات نادرست دست به این اعمال می زند.

بر اساس آمارهای تایید شده نیروی انتظامی در یک سال گذشته مصرف شیشه به حدی افزایش یافته که هم اکنون پرمصرف ترین ماده روانگردان در کشور است و هم اکنون براساس آمار مراکز درمانی اعتیاد، 40 هزار معتاد در استان یزد وجود دارد که حدود 200 هزار نفر از جمعیت استان به نوعی با عوارض و آسیب های مواد مخدر درگیر هستند.

به گفته مدیرکل بهزیستی استان یزد این درحالی است که از مجموع معتادان یک درصد آنان مواد مخدر صنعتی مصرف می کنند.

اما شیشه چه تأثیری در ذهن و روان فرد ایجاد می کند؟ چگونه دچار توهم می شوند پرسشهایی است که جواب آنها را در گفت وگوی خبرنگار ایرنا با بهبود یافته گان از این مواد خواهیم شنید.

***

یکی از این افراد که که 6 سال است مصرف شیشه را کنار گذاشته گفت: اولین دفعه با این باور غلط که شیشه اعتیاد نداره و مانند الکل است آن را مصرف کردم.

این فرد با بیان اینکه از طریق دوستان ناباب با این ماده آشنا شدم افزود: در آن موقع که معتاد به این ماده نشده بودم از نظر مالی وضع خوبی داشتم اما در مدت سه سال تبدیل به یک کارتن خواب شدم.

وی ادامه داد: ان موقع نامزد داشتم که بدلیل معتاد بودن به این ماده روانگران و توهمات، نامزدم مرا ترک کرد و از هم جدا شدیم.

نامبرده با بیان اینکه باعث ننگ خانواده شده بودم افزود: چون بصورت تزریقی شیشه مصرف می کردم مادرم همیشه می گفت خدا کنه بمیری تا آبروی چندین ساله ما را نبری.

وی ادامه داد: در مدت مصرف از خانواده طرد شده بودم و یک روز بدلیل مصرف زیاد شیشه در یکی از جوی های خیابانها افتاده بودم که پدرم بطوری اتفاقی من را دید و بغض گلویش را گرفت گفت اگر نمی توانی خودت را بکشی منو بکش، بیا از دست از این کار بردار تا من همم حمایتت کنم.

وی افزود: اصلا باورم نمیشد که بتوانم ترک کنم پدرم مرا به یکی کمپ ها برد و ترک کردم و حالا خدا را شکر می کنم، اوایل که شیشه مصرف می کنی لذت دارد اما به مروز زمان نه تنها لذتش از بین می رود بلکه زندگی را از انسان می گیرد.

این فرد اظهار کرد: هیچ وقت یادم نمیره اولین بار که مصرف کردم انگار کسی داشت من را از زمین بلند می کرد، پر انرژی و سرحال و شاد بودم اما بعدها فهمیدم مرا به سمت نابودی می برد.

وی گفت: همچنین این ماده روانگردان مغز انسان را می سوزاند و نسبت به همه چیز شک پیدا می کنی و احساس می کنی همه دروغ می گویند و فقط حرفهای خودت درست است، الان از زندگی راضی هستم و موقعیت اجتماعی ام دوباره برگشته است.

وی با بیان اینکه به ظاهر، لذت بخش ترین ماده محرک شیشه است و تنها ماده ای است که انسان را به فلاکت می برد و روز گارش را سیاه می کند گفت: لذتش هرگز به تاوانش نمی ارزد و از جوانان و نوجوانان می خواهم که حتی یک بار هم مصرف نکنند.

***

یک خانم 26 ساله هم که گرفتار این ماده محرک شده بود و الان ترک کرده به خبرنگار ایرنا گفت: از سن 16 سالگی بصورت تفننی شیشه مصرف میکردم و بدلیل اینکه همسرم هم شیشه ای بود معتاد شدم.

وی افزود: یادم است اولین بار که مصرف کردم تا 24 ساعت نخوابیدم سرحال بودم و تمام مشکلات خانوادگی که داشتم از یادم رفته بود و همه چیز خوب بود، شوهرم که مصرف می کرد شب همیشه بیدار بود و کار می کرد اما بعدها این بیدار ماندن ها موجب اذیت و آزار روحی اش شده بود.

این فرد با بیان اینکه فکر نمی کردم که یک روز معتاد شوم، خاطرنشان کرد: در طول مدت مصرف دچار توهم و شک های خطرناکی شده بودم و چندین بار دست به خودکشی زدم، همیشه احساس می کردم که کسی در خانه است و صدای عجیب غریبی را می شنیدیم و من و همسرم هر دو به یکدیگر شک می کردیم و همیشه با هم دعوا داشتیم.

وی که خود و همسرش طی 6 ماه گذشته موفق به ترک این بلای خانمانسوز شده اند گفت: خیلی خوشحال شدم که دوباره راه زندگیم را پیدا کردم و از تاریکی به سوی روشنایی حرکت کردم.

وی به جوانان توصیه کرد اصلا سمت و سوی مواد مخدر و روانگردان نروند شاید اولش لذت داشته باشد اما اخرش گرفتاری و بدبختی است، انسان همه هستی اش را از دست می دهد و نابود می شود.

وی گفت: جوانان و نوجوانان بدانند شیشه اعتیاد آور است و انسان را نابود می کند انچه که کارشناسان می گویند همه انها واقعیت دارد و باید باور کرد.

***

فرد دیگری که یکسال و نیم است که شیشه را کنار گذاشته به خبرنگار ایرنا گفت: اولین بار که مصرف کردم اینقدر به من انرژی داد که هیچ کس باور نمی کرد.

وی گفت: برای کار کردن زیاد مصرف کردم و هیچ آگاهی از ماده محرک کننده نداشتم و اصلا فکر نمی کردم که معتاد شوم.

این فرد ادامه داد: دوستانم شیشه را به من معرفی کردند و پنج سال هم گرفتار این مواد بودم، دچار توهماتی شده بودم تا جایی که همسرم را در یک اتاق زندانی می کردم با اینکه کسی در داخل اتاق نبود او را کتک می زدم می گفتم با کی صحبت می کنی.

وی افزود: با حیوانات حرف می زدم و جن می دیدم و کارهایی میکردم که با عقل بشر جور در نمی امد.

این فرد با بیان اینکه شیشه عوارضی بدی دارد تصریح کرد: خانواده ام که من را نصحیت می کردند فکر می کردم دشمن من هستند و فکر و ذکرم مصرف شیشه بود.

وی گفت: وقتی کمپ برای ترک رفتم فهمیدم همه مشکلات و گرفتاری هایم بدلیل مصرف این مواد است و خانواده ام هیچ تقصیری ندارند، شیشه بود که مغز سالم من را گرفت و تنها چیزی بود که من را نابود کرد و از پدر و مادرم تشکر می کنم که من را از این بلای خانمساز نجات دادند.

اینها گوشه ای از عوارض و اثرات مخرب شیشه بود که این افراد بدون اطلاع از آن دست به این اقدام زده بودند.

***

رییس یکی از کمپ های ترک اعتیاد استان یزد به خبرنگار ایرنا گفت: متاسفانه الان گرایش جوانان به سمت و سوی مواد صنعتی بویزه شیشه سوق پیدا کرده است.

علی خان زاده که خودش یک روزی گرفتار مواد مخدر تریاک شده بود و الان پاک شده است افزود: برخی از افراد به علت باورهای غلط چون لاغری ، بی خوابی و تقویت قوه خلاقیت شیشه مصرف می کنند.

وی اظهار کرد: همچنین بسیاری از افراد از اینکه شیشه اعتیاد آور است آگاهی ندارند و وقتی گرفتار می گردند متوجه این موضوع می شوند.

خان زاده اظهار کرد: باید با اطلاع رسانی و آگاهی از طریق رسانه ها افراد را در جریان عوارض این ماده قرار داد.

وی افزود: شیشه به شدت روی مغز انسان تاثیر می گذارد و ظاهرش را خراب می کند.

***

مدیر داخلی یکی کمپ بانوان نیز گفت: متاسفانه بیشتر کسانی که برای ترک به این مرکز مراجعه می کنند جوانان و نوجوانانی هستند که به شیشه اعتیاد پیدا کردند.

طیبه شاطرچی افزود: بیشتر افرادی که به این کمپ می آیند 13 تا 65 ساله هستند.

وی از خانواده ها خواست که به فرزندان خود بیشتر توجه کنند و رفتارهای انان را با دوستانشان زیر نظر بگیرند و از گرفتار شدن در مواد مخدر نجات دهند.

*** وابستگی روانی شیشه بسیار شدیدتر از سوء مصرف مخدرها

یک روانپزشک هم با بیان اینکه کشفیات شیشه و مصرف کنندگان این ماده محرک در سالهای اخیر رو به افزایش است گفت: باورهای غلط که شیشه اعتیاد آور نیست یکی از دلایل گرایش افراد به این ماده است.

امیررضا چمنی افزود: در آزمایشهایی که در زمینه ترکیبات مخدرها ارزیابی می شود آزمایش شیشه، منفی است و لذا باعث تقویت باورهای غلط در این دسته از افراد شده است.

وی با بیان اینکه وابستگی روانی شیشه بسیار شدیدتر از سوء مصرف مخدرها است گفت: شیشه یک مواد محرک روان است و برخلاف داروهای مخدر باعث احساس آرامش در کوتاه مدت چون نشاط ، سرحالی ، افرایش اعتماد به نفس ، انرژی زیادو حس لذت کاذب می شود.

این روانپزشک اضافه کرد: به همین دلیل در مواقعی که فرد نیاز به تمرکز ذهنی بیشتر، افزایش احساس لذت، افزایش سطح هوشیاری و یا توان بدنی دارد به مصرف شیشه روی می آورد و به ادامه ان تحریک می شود.

چمنی با بیان اینکه استفاده مکرر از شیشه موجب بروز تغییراتی در فعالیت های شیمیایی مغز می شود خاطرنشان کرد: فرد دچار احساس خستگی مفرط ، خواب آلودگی، افسردگی ، اضطراب ، ناامیدی و اختلال در عملکرد قوای شناختی می شود.

وی با اشاره به اینکه برخی دانشجویان و جوانان برای افزایش قدرت تمرکز به این ماده محرک گرایش پیدا می کنند خاطر نشان کرد: این عوامل بصورت موقتی است و در دراز مدت باعث اختلال حافظه می شود.

این روانپزشک ادامه داد: مصرف شیشه آثار بد جسمانی چون افزایش فشار خون، سردرد، تشنج، نارسایی کلیه و گاها سکته های قلبی و مغزی بدنبال دارد.

این روان پزشک ایجاد عارضه توهم و هزیان و بدبینی را یکی از عوارض روحی و روانی مصرف کنندگان شیشه بیان و اظهار کرد: علاوه بر این فرد شیشه ای دچار توهماتی می شود که ممکن است تحت تاثیر آن بدون آنکه صدا، شی یا فرد خاصی در محیط باشد آن را احساس کند و بر درستی احساس و تصور خود نیز مصر است.

این روانپزشک با بیان اینکه به علت این توهمات اقدام به ارتکاب قتل می کنند افزود: همچنین گرایش این افراد به مصرف شیشه، باعث بروز مشکلات جدی در خانواده و عملکرد شغلی این افراد می شود.

وی ادامه داد: یکی از آسیب های مشکلات خانوادگی منجر به آسیبهای اجتماعی مثل طلاق، بیکاری ، فقر ، بزهکاری ، سرقت و فساد و فحشا و اقدامات خشونت آمیز است.

چمنی گفت: برخلاف مواد مخدرها مثل تریاک، هروئین و غیره شیشه، درمان جایگزین ندارد اما این به آن معنا نیست که هیچ درمان نداشته باشد.

وی افزود: درمان از طریق داروهای ضد افسردگی ، ضد اضطراب و ضد جنون با مشاوره فردی و خانواده می تواند به فرد کمک کند تا از وابستگی به این ماده رهایی پیدا کند.

چمنی ادامه داد: خانواده ها باید فرزندان خود را نسبت به عوارض این ماده آگاه کنند و افزایش مهارتهای زندگی و مهارتهای مقابله ای می تواند جوانان را در مقابل اعتیاد واکسینه کند.

وی با بیان اینکه افرادمصرف کننده شیشه برای درمان به مراکز مجاز مراجعه نمایند افزود: در این مراکز تیم نخصصی شامل پزشک ، روان پزشک و مددکار است که به صورت علمی درمان می کنند.

*** اعتیاد به شیشه از همان بار اول اغاز می شود

معاون امور پیشگیری مدیرکل بهزیستی استان یزد نیز در این باره به خبرنگار ایرنا گفت: در ترکیب این ماده به هیچ وجه مرفین بکار نمی رود اما این ماده بسیار اعتیاد آور است.

محمدعلی صادق پور با بیان اینکه اعتیاد به شیشه مانند هر اعتیاد دیگر با همان بار اول آغاز می شود اظهار کرد: از آنجایی که تحریک مصنوعی مغز، اعتماد شخص را افزایش می دهد، مصرف کننده نه تنها به سادگی قادر به ترک آن نخواهد بود، بلکه در صورت ترک هم لذت زندگی عادی برایش بی معنا شده و امکان ابتلا به افسردگی در او افزایش می یابد.

این مسوول، خاطرنشان کرد: این ماده با ظاهری مانند خرده شیشه، سفید، بی بو، و تلخ مزه است و به راحتی در آب یا الکل حل می شود به همین دلیل گاهی از آن بصورت تزریقی هم استفاده می شود.

وی اضافه کرد: این ماده به شیوه های گوناگونی از جمله خوراکی، استنشاقی ( از راه بینی)، تزریقی و تدخینی یا دود کردن که این مورد آخر متداول ترین شیوه مصرف شیشه است مصرف می شود.

صادق پور افزود: ماده روانگردان مورد اشاره بلافاصله پنج تا 10 ثانیه پس از مصرف این ماده به صورت تدخین (دودکردن) به فرد احساس سرخوشی و لذتی دست می دهد که به آن ”راش” یا “فلش” می گویند.

وی اضافه کرد: این حالت که شبیه اوج لذت جنسی در آدمی است فقط چند دقیقه دوام خواهد داشت البته سه تا پنج دقیقه پس از مصرف استنشاقی و 15 تا 20 دقیقه بعد از مصرف خوراکی آن هم فرد احساس نوعی سرخوشی و لذت می کند, اما نه به شدت لذت ناشی از دود کردن آن، در مجموع اثرات ناشی از مصرف شیشه هشت تا 24 ساعت در بدن باقی می ماند.

این مسوول اضافه کرد: در ابتدا، تاثیر این ماده خطرناک با افزایش یافتن تواناییهای جسمی و فکری همراه است اما برای رسیدن به این حال ظاهرا خوب مقدار مصرف و یا تعداد دفعات مصرف افزایش یافته در چنین حالتی شخص مصرف کننده دچار زود رنجی، حمله های خشم، شک و تردید عصبی، افکار وهمی و توهمات شنیداری و دیداری می شود.

معاون امور پیشگیری مدیرکل بهزیستی استان یزد با بیان اینکه یکی از مهمترین عوارض این ماده در مصرف کنندگان حاد و مزمن این ماده بروز توهم است، تصریح کرد: این توهمات می تواند با هر میزانی از ماده و حتی در اولین بار مصرف رخ دهد.

وی افزود: بیمار چیزهایی می بیند یا می شنود که وجود خارجی ندارد مثلا مرد غریبی را در منزل خود می بینند و به پشت بام می رود و از مردم کمک طلب می کند.

صادق پور، با اشاره به برخی نشانه های اعتیاد به شیشه گفت: مصرف کنندگان شیشه،معمولا دارای چشم های قرمز، چهره برافروخته و عرق آلود، دهانی خشک، دندان هایی پوسیده و لثه هایی خراب هستند.

وی اضافه کرد: پرحرفی و تند صحبت کردن هم جزئی از تغییرات رفتاری مصرف کنندگان است، در کوتاه مدت بدلیل آشفتگی های ذهنی، فراموشکاری، مسوولیت ناپذیری ، پرخاشگری، توهم و هذیان موقعیت اجتماعی ، شغلی، تحصیلی و روابط زناشویی او به خطر می افتد.

صادق پور افزود: تحقیقات نشان داده مصرف شیشه در دوران بارداری موجب بروز مشکلات عمده ای از قبیل زایمان زودرس، عکس العملهای غیر طبیعی در مادر و حساسیت روحی بسیار شدید میشود.

وی، بروز نقصهای مادرزادی در طفل نیز از جمله تاثیرات سوء مصرف این ماده در دوران بارداری بیان کرد و گفت: استفاده دوز بالای کریستال می تواند موجب آسیب در رگ های مغزی و در نهایت مرگ شود.

صادق پور گفت: با مصرف شیشه در مدتی اندک به طور قابل ملاحظه ای میتوان لاغر شد و دلیل آن هم بی اشتهایی ناشی از مصرف است اما این کار، روشی بسیار خطرناک برای کنترل وزن میباشد.

وی افزود: متاسفانه عده ای از افراد سودجو، اقدام به تولید، قاچاق و فروش فرآورده های غیرقانونی تحت عنوان قرص های لاغری می نمایند و این فرآورده ها را از طریق مجاری غیرقانونی و شبکه های قاچاق در آرایشگاه ها و باشگاه ها به افراد عرضه می کنند.

***تاریخچه شروع مصرف شیشه در جنگ جهانی دوم

این ماده برای اولین بار در سال 1893 توسط یک شیمیدان ژاپنی به نام ناگایوشی در ژاپن سنتز شد و در سال 1919، یک شیمیدان دیگر ژاپنی به نام اوگاتا این ماده را با درجه خلوص بالاتر و به شکل کریستالی ساخت.

وجود اثراتی مانند رفع خستگی و خواب آلودگی و ایجاد سرخوشی و افزایش اعتماد به نفس در حین مصرف این ماده سبب شد تا در طی جنگ جهانی دوم، سوء مصرف گسترده این ماده در بین سربازان، درجه داران و افسران نیروهای نظامی هر دو طرف درگیر (متفقین و متحدین) رواج یابد اثرات این ماده در رفع خستگی و خواب آلودگی سبب شد تا نیروهای نظامی درگیر نبرد، جهت تحمل شرایط سخت جنگی از این ماده مصرف کنند.

توزیع این ماده توسط دولت آلمان نازی در بین سربازان و افسران نیروهای ویژه، خلبانان جنگنده ها و خدمه تانک، موجب شد تا اعتیاد به این ماده در نظامیان بازمانده از جنگ در بسیاری از کشورهای اروپایی در سال های بعد از جنگ جهانی دوم رواج یابد و یکی از کشورهای درگیر در جنگ که مصرف این ماده در بین نظامیان آن به صورت گسترده رواج یافت، ژاپن بود.

بعد از ممنوع شدن خرید و فروش قرص های مت آمفتامین در ژاپن موجب شد که این ماده در آزمایشگاه های زیرزمینی و غیرقانونی و توسط گروه های تبهکار در این کشور تولید شود که تا سال های اخیر نیز ادامه داشت.

وجود عوارض جانبی زیاد این دارو از جمله اثرات تحریکی، اعتیادزایی، روانگردانی و توهم زایی آن، سبب شد که تولید، خرید و فروش این دارو در بسیاری از کشورهای جهان ممنوع شده و این دارو از فهرست دارویی این کشورها خارج شود.

این امر سبب شد که تولید این ماده به شکل غیراستاندارد و در آزمایشگاه های زیرزمینی و توسط باندهای تبهکار و قاچاق مواد مخدر صورت پذیرد.

بنابراین باید خانواده و والدین نسبت به رفتار فرزندان خود توجه داشته باشند و انان در جریان انواع مخدر و مضرات و عوارض آن قرار دهند چه بسا افراد از روی کنجکاوری و یا نداشتن آگاهی در این بلای مهلک فرو می روند.

طرح کارزار رسانه ای مبارزه با شیشه دیماه سال گذشته در استان یزد و چند استان دیگر کشور توسط سازمان بهزیستی با هدف آگاه سازی و ارائه اطلاعات به گروه مخاطب و اصلاح باورهای غلط در زمینه مصرف شیشه اجرا شد.

در این طرح در زمینه پیشگیری از شیوع مصرف شیشه، آگاهی آحاد مردم به ویژه نوجوانان و جوانان درخصوص آثار و عوارض مصرف دائمی و تفریحی از طریق رسانه صوتی و تصویری، مکتوب و غیره اطلاع رسانی شد.

اگر همچون طرح یاد شده در طول سال چندین بار در زمینه انواع مواد مخدر صورت گیرد اثرات مثبتی را به دنبال خواهد شد.