حدود 30 سال از روزهایی که بیش از 3 هزار پزشک خارجی در ایران به امر طبابت مشغول بودند می گذرد و امروز کشورمان با وجود 51 دانشکده پزشکی علاوه بر خودکفایی در تربیت پزشک یکی از کشورهای پیشرو در آموزش علوم پزشکی در منطقه مدیترانه شرقی به حساب می آید.

در 30 سال پیش تنها دو نفر در یک رشته فوق تخصصی بالینی تحصیل می کردند اما امروز 39 رشته در دکتری تخصصی، 21 رشته فوق تخصصی، 25 رشته تخصصی، 45 رشته در کارشناسی ارشد و 3 رشته در دکتری حرفه ای و 20 رشته کارشناسی و کاردانی در علوم پزشکی در 42 دانشگاه علوم پزشکی فعال هستند و این موارد آمار قابل توجهی از پیشرفت آموزش عالی را پیش روی قضاوت کنندگان قرار می دهد.

قدیمی ترین دانشکده های پزشکی ایران

نام دانشگاه جندی شاپور با طب قدیم عجین شده است. دانشگاه جندی ‌شاپور در زمان خسرو انوشیروان به پیشرفتهای زیادی رسید و به دستور او برزویه طبیب با جمعی از پزشکان ایرانی جهت دستیابی به کتابهای طب هندی به هندوستان سفر کردند. در برخی از کتب تاریخی، از مجالس امتحانی سخن رفته است که برای آزمایش پزشکان و صدور اجازه نامه طبابت برپا می ‌شده که می توان آن را با آزمون "گواهینامه و دانشنامه تخصصی" که امروزه برپا می شود، قابل مقایسه دانست.

بیمارستان جندی ‌شاپور نیز به دستور انوشیروان در جوار دانشکده پزشکی تاسیس شد. در این بیمارستان از هندوستان و یونان پزشکانی استخدام شدند تا در آنجا طب هندی و طب یونانی (بقراطی) را تدریس کنند، در نتیجه ایرانیان دارای دو رشته پزشکی شدند و بیمارستان جندی ‌شاپور شهرت بی ‌نظیری در دنیای آن روز پیدا کرد.

بیمارستان کلمه ای فارسی و به معنای محل بیماران است که در دوره تمدن اسلامی، بیمارستان مشتمل بر مدارس طب هم بوده و همانجا درس طب می ‌خواندند و بیماران را معاینه می کردند.

یک هزار و 700 سال پس از آن در دهه 30  شمسی و در سال 36 دانشکده پزشکی اهواز کار خود را آغاز کرد و  اکنون با 5 بیمارستان آموزشی و 11 گروه آموزشی پایه و 18 گروه بالینی از مهمترین دانشکده های پزشکی کشور محسوب می شود.

از دیگر دانشکده های پزشکی که در ایران اسلامی قدمت زیادی دارند می توان به دانشکده پزشکی تهران اشاره کرد. در زمان ناصرالدین شاه قاجار در سالهای 1266 دکتر کلوکه حکیم باشی دربار برای ارتقای آموزش طبابت به آموزش تعدادی از افراد همت گمارد و پس از تاسیس مدرسه دارالفنون بخشی از مدرسه که شامل طب و داروسازی بود به پزشکی اتریشی سپرده شد. بیمارستان سینا در سال 1290 ساخته و تشکیلات مدرسه طب از دارالفنون جدا شد.

در سال 1313 قانون تاسیس دانشگاه تهران به تصویب مجلس رسید و هریک از مدارس به نام دانشکده نامیده شدند که یکی از آنها دانشکده طب بود. در سال 1319 بیمارستانهای تهران ضمیمه دانشکده پزشکی شدند و از سال 1317 نام دانشکده طب به دانشکده پزشکی تبدیل شد. هم اکنون بیش از 2 هزار دانشجو در رشته پزشکی در این دانشکده مشغول به تحصیل هستند و 16 بیمارستان به این دانشکده وابسته اند.

دانشکده پزشکی تبریز در سال 1326 به عنوان دومین دانشکده پزشکی کشور و اولین دانشکده در شهر تبریز تاسیس شد. این دانشکده با حدود یک هزار و 500 دانشجو در مقطع دکتری حرفه ای و دستیاری در امر پزشکی یکی از دانشگاههای مطرح کشور است.

دانشکده پزشکی اصفهان ابتدا در آذر ماه سال 1325 در خانه محقری در احمد آباد شروع به کار کرد. در حقیقت در آن زمان آموزشگاه عالی بهداری در این خانه افتتاح شد و دانشجویان بعد از چهار سال تحصیل موفق به اخذ درجه بهدار می شدند. بعد از چهار سال دانشکده پزشکی در جوار آموزشگاه عالی بهداری تاسیس شد و دانشجویان پس از شش سال موفق به اخذ درجه دکتری می شدند، بدین ترتیب آموزشگاه عالی بهداری به تدریج تعطیل شد و دانشجویان آموزشگاه پس از مدتی برای ادامه تحصیل به دانشکده های مختلف کشور معرفی و موفق به دریافت درجه دکتری می شدند. این دانشکده در سال 41 به صورت مستقل شکل گرفت.

در حدود دهه 1320 آموزشگاه عالی بهداری در مشهد تاسیس شد و پس از آن دانشکده پزشکی مشهد در سال 1328 با 61 دانشجو، یک نفر دانشیار و هفت معلم حق التدریس و با بودجه اولیه یکصد هزار تومان آغاز به کار کرد. این دانشکده با بیش از یک هزار و 800 دانشجوی در مقاطع مختلف علوم پایه و بالینی در سال 86 به مکان جدید خود منتقل شد.

دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی شهید بهشتی در سال 1338 فعالیت آکادمیک خود را در مجتمع دانشگاهی ملی با پذیرش 142 دانشجو آغاز کرد. سایر دانشکده های این دانشگاه از جمله دانشکده بهداشت و پیراپزشکی در سال 1351 و پس از ایجاد مرکز آموزشی تحت عنوان انستیتو عالی علوم بیمارستانی مشتق شدند.

آموزش علم طب در ارومیه سابقه نسبتاً طولانی دارد. اولین مدسه عالی طب در سال 1257 هجری شمسی مقارن با 1878 میلادی توسط تعدادی از اطبای خارجی و میسیونرهای مذهبی به سرپرستی دکتر ژوزف کاکران در جنوب غربی ارومیه تاسیس شد که دانشجویان آن مدرسه پس از طی دوره های نظری و عملی در طول پنج سال به درجه دکتری عالی طب نائل می آمدند به طوریکه اولین فارغ التحصیلان آن مدرسه 27 نفر بودند که در شهرهای آذربایجان به کار طبابت پرداختند.

مدرسه عالی طب در کنار بیمارستانی قرار داشت که به ابتکار و همت دکتر کاکران احداث و راه اندازی شده بود. این مدرسه بعد از مرگ دکتر کاکران در سال 1905 تعطیل شد. دانشکده پزشکی ارومیه از سال 1356 با پذیرش 48 دانشجوی پزشکی فعالیت خود را آغاز کرد.

دانشکده پزشکی شیراز نزدیک به 60 سال پیش در سال 1328 با تبدیل آموزشگاه عالی بهداری به دانشکده پزشکی شکل گرفت. این دانشکده اکنون با تربیت بیش از 2 هزار دانشجو در رشته پزشکی، دستیار تخصصی و غیره یکی از بزرگترین دانشکده های پزشکی کشور محسوب می شود.

مجتمع آموزشی علوم تندرستی همدان در سال 1354 در مجموعه دانشگاه بوعلی سینا با رشته های پزشکی، پرستاری و بهداشت شروع به کار کرد و با آن امکانات هسته اولیه گروه پزشکی پایه گذاری شد.

دانشـکده پزشکی کرمان در سال 1356 با پذیرش 50 دانشجوی رشته پزشکی کار خود را در محل موقوفه نوریه و محل دانشگاه کرمان آغاز کرد. دانشگاه علوم پزشکی کرمان رشد و توسعه خود را از سال 59 آغاز کرد و پس از اضافه شدن دانشجویان پرستاری و اولین گروه دانشجویان کاردانی بهداشت کاران دهان و دندان در سال 63 و با جداشدن رشته های پیراپزشکی و پزشکی از دانشگاه شهید باهنر کرمان و ادغام با اداره کل بهداری سابق به عنوان یکی از دانشگاههای مادر به امر تدریس دانشجویان مشغول است.

دانشکده های پزشکی که پس از انقلاب اسلامی ایجاد شدند

تاسیس دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی ایران در سال 1361، دانشکده پزشکی اردبیل در سال 1372، دانشکده پزشکی بابل در سال 1364 و دانشکده پزشکی بیرجند در سال 1365 نمونه ای از دانشکده های پزشکی هستند که در سالهای پس از انقلاب اسلامی کار خود را آغاز کردند.

دانشکده پزشکی بوشهر پذیرش دانشجوی پزشکی را از سال 69 با پذیرش 25 دانشجوی زن و مرد آغاز کرد و به دلیل عدم برخورداری از امکانات کافی در آن زمان و مجهز نبودن دانشکده دانشجویان پذیرفته شده در دانشگاه علوم پزشکی شیراز و بندرعباس به صورت مهمان شروع به تحصیل کردند. پس از تاسیس دانشکده پزشکی در سال 74 و پذیرش دانشجوی پزشکی این دانشکده به دانشگاه علوم پزشکی ارتقاء یافت و دانشجویان شاغل به تحصیل در دانشگاه های بندرعباس و شیراز جهت ادامه تحصیل به این دانشکده انتقال یافتند.

بخش عمده ای از دانشکده های پزشکی در سالهای پس از انقلاب در استانهای محروم کشور راه اندازی شدند. ایجاد دانشکده های پزشکی قزوین، بندرعباس، گرگان، ایلام، کرمانشاه، ساری و قم از جمله این دانشکده ها بودند.

دانشکده پزشکی رفسنجان در سال 65 زیر نظر دانشگاه علوم پزشکی کرمان کار خود را آغاز کرد و از سال 70 به طور مستقل کار خود را ادامه داد.

دانشکده های پزشکی سمنان در سال 67، شهرکرد در سال 65، زنجان در سال 66، شاهرود در سال 71 و یاسوج در سال 72 از جمله دیگر دانشکده های پزشکی هستند که در سالهای پس از انقلاب اسلامی در کشور راه اندازی شدند.

اولین دانشکده پزشکی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی

دانشکده پزشکی یزد در سال 1362 به همت سومین شهید محراب حضرت آیت الله صدوقی اولین دانشکده پزشکی بعد از پیروزی انقلاب اسلامی، در یزد با پذیرش 33 دانشجوی پزشکی شروع به کار کرد.

دانشکده پزشکی زاهدان نیز در سال 1366 با مصوبه شورای عالی گسترش دانشگاهها و در پی تغییر مجتمع آموزشی و پژوهشی حضرت فاطمه (س) به دانشگاه علوم پزشکی ایجاد شد. در ادامه سیاست تربیت نیروی انسانی کارآمد علوم پزشکی در مناطق محروم، دانشکده پزشکی زابل در سال های دهه 70 ایجاد شد.

بر اساس اطلاعاتی که از تاریخچه دانشکده های پزشکی کشور بدست آمده است از مجموع  38 دانشکده پزشکی در کشور 10 دانشکده پزشکی پیش از پیروزی انقلاب تاسیس شدند و 28 دانشکده در سه دهه انقلاب اسلامی ایران و عمدتاً در مناطق محروم به منظور تربیت نیروی انسانی در همه نقاط کشور تاسیس شد.

در این میان سه دانشکده پزشکی به صورت غیر وابسته در دانشگاههای علوم پزشکی بقیه الله،‌ شاهد و ارتش وجود دارد. همچنین 10 دانشکده پزشکی وابسته به دانشگاه آزاد اسلامی مسئولیت تربیت نیروی انسانی در این حوزه را بر عهده دارند.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha