اكبر عبداللهی اصل، پنجشنبه در همایش كنترل سوء مصرف ترامادول در تالار مركز قلب تهران، افزود: نمی توان به صراحت گفت كه مصرف داروی ترامادول خوب است یا بد، زیرا ممكن است فردی از مواد مخدر سنگین به این ماده رو آورد یا اینكه فقط معتاد به ترامادول باشد.
وی اضافه كرد: داروهای مخدر دسته‌بندی‌های مختلفی دارند، در یك دسته‌بندی 400 نوع داروی مخدر را در یك دسته قرار می‌دهند، دیازپام و داروهای مشابه آن را در دسته دوم و پیش سازهای مواد مخدر دیگر را در دسته سوم قرار می‌دهند در مورد ترامادول چون یك مسكن است و تركیب شیمیایی دیگری دارد، شك و شبهه وجود دارد به همین علت در دنیا آن را در هیچ یك از این 3 دسته قرار نداده‌اند.
مدیر كل نظارت بر دارو و مواد مخدر وزارت بهداشت ادامه داد: ترامادول از سال 81 برای اولین بار به عنوان یك مسكن در كشور ما مورد مصرف قرار گرفت، در آن زمان فقط آمپول تزریقی100میلی گرمی آن در بازار بود كه 43 هزار ویال دارویی آن در آن سال مصرف شد، بعد از آن قرص 50 و 100 میلی‌گرمی آن وارد بازار شد و با ورود آمپول 50 میلی گرمی آن آمپول 100 میلی گرمی كم كم از بازار جمع شد.
وی گفت: سرانه مصرف داروی ترامادول در سال 81 حدود 54 میلی گرم بود اما بعد از آن تا سال 85 هر سال افزایش یافت و به عدد سرانه 580 میلی گرم برای هر نفر رسید اما امسال با كنترل‌های بیشتر، این میزان كاهش یافت و به سرانه 400 میلی‌گرم رسید، به بیان دیگر در سال 82 حدود 3 هزار و 580 كیلوگرم از این دارو در كشور مصرف شد. در سال 85 این میزان به 40تن در سال رسید و در سال 86 این میزان به 39 تن كاهش یافت. امسال نیز پیش بینی می‌شود تا آخر سال حدود 28 تن از این دارو در كشور مصرف شود.
عبداللهی‌اصل افزود: در زمان حاضر 15 شركت مجوز تولید داروی ترامادول را دارند،‌80 درصد آنها ماده اولیه این دارو را از داخل تولید می‌كنند اما به علت اینكه 20درصد داروی تولید شده ترامادول در كشور از ماده اولیه خارجی است شاهد تنوع و قیمت‌های متفاوت این دارو در كشور هستیم. شركت‌های توزیع كننده مجاز این دارو نیز سال گذشته به 2 شركت كاهش یافت كه البته امسال یك شركت دیگر نیز به آن اضافه شد.
وی اضافه كرد:‌ گر چه داروی مسكن ترامادول جزء داروهای بدون نسخه(OTC) نیست اما متأسفانه شاهد فروش بدون نسخه آن در كشور هستیم كه البته به علت تحت پوشش بیمه نبودن آن آمار دقیقی در این زمینه در دست نیست.
وی گفت: با تصویب كمیسیون بهداشت و درمان مجلس امسال قیمت ترامادول 2 برابر شد و قرار شد، درآمد ناشی از این افزایش قیمت برای كاهش قیمت داروهای اساسی‌تر هزینه شود.
وی افزود: فهرست ملی دارویی كشور ما نیز بر اساس شرایط اجتماعی مانند جوان بودن جمعیت، در حال توسعه بودن و ویژگی‌های فرهنگی و مذهبی هر سال بازنگری می‌شود و این فهرست بر اساس فهرست دارویی سازمان ملل یا كشورهای دیگر تنظیم نمی‌شود.
عبدالهی اصل اضافه كرد: ترامادول اكنون مشكل دارویی كشور ما نیست، مشكلات مهمتری وجود دارد از جمله اینكه از داروی سودوافدرین به عنوان پیش ساز مواد روانگردان و اكستازی در كشور استفاده می‌شود، به همین علت تولید این دارو در كشور ممنوع و متوقف شده است و در تلاشیم تا جایگزینی را برای آن معرفی كنیم.
وی گفت: در تمام دنیا داروهای مسكن تنوع زیادی دارند اما در كشور ما اكنون فقط 4 نوع داروی مسكن بدون نسخه وجود دارد كه اگر مصرف هر یك از آنها مانند استامینوفن كدئین كاهش یابد، مصرف داروی دیگر افزایش می‌یابد، بنابراین یكی از سیاست‌های وزارت بهداشت افزایش و تنوع بخشیدن به داروهای مسكن در كشور است.