آذرخش مكری پنجشنبه در همایش كنترل سوء مصرف ترامادول در تالار اجتماعات مركز قلب تهران، افزود: در صورتی كه افزایش مصرف داروی اعتیاد آور ترامادول در ایران به علت گرایش معتادان به مواد مخدر سنگین مانند تریاك، هروئین و كراك به این ماده باشد، این خبر بدی نیست اما اگر به عنوان افزایش اعتیاد به این ماده به عنوان ماده اصلی مصرف باشد، نگران كننده است.
وی گفت: همه آمارها و تحقیقاتی كه در جمعیت معتادان كشور تاكنون انجام شده، در بین معتادان سنگین انجام شده است و آماری از سوء مصرف مواد مخدر سبك در كشور وجود ندارد، از طرفی تغییر الگوی مصرف معتادان نیز به درستی مشخص نیست بنابراین افزایش مصرف ترامادول در كشور ما به صورت یك معما درآمده است كه معلوم نیست پدیده خوب یا بدی است.
معاون مركز ملی مطالعات اعتیاد افزود: مواد مخدر از نظر توان اعتیادآوری با هم مساوی نیستند، مثلاً در مورد كوكائین گفته می‌شود از هر 2 نفری كه این ماده را مصرف كنند یكی معتاد و وابسته می‌شود، در مورد هروئین از هر 4 نفر مصرف كننده یكی به آن معتاد می‌شود، در مورد سیگار از هر 20نفری كه یكبار مصرف سیگار را تجربه ‌كنند، یك نفر معتاد و به وابسته به سیگار می‌شود و در مورد تریاك نیز از هر 8 نفر مصرف كننده یك نفر معتاد می‌شود.
وی گفت: در كشور ما در مورد میزان اعتیاد به ترامادول و متادون بررسی نشده است و به همین علت آماری در این زمینه وجود ندارد اما در آمریكا تحقیقات نشان داده است كه از هر 7 نفری كه داروی ترامادول استفاده می‌كنند، یك نفر به این دارو وابسته می‌شود.
مكری افزود: به طور كلی می‌توان مواد اعتیاد‌آور را به 2 دسته مواد سبك و سنگین تقسیم كرد و در هر گروه اگر یك ماده ممنوع یا كمیاب شود، مصرف ماده اعتیاد آور دیگر در همان گروه افزایش می‌یابد، البته مصرف مواد با سایر كارهای خلاف نیز ارتباط دارد به عنوان مثال ممكن است ممنوع شدن كوكائین در یك كشور به افزایش قمار یا بی‌بند و باری جنسی منجر شود.
وی ادامه داد: بر اساس این تئوری مواد سنگین با هم و مواد اعتیاد آور سبك با هم رقابت دارند، ترامادول جزء مواد اعتیاد آور سبك است، در این گروه تفاوت مصرف بین مردان و زنان زیاد نیست اما در گروه مواد اعتیادآور سنگین به طور مشخص میزان مصرف در بین مردان به مراتب بیش از زنان است.
این روانپزشك افزود: تحقیقات در دنیا نشان داده است كه 24درصد معتادان فقط داروهای مخدر بدون نسخه مصرف می‌كنند، 24درصد، این داروها را در كنار مواد مخدر سنگین مصرف می‌كنند، 35درصد، ماده اصلی مصرف آنها از دسته مواد مخدر سنگین است اما در كنار آن مواد سبك مانند ترامادول هم استفاده می‌كنند و 17درصد ،فقط مصرف كننده مواد مخدر سنگین هستند.
وی گفت: معمولاً مصرف كنندگان مواد مخدر سبك مانند ترامادول در كنار آن مواد اعتیادآور دیگری را برای رسیدن به حداكثر لذت استفاده می كنند، به همین علت این افراد معمولاً به چند ماده اعتیاد دارند بنابراین درمان آنها سخت‌تر است اما معتادان به مواد سنگین اگر تحت درمان ترك اعتیاد ماده اصلی قرار گیرند، درمانشان راحت‌تر است.
مكری اضافه كرد: درمان اعتیاد به ترامادول 3 روش دارد كه دو روش آن قابل قبول است، روش اول سم زدایی و درمان با بوپرنورفین، دوم سم زدایی و درمان با متادون كه روش قابل قبولی نیست و سوم درمان نگهدارنده و بلند مدت با داروی بوپرنورفین، از نظر من باید 2 روش سم زدایی و درمان نگهدارنده با بوپرنورفین برای معتادان به این دارو به میزان50 درصد از هر كدام مورد استفاده قرار گیرد.