سلامت نیوز: آسیب اجتماعی "دختران فراری"، نه آسیبی جدید‌الورود است که مسئول یا مسئولانی زیربار آن نروند نه آسیبی کم‌خطر و کم‌ضرر که اگر سال ها هم به حال خود رها شود چندان فراگیر نخواهد شد، بلکه این معضل آسیبی پیش‌رونده و خزنده است که در صورت غفلت می‌تواند یک کشور را به منجلاب بکشاند، چراکه به اعتقاد جامعه‌شناسان برخی دختران فراری امروز، زنان روسپی فردا هستند.

به گزارش سلامت نیوز، روزنامه آفتاب یزد در ادامه نوشت: پدیده دختران فراری در سطح اغلب کشورهای جهان با درجات متفاوتی مشاهده میگردد. آنچه که این آسیب را به معضلی لاینحل تبدیل کرده عدم امکان بازگشت دخترانی است که از خانه و خانواده خود گریخته‌اند. درواقع دختران فراری شانس بسیار کمی برای بازگشت نزد خانواده خود دارند چرا که ساختار مردانه نظام فرهنگ سنتی قادر به پذیرش مجدد دختری که یک یا چند شب را در خیابان‌ها و بدون سرپناه گذرانده نخواهد بود!
این امر منجر به تثبیت موقعیت دختران فراری در سطح شهر شده و وی را مستعد پذیرش هرگونه آزار جنسی یا جسمی به منظور ادامه زندگی در حاشیه خیابانها می‌کند. اینکه در یک جامعه بتوان تمام عوامل موثر در فرار دختران از خانه را کنترل کرد تا آمار دختران فراری کاهش یابد لااقل در کشور ما با توجه به مشکلات اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی کاری کمی سخت به نظر می رسد اما آنچه در زمینه اتخاذ تدابیر لازم برای کاهش آسیب دختران فراری در جامعه به شدت احساس می شود بحث فراهم کردن مکانی برای نگهداری از این دختران و زنان است؛ موضوعی که طی چندسال اخیر و با توجه به رو به رشد بودن آمار دختران فراری (هرچند به گفته وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی آمار مشخصی از دختران فراری وجود ندارد زیرا تمام دختران فراری شناسایی نمی‌شوند) جای خالی آن در سایه مشغله‌های حاشیه‌ای برخی مسئولان به شدت احساس می شد هرچند اقداماتی انجام شده بود اما بی‌نتیجه. تا اینکه روز گذشته وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی از راه‌اندازی مرکزی برای دختران فراری در تهران خبر داد آن هم با کمک خیرین.علی ربیعی افزود: در حال حاضر شاهد هستیم که دختران زیادی به دلیل اختلاف‌های ساده نظیر اجبار در ازدواج، تفاوت ارزش‌های بین نسلی، عشق‌های مجازی و غیره از خانه فرار می‌کنند و نیاز است که برای کمک به این دختران برنامه ریزی شود.وی با اشاره به معضلات پیش روی دختران فراری خاطرنشان کرد: بعد از فرار به این خاطر که در جامعه جایی برای این دختران در نظر گرفته نشده است، آنها به‌ ناچار به افرادی پناه می‌برند که صلاحیت نداشته و به همین دلیل مورد سوء استفاده نیز قرار می‌گیرند.

ربیعی اضافه کرد: مطالعات نشان می‌دهد که اگر دختران بعد از فرار به مرکز حمایتی روی ‌آورند دیگر درگیر آسیب‌های اجتماعی متعدد نشده اما اگر چنین نشود، این دختران تا مرز تن‌فروشی نیز جلو رفته و در بسیاری از مواقع مورد سوءاستفاده جنسی قرار می‌گیرند.وی راه‌اندازی مرکزی برای دختران فراری را گونه‌ای از خیر جمعی دانست و گفت: اگر بتوانیم مراکزی را راه‌اندازی کنیم که دختران فراری به آن مراکز آورده شوند، پس‌ از آن می‌توانیم از طریق شناسایی خانواده‌های آنها، شرایط را برای بازگشت این دختران به کانون خانواده‌هایشان فراهم کنیم. وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی از اقدام یکی از خیرین کشور برای راه‌اندازی مرکزی برای نگهداری دختران فراری خبر داد و افزود: در حال حاضر یکی از خیرین در بحث راه‌اندازی مرکزی برای دختران فراری ورود پیدا کرده و مکان لازم برای راه‌اندازی این مرکز نیز آماده شده و به‌زودی شاهد افتتاح این
مرکز خواهیم بود.ربیعی با اشاره به اقدامات صورت گرفته‌شده از سوی سازمان بهزیستی کشور برای نگهداری از دختران فراری بیان داشت: در حال حاضر سازمان بهزیستی برای دختران فراری برنامه دارد اما اگر بتوانیم برای راه‌اندازی مراکز ویژه دختران فراری کار را با خیرین پیش ببریم بدون شک در این راه موفق‌تر خواهیم بود.وی تصریح کرد: اولین مرکز نگهداری از دختران فراری در شهر تهران خواهد بود اما تاکنون ظرفیت این مرکز مشخص نشده است.

بایدها و نبایدهای راه‌اندازی مراکز نگهداری از دختران فراری
یک آسیب‌شناس نیز در گفتگو با آفتاب یزد درباره سابقه ایجاد مراکز نگهداری از دختران فراری بیان کرد: اولین بار در سال 79 مرکز نگهداری دختران فراری به نام خانه ریحانه زیرمجموعه شهرداری تهران ایجاد شد که در این مرکز حدود بین 20 الی 50 دختر فراری نگهداری می‌شد.بازپروری هویتی، آموزش‌های فنی و حرفه‌ای و تلاش برای بازگرداندن این دختران نزد خانواده‌ها اهداف اصلی این مرکز بود.اما متاسفانه بعضی از این دختران دارای والدین بزهکار یا زندانی بودند که از آنان برای هدف‌های خود، سوءاستفاده می‌کردند. تعداد دیگری از این دختران نیز مورد تجاوز قرار گرفته بودند که از ترس توان مراجعه به خانه را نداشتند در نتیجه بعد از چند سال این مرکز منحل شد.
مجید ابهری در پاسخ به اینکه آیا ایده دولت برای ساخت مجدد چنین مرکزی مناسب است، اظهار کرد: ساخت یک مرکز یا چند واحد برای نگهداری از دخترانی که به هر دلیلی از خانواده‌های خود فرار می‌کنند نظر مناسبی است اما بعضی از این دختران به خاطر اجبار به ازدواج‌های نامطلوب یا برعکس دلبستن به مردانی که خانواده مخالف آنها هستند یا به خاطر تنبیه والدین از نزد آنان می‌گریزند. باید توجه کرد که ورودی زنان خیابانی تا 60 درصد از دختران فراری تامین می‌شود. اگر در 48 ساعت اول فرار این دختران توسط مامورین انتظامی شناسایی و جمع آوری شوند ریسک بزهکاری آنان خیلی اندک می شود. اما متاسفانه بعضی از آنان توسط برخی از مردان اغفال شده و همراه آنان فرار می‌کنند و بعد رها می شوند یا عشق مجازی در فضای سایبری آنان را فراری داده در حالی که مقصد سراب بوده است. وی تاکید کرد: بنابراین دو نظریه در این زمینه وجود دارد: بعضی از آسیب شناسان تاسیس این گونه مراکز را تشویق دختران به فرار می‌دانند و اظهار می‌دارند وقتی این گونه مراکز با امکانات مناسب وجود داشته باشند، نوعی تحریک روانی و پشتوانه روحی برای سرپیچی از دستورات تربیتی والدین است.
ابهری با بیان اینکه برخی دیگر از آسیب شناسان اجتماعی عقیده دارند که تاسیس اینگونه مراکز یک ضرورت اجتماعی است، خاطرنشان کرد: با این شرط که مدیریت آنان در دست افراد متخصص و مجرب باشد و در وهله اول بعد از جمع آوری، ساماندهی و طبقه بندی باید انجام گیرد و خانواده‌ها باید شناسایی گردند و ضمن ارزیابی صلاحیت خانواده‌ها و بررسی علل فرار در صورتی که احتمال فساد برای آنان وجود داشته باشد در این مراکز نگهداری شوند.

در غیر این صورت به خانواده‌ها عودت داده شوند .این آسیب‌شناس با تاکید بر اینکه این گونه مراکز به عنوان مددسرا برای زنان و دختران بی پناه یک حرکت اساسی است به شرطی که گام‌های گفته شده رعایت شود و بهتر از پارک‌ها و خیابان‌ها و یا خانه‌هایی است که امنیت اخلاقی در آنها مورد تردید می‌باشد، ادامه داد: صادقانه باید بگویم که اگر این گونه مراکز به محل اصلاح رفتار و به پروری هویت و شخصیت تبدیل گردند بسیار مفید خواهند بود چرا که اگر دختران به محض ورود به تهران و یا شهرهای بزرگ در مبادی ورودی مانند ترمینال‌ها، ایستگاه راه‌آهن و بعضا فرودگاه شناسایی و جمع آوری شوند خطر ورود آنان به بخش زنان خیابانی به حداقل می‌رسد. اما اگر هدف از تاسیس این اماکن فقط خوردن و خوابیدن باشد کار مفیدی نخواهد بود چرا که نمی‌توان تا مدت طولانی از این دختران نگهداری کرد و اگر حرکت‌ها و اقدامات رفتاری و روانشناختی روی آنان انجام نشود آمادگی بیشتری برای ورود به عرصه خطر خواهند داشت. ابهری در پاسخ به اینکه اقدامات لازم در این مراکز برای بازپروری دختران چیست، اظهار کرد: آموزش‌های رفتاری، فنی و حرفه‌ای، کارآفرینی و همین طور کنترل و مراقبت مستمر، بعد از خروج حتی مراجعه نزد خانواده گام‌های مثبت و مفیدی است که باید توسط این مراکز اجرا شود تا بازدهی لازم را داشته باشند.