سلامت نیوز: حال و روز منابع آبی کشور این روزها آنقدر بد است که جا دارد برای حال و روزش روضه بخوانیم و زار زار گریه کنیم؛ آنقدر بد و بحرانی که رئیس مرکز پژوهش های مجلس شورای اسلامی روز گذشته بیان کرد:" از شنیدن گزارش وضعیت آب در کشور وحشت زده شدم!" گویی همه چیز دست به دست هم داده تا طبق پیشبینی اندیشکده صلح ایالات متحده آمریکا، ایران تا چندی دیگر به کشور اشباح تبدیل شود.
به گزارش سلامت نیوز، روزنامه آفتاب یزد در ادامه نوشت: خشکسالی و کاهش محسوس نزولات جوی، افزایش دما، نبود الگوی صحیح مصرف آب، سوءمدیریت، حفر چاههای غیرمجاز و... همه و همه مثل بلایی آسمانی بر سر کشور آوار شدهاند. تا پیش از این اگرچه مشکل سوءمدیریت و نبود الگوی صحیح مصرف گریبان منابع آبی کشور را می فشرد اما لااقل بارش مناسب برف و باران جور این سوءمدیریت و مصرف را می کشید. مشکل از هشت سال پیش و همزمان با آغاز خشکسالی در کشور شدت گرفت؛ زمانی که مشکل خشکسالی و کمبود بارش و در نتیجه اتمام ذخایر زیرزمینی مزید بر علت شد تا کشور با شیب تندتری به سمت پرتگاه بیآبی کشیده شود؛ پرتگاهی که بیشک افتادن در آن نتیجهای ندارد جز نابودی انسانها، حیوانات، گیاهان و در نهایت زندگی و در این میان تهران به عنوان پرجمعیتترین شهر ایران از سایر شهرها به لبه پرتگاه نزدیکتر است.
اینکه چرا و چگونه خشکسالی آغاز شد و بایدها و نبایدهای رهایی از شر آن موضوعی در تخصص کارشناسان محیط زیست و مسئولان مربوطه کشوری است. همچنین از یک سو مسئله خشکسالی تاحدی خارج از اراده بشری و مربوط به رفتار و خشم طبیعت است و اگرهم راهی برای کاهش آسیبهای ناشی از خشکسالی وجود داشته باشد بهکارگیری آن با دشواریها و هزینههای بسیاری همراه است که آن هم در بلندمدت جواب می دهد. پس اینکه تصور کنیم میتوانیم به جنگ خشکسالی برویم تصوری عبث بیش نیست. مشکل اصلی آنجاست که راه حل ساده تر و کمهزینهتر و خداپسندانه تر در دست خود ماست در حالی که اکثر ما از آن غافلیم. ایراد کار اینجا نیست که خشکسالی در کشور آغاز شده، نکته تاسفبار این نیست که چرا بحران آبی به سراغ ما آمده... مشکل و درد اصلی اینجاست که ایرانیان دو برابر متوسط جهانی در سال آب مصرف میکنند و در این میان رکورد ساکنان تهران تاسف بارتر است چراکه به اعتقاد مدیرعامل شرکت آب منطقهای تهران "تهرانیها هر ثانیه 4 برابر جریان رودخانه کرج آب مصرف میکنند!" خسرو ارتقایی درباره میزان مصرف آب در تهران میگوید:"طبق اعلام سازمان آب و فاضلاب، مصرف آب در تهران در هر ثانیه 37 مترمکعب است و این به این معناست که در هر ثانیه چهار برابر جریان آب رودخانه کرج در تهران آب مصرف میشود. این میزان آب از نظر حجمی به 3.2 میلیون مترمکعب میرسد. 33 درصد از این میزان آب از منابع آب زیرزمینی و 67 درصد از منابع آب سطحی تامین میشود." نکته جالب دیگر در این میان این است که با وجود اخطارهای مکرر مسئولان بر اتمام ذخایر آبی کشور نه تنها گوش بسیاری از افراد بدهکار نیست که به جای اصلاح الگوی مصرف نگران جیره بندی شدن آب هستند؛ اتفاقی که به گفته وزیر نیرو در صورت عدم صرفه جویی همگانی و ادامه سوءمدیریت مصرف قطعا باید منتظر آن بود؛ آن هم در روزهایی که گرمای هوا به 42درجه هم رسیده است. این در حالی است که بسیاری معتقدند بیشتر هدررفت آب در کشور به ویژه تهران در نتیجه مصارف کشاورزی و حفر چاههای غیرمجاز است در حالی که صرفه جویی مردم چندان تاثیری در بهبود تنش آبی ندارد در نتیجه جیره بندی کردن آب هم مشکلی را حل نخواهد کرد؛ اظهاراتی که یک کارشناس محیط زیست و استاد دانشگاه به آن پاسخ داده است.
[quote-right]حجم وسیعی از آب رودخانههای کرج و لار و جاجرود به مصرف آب شرب میرسد و از آنجا که وضعیت این رودخانهها و سدهای تهران در شرایط بحرانی و قرمز است پس میتوان به راحتی نتیجه گرفت سوءمصرف مردم موجب بحرانی شدن وضعیت این رودخانهها و سدها شده است نه کشاورزی و صنایع. [/quote-right]
لعبت تقوی در ابتدا با تایید اظهارات مدیرعامل شرکت آب منطقه ای مبنی بر اینکه "تهرانیها هر ثانیه 4 برابر جریان رودخانه کرج آب مصرف میکنند"، به آفتاب یزد گفت: سرانه مصرف آب در تهران ۲۳۰ لیتر، در دنیا ۱۱۰ تا ۱۳۰ لیتر است یعنی دوبرابر در نتیجه با این اوصاف طبیعی است که صرفه جویی یک لیتر آب توسط هر نفر می تواند اثرات خوبی داشته باشد و از شدت کمآبی بکاهد. مدیرگروه آلودگیهای محیط زیست واحد علوم و تحقیقات در ادامه با بیان اینکه کسانی که مدعیاند بیشتر هدررفت آب به ویژه در تهران در بخش کشاورزی و صنایع است بدانند که حجم وسیعی از آب رودخانههای کرج و لار و جاجرود به مصرف آب شرب میرسد و از آنجا که وضعیت این رودخانهها و سدهای تهران در شرایط بحرانی و قرمز است پس میتوان به راحتی نتیجه گرفت سوءمصرف مردم موجب بحرانی شدن وضعیت این رودخانهها و سدها شده است نه کشاورزی و صنایع. تقوی تاکید کرد: البته منظور این نیست که کشاورزی و صنایع مشکلی ندارند بلکه همه این عوامل در بحران آبی کشور دخیلاند اما موضوع این است که در بخش صنعت می توان از پساب استفاده کرد یا نوع محصولات کشاورزی را کم آب انتخاب کرد اما برای آب شرب مردم هیچ راهی وجود ندارد. در نتیجه بحران آب شرب بیشتر است. این کارشناس محیط زیست تاکید کرد: پس کوچکترین صرفهجویی در مصرف آب شرب میتواند تاثیرگذار باشد تا لااقل امسال بحث جیره بندی را نداشته باشیم. البته باید تاکید کنم که علاوه بر سوءمصرف خانوارها؛ بسیاری از صنایع یا فضاهای سبز هستند که از آب شرب استفاده میکنند. وی افزود: البته خوشبختانه شرکت آب و فاضلاب در این زمینه ورود و مصرف آب شرب را غدغن کرده تا جایی که این روزها در تصفیهخانه تهران بر سر پساب تصفیهشده آن دعواست و صنایع مختلف حاضرند پول بیشتری بابت آن بدهند.
تقوی ادامه داد: مردم باید بدانند که بحران آب تنها حرف مسئولان نیست که نمیخواهند باور کنند، مسئولان هم قصد ندارند فقط مردم را نگران کنند تا آنها صرفه جویی کنند بلکه به معنای واقعی کلمه شرایط منابع آبی کشور بحرانی است. در نقشه وزارت نیرو بسیاری از رودخانههای ما در مرحله هشدار قرمزرنگ قرار دارند. وی در پاسخ به اینکه به نظر شما امسال آب جیرهبندی میشود یا خیر، بیان کرد: من نمیتوانم دراین زمینه نظر دهم اما امیدوارم جیرهبندی شود چون تنها راهی که مردم باور میکنند شرایط منابع آبی کشور بحرانی است این است که به سختی بیفتند. تا کنون آموزشهای بسیاری به مردم برای صرفه جویی در مصرف آب داده شده اما کارساز نبوده است.این کارشناس محیط زیست ادامه داد: در هر جامعهای بسته به اینکه درک مردم چگونه نسبت به بحران پیشآمده بالا می رود از ابزارهای مختلف استفاده می شود. اکنون در جامعه ما جیرهبندی آب یکی از راههایی است که مردم متوجه جدی و بحرانی شدن اوضاع می شوند. وی افزود: متاسفانه ما ارزش منابع طبیعی کشورمان را نمیدانیم چون تقریبا رایگان و مفت بودهاند. من در فرانسه تحصیل کردهام و میدانم که در آنجا برای تماشای تلویزیون هم مالیات میگیرند. اما در ایران اینگونه نیست. پس در این شرایط یکی از بهترین راههای آگاه کردن مردم قرار دادن آنها در شرایط تنگناست.
نظر شما