سلامت نیوز: به تازگی اظهارنظر جالبی از رییس سازمان غذا و دارو منتشر شده كه صدالبته نمیتوان ایراد خاصی را متوجه این مقام مسوول دانست و باید انگشتهای اشاره را به سمت «عدم شفافیت» در بازار تجارت داروی ایران گرفت. رسول دیناروند میگوید كه تولید هیچ دارویی در كشور با زیان همراه نیست و چنانچه برای این سازمان محرز شود كه تولید دارویی زیانده است، قیمتش حتما افزایش پیدا خواهد كرد، ولو این افزایش قیمت با سیاستهای كنترل قیمتی سازمان غذا و دارو در تضاد باشد.
به گزارش ایفدونا، معاون وزیر بهداشت و رییس سازمان غذا و دارو در پاسخ به اتهام زیانده بودن تولید بعضی اقلام دارویی در كشور گفته است: «هرگز راضی نبوده و نیستیم كه حتی یك دارو در كارخانهیی با زیان تولید شود. تا به امروز قطعا هیچیك از كارخانههای دارویی موجود زیانده نبودهاند.»
دیناروند معتقد است كه بالا بودن قیمت محصولات در یك صنعت، به از بین رفتن «چالاكی» و «توان توسعه» آن صنعت میانجامد. «مگر غیر از این است كه برخی از صنایع غیردارویی به دلیل اعطای حاشیه سود غیرمعمول، از چابكی و سرعت توسعه صحیح بازماندهاند؟»
دیناروند میگوید كه هیچیك از كارخانههای داروسازی در كشور زیانده نبودهاند. «اگر كارخانهیی پنج قلم دارو تولید میكند، قطعا جمع نرخ 5داروی تولیدی آن، فارغ از قیمتهای تمامشدهشان، باز هم حاشیه سود لازم را در برداشته است.»
معاون وزیر بهداشت، درمان و آموزش پزشكی با بیان اینكه بنابر سیاستهای ما هیچ دارویی در این دوره و در دوران مسوولیت بنده با زیان تولید نمیشود، گفت: «اگرچه بارها گفتهایم ولی بار دیگر هم میگوییم كه هرگز راضی نبوده و نیستیم كه حتی یك دارو در كارخانهیی با زیان تولید شود.»
دیناروند البته راهكاری هم برای جلوگیری از زیانده بودن تولید اقلام دارویی در كشور دارد: «چنانچه احساس كنیم تولید دارویی با زیان مواجه شده است، تحت هر شرایطی قیمت آن را اصلاح میكنیم، حتی اگر سیاست سازمان بر این باشد كه افزایش قیمتها آهنگ آرامتری داشته باشد.»
اما آیا دستاندركاران و فعالان صنایع دارویی كشور هم با دیناروند موافقند؟ «تعادل» برای پیدا كردن پاسخ این سوال سراغ آنها رفته است. اما گویا فعالان این صنعت چندان تمایلی به فاش شدن نامشان ندارند.
فشار وزارت بهداشت برای ثبات بازار
معاون بخش تحقیق و توسعه یكی از بزرگترین شركتهای داروسازی، نخستین كارشناسی است كه با او تماس میگیرم. او معتقد است به دو صورت میتوان به بحث زیانده بودن یا نبودن تولید دارو در ایران نگاه كرد. «یك نگاه وابسته به نوع سیاست تولیدی شركتهای تولیدكننده داروست كه ممكن است 100قلم دارو تولید كنند ولی تولید 30 قلم آن زیانده باشد. اما این شركتها برای اینكه خط تولیدشان به قول معروف نخوابد و باز به قول معروف جنسشان جور باشد، این 30قلم را هم تولید میكنند.»
به اعتقاد وی تولید داروهایی كه شركتها میدانند تولیدشان همراه با زیان خواهد بود، به دلیل فشار وزارت بهداشت است. «وزارت بهداشت فشار میآورد تا بازار داروی شركت با كمبود دارو مواجه نشود. برای مثال وزارت بهداشت قیمتی برای قرص استامینوفن تعیین میكند و شركتها را موظف میكند كه فقط به همان قیمت استامینوفن را بفروشند. در این وضعیت طبیعی است كه شركتها سراغ تهیه مواد اولیه ارزانتر بروند و چیزی كه در این میان قربانی میشود كیفیت است.»
او ادامه میدهد: «نظام قیمتگذاری دارو در كشور ما متاسفانه مبتنیبر كیفیت نیست بلكه مبتنیبر قیمت است.»
از این كارشناس صنعت داروسازی در مورد سخن رییس سازمان غذا و دارو میپرسم، مبنیبر اینكه در صورت اثبات زیانده بودن تولید یك دارو، این سازمان قیمت آن دارو را افزایش خواهد داد ولو اینكه این افزایش مغایر با سیاستهای كنترل قیمتی این وزارتخانه باشد؛ میشنوم: «این افزایش قیمت در مورد داروهای عمومی بعید به نظر میرسد ولی در مورد داروهای خاصی مثل داروهای بیماران سرطانی، به دلیل بار اجتماعی كه وجود دارد، ممكن است سازمان غذا و دارو به همین طریقی كه اعلام شده عمل كند.»
سودی كه حاشیهاش ثابت است
دومین تماس را با یكی از كارشناسان صنعت دارو، در یكی از بزرگترین هولدینگهای اقتصادی كشور كه دستی هم بر آتش داروسازی دارد میگیرم. او هم البته تاكید دارد كه نامش فاش نشود.
از او میپرسم كه آیا سخنان رسول دیناروند در مورد اینكه هیچ شركت داروسازی در كشور زیانده نیست صحت دارد؟ میشنوم: «جمع بستن وضعیت مالی تمام شركتهای داروساز كشور و گفتن اینكه هیچ كدامشان زیانده نیستند، به نظر من كلیگویی و غلط است، به این دلیل مشخص كه همین حالا هم هستند شركتهای دارویی كه حتی با تولید فقط 4محصول هم زیانده هستند.» او ادامه میدهد: «سودده بودن یا زیانده بودن شركتهای دارویی به سیاستهای وارداتی آنها بستگی دارد، چراكه عمده مواد اولیه تولید دارو وارداتی هستند و وزارت بهداشت هم همواره برای داروها حاشیه سود ثابتی در نظر میگیرد. حالا این بستگی به خود شركتها دارد كه چه مواد اولیهیی را از كجا خریداری میكنند. با توجه به هزینه سرشكن واردات مواد اولیه و هزینههای تولید، مثل هزینه پرسنل، میتوانند به سوددهی برسند یا نه.» او در ادامه میگوید: «با وجود اینكه شركتهای داروسازی ممكن است زیانده هم باشند، به دلیل اینكه تمایل ندارند مباحث داخلیشان را عمومی كنند، كسی نمیتواند با اطمینان بگوید كه وضعیت سوددهیشان چگونه است، مگر اینكه اعلام ورشكستگی كنند، كه این كار هم در میان شركتهای ایرانی رسم نیست.»
حمایتهای هولدینگی
از این فعال صنعت دارو میپرسم كه با وجود همه این موارد، این شركتهای چطور سر پا هستند و اعلام ورشكستگی نمیكنند؟ پاسخ او در این عبارت نهفته است كه حتی برای خودم هم جالب است: «هولدینگمدار» بودن شركتهای دارویی. در ادامه میشنوم: «عمده این شركتهای داروسازی، زیرمجموعه هولدینگها هستند. هدف هولدینگ هم به طور كلی این است كه از ظرفیتهای گوناگون شركتهای زیرمجموعه خود، برای توسعه كل هولدینگ استفاده كند. در واقع باید بگویم عمده این شركتها حتی با وجود ورشكسته بودن، از بخشهای دیگر هولدینگ منابع مالی جذب میكنند و به صورت مصنوعی زنده نگه داشته میشوند.»
این فعال صنعت دارو معتقد است كه شركتهای داروسازی خصوصی به دلیل در اختیار نداشتن این حمایتهای هولدینگی، خیلی راحت زمین میخورند. «شركتهای بزرگتر هم معمولا در آستانه ورشكستگی شركتهای كوچكتر، اقدام به خرید شركتهای كوچكتر میكنند.»
رسم نانوشتهیی در تجارت هست كه به سیاق بسیاری امور دیگر در این دیار، تنها در ذهنها میماند و كمتر رنگ عمل به خود میگیرد. این اصل نانوشته، شركتهای زیانده را ملزم میكند كه پیش از سقوط كامل سهام و نابودی تمامعیار، اعلام ورشكستگی كنند. هدف از این اقدام هم روشن است: حمایت از سهامداران و شفافیت هر چه بیشتر. اعلام ورشكستگی هم اما مثل عذرخواهی عمومی و استعفا دادن برای روی دادن اتفاقی ناراحتكننده در حیطه وظایف یك مدیر، چیزی است كه گویا قرار نیست ما در كشورمان به این زودیها تجربهاش كنیم. نتیجه عدم شفافیت در این موارد البته كاملا مشخص است. شركتهایی زیانده با تولیداتی زیانده كه تنها به ضرب كمكهای مالی از سایر نهادها سر پا هستند.
منبع: روزنامه تعادل
به تازگی اظهارنظر جالبی از رییس سازمان غذا و دارو منتشر شده كه صدالبته نمیتوان ایراد خاصی را متوجه این مقام مسوول دانست و باید انگشتهای اشاره را به سمت «عدم شفافیت» در بازار تجارت داروی ایران گرفت. رسول دیناروند میگوید كه تولید هیچ دارویی در كشور با زیان همراه نیست و چنانچه برای این سازمان محرز شود كه تولید دارویی زیانده است، قیمتش حتما افزایش پیدا خواهد كرد، ولو این افزایش قیمت با سیاستهای كنترل قیمتی سازمان غذا و دارو در تضاد باشد.
نظر شما