سلامت نیوز: «کاهش اعتبارات و بودجه، پاشنه‌آشیل طرح تحول نظام سلامت است.» این جمله به اشکال گوناگون و پس و پیش شدن کلماتش، لب مطلب بسیاری از صاحب‌نظران حوزه سلامت درباره اجرای این طرح طی یک سال گذشته‌بوده است. بر همین اساس برخی همچون مسعودپزشکیان، وزیر بهداشت دوره اصلاحات و علیرضا مرندی، وزیر بهداشت دوره سازندگی از نگرانی‌هایشان نسبت به آینده طرح با تأکید بر این موضوع سخن گفتند و برخی هم همچون مزدک دانشور، عضو گروه جامعه‌شناسی پزشکی انجمن جامعه‌شناسان ایران، این طرح را چاه ویل عنوان کردند و آن را در صرف هزینه‌ها سیری‌ناپذیر دانستند. بنابراین وقتی این صاحب‌نظران آینده این طرح را در هاله ابهام امکان رسیدن به بن‌بست مالی و افزایش پرداخت از جیب مردم به تصویر می‌کشند، چیزی جز این به ذهن خطور نمی‌کند که این افراد از روز مبادایی می‌ترسند که همه امیدوارند شاهد آن نباشند. اما گویا این روز، چندان هم دور نبود و وزارت بهداشت در سال دوم اجرای طرح با اولین بزنگاه این مشکلات روبرو شد.
به گزارش سلامت نیوز، روزنامه سپید در ادامه نوشت:چنانچه چندی پیش، حسن هاشمی، وزیر بهداشت درباره اعتبارات تخصیص‌یافته به این طرح، گفت: «سال گذشته 6 هزار و 800 میلیارد تومان برای اجرای طرح تحول نظام سلامت تخصیص پیداکرده بود که امسال این رقم به 4 هزار و 800 میلیارد تومان کاهش پیداکرده است.» هاشمی در ادامه افزود: «راه‌حل این موضوع این است که از افزایش هزینه‌ها و تحمیل هزینه‌های زاید به مردم و نظام سلامت جلوگیری کنیم و با مدیریت منابع و صرفه‌جویی بیشتر هزینه‌های غیرضروری را کاهش دهیم.» وزیر بهداشت با بیان اینکه برای این منظور جلسه‌ای با وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی داشتیم، تصریح کرد: «در تلاش هستیم با ایجاد کمیته‌ای مشترک و با همکاری بیمه‌ها هزینه‌های القایی درمان را کاهش دهیم. تردیدی وجود ندارد که کاهش سطح خدمات نخواهیم داشت و به هیچ عنوان پرداختی از جیب مردم افزایش نخواهد یافت.»
با توجه به اینکه در میان نمایندگان مجلس به ویژه اعضای کمیسیون بهداشت دغدغه تخصیص اعتبارات و بودجه این طرح همیشه وجود داشته‌است، در پس این اطلاع رسانی وزیر بهداشت به سراغ این نمایندگان رفتیم و بازهم درباره ادامه اجرای طرح و نتیجه آن با تحمیل چنین شرایطی سئوال پرسیدیم. عبدالرحمن رستمیان، نایب رئیس کمیسیون بهداشت مجلس، در گفتگو با سپید، چنین خبری را غیرواقعی عنوان کرد و گفت: «در بودجه کلان، کسری به چشم نمی‌خورد و با سال 93 تفاوتی نداشته است، هم 10 درصد هدفمندی و هم یک درصد مالیات بر ارزش افزوده همچون بودجه سال گذشته است. بودجه همان بودجه پیشین است و شاید حتی ارزش افزوده کمی بیشتر است.»
اشتباه در انتشار خبر، بودجه طرح کم نشده‌است
وی در ادامه افزود: «به نظر من این خبر به طور اشتباه منعکس شده است و احتمالاً منظور این بوده که 2 هزارمیلیارد از اعتبارات سال گذشته تخصیص داده‌نشده‌است وگرنه بر مبنای آنچه مدنظر بودجه بوده است، چیزی برای این طرح و وزارت بهداشت کم نشده‌است.»
رستمیان با بیان اینکه بر اساس برنامه پنجم، 7 درصد تولید ناخالص ملی باید در این زمینه باشد، گفت: «با توجه به مشکلات حوزه بهداشت و درمان، هیچ کس این نظر را نداشت که این بودجه زیاد است که به دنبال کاهش آن باشد. البته سال گذشته این مشکلات کاهش پیدا کرد و پرداختی از جیب مردم کم شد.»
وی همچنین تصریح کرد: «شرایط بیمارستان‌ها، بیمه‌همگانی و پرداخت از جیب در مسیر رضایتمندی قرار گرفت و همه به دنبال پایداری اعتبارات در این حوزه هستند و بعید می‌دانم کسی حاضر به کاهش اعتبارات این طرح باشد.»
رستمیان با اشاره به اینکه ما باید جلوی کاهش چنین اعتباراتی را بگیریم، گفت: «ما هنوز نسبت به کشورهای منطقه از لحاظ تخصیص اعتبار و بودجه در سطح پایین‌تری قرار داریم و آن‌ها که فکر می‌کنند چنین اعتباراتی ضروری نیست، اشتباه می‌کنند. آن‌ها اطلاعات دقیقی در این زمینه ندارند.»
وی در پایان برای کاهش هزینه در این حوزه در راستای کاهش نگرانی‌ها گفت: «باید از راهنمای بالینی برای جلوگیری از اتلاف منابع استفاده کنیم. چه در بخش دارو، چه آزمایش و نحوه درمان باید این دستورالعمل‌ها فراهم و از آن بهره‌مند باشیم. از طرفی تخصیص اعتبار هم باید به درستی صورت گیرد. نقش حاکمیتی این است که ضروریات این حوزه را برای مردم ایجاد کند تا عدالت اجتماعی برقرار شود.»
کاهش اعتبارات ما را نیازمند مدیریت بحران می‌کند
البته در واکنش به خبر مذکور محمدحسین قربانی، سخنگوی کمیسیون بهداشت مجلس، معتقد بود که این بحث به رابطه دولت و وزارت بهداشت بازمی‌گردد و آنچه پیش‌آمده اتفاقی است که در دولت به وجود آمده است. وی در این زمینه، گفت: «این صحبت آقای وزیر احتمالاً به تخصیص اعتبارات از سوی دولت بازمی‌گردد، با توجه به اینکه در بودجه سال 94، آن بودجه‌ای که مدنظر وزارت بهداشت بوده است، از سوی مجلس تصویب شد و کاهش بودجه‌ای در میان نبوده است.»
وی در ادامه افزود: «از طرفی هم یک درصد مالیات بر ارزش افزوده، برای وزارت بهداشت و هم بودجه پزشک خانواده برای این حوزه لحاظ شد و از طرفی 10 درصد هدفمندی نیز به عنوان منابع پایدار این حوزه، سال گذشته مصوب شد. احتمالاً آنچه که این‌گونه بیان شده است به این 10 درصد مربوط است و از سوی دولت، از اعتبارات این حوزه کسر شده است. رفع این تفاوت 2000 میلیارد تومانی منوط به آن است که وزارت بهداشت این توانمندی را داشته باشد، بتواند این اعتبارات را از دولت دریافت کند.»
قربانی با بیان اینکه قانونگذار و مجلس کار خود را به درستی انجام داده‌اند، تصریح کرد: «در مصوبه بودجه عمومی سال 94 اعتبارات این حوزه با کاهش روبرو نبود و اگر مشکلی است در فضای دولت و تعاملات میان وزارت بهداشت و برنامه و بودجه است.»
وی در ادامه با اشاره به نگرانی‌هایی که همیشه درباره اعتبارات مورد نیاز این طرح وجود داشته‌است، تأکید کرد: «قوانین شفاف است و اگر چنین مشکلی پیش بیاید، با توجه به اینکه همیشه بیم چنین موضوعی وجود دارد، مجموعه‌ای از چالش‌ها و مشکلات پیش روی این طرح و وزارت‌خانه مجری آن وجود خواهد داشت.»
سخنگوی کمیسیون بهداشت در ادامه تأکید کرد: «مطمئناً کاهش اعتبارات، به شکل بحران در این طرح جلوه‌گر می‌شود و در نتیجه نیاز به مدیریت بحران دارد، برای نمونه همان روشی که وزیر بهداشت به آن اشاره کرد که با کاهش هزینه‌های القایی موجب کاهش آسیب‌های این شرایط بشود. البته خوب است پیش از اینکه این موضوع به ما فشار وارد کند خودمان در راستای کاهش هزینه‌ها تلاش کنیم.»
کاهش اعتبارات به طرح آسیب می‌زند
در این میان، علی کائیدی، عضو کمیسیون بهداشت مجلس فارغ از آنچه که در خبر آمده است، به نحوه بیان وزیر بهداشت و تأکید آن به عدم تغییر در پرداخت از جیب مردم اشاره کرد و به سپید گفت: «توجه داشته‌باشید اگرچه طرح تحول نظام سلامت منتقدانی دارد اما ما نمی‌توانیم بگوییم این طرح موفق نبوده است. وقتی مردم راضی و منتفع هستند، یعنی طرح خوب است.»
وی در ادامه گفت: «همان‌طور که آقای وزیر هم اشاره کرد ما باید به دنبال درست مصرف کردن و درست هزینه کردن این اعتبارات برویم. به عبارتی این میزان کاهش اعتبار شاید زیاد باشد اما با توجه به هدر رفت بخشی از اعتبارات به دلیل مدیریت نادرست در دوره‌های قبل، جمع‌وجور کردن شرایط غیرممکن نیست.»
کائیدی به دستمزدها و حقوق زیاد برخی فعالان حوزه سلامت اشاره و تأکید کرد: «اگرچه نوعی توقع ایجاد شده که تلاش برای کاهش آن دشوار است، اما وقتی ما قرار است اقتصاد مقاومتی را در پیش بگیریم باید به سمت صرفه‌جویی در این بخش‌ها برویم.»
وی در ادامه افزود: «با تزریق اعتبار و نوع پرداخت‌ها موتور درمان داغ شده و ما باید آن را سرد کنیم. فعلاً حمایت از این طرح به قوت خود باقی است، در چنین شرایطی باید به سمت کاهش هزینه‌ها رفت تا در آینده و در صورت کاهش بیشتر این اعتبارات کنترل شرایط را در دست داشته‌باشیم.»
این عضو کمیسیون بهداشت مجلس در ادامه به شرایط دانشگاه‌ها اشاره کرد و تأکید داشت: «وزارت بهداشت باید انتقادات را ببیند، شاید این مرحله اول اتفاقات است. طبیعتاً وزارت بهداشت برنامه‌ریزیش با آن اعتبارات سابق بوده است و این کاهش آسیب جدی به اجرای طرح می‌زند. دولت باید از این طرح حمایت کند و اعتبارات مورد نیاز را برای آن تخصیص دهد. بودجه تقریباً انقباضی بسته‌شده است و جایی برای کاهش وجود ندارد، بنابراین نیاز به همراهی دولت بیش از پیش به چشم می‌خورد.»
اگرچه صحت یا سقم خبر به نظر این نمایندگان مشخص نبود و آن‌ها بر این باور بودند چنین خبری باید رفع ابهام شود، اما با توجه به تأکید هر 3 بر این موضوع که چنین کاهش اعتبار تاکنون مطرح نبوده است، به نظر می‌آید برخلاف وزیر بهداشت که بسیار طبیعی از این اتفاق یاد کرده است، این نمایندگان تصویر تاریک از آینده طرح با کاهش اعتبارات آن دارند. امیدواریم همچون شرایط کنونی که همه این‌ها بر درآمدها و اعتبارات پایدار حوزه سلامت تأکید دارند، در آینده نیز طرح‌های این حوزه را مورد حمایت قرار دهند و در بهبود اعتبارات آن کوشا باشند.
نظر شما