سلامت نیوز: احسان قلیچ خانی،کارشناس پرستاری و تکنیسین فوریتهای پزشکی پایگاه اورژانس هوایی طی یادداشتی به سلامت نیوز فوریت های پزشکی و نحوه امداد رسانی به هموطنانمان را آموزش داد.
به گزارش سلامت نیوز هر روزه در زندگی تک تک ماحوادث و اتفاقاتی روی میدهد ،یا از کنارحوادث و اتفاقاتی عبور میکنیم که نحوه برخورد با آنها را نمیدانیم.گاهی اوقات یک علامت یایک حادثه را ساده می پنداریم مدتی بعد میفهمیم حادثه مهمی بوده است یاآن علامت یادرد نشانه ای مهم ازدرد بزرگتر ومشکلی جدی است.
برعکس ممکن است حادثه یا علامتی را بسیار بزرگ وحساس بدانیم وآن علامت یا حادثه مهم نباشد وبعدها به واکنش خودمان ممکن است بخندیم. گاهی به نظر مایک حادثه و یک اتفاق فوریت است اما در حقیقت فوریت نباشد.
بارها بنده ماموریتی اعزام شده ام که به زعم خانواده مشکلی بزرگ بوده و بعداز مشاهده مریض پی به نبود مشکل برده ایم و بارها خانواده ها از بیحالی مریض شکایت کرده اند ولی مشاهده شده مریضشان فوت شده بود.
لزوم شناخت فوریتهای پزشکی برهیچکس پوشیده نیست. اما متاسفانه رسانه های دیداری که اصلی ترین منبع اطلاعات خانواده ها درعصرحاضر هستند به جای دادن این آموزشهای مهم و پرکاربرد با دعوت ازیک فوق تخصص ومتخصص از مشکلاتی که یک نفر ازهر هزار نفر ممکن است با آنها برخورد کند صحبت میکنند و آموزش های لازم مثل نحوه برخورد با خونریزی ها،شکستگی ها، اورژانسهای قلبی و تنفسی که همه مردم همه روزه احتمال میرود به آنها دچار شوند دراین رسانه ها مهجور مانده است.
این مقاله درادامه میخواهد نحوه تشخیص و برخورد با فوریتها و تهدیدهای حیات درزندگی روزمره را آموزش دهد.این مطالب به علت آنکه برای عموم مردم نگارش شده است از سطح اطلاعات علمی پایین برخورداراست و کوشش شده به جای دادن حجم اطلاعات زیاد اختصار و کارآمدی مدنظر قرار گیرد.
فوریت پزشکی(اورژانس) چیست؟
فوریت پزشکی به حادثه ای گفته میشود که در آنها احتمال تهدید حیات یا ایجاد آسیب و معلولیت دایمی برای فرد متصور میشود وباید به سرعت برای جلوگیری از مرگ یا آسیب فرد اقدام شود.
مثلا در یک تصادف به سر یکی از مصدومان ضربه وارد شده، کاملا هوشیار است اما سرگیجه دارد. ممکن است این ضربه موجب خونریزی در مغز شود این خونریزی میتواند سبب مرگ یا فلج شدن این فرد شود. حتی شکستگی دست و پا هم این خطرات رادارد بخصوص اگر در حین انتقال رعایت اصول صورت نگیرد.
با این تعریف ،تمامی حوادث رانندگی ( بجز مواردخسارتی) شامل یک فوریت پزشکی میشود. زیرا ممکن است افراد آسیبی دیده باشند که مشهود نباشد مانند تکان مغزی یا ضربه و آسیب احشای شکمی.
درخانه هم تمام سقوطهای ارتفاع بالای دو متر برای بزرگسالان، ودو برابر قد برای کودکان و همه سقوطها برای افرادسالمند( چون شکنندگی و پوکی استخوان بیشتردارند وحس درد درآنها کمتر است) و سقوط های همترازبا آسیب مشخص یاسقوط باسر ،همه و همه یک فوریت پزشکی هستند.
هر مورد از تنگی نفس ناگهانی ،گیرکردن جسم خارجی و غذادرگلو،حمله آسم، هرمورد از دردقلبی( بعداشرح داده میشود) وافت و بالارفتن فشار خون،افت هوشیاری، اعم از بیهوش شدن و غش وضعف و هرمورد از افت قندخون منجربه افت هوشیاری ،دردشکم ناگهانی بخصوص همراه تهوع واستفراغ هرمورد اقدام به خودکشی با دارو وسموم واجسام برنده، همچنین بریدگی باخونریزی جهنده در هرجای بدن که خونریزی باپانسمان معمولی قطع نشود.
فرورفتن جسم ( مثل چاقو)در سر وسینه و شکم با و بدون خونریزی فعال هر مورد غرق شدگی یا نزدیک به غرق شدگی، گازگرفتگی یا خفگی با گاز یا موادصنعتی و آشامیدن اشتباه و یا عمدی مواد خطرناک سوختگی های صورت وبیش ازتمام یک عضو بامواد صنعتی یا آتش وآب جوش ، هرمورد مواجهه بابیمارروانی پرخاشگر
تشنج، مسمومیت باموادمخدر والکل که منجربه افت هوشیاری شود.
حوادث غیرمترقبه که موجب آسیب فردی یاجمعی شود هم جزو این فوریتها میشود مثل ریزش آوار، بازشدن چاه، زلزله وطوفان وسیل و آتش سوزی
همه این موارد جزو فوریتهای پزشکی است.باید به سرعت وبا آگاهی لازم به کمک ( آگاهی از سرعت مهمتراست) این افراد شتافت و از تیم فوریتهای پزشکی درخواست کمک کرد.
آشنایی با مراکز و سازمانهای امدادرسان در فوریتهای پزشکی
درکشور ما وظیفه مواجهه بافوریتهای پزشکی به دانشگاههای علوم پزشکی واگذارشده است واین دانشگاهها هم واحد تخصصی «مرکز مدیدیرت حوادث وفوریتهای پزشکی» تشکیل واین وظیفه رابه آن محول کرده اند.
مرکز مدیریت حوادث وفوریتهای پزشکی که به اورژانس معروف است وظایف تخصصی این امر را با کمک ارگانهای غیر تخصصی مثل آتش نشانی ، پلیس و هلال احمر انجام میدهد.
ساز وکار هرکدام ازاین ارگانها به این صورت است که در مرکز استان و شهرستان و گاهی شهرها و روستاها یک مرکز دریافت پیام ازطریق تلفن دارند و مردم با گرفتن شماره های سه رقمی به این اطلاعات حادثه ومحل وقوع راگزارش میکنند، بلافاصله نزدیکترین تیم به محل اعلام شده توسط بیسیم و تلفن فراخوانی و اعزام میشود.
این فرآینداز زمان قطع تماس مددجو کمتر از دودقیقه طول میکشد. رسیدن سریع آمبولانس به مددجو بستگی به مسایل ترافیکی، صحت وپبچیدگی آدرس وبعدمسیر دارد.
فوریتهای پزشکی وظیفه اصلی رسیدگی به شرایط جسمی وروحی بیماران وسانحه دیدگان،شروع اقدامات درمانی ودرصورت نیاز انتقال مصدوم ویابیماررابرعهده دارد.خودروهای آنها سفید باخطوط قرمز ونارنجی ومنقش به ستاره آبی رنگ موسوم به ستاره حیات است.لباس پرسنل فوریتهاشلوارمشکی وپیراهن سفید ودرهواسردهمراه ژیله سرمه ایوکاپشن آبی ونارنجی است.
سازمان هلال احمر از ارگانهای همکار اورژانس است و وظیفه اصلی این سازمان مدد رسانی به مصدومان حوادث جمعی مثل سیل و زلزله و.... میباشد که به علت دارابودن گروههای تخصصی و ابزارهای جستجو ونجات مانند نجات غریق،زنده یابی، آزادسازی درحوادث ترافیکی و نجات در کوهستان به کمک مرکز فوریتها میپردازد.
در حوادث ترافیکی پرمصدوم واحدهای هلال احمر میتوانند تحت نظارت تکنیسینهای اورژانس واحد فوریتها دردرمان وانتقال مصدومان کمترآسیب دیده هم کمک لازم را انجام دهند. لباس پرسنل هلال احمر گرمکن و شلوار سفید و قرمز است. اکثریت این پرسنل جوانان داوطلب کمک رسانی به افرادنیازمند هستند که باشور و علاقه در پایگاههای این سازمان خدمت رسانی میکنند.
از دیگر سازمانهای همکار در امداد ونجات سازمان آتش نشانی وخدمات ایمنی است. معمولا در شرایط نجات تخصصی و خطرناک مانند سقوط در چاه و ریزش آوار و در آزادسازی از خودرو مچاله شده و حفظ ایمنی صحنه ها از آتش نشانی و گروههای تخصصی آن است. لباس آنها از سفید و خاکستری روشن تا قهوه ای و قرمز متغیر است و لباسها بنابه کاربرد رنگهای مختلف دارند
نیروی انتظامی و پلیس راهور هم درصحنه حوادث وظیفه مدیریت صحنه وحفظ امنیت و اموال حادثه دیدگان را برعهده دارد.
آشنایی باسیستم فراخوانی و اعزام
درکشورما تنها راه فراخوانی سازمانهای امدادی تماس تلفنی است ،به این منظور شماره های سه رقمی برای این کار درنظر گرفته شده است که گرفتن این شماره ها رایگان وبا اکثر گوشیها حتی بدون سیمکارت امکانپذیر است.
- ۱۱۲برای تماس باسازمان هلال احمر
- ۱۱۵برای تماس بامرکز فوریتها
- ۱۲۵برای تماس با سازمان آتش نشانی وخدمات ایمنی
به کدام شماره زنگ بزنم؟
این بستگی به مشکل شمادارد.اگرمشکل شما تصادف ویابیماری حاد است به اورژانس و اگر آتش سوزی ویا امداد و نجات از مخمصه خاص است آتش نشانی و اگر نیازبه جستجو و نجات یک فرد در کوهستان و طبیعت مدنظرشماست با سازمان هلال احمرتماس بگیرید.
باگرفتن این شمارها شمابه مرکز پیام شهرستان وصل خواهید شد.حال ابتدا موظف به شرح دادن مشکلتان هستید ، تا شخص اپراتور متقاعدشود که نیاز شما یک فوریت است، بهتر آن است که باحفظ خونسردی بدون حاشیه گویی مشکل خود را شرح دهید.
مطمئن باشید طرف مخاطب شما در مرکز پیام به فکر حل این مشکل است.ابتدا باید نوع مشکل و ابعاد ومکان آن را از زبان شما بشنود پس به خودتان مسلط باشید وتوضیح کامل بدهید.
مثلا شرح یک تصادف بدین صورت باشد : باید شامل تعداد سرنشینان حال عمومی آنها و شرایط فعلی خودرو باشد. ممکن است شمانگفته باشید کسی داخل خودرو گیرکرده است یا خودرو به اعماق دره سقوط کرده یا آتش گرفته است حال یک تیم اورژانس بعد از رسیدن به محل باید درخواست آتش نشانی برای آزادسازی بکنند. این وقفه درشرح ماوقع ممکن است سبب به خطرافتادن جان کسی باشدکه شما نگران وی هستید یا دادن آدرس کلی و یا نادرست رسیدن تیم های امداد ونجات رابه تاخیر می اندازد.
به عنوان مثال : سال قبل یک مورد انفجارکپسول گاز در روزطبیعت دریک ویلا وبه دنبال آن ریزش سقف منجر به مجروحیت بیش پانزده نفر و مرگ یک نفر شد. طبق اظهارات مرکز پیام تمامی تماسهای ورودی همراه با جیغ وگریه بود و تنها نام یک پمپ بنزین از میان ده تماس شنیده شد.
یک دستگاه آمبولانس اعزام شد که به علت ترافیک روز طبیعت بعداز یک ربع به محل رسید. اطلاعاتی که اپراتورمرکز پیام نیاز داشت از حادثه دیدگان یا اطرافیانشان بگیرد با رسیدن تکنیسینها به دست آمد.
اتوبوس آمبولانس و چند آمبولانس دیگر اعزام شدند و مجروحان را منتقل کردند وسازمان آتش نشانی وهلال احمر برای نجات کسانی که زیر آوارمانده بودند به محل اعزام شدند.
با ذکر این مثال میخواهم اهمیت اطلاعاتی که شما ممکن است با جیغ و فریاد و پرخاش به مخاطب تلفن آنها را نگفته بگذارید متذکرشوم. ممکن است اپراتوربادرخواست شما آمبولانس رابفرستد و حالابخواهد با راهنمایی شما به بیمارتان کمک بیشتری برساند.
پس توصیه میکنم وقتی به این شماره ها اعتمادکرده و تماس گرفته اید پس به فردپاسخگو هم اعتمادکنید وشرح حال مدنظر وی رابدهید.
چرا اپراتور های سازمانهای امدادی بخصوص اورژانس ما را سوال پیچ میکنند؟
اپراتورهای سازمانهای امدادی بخصوص اورژانس افراد باتجربه وتحصیل کرده ای هستند واهمیت اطلاعاتی که شما دارید درک میکنند ومیخواهند این اطلاعات رابدست آورده وبهترین و سریع ترین کمک رابه شما انجام دهند.
وقتی خبراز یک تصادف داده میشود بخصوص درجاده ها آنها باید بدانند چند نفر آسیب دیده اند وچه تعداد آمبولانس باید اعزام شود، آتش نشانی و هلال احمر برای کنترل صحنه ونجات افراد و جلوگیری از اتفاقات آتی لازم است یانه؟
همچنین تشخیص مکان دقیق حادثه کمک شایانی به نجات مصدومان میکند، نزدیکترین آمبولانس مستقر درپایگاههای جاده ای فراخوانی میشود.برای همه اینها همه اینها شما باید به چندسوال پاسخ کامل ودقیق بدهید.
اگربرای کمک به بیماریا حادثه ای در خانه به این شماره ها زنگ زده باشید آدرس دقیق و ظرافتهای محل زندگی برای پیداکردن شما توسط آمبولانس بسیارمهم است. همچنین این سوالات برای آن است که اپراتور بداندمشکل بیمار شما با اعزام آمبولانس حل میشود یا یک راهنمایی ساده.
اعزام آمبولانس و نیروهای امدادی
وقتی اپرتور مرکز پیام از نیازشما واقف شد ، طبق تجربه تشخیص میدهد شما به چه کمکی نیاز دارید. به وسیله بیسیم این تیم های حرفه ای را فرامیخواند و بلافاصله تیمها برای کمک به شما اعزام میشوند.تمامی این گفتگوها و اطلاعات و زمانها جهت مراجعات و مستندات آتی ثبت میشود.
تیمهای فراخوانده شده بلافاصله با دریافت اطلاعات از مرکز و آدرس به محل اعزام میشود تمام تلاششان را میکنند درحداقل زمان به کمک شما بشتابند و به محض رسیدن تلاششان برای حل مشکل شما و بیمارتان آغازخواهد شد، به سولات آنها پاسخ دقیق و کامل دهید و سوال مکرر آنها باعث خستگی و ناراحتی شما نشود.
این تیمها برای رفع مشکل شما تعلیم داده شده اند به تصمیم و کمک آنها اعتماد کنید و اگرتصمیم به انتقال شما یا مریضتان گرفتند با آنها همراه شوید.
تیمهای واحد اورژانس دارای تکنیسین آموزش دیده دانشگاهی و تیمهای آتش نشانی و هلال احمر دارای پرسنل تعلیم دیده درحل مشکلات شما،اعم از نجات غریق،امداد کوهستان، نحات ازچاه وآتش، پایین آوردن از ارتفاع، نجات از زیر آوار و... هستند.
آژیر و آلارم
آژیر صدای ناهنجار و ممتدی است که برای اطلاع رسانی افراد از وقوع حادثه ای ناگوار و ماموریت خودروی آژیرکشنده برای نجات جان فرد و افرادی که درگیرآن حادثه شده اند خبردارد.
افرادی که صدای نزدیک شدن آژیر را میشنوند اگرچه ندانند از کدام طرف به آنها نزدیک میشود باید تلاش کنند مسیر ترافیکی را باز کنند. متاسفانه درطول سالها به علت نشنیده شدن آژیر توسط افراد و عدم توجه به آن این صداخشنتر وبلندتر طراحی شده است.
البته خودروهای دارای آژیر موظفند برای رفاه حال مردم کمتر از آن استفاده کنند اما متاسفانه عدم رعایت قانون لزوم بازکردن مسیر این خودروها و رانندگی بدون توجه به پشت سر باعث استفاده این ابزار در محیطهای شهری و جاده ای و آلودگی صوتی میشود.
افرادپیاده باشنیدن آژیر باید وارد مسیر ترافیکی نشوند و خودروها هم باید به سرعت به منتهی الیه سمت راست خود آمده لاین تندرو یا لاین مخصوص خودروهای امدادی( مثلا درتونلها) باز شود.
آژیر بیشتراز مردم پیاده و رانندگان برای خود سرنشین خودرو امدادی آزاردهنده است،زیرا نزدیکترین فرد به صداست واین صدا بالای سرش قراردارد. این رانندگان تنها درصورت بروز ماموریت ازین آژیر استفاده خواهندکرد باوجود درصدی از تخلفات بخصوص درخودروهای دارای آژیر خصوصی باز هم مردم باید به صدای آژیر اعتمادکرده و برای نجات جان همنوع مسیر عبور خودروهای امدادی راباز کنند.
در قوانین راهنمایی ورانندگی کشورها جریمه اجازه ندادن به عبور خودرو امدادی سنگین تعیین شده است وسرنشینان این خودرو با یادداشت شماره پلاک مزاحمین درپایان ماموریت آنها را تحویل پلیس راهور میدهند.
چراغ گردان
چراغ گردان هم شامل همه مواردبالا میشود بامشاهده چراغهای گردان آبی و قرمز پشت سرتان به سرعت مسیر را باز کنیدتا راننده آنها مجبور به کشیدن آژیر بخصوص درساعات شب و استراحت مردم نشود.
نظر شما