مهدی تذهیبی از اعضای كارگروه تحقیقات سرطان پستان دانشگاه علوم پزشكی اصفهان در مقاله ای به بررسی میزان آگاهی خانم‌ها از روش‌های غربالگری در سرطان پستان و نقش آموزش در آن پرداخته است.

در این مقاله آمده است: سرطان هم‌اكنون در كشور ما سومین عامل مرگ و میر شناخته شده است و این بدان معنی نیست كه سرطان قابل درمان نیست بلكه با تشخیص زودرس می‌توان آن را معالجه كرد. بیماری سرطان قابل پیشگیری است و با بهبود و اصلاح شیوه زندگی و آموزش علایم بروز بعضی از سرطان‌ها می‌توان از وقوع آنها پیشگیری كرد. امروزه بیش از 30 هزار نفر در كشور بر اثر سرطان جان خود را از دست می‌دهند و این در حالی است كه موارد ابتلا 70 هزار مورد تخمین زده می‌شود.

شیوع سرطان پستان در ایران 1/17 درصد به ازای هر صد هزار نفر جمعیت زنان می‌باشد. طبق مطالعات اولیه سن شیوع این سرطان در بین زنان كشورمان به دلایل ناشناخته 10 سال پایین‌تر از كشورهای غربی است. در كلمبیا در مدت سه سال غربالگری 28 هزار سرطان پستان كشف شده است كه از این تعداد 19 هزار موررد به وسیله ماموگرافی تشخیص داده‌اند.

در این تحقیق در یك مطالعه نیمه تجربی از زنان مراجعه‌كننده به مركز تحقیقات سرطان پستان مستقر در بیمارستان سیدالشهدا(ع) اصفهان، كه در مدت تقریبی یك ماه انجام شده است، ابتدا خانم‌ها به وسیله رسانه‌های جمعی از وجود چنین مركزی مطلع شده و به منظور آموزش روش‌های شناسایی غربالگری سرطان سینه از خانم‌های داوطلب به جهت آموزش این شیوه‌ها ثبت‌نام گردیده و به منظور ارزیابی اشنایی افراد شركت‌ كننده از روش‌های غربالگری قبل و بعد از آموزش پرسشنامه‌های جداگانه طراحی و تكمیل گردیده است.

یافته‌ها نشان می دهد: 76 درصد شركت‌كنندگان خانم‌های بالای چهل سال و 23 درصد كمتر از 40 سال بودند و 5 درصد آنان مجرد بوده‌اند.

از نظر وضع تحصیلی 53 درصد آنان دارای مدرك لیسانس یا بالاتر بوده‌اند و تنها یك درصد آنان بی‌سواد می‌باشند. 81 درصد شركت‌ كنندگان، خودآزمایی هر ماه و معاینه هر شش ماه یكبار توسط پزشك را برای تشخیص سرطان پستان خانم‌های زیر 40 سال توصیه نمودند، از این تعداد 15 درصدشان توصیه به ماموگرافی و 2 درصد به سونوگرافی و 7/0درصد به بیوبسی معتقد بودند. پس از كلاس‌های آموزشی هنوز 17 درصد افراد اعتقاد به ماموگرافی داشته و اكثر افراد 79 یعنی درصد هنوز معاینه توسط خودبیمار یا پزشك را ارجح می‌دانستند.

نتایج این تحقیق نشان می دهد اگر چه امروزه تصور مردم بر این است كه معاینه ماهانه سینه‌ها بهترین روش شناسایی تومورهای سینه است ولی حقیقت این است كه این روش چندان دقیق نیست و انجام ماموگرافی با اعتمادترین روش آگاهی از ابتلا به سرطان پستان در مراحل اولیه بیماری، یعنی زمانی كه بیماری قابل معالجه است، می‌باشد. چون معمولا زمانی كه تومور قابل لمس شود اندازه آن بیش از زمانی است كه با ماموگرافی تشخیص داده شود.

با وجود این معاینه توسط خود بیمار یا پزشك از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است، چون حدود 25 درصد از سرطان‌های سینه فقط با معاینه تشخیص داده شده‌اند و حدود 35 درصد فقط با ماموگرافی تشخیص داده شده‌اند و 40 درصد با ماموگرافی و معاینه فیزیكی بوده است در صورتی كه در این بررسی 81 درصد شركت‌ كنندگان خودآزمایی را توصیه می‌نمودند و به نقش ماموگرافی كه یكی از روش‌های مهم غربالگری است كمتر واقف بوده چون در قبل از كلاس‌های آموزشی 15 درصد آنان ماموگرافی را توصیه نمودند و در صورتی كه این باور در بعد از كلاس‌های آموزشی به 17 درصد رسیده است.

بنابراین می‌توان نتیجه گرفت برگزاری كلاس‌های آموزشی آگاهی از روش‌های غربالگری سرطان سینه می‌تواند زنان جامعه را به روش‌های درست غربالگری بیشتر آشنا نماید.