سلامت نیوز:مواد غذایی خارجی که با قیمت پایینتر به فروش میرسند، دارای برچسب وزارت بهداشت نیستند. این، نشان میدهد که این مواد از مبادی دیگری غیر از گمرک وارد کشور میشوند. قاچاق، نخستین گزینهای است که به ذهن میرسد. آمارش هم کم نیست. البته در مراجعه به فروشگاه هایی که به این صورت به فروش مواد غذایی میپردازند، صاحبان آنها عنوان میکنند که کالاهایشان عموماً ته لنجی هستند که به لحاظ قانونی، قاچاق محسوب نمیشود و سهمیهای است که ملوانان میتوانند کالا حمل کنند و برای فروش به داخل کشور وارد کنند.
به گزارش سلامت نیوز، روزنامه ایران نوشت: بازارشان حسابی گرم است. فروشگاه مدام پر و خالی میشود و مشتریها اغلب با دست پر بیرون میروند. فرقی نمیکند دنبال چه کالایی آمده باشند؛ تنوع آنقدر زیاد است که معمولاً چند قلم دیگر به فهرست خریدشان اضافه میشود. از انواع شکلات و بیسکوئیت و تنقلات دیگر گرفته تا سسهای رنگارنگ و روغنهای متنوع. جنسهای حراجی را ورودی فروشگاه چیدهاند؛ جایی که به محض ورود به چشم مشتریها بیاید. قیمتها را با ماژیک روی تکههای کاغذ نوشته و روی خوراکی چسباندهاند. انصافاً هم مناسب است. 3 بسته شکلات خارجی فقط 01 هزار تومان. مارک اش هم معروف است. سوپریها هر بسته اش را به این قیمت میدهند. یک شیشه بزرگ نسکافه را هم 8 هزار تومان قیمت زدهاند در حالی که قیمت اصلیاش، 03 هزار تومان است. قیمتها واقعاً وسوسه برانگیز است. مشتریها هم تا وارد میشوند، سراغ همان حراجیها میروند. البته قیمت باقی اجناس هم کاملاً مناسب است. میشود گفت جای دیگر نمیشود با این قیمتها پیدایشان کرد. برای همین هم هست که فروشگاه آنقدر شلوغ است. فروشندهها 3 نفر هستند. وقت سر خاراندن ندارند. مدام در حال این طرف و آن طرف رفتن و جواب دادن به سؤالهای مشتریها هستند. یکی سراغ فلان مارک چای معروف را میگیرد و آن یکی، قیمت روغن زیتون بکر اسپانیا را میپرسد.
یکی از فروشندهها که پسر جوانی است، شیشه بزرگ روغن زیتون را از بالای یکی از قفسهها پایین میآورد و به دست مشتری میدهد و قیمت اش را میگوید. زن تعجب میکند:« این هایی که پایین گذاشته اید هم از همین است. پس چرا قیمت شان با هم فرق میکند؟!» فروشنده میگوید:« آن بالاییها تاریخ دارند!» زن میپرسد:« یعنی پایینیها تاریخ مصرف شان گذشته؟!» پسر جوان جواب میدهد:« نه اینکه گذشته باشد، ولی زیاد هم به تاریخ انقضایشان نمانده. مثلاً یکی دو ماه. اگر مصرف تان زیاد است، از همین پایینیها بردارید، به صرفهتر است.»
حرف فروشنده، توجهم را به تاریخ مصرف اجناس جلب میکند. همانطور که میگوید، خوراکی هایی که در قفسههای پایین چیده شدهاند، مدت زمان زیادی تا تاریخ انقضای شان باقی نمانده است. زیادش دو سه ماه. پایینیها ارزان ترند و بالاییها که تاریخ مصرفشان بیشتر است، قیمت بیشتری دارند. مدیر فروشگاه که پشت دخل نشسته، درباره کالاها توضیح میدهد: «اینجا قیمت همه چیز بر اساس تاریخ مصرفاش تعیین میشود. به خاطر همین هم هست که اجناس ما قیمت ثابتی ندارند. هرچه مدت زمان کمتری به تاریخ انقضا مانده باشد، جنس ارزان تر است. مثلاً همین اجناس حراجی که جلوی در میبینید، اینها زیر یک ماه تاریخ دارند. قیمت شان هم خیلی ارزان است. خوب هم فروش میروند. همین شیشه نسکافه اگر تاریخ داشت که خیلی بیشتر از این قیمت اش بود.»
شیشه نسکافه را برمی دارم و دنبال تاریخ انقضایش میگردم. دقیقاً 15 روز دیگر منقضی میشود.«شیشه به این بزرگی که دو هفتهای تمام نمیشود!» مرد جواب میدهد: «بستگی دارد که برای کجا بخواهید. برای منزل، ممکن است تمام نشود، البته آن هم بستگی دارد. ممکن است خانواده پرجمعیت و مصرف شان هم زیاد باشد. بعضیها هم برای محل کار میبرند که در این صورت، امکان تمام شدن اش تا تاریخ انقضا، بیشتر است. البته این را هم باید بگویم که تاریخی که روی مواد غذایی میزنند، بهترین زمان مصرف شان است و به این معنی نیست که بعد از این تاریخ، الزاماً خوراکی فاسد شده باشد. به هرحال ما اینجا چیزی را از مشتریها مخفی نمیکنیم. همه چیز مشخص است. مشتریها خودشان میتوانند تاریخها را چک کنند. بعضیها که نمیدانند و از پایین بودن قیمتها تعجب میکنند، خودمان برایشان توضیح میدهیم که اگر تا آن تاریخ میتوانند جنس را مصرف کنند، آن را بخرند. مشتریها هم راضی هستند. مردم جنس خارجی را دوست دارند. خیلیها ترجیح میدهند جنس خارجی رو به انقضا را بخرند تا مشابه ایرانی آن را که تاریخ دار است.
شکلاتهای خارجی کیفیت بالاتری دارند. سسها و چاشنیها هم همینطور. اما در مورد محصولاتی مثل روغن زیتون نمیشود با اطمینان این را گفت. بعضی برندهای ایرانی کیفیت شان با خارجیها برابری میکند و حتی بهتر از آن است. در مورد انواع پاستا و ماکارونی هم همین وضعیت وجود دارد. پاستاهای خارجی قیمت شان چندین برابر محصولات ایرانی است و به لحاظ کیفیت هم تفاوتی ندارند. به نظر خود من، برندهای ایرانی هم پختشان بهتر است و هم طعم بهتری دارند اما به هرحال بعضیها ترجیح میدهند محصولات خارجی استفاده کنند. اصلاً برایشان افت دارد جنس ایرانی بخرند، حتی در حد مواد غذایی! یک بار خانمی اینجا بود داشت خرید میکرد. دنبال جنسی بود که نداشتیم. یکی دیگر از مشتریها که خانم مسنی بود، گفت که فروشگاه شهروند این کالا را دارد. نمیدانید چقدر به آن خانم بر خورد و با لحن خاصی گفت که من اصلاً پایم را داخل شهروند نمیگذارم! بعضیها اینطوری هستند دیگر! برایشان افت دارد جنس ایرانی بخرند. مرغ همسایه غاز است!»
کالای خارجی، عاملی برای تولید محصول داخلی باکیفیت
مواد غذایی خارجی که با قیمت پایینتر به فروش میرسند، دارای برچسب وزارت بهداشت نیستند. این، نشان میدهد که این مواد از مبادی دیگری غیر از گمرک وارد کشور میشوند. قاچاق، نخستین گزینهای است که به ذهن میرسد. آمارش هم کم نیست. البته در مراجعه به فروشگاه هایی که به این صورت به فروش مواد غذایی میپردازند، صاحبان آنها عنوان میکنند که کالاهایشان عموماً ته لنجی هستند که به لحاظ قانونی، قاچاق محسوب نمیشود و سهمیهای است که ملوانان میتوانند کالا حمل کنند و برای فروش به داخل کشور وارد کنند.
علیرضا مناقبی، رئیس انجمن واردکنندگان مواد غذایی و آشامیدنی در این باره میگوید: «وقتی کالایی به وفور در دسترس دیده میشود، در حالی که برچسب سازمان غذا و دارو وزارت بهداشت روی آن وجود ندارد، این نشان میدهد که آن کالا از مبادی غیرقانونی وارد کشور شده است که باید با آن برخورد شود. در این باره ما بارها اعلام آمادگی کرده ایم که حاضریم در مقابله با این مسأله، همکاریهای لازم را با وزارت بهداشت انجام دهیم و بارها هم پیگیر این قضیه شده ایم اما متأسفانه پاسخ مناسبی دریافت نکرده ایم و این نشان میدهد که دور از چشم مسئولان مربوط، کالاهای خوراکی وارد کشور میشود و به وفور در سطح شهرها در اختیار مردم قرار میگیرد که این مسأله در سه سال اخیر، شدت بیشتری پیدا کرده است.»
مناقبی ادامه میدهد:« با سختگیریها و ایجاد پیچ و خمهای فراوان برای واردکنندگان قانونی، طبیعی است که میزان قاچاق افزایش پیدا میکند چرا که با تمام مشکلات و ریسکهایی که سر راه واردکنندگان غیرقانونی وجود دارد، باز هم برایشان میصرفد که ریسک را به جان بخرند و کالا را از مبادی غیرقانونی وارد کنند. در شرایطی هم که خلأ قانونی وجود دارد و گاه با متخلفان برخورد قانونی انجام نمیشود، این کار برایشان خیلی راحت تر میشود. دولت هم که برای جلوگیری از واردات کالای خارجی، تعرفه آن را بالا برده که البته واردات را کاهش داده اما به همان نسبت باعث افزایش قاچاق هم شده است. به هرحال کالای خارجی خریدار خودش را دارد و اینکه کلاً مردم را از خرید آن منع کنیم، کار درستی نیست. واقعیت این است که کالای خارجی عاملی برای تولید کالای داخلی با کیفیت بالاتر است و انگیزه رقابت را برای تولیدکنندگان ایرانی ایجاد میکند. به هرحال زمانی که کالای داخلی به لحاظ کیفیت و قیمت با کالای خارجی برابری کند، خود به خود کالای خارجی وارد نمیشود.»
مناقبی، تنها راه حفاظت از جامعه درمقابل ورود کالای قاچاق، بیکیفیت و تاریخ مصرف گذشته را استفاده از ابزارهای حمایتی برای واردات قانونی و شناسنامه دار میداند و میگوید:« کیفیت محصولات وارداتی در حوزه مواد غذایی مهمتر از کمیت آنها است. در حال حاضر هم دولت برای مسائلی همچون کیفیت، بهداشت و ایمنی مواد غذایی وارداتی و تولید داخل، اهمیت زیادی قائل میشود و این موضوع در نحوه تنظیم برنامه ششم توسعه کاملاً نمایان است.»
بسیاری از فروشندگان مواد غذایی خارجی در توجیه اینکه کارشان کاملاً بدون اشکال و با اصول بهداشتی منطبق است، عنوان میکنند که تاریخ انقضای مواد غذایی روی آن درج شده و هیچ ابهامی هم وجود ندارد. مشتریها هم با توجه به همین تاریخ مواد غذایی را تهیه میکنند اما گاه، عمر مفید ماده غذایی از آنچه روی آن به عنوان تاریخ مصرف درج میشود، پایین تر میآید. میپرسید چطور؟! ناخدای یک لنج باری در این خصوص حرف هایی دارد که جالب توجه است:« خوراکیها گاهی مدتها در لنج میمانند و آن هم در گرما و رطوبت بالا. خودم بارها دیده ام که روی شیشههای پنیر خراب شده بود. نمیدانم چه کارش میکنند. شاید لایه خراب شده را برمیدارند و میفروشند. قوطیهای کنسرو خیلی موقعها ضربه میخورد و گاهی سوراخ میشود. خب اینطوری بد است دیگر. آلودگی داخل اش میشود.»
با توجه به همین شرایط است که خیلی هم نمیشود روی تاریخ مصرف برخی اقلام خوراکی حساب کرد، چنانکه محبوبه اسفندیاری، کارشناس بهداشت هم در این باره میگوید: «همه مواد غذایی که از خارج وارد می شوند، لزوماً کیفیت بهتری نسبت به محصولات داخلی ندارند چرا که مدت زمان انتقال و شیوه نگهداری آنها بسیار مهم است که خیلی وقتها این مسأله برای خریداران معلوم نیست. بسیار اهمیت دارد که این محصولات در چه فاصله زمانی ای به ما رسیده و چند ماه در گمرک ماندهاند، بنابراین تاریخ تولید و انقضای آنها بیانگر کیفیت محصول مورد نظر نیست. مشتریان باید به تاریخ انقضا توجه داشته باشند اما باید این نکته هم مدنظرشان باشد که بعضی خوراکیها را بهتر است تا قبل از رسیدن به نیمه عمر تاریخ انقضای آنها مصرف کنند.»
جدا از تمام این حرفها در مورد بهداشت و کیفیت مواد غذایی، یک نکته وجود دارد و آن این است که مواد غذایی خارجی بدجوری دل مشتریان را میبرند که این را در وهله اول، مدیون شکل و شمایل دلفریبشان هستند. بستهبندیهایی که زیبا و متناسب هستند و اگر تصویر خوراکی مورد نظر، روی شان نقش بسته، بستهبندی را که باز کنید، خوراکی را عیناً به شکل تصویر آن مشاهده میکنید، حال آنکه بر کسی پوشیده نیست که تصویر روی بستهبندی برخی کالاهای خوراکی داخلی، یک چیز است و خوراکی مورد نظر،یک چیز دیگر!
نظر شما