سلامت نیوز: رئیس مرکز پیش بینی زلزله و پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی گفت: دریای عمان را تحت پوشش دو نیم رخ لرزه نگاری عمیق با کاربرد لرزه نگاری خشکی و دریایی برای حصول داده جهت شناسایی سونامی قرار می دهیم. 

به گزارش سلامت نیوز به نقل از مهر دکتر محمد مختاری گفت: براساس مطالعات انجام شده زمین لرزه های با بزرگای بیشتر(بالاتر از ۵/۷) باعث ایجاد سونامی با قدرت تخریب بالا می شود.
وی با بیان اینکه اخیرا دو زمین لرزه متوسط با بزرگای ۱/۵ و ۳/۵ در دریای عمان رخ داد و باعث معطوف شدن نظرها به موضوع سونامی در این منطقه شد، افزود: برخی بر این باورند که اینگونه زمین لرزه ها موجب تولید سونامی می شود ولی اینگونه زمین لرزه ها باعث بوجود آمدن سونامی نمی شوند بلکه وجود آنها بیانگر فعال بودن منطقه، از نظر لرزه ای است.
وی گفت: تولید سونامی ناشی از تغییر شکل کف اقیانوس در اثر وقوع زمین لرزه است. هر اندازه زمین لرزه قوی تر باشد، میزان بالاآمدگی کف اقیانوس بیشتر بوده و به همان میزان آب بیشتری جابه جا می شود. در نتیجه سونامی بزرگتری تولید خواهد شد.
به گفته وی، میزان بالا آمدگی کف اقیانوس در اثر زمین لرزه به عنوان پارامتر کلیدی در فرآیند تولید سونامی به شمار می آید. بنابراین، پیش بینی و شبیه سازی الگو و مقدار تغییر شکل کف اقیانوس در جهت ارزیابی خطر سونامی از اهمیت زیادی برخوردار است.
رئیس مرکز پیش بینی زلزله  افزود: از عوامل دیگر تشدید کننده سونامی می توان به ناهمواری کف و شکل هندسی ساحل مانندگسلهای شاخه ای و نیز به زمین لغزش دریایی اشاره کرد.
وی در خصوص  تاریخچه سونامی و محل وقوع آن در سواحل جنوب ایران گفت: ناحیه فرورانش مکران در سواحل ایران و پاکستان با طولی حدود ۹۰۰ کیلومتردر امتداد شرقی- غربی گسترش یافته است.

موقعیت جغرافیایی منطقه سونامی خیز مکران که قابلیت ایجاد زمین لرزه های بیش از هشت ریشتری را دارند
مختاری با بیان اینکه این ناحیه به دو قسمت شرقی و غربی تقسیم شده که این دو از نظر لرزه خیزی متفاوت هستند، ادامه داد: در این ناحیه صفحه اقیانوسی عمان با یک حرکت رو به شمال (با سرعت حدود ۱۹ میلیمتر در سال) به زیر قسمت جنوب شرقی صفحه ایران فرورانش می کند. آخرین سونامی بزرگ ثبت شده دستگاهی در منطقه مکران در ۲۸ نوامبر سال ۱۹۴۵ اتفاق افتاد که حداقل ۴۰۰۰ نفر کشته و خسارات مالی فراوانی را بر جای گذاشت.
وی افزود: همچنین ناحیه فرورانش مکران به لحاظ لرزه زمین ساختی، پتانسیل ایجاد زمین لرزه هایی با بزرگای بیش از ۸ را دارد که به نوبه خود می توانند سونامی های مخربی مشابه آنچه که در سال ۱۹۴۵ اتفاق افتاد را به وجود آورند.

وی با بیان اینکه خطر سونامی در منطقه فرورانش مکران یک خطر جدی به شمار می رود، اظهار داشت: از این رو جهت حفظ جان ساکنان نواحی ساحلی و کاهش زیان های اقتصادی وارده به تاسیسات ساحلی موجود و آتی، مطالعه خطر سونامی برای این منطقه ضروری است.
مختاری ادامه داد: مطالعات متعددی در این راستا بوسیله مراکز تحقیقاتی داخلی و خارجی از جمله پژوهشگاه بین المللی زلزله شناسی و مهندسی زلزله انجام شده است ولی به علت نبود یا کمبود اطلاعات و داده های لازم جهت تکمیل این تحقیقات اغلب پروژه ها به بن بست رسیدند.
وی با تاکید بر اینکه  در نتیجه برای رفع این مشکل نیاز است که داده های جدید برداشت شود، خاطرنشان کرد: در این راستا با همکاران بین المللی که شامل کشور عمان نیز می شود، در نظر داریم در مرحله اول ۲ پروفیل یا نیم رخ لرزه نگاری عمیق با کاربرد دستگاه های لرزه نگاری خشکی و دریایی بصورت غیر فعال (passive) و فعال (active)در این منطقه قرار می دهیم.
رئیس مرکز پیش بینی زلزله ادامه داد: به علاوه جهت دستیابی به مقدار حرکت دقیق تر منطقه فرورانش از داده های GPS  استفاده و نیز جهت شناسایی سوابق تاریخی از مطالعات دیرینه سونامی شناسی استفاده می کنیم. اینگونه داده ها، اطلاعات مورد نیاز به شناخت ساختمان زمین شناسی و لرزه زمین ساختی بهینه را فراهم می کند.
وی تاکید داشت: جهت رسیدن به این هدف کمک های معنوی و مادی دستگاه های اجرایی از اهمیت ویژه ای برخوردار است.
 جهت حفاظت از مردم ساکن در نواحی ساحلی و نیز کنترل و کاهش خسارات وارده، توسعه سیستم های هشدار سونامی برای منطقه مکران که در معرض خطر سونامی است، ضروری است.
سیستم هشدار سونامی، سیستمی است که بعد از وقوع زمین لرزه های زیر دریایی از طریق تحلیل داده های لرزه ای، موج سنجی و نیز الگوهای از پیش تعیین شده مشخص می کند که آیا زمین لرزه مذکور توانایی ایجاد امواج سونامی را دارد یا خیر. در صورتی که خطر سونامی وجود داشته باشد، این سیستم از طریق صدور اعلام خطر در نواحی در معرض خطر، مردم ساکن را مطلع می کند.