سلامت نیوز: بحث سلامت مواد غذایی به عنوان اولین حلقه كنترل و كاهش بیماریها هرچند در یكی دو سال اخیر بیش از پیش مورد توجه قرار گرفته اما اقدامات عملی قابل توجهی در این زمینه انجام نشده است. واقعیت این است كه هنوز درصد بالایی از غذاهایی كه مصرف می‌كنیم بیماری زا هستند. اصلاح الگوی مصرف مواد غذایی از طرفی نیازمند فرهنگ سازی و آگاهی بخشی در این زمینه است و از طرف دیگر، در سطح كلان نیازمند اصلاحاتی در حوزه سلامت موادغذایی هستیم. این در حالی است كه هشدارهایی در این زمینه وجود دارد. چنان كه روز گذشته رئیس سازمان حفاظت محیط زیست نسبت به واردات موادغذایی دستكاری شده به كشور هشدار داد.
به گزارش مهر معصومه ابتكار گفت: واردات این گونه محصولات بدون هیچ كنترل و نظارتی تاكنون انجام شده است كه با توجه به شیوع برخی بیماریها یك زنگ خطر جدی به شمار می‌رود، ضمن اینكه واردات این گونه محصولات هم از لحاظ بهداشتی و هم از لحاظ زیست محیطی باید كنترل و نظارت شود و در این راستا تمام توان خود را به كار خواهیم برد.
ابتكار با اشاره به تشكیل شورای عالی ایمنی زیستی به ریاست معاون اول رئیس‌جمهور در دولت، تصریح كرد: در این دوران به اصلاح دستورالعمل‌ها و تدوین برنامه‌ها پرداخته می‌شود و باید واردات محصولات دستكاری شده ژنتیكی نیز در این شورا بررسی شود. البته از نظر ما، كشاورزی ارگانیك بهترین نوع كشاورزی است كه به تنوع زیستی لطمه كمتری می‌زند و با این شیوه كشاورزی ضمن حفظ منابع آب و خاك، غذای سالم به دست مصرف‌كنندگان می‌رسد.
بیماری‌های غیرواگیر، زاده تغذیه نادرست
به گزارش روزنامه آرمان، بسیاری از بیماری‌های ما از نوع تغذیه است و در عین حال درمان بسیاری دردها نیز در غذاهاست. اگرچه در حال حاضر سطح دانش و آگاهی جامعه نسبت به مواد غذایی و الگوی تغذیه ارتقا یافته است اما در موارد زیادی داشتن دانش و علم الزاما باعث عمل صحیح نمی‌شود و چه بسیار مواد غذایی مضر كه با وجود آگاهی، انسان آنها را مصرف می‌كند.
طبق تعریف سازمان بهداشت جهانی غذای سالم یا ایمن، غذایی است كه از مواد اولیه سالم و ایمن تهیه شده باشد. به عبارتی، غذای سالم عاری از مواد زیانبخش و مضر و متشكل از اجزای مفید برای سلامت مصرف‌كنندگان است. مراحل تهیه غذا شامل فرآوری، توزیع و مصرف به صورت یك زنجیره در هم تنیده است و چنانچه هر یك از این اجزاء دچار نقص یا كمبود شود، دیگر قسمتها نیز از آن متاثر خواهد شد و به طور كلی سلامت نهایی غذا مستلزم تامین سلامت همه این اجزاست. البته ویژگی‌های دیگری نیز برای غذای سالم در نظر گرفته می‌شود، از جمله اینكه حتی‌الامكان به حالت طبیعی و كامل نزدیك‌تر بوده، تحت حداقل پردازش قرار گرفته، مواد مغذی و فیبر موجود در آنها حذف نشده و فاقد افزودنی‌های سنتیك است. برخی بیماریها از طریق محرك‌هایی همچون سن، رشد سریع و كنترل نشده پدیده شهرنشینی و جهانی‌سازی الگوهای زندگی ناسالم گسترش می‌یابد. به‌طور مثال، پدیده جهانی شدن الگوهای زندگی ناسالم همچون رژیم‌های غذایی ناسالم خود را در افراد مختلف از طریق افزایش فشار خون، گلوكز، لیپیدهای خون، اضافه وزن و چاقی نشان می‌دهد. فاكتورهای خطرزای رفتاری شامل مصرف دخانیات، كم‌تحركی و رژیم غذایی ناسالم عامل بیشترین موارد ابتلا به بیماری‌های غیرواگیر هستند. آمار نشان می‌دهد كه مصرف دخانیات سالانه تقریبا به مرگ 6 میلیون نفر می‌انجامد و پیش‌بینی‌ها حاكی از افزایش این آمار تا سال2030 میلادی و رسیدن به عدد 8 میلیون قربانی است. درعین حال حدود 2/3 میلیون مورد مرگ و میرها در سال به عدم فعالیت بدنی كافی مرتبط است و تقریباً 7/1میلیون مورد از تلفات ناشی از این بیماریها به عدم مصرف مقادیر كافی میوه‌ها و سبزی‌ها مربوط می‌شود. براساس آمارهای موجود بیماری‌های غیرواگیر هم‌اینك درحدود 43درصد بیماریها را دربر می‌گیرد. سازمان بهداشت جهانی تخمین می‌زند كه 72درصد تمام مرگ‌ها در ایران به علت بیماری‌های غیرواگیر باشد.
امنیت مواد غذایی از مزرعه تا سفره
یكی از اعضای كمیسیون بهداشت مجلس در مورد تاثیر سموم شیمیایی در ابتلای افراد به بیماریها به «آرمان» می‌گوید: در كشاورزی تجاری و متعارف از بیش از ۳۰۰ تركیب شیمیایی خطرناك و مصنوعی نظیر آفت‌كش‌ها، علف‌كش‌ها و كودهای شیمایی به منظور كنترل آفات و حشرات و حاصلخیزسازی خاك استفاده می‌شود كه بقایای این مواد پس از ورود به بدن می‌توانند موجب مشكلات عدیده‌ای گردد كه بروز نقص‌های مادرزادی، تولد نوزاد با وزن كم، اختلال در سیكل ماهانه زنان، سقط جنین، بلوغ زودرس و یا دیررس، یائسگی پیش‌رس، تغییر در رفتار جنسی، كاهش تعداد اسپرم مردان، كاهش باروری و یا ناباروری، تغییر در سرعت متابولیسم، اختلال در سیستم غدد داخلی، ضعف عضلانی، كاهش حافظه، آسیب به سیستم عصبی و مغز، كاهش كارایی سیستم ایمنی بدن و سرطا‌ن‌زایی از آن جمله است. یافته‌ها حاكی از آنست كه ۶۰ درصد سموم دفع آفات، ۹۰ درصد قارچ كش‌ها و ۳۰ درصد حشره كش‌ها سرطان زا هستند. عابد فتاحی ادامه می‌دهد: بر این اساس در كمیسیون بهداشت و درمان مجلس طرحی با عنوان امنیت غذایی از مزرعه تا سفره در دستور بررسی قرار گرفته است كه بر این اساس تمام مواد غذایی كه در سبد غذایی مردم قرار می‌گیرند به لحاظ كیفی بررسی می‌شوند. این نماینده مجلس عنوان می‌كند: متاسفانه به دلیل ضعف نظارت و استفاده زیاد از سموم و كودهای شیمیایی در تولید محصولات كشاورزی ما شاهد این هستیم كه این مواد غذایی كه باید مفید و موثر باشند نه تنهابرای سلامتی افراد سودی ندارند بلكه در مواردی انگار افراد سموم و كودهای شیمیایی را بر سر سفره غذایی خود برده ومصرف می‌كنند. فتاحی می‌افزاید: بعد از تشكیل شورای ایمنی زیستی در دولت تمام مسئولان وزارت بهداشت و كشاورزی و سایر دستگاههای مرتبط بر استفاده از سموم شیمیایی در كشاورزی نظارت دارند.
كشاورزی ارگانیك و كمك به آب و خاك
از سوی دیگر، مواد غذایی غیر ارگانیك و دستكاری شده از نظر اینكه در ساخت و تولیدشان از سموم و كودهای شیمیایی استفاده می‌شود كه این سموم در بسیاری از موارد از بین نرفته و وارد اكوسیستم و زندگی گیاهی و جانوری می‌شود نیز خطرناك هستند. یك كارشناس محیط زیست در این زمینه به «آرمان» می‌گوید: استفاده از كودهای شیمیایی و آفت كش‌ها سبب آلودگی آب، خاك و هوا می‌گردند. هومان خاكپور می‌افزاید: استفاده بی رویه از كودهای شیمیایی و آفت كش‌ها موجب می‌شود تا آفت‌ها نسبت به سموم مقاوم گردیده و آفت‌های جدیدی نیز ظاهر گردند. این كارشناس محیط زیست می‌افزاید: در كشاورزی ارگانیك، آب توسط مواد شیمیایی آلاینده مانند كودهای مصنوعی، آلوده نمی‌شود و تعادل اكوسیستم و حاصلخیزی خاك حفظ شده و فرسایش خاك نیز تا ۵۰ درصد كاهش می‌یابد. از سوی دیگر تنوع زیستی در زمین‌های زراعی ارگانیك ۵۷ درصد بیشتر بوده و سبب قرار نگرفتن كشاورزان در معرض سموم و آلاینده‌های شیمیایی می‌شود. او می‌گوید: توسعه و ترویج كشاورزی ارگانیك مستلزم اجرای برخی سیاست‌ها و اقدامات است. گرایش و سمت‌گیری سیاست‌های كشاورزی دولت به سمت اهداف زیست محیطی و اجتماعی فرصت بسیار خوبی برای گسترش كشاورزی ارگانیك فراهم خواهد آورد. آموزش مروجین كشاورزی برای اشاعه كشاورزی ارگانیك و نیز ارتقای سطح آگاهی‌های عمومی ضروری است و مراكز تحقیقاتی می‌بایست برای حل مسائل فنی، اقتصادی و اجتماعی این راهكار نوین و اطمینان بخش، تلاش افزون‌تری به عمل آورند
نظر شما