سلامت نیوز:"هزینه‌های مربوط به تهیه خون و فرآورده‌های خونی به شدت در حال افزایش است و دیگر با بودجه‌ها و کمک‌های دولتی قابل جبران نیست؛ ما باید وارد فرآورده‌های نوین در انتقال خون شویم..."این جمله را مدیرعامل سازمان انتقال خون وقتی که از تحول در انتقال خون سخن به میان می‌آید، با قاطعیت می‌گوید و بر لزوم اقتصادی شدن چرخه انتقال خون به عنوان اقدامی موثر در نظام سلامت و عرصه انتقال خون تاکید می‌کند؛ عرصه‌ای که این روزها مورد بی‌مهری بیمه‌ها قرار گرفته و با وجود تعرفه‌گذاری 14 خدمتش هنوز در انتظار نیم‌نگاهی از سوی آنها به سر می‌برد.

به گزارش  سلامت نیوز به نقل ازایسنا، مدتی پس از آغاز طرح تحول نظام سلامت در کشور، سازمان انتقال خون نیز آستین بالا زد و طرحی را در قالب طرح تحول سلامت و در راستای مدیریت مصرف خون تدوین کرد و به سرعت وارد کارهای اجرایی آن شد؛ به طوریکه چندی پیش مرکزی با عنوان "مرکز نوآوری" در این سازمان به عنوان جایگاهی برای پرورش نوآوری و تولید علم در کشور ایجاد شد تا راهی باشد برای آموزش فرآیندهای نوین در زمینه انتقال خون و مقدمه‌ای برای ورود به مدیریت مصرف خون بیمار.

طرح تحول در انتقال خون در دو بخش اصلی به چالش‌های موجود در انتقال خون می‌پردازد تا تحولی اساسی در انتقال خون کشور را ایجاد کند و انتقال خون را به سوی انجام فعالیت‌های نوین، صرفه‌جویی در هزینه‌ها، کاهش عوارض و گرفتاری‌های خون و فرآورده‌های خونی و... سوق دهد. بخش اول این طرح مربوط به چرخه خون و فرآورده‌های خونی در سازمان انتقال خون است؛ یعنی از رگ دهنده تا زمانی که آزمایش‌ها و فرآیندهای مختلف تهیه و کنترل کیفی، روی آن انجام و محصول از انتقال خون ارسال شود. چرخه دوم انتقال خون از زمانی آغاز می‌شود که خون وارد بیمارستان‌ها شده و مورد آزمایش‌های سازگاری با بیمار و مصرف در رشته‌های تخصصی مختلف قرار می‌گیرد.

برای اطلاع بیشتر از جزئیات طرح تحول در انتقال خون، چگونگی روند اجرای این طرح، چالش‌ها و موانع پیش روی آن با دکتر علی‌اکبر پورفتح‌الله، مدیر عامل سازمان انتقال خون به گفت‌وگو نشستیم که ماحصل آن را در پی می‌خوانید:
پوروفتح‌الله با بیان اینکه طرح تحول در انتقال خون دارای ابعاد گوناگونی است، یکی از مهم‌ترین این ابعاد را چرخه اقتصادی انتقال خون دانست و به ایسنا گفت: این چرخه باعث می‌شود که جهت‌گیری انتقال خون به سمت مدیریت مصرف خون و مدیریت خون بیمار باشد و می‌تواند در ترویج جانشین‌های خون و کاهش نیاز به خون و فرآورده‌های خونی در کشور کار مهمی انجام دهد. از این نظر هم کیفیت خدمات افزایش می‌یابد و هم صرفه‌جویی بسیار خوبی را با کاهش عوارض و گرفتاری‌های خون و فرآورده‌های خونی برای کشور تامین می‌کنیم.

وی با اشاره به مرکز نوآوری انتقال خون که اخیرا در این سازمان ایجاد شده، افزود: مرکز نوآوری نیز بخشی از فعالیت‌های ما جهت طرح تحول انتقال خون است که می‌تواند در آموزش و ارتقای فرآیندها به ما کمک کند. امروزه در دنیا فرآیندهای نوینی با عنوان انتقال خون محافظه‌کارانه مطرح می‌شوند و می‌گویند تا می‌توانید نیاز به خون دیگران را به حداقل برسانید؛ بنابراین مرکز نوآوری می‌تواند در این راستای آموزش‌ به جامعه پزشکی، این نگاه نو را ایجاد کند. در حال حاضر هم برنامه‌های متعددی در این مرکز برای آموزش همکاران در بیمارستان‌ها و مراکز درمانی در نظر گرفته‌ایم که امیدواریم در فاز بعدی طرح، این مرکز توسعه یابد و بخش بیمارستانی آن قوی‌تر شود.

مرکز نوآوری انتقال خون، راهی برای دستیابی به انتقال خون محافظه‌کارانه

پورفتح‌الله با بیان اینکه امروزه در تمام دنیا توجه ویژه‌ای به چرخه بیمارستانی انتقال خون می‌شود، گفت: طب انتقال خون دو بخش دارد؛ یکی بخش تولید خون و فرآورده‌های خونی و دیگری بخش مصرف خون و بیمارستانی. امروز توجه ویژه به بخش بیمارستانی انتقال خون می‌شود؛ یعنی روش‌های نوینی که انتقال خون را به شدت محافظه‌کارانه می‌کند و آن را به سمت استفاده از مدیریت خون بیمار و رساندن حداقل نیاز بیماران به خون دیگران و استفاده از جانشین‌های خون و فرآورده‌های خونی سوق می‌دهد که مرکز نوآوری در این زمینه می‌تواند کمک بسیاری کند.

مانعی که بر سر راه تحول در انتقال خون است

وی یکی از بزرگ‌ترین اقداماتی را که بعد از گذشت 40 سال از تاسیس سازمان انتقال خون و در راستای تحول در انتقال خون، محقق شد توجه به اقتصاد انتقال خون برشمرد و اظهار کرد : امسال چرخه اقتصادی انتقال خون و تعرفه‌گذاری خدمات انتقال خون نهایی شد. البته رایزنی با مجلس شورای اسلامی، متقاعد کردن سازمان‌های بیمه‌گر و تصویب آن در شورایعالی بیمه و نهایتا تصویب در هیات دولت، کار به شدت فشرده‌ای بود. درحال حاضر 14 خدمت انتقال خون را تعرفه‌گذاری کردیم و در واقع از فروردین ماه که این تعرفه‌گذاری تصویب شده، بیمه‌ها موظف به اجرای آن هستند. در این زمینه با تعللی از سوی سازمان‌های بیمه‌گر درباره اجرای تعرفه‌های انتقال خون مواجهیم که امیدواریم به زودی رفع شود.
مدیر عامل سازمان انتقال خون در ادامه مهم‌ترین مانع بر سر راه طرح تحول انتقال خون را مقاومت بیمه‌ها در زمینه اجرای تعرفه‌گذاری این خدمات دانست و گفت: در چرخه اقتصادی انتقال خون نگاه وزارت بهداشت و سازمان انتقال خون این است که پرداختی از جیب مردم به هیچ وجه افزایش پیدا نکند. در این راستا ما مصمم هستیم که در تعرفه‌گذاری خدمات انتقال خون فقط حمایت بیمه‌ها را داشته باشیم.

تحقق تحول در انتقال خون، اما..

پورفتح‌الله افزود: برای این کار هم دلایل متعددی وجود دارد؛ یکی اینکه تعرفه‌گذاری خدمات انتقال خون می‌تواند با کاهش مصرف و مدیریت خون بیمار منجر به خلق ثروت برای بیمه‌ها شود؛ به طوریکه بیش از آنکه بیمه‌ها در این زمینه سرمایه‌گذاری کنند، می‌توانند از محل مدیریت مصرف، انتقال خون محافظه کارانه و کاهش عوارض و گرفتاری‌های مرتبط با انتقال خون دستاورد مالی داشته باشند. طبیعتا این موضوع می‌تواند موجب تحول بسیار خوبی هم در سازمان انتقال خون شود.
وی تاکید کرد که امروزه هزینه‌های مربوط به تهیه خون و فرآورده‌های خونی به شدت در حال افزایش است و دیگر با بودجه‌ها و کمک‌های دولتی قابل جبران نیست و باید وارد فرآورده‌های نوین شد که این کار دنباله اقتصادی شدن انتقال خون است.

وی افزود: مثلا می‌توانیم برای همه بیماران خون با حذف گلبول سفید را فراهم کنیم که این خون علاوه بر اینکه کیفیت بسیار خوبی دارد و واکنش‌ها را برای بیمارن به حداقل ممکن می‌رساند، می‌تواند کاهش 1.2 روزی (اشغال) تخت‌های بیمارستانی را به ارمغان آورد. این موضوع از نظر خلق ثروت دستاورد بزرگی برای بیمه‌ها و نظام سلامت خواهد بود؛ زیرا محصول مناسب‌تر ایجاد شده و طول بستری بیماران را کاهش می‌دهد. حتما برای بیماران هم دستاورد بزرگی دارد؛ چرا که هم طول اقامت‌شان در بیمارستان کاهش می‌یابد و هم فرآورده‌های بهتری را در اختیار خواهند داشت.
پورفتح‌الله در پایان گفت‌وگو با ایسنا در پاسخ به این پرسش که آیا با وجود مشکلات، به سرانجام این طرح امید دارید؟ گفت: قطعا این اتفاق می‌افتد. با پیگیری وزارت بهداشت و سازمان انتقال خون و حمایتی که درباره این طرح در مجلس و کمیسیون بهداشت و درمان هست، مطمئن هستم که این چرخه ادامه خواهد داشت.