سلامت نیوز:مشکل کودکان دوتابعیتی از معضلات همیشگی است؛ معضلی که بعد از تبدیل‌شدن ایران به حاشیه‌ای امن برای مهاجران افغان بزرگ‌تر شد. کودکانی که به‌دلیل داشتن پدر بدون شناسنامه و غیرایرانی بی‌هویت می‌ماندند و خودشان نیز بدون سرزمین، دوران کودکی خود را طی می‌کردند؛ مسئله‌ای که هرچند شاید ساده و قابل حل به نظر برسد، اما در دوره‌ای کودکان بی‌شناسنامه بی‌شماری را روی دست خانواده‌هایشان گذاشت.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه شرق مشکل زمانی بغرنج‌تر می‌شود که پدران این کودکان به کشورشان بازمی‌گردند و زن ایرانی را با کودکی بی‌هویت که سرنوشت نامعلومی در انتظارش بود و حتی فرصت مدرسه‌رفتن برایش فراهم نمی‌شد تنها می‌گذاشت.

در این زمینه، آمارهای متفاوتی موجود است و می‌توان از میان آنها این مطلب را استنباط کرد که حدود صد هزار کودک بی‌شناسنامه در جامعه زندگی می‌کنند؛ کودکانی که عمدتا از مادر ایرانی و پدری افغان یا عراقی به دنیا آمده‌اند. این ماجرا از زوایای مختلفی نیز قابل بررسی است.

نداشتن شناسنامه مترادف با نداشتن هویت است و همین نداشتن هویت باعث ورود ناخواسته این کودکان به حوزه‌های جرم‌خیز و خشونت می‌شود. هرچه تعداد کودکان بی‌شناسنامه بیشتر شود، در عمل تعداد بیشتری از کودکان به ‌کار خیابانی روی خواهند آورد.

ذکر این نکته نیز حائزاهمیت است که تعداد کودکان بی‌شناسنامه در سال‌های اخیر و در شهرهای مرزی ایران افزایش چشمگیری داشته است و آنها از هیچ حق و حقوق قانونی‌ای بهره‌مند نیستند و رهاکردن زنی با چند کودک بدون شناسنامه که بسیاری از آنها نیز از نظر مالی وضعیت مساعدی ندارند، می‌تواند علاوه بر محروم‌کردن کودکان وی از حق تحصیل، زمینه ورود او را به بزه فراهم کند.


شاید توجه به این مسائل باعث شد که صبح روز گذشته نمایندگان مجلس در نشست علنی مجلس شورای اسلامی، با دوفوریت طرح اعطای تابعیت به فرزندان حاصل از ازدواج زنان ایرانی با مردان خارجی و فرزندان شهدای غیرایرانی با ١٤٠ رأی موافق، ٣٦ رأی مخالف و هفت رأی ممتنع از مجموع ٢٠٣ نماینده حاضر در صحن موافقت کنند.


این طرح به ما بازوی اقتصادی و اجتماعی از فرزندان جدید ایران اعطا می‌كند
عباسعلی منصوری‌آرانی، عضو کمیسیون امنیت ملی مجلس شورای اسلامی، از موافقان این طرح است. وی با اشاره به اینکه باید تکلیف این کودکان مشخص شود، اظهار کرد: «ما با تعداد زیادی از این زنان مواجه هستیم که با اتباع بیگانه ازدواج کرده‌اند و فرزندانشان بدون هویت مانده‌اند. همین نداشتن هویت برای آنها مشکلات بسیاری را ایجاد می‌کند.

آنها نه‌تنها روی دست خانواده خود مانده‌اند بلکه نظام اسلامی نیز درگیر معضلات آنها شده. حتی داشتن شناسنامه و مدرسه‌رفتن برای کودکانی که می‌توانند مفید واقع شوند منع شده و آنها به جای اینکه بتوانند بازویی برای به‌حرکت‌درآوردن چرخه اقتصادی کشور باشند، وزنه‌ای سنگین برای کشور محسوب می‌شوند».

این نماینده مجلس با تأکید بر این نکته که در این سال‌ها مراجعان بسیاری داشته است که از این مشکل رنج می‌برند، افزود: « این مسئله باید ریشه‌ای حل شود. همسران ایرانی این مردان، که عموما افغانی و عراقی هستند، تنها مانده‌اند و چند کودک بی‌شناسنامه دارند که برای اینکه به‌دردبخور باشند، وادار به گدایی می‌شوند.

چرا که به‌ دلیل فقدان شناسنامه نه می‌توانند کار کنند و نه گذرنامه داشته باشند». منصوری‌ارانی در پایان سخنان خود خاطرنشان کرد: «ما باید شرایطی خاص برای تابعیت بگذاریم و مثل همه کشورهایی که قوانین مدونی برای تابعیت خارجی‌ها دارند، قانون وضع کنیم تا کودکانی که در کشور ما به دنیا آمده‌اند و پدران خارجی دارند، بتوانند یک مسیر عادی زندگی داشته باشند».


قانون تابعیت یك‌شبه تصویب نمی‌شود
در شرایط کنونی، مطابق آمار بخش عمده‌ای از کودکان حاشیه‌نشین حاصل این ازدواج‌ها هستند. کودکانی که مادر ایرانی دارند و خود نیز در این کشور به دنیا آمده‌اند. اما به دلیل آنکه پدر خارجی دارند و پدرشان نیز غیرقانونی وارد کشور شده، نمی‌توانند از کوچک‌ترین حق خود، یعنی داشتن شناسنامه، استفاده کنند.

همین باعث می‌شود که آنها به ‌کار در خیابان گمارده شوند و در شرایط حادتر به دزدی‌های کوچک خیابانی روی بیاورند تا بتوانند برای ورود به بزه‌های بزرگ شهری آماده شوند. غلامرضا کاتب، سخنگوی کمیسیون بودجه مجلس شورای اسلامی، اما با این طرح مخالف است.

او با تأکید بر اینکه نمی‌شود طرحی به این مهمی در عرض ٢٤ ساعت به تصویب برسد، می‌گوید: «این بحث مطرح‌شده، بحثی بسیار پیچیده است که نیازمند کار کارشناسی است. شما اگر مطالعه دقیقی داشته باشید، متوجه خواهید شد که در هیچ‌کدام از کشورهای جهان تابعیت با وضع یک قانون اعطا نمی‌شود. این مسئله بحران‌های بسیاری از لحاظ فرهنگی، سیاسی و اجتماعی برای ما ایجاد می‌کند».

کاتب در ادامه می‌افزاید: «تصویب چنین قوانینی حداقل نیازمند یک ماه کار کارشناسی است. ماجرایی که حتی مسائل دینی ما را تحت‌الشعاع قرار می‌دهد را نمی‌شود ٢٤‌ساعته تصویب کرد».


این كودكان حاصل ازدواج  ثبت‌نشده هستند
نعمت احمدی، وکیل پایه‌یک دادگستری، با حمایت از این طرح تصویب‌شده به «شرق» می‌گوید: «من با افراد زیادی که گرفتار این معضل بوده‌اند سروکار داشته‌ام. این کودکان هرگز افغانستان یا عراق را ندیده‌اند و لهجه‌شان از من و شما ایرانی‌تر است.

اما چون پدری خارجی داشته‌اند، از داشتن هویت محروم هستند. ٩٠ درصد ازدواج زنان ایرانی با اتباع بیگانه ثبت رسمی نشده. به عبارت دیگر این ازدواج‌ها شرعی است اما ثبت‌شده نیست. ما مطابق قانونی که در سال ١٣١٠ و در زمان رضا شاه به تصویب رسید، لزوم ثبت واقعی ازدواج را در قوانین خود داریم. این ازدواج‌ها و فرزندآوری‌ها ناشی از فراش هستند و حدیث لولد للفراش وللعاهر الحجر، نیز به این مهم اشاره دارد».


این وکیل دادگستری با اشاره به اینکه بحث مطرح‌شده اعطای تابعیت نیست بلکه به‌رسمیت‌شناختن ماهیت ایرانی این افراد است، تأکید می‌کند: «قوانین مربوط به تابعیت سرزمینی نیستند و به‌طورکلی قانون تابعیت ما که در قانون مدنی آمده از بیرون گرفته شده.

به‌طور کلی دو نوع تابعیت موجود است؛ تابعیت خاک و تابعیت خون. کشورهایی مثل آمریکا از تابعیت خاک بهره می‌جویند، اما عمده کشورها اصالت خونی را ملاک تابعیت قرار می‌دهند. اما در وضعیت موجود که زن تبعه ایران است و با اهل کتاب ازدواج کرده، در واقع به ازدواج وی جنبه قانونی می‌دهیم و کاری به قوانین عرفی و شرعی هم نداریم. این نکته را هم در خاطر داشته باشیم که حتی در قانون اساسی جمهوری اسلامی فقط رئیس‌جمهور باید ایرانی‌الاصل باشد. به‌عنوان افراد مستقر در جامعه اسلامی و جهان وطنی دین اسلام، باید برای هویت این افراد ارزش قائل بشویم».


گفتنی است براساس بند ۲ ماده ۹۷۶ قانون مدنی ایران کسی که پدرش ایرانی است، ایرانی می‌ماند. به عبارتی تابعیت ایرانی از طریق مادر به فرزندان متولدشده در ایران منتقل نمی‌شود، از این رو فرزندان زن ایرانی دارای همسر بیگانه فقط در صورتی ایرانی محسوب می‌شوند که تا ۱۸ سالگی در ایران بمانند.

به‌طور عمده این ازدواج‌ها برای برخورداری از وضعیت ثابت اقامت در ایران مورد استقبال مهاجران است؛ مثلا ازدواج افغانستانی‌ها با زنان ایرانی و نبود تقید و تعهد آنان به سرپرستی خانواده و رهاکردن همسر باعث بروز مشکلات فرهنگی، اجتماعی و بهداشتی در شهرها شده است.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha

نظرات

  • مهدیس ۲۳:۴۸ - ۱۳۹۴/۰۶/۳۰
    45 2
    با سلام ازتون تشکر میکنم بخاطر پوشش این اخبار کودک من سه سالشه پدرش افغانستانه من ایرانیم حاضر نیستم برم اون کشور نا امن همش نگران آینده فرزندم هستم اینکه نه شناسنامه داره نه هویت انسانینه حقوق انسانی و شهروندی خدا کند نمایندگان بفکر ما هم لاشند اگر این طرح تصوسب نشه حاضرم به هر کشور متمدنی پناهنده بشم علارقم اینکه هر گز دوست ندارم ترک وطن کنم اما کودکم و آینده اش مهمتره
  • مصطفی(بی سرزمین در سرزمین مادری) ۱۰:۱۴ - ۱۳۹۴/۰۶/۳۱
    0 0
    خدایا صد هزار بار شکر. بالاخره صبر های ماهم داره نتیجه میده. یعنی میشه ماهم از این جهنم بلاتکلیفی که بدون تقصیر درش سالهاست رنج میبریم خلاص بشیم. بخدا ما زندگیمون کم از مردن نداره. شب و روزی بر امثال من نمیگزره که با آه ناله سر نشه. خدایا مپسند که هیچ انسانی در این جهان بی هویتی رو تجربه کنه. از نمایندگان موافق هم نهایت تشکر از صمیم قلب و قدردانی بی نهایت رو دارم و از خدا میخوام که هر کسی در جهت رفع گرفتاری انسانی مسلمان قدمی بر میداره رو با رحمت خودش پاسخ بده.
  • مصطفی(بی سرزمین در سرزمین مادری) ۱۰:۲۰ - ۱۳۹۴/۰۶/۳۱
    36 3
    خدایا صد هزار بار شکر. بالاخره صبر های ماهم داره نتیجه میده. یعنی میشه ماهم از این جهنم بلاتکلیفی که بدون تقصیر درش سالهاست رنج میبریم خلاص بشیم. بخدا ما زندگیمون کم از مردن نداره. شب و روزی بر امثال من نمیگزره که با آه ناله سر نشه. خدایا مپسند که هیچ انسانی در این جهان بی هویتی رو تجربه کنه. از نمایندگان موافق هم نهایت تشکر از صمیم قلب و قدردانی بی نهایت رو دارم و از خدا میخوام که هر کسی در جهت رفع گرفتاری انسانی مسلمان قدمی بر میداره رو با رحمت خودش پاسخ بده.
  • آرمان off ۱۷:۰۳ - ۱۳۹۴/۰۶/۳۱
    13 29
    نمایندگان دلاور خسته نباشین ما به شما رای دادیم مشکل خارجی ها رو حل کنید مثل اینکه از مردم نا امید شدین برای رای آوردن دست به دامن خارجی ها شدین
  • saiiedhassan ۱۱:۳۵ - ۱۳۹۴/۰۷/۰۶
    18 2
    بسیارزیباتحلیل گرده اید .حتی درقوانین تابعیت 80ساله ایران هم اصالت خاک است وملاک 5سال اقامت قانونی .اصالت خون مطابق نژادپرستی است . من 4مورد ازدواج بایارنیان راسراغ دارم که یک مورد زن افغان وسه مورد مردافغان بازن ایرانی است که حتی یک طلاق نداشته انددرصورتی که نرخ طلاق ایانیان بالای 40درصد است .فرافکنی وامنیتی وسیاسی کردن حقوق شهروندی پناهندگان ممکن است درتاریخ ثبت شود!!!
  • Holy Equality ۱۳:۴۷ - ۱۳۹۴/۰۷/۰۷
    8 3
    طرح مورد نظر در مجلس رد شده است. لطفاً با اطلاع‌رسانی صحیح مانع سردرگمی مخاطبان شوید.
  • Holy Equality ۱۳:۵۲ - ۱۳۹۴/۰۷/۰۷
    19 1
    طرح مورد نظر در مجلس رد شده است. لطفاً با اطلاع‌رسانی صحیح مانع سردرگمی مخاطبان شوید.
  • حسن وحسین 09152270680 ۰۰:۰۴ - ۱۳۹۴/۰۷/۱۲
    0 0
    با عرض سلام وخسته نباشید من مادرم ایرانی و پدرم افغانی که هر دو در ایران چشم به جهان باز کردند که حاصل این ازدواج نتیجه پنج فرزند است که سه نفر اول دارای شناسنامه میباشند و 2نفر آخر که دوقلو هستند فاقد شناسنامه هستند و هویت ما در اداره اتباع خارجه معلوم است ما دوقلوهامتولد سال 67 و سن 27 که در ایران متولد شدیم و ایران را مثل خانه وکاشانه خود میدانیم چونکه نون و نمک این آب و خاک را خورده ایم ومثل یک پروانه بال درآوردیم در این سرزمین همیشه خرم سربلند و پری کشیده ایم به این سو و آن سوی ملت همیشه جاودان نمیدانم عقلم به جایی نمیرسه چکار کنم مادرم از بس که جوش و غصه ما را خورد زمین گیر شد بنده خدا آیا میشه مادرم را یک بار دیگه شاد و سرزنده ببینم یک مادر نمیتونه فرزندشو وسط یک دوراهی ببینه که یطرف پر از درد و استرس وبا چشمانی پر از اشک وماتم واز یطرف دیگه فرزندش کجا درد و دل کنه و هرچی درد وغصه دار نمیدونه توی کدام چاه بریزه که سرریزه نشه که یک وقت مادرش نبینه که فرزندش داره با این روزگار دست وپنجه نرم میکنه که اشک در چشمان مادر جاری بشه سیلی از دریا بشه ... خلاصه از شما اعضای مجلس میخوام به این اشکها و دردها یک مادر و فرزند خاتمه بدین تکلیف ما و البته کسانی که این مشکلات رادارند مشخص کنید که روی هوا وزمین چهار دست و پا معلق نباشیم با تشکر التماس دعا......
  • حسن ۰۰:۱۷ - ۱۳۹۴/۰۷/۱۲
    36 7
    با عرض سلام وخسته نباشید من مادرم ایرانی و پدرم افغانی که هر دو در ایران چشم به جهان باز کردند که حاصل این ازدواج نتیجه پنج فرزند است که سه نفر اول دارای شناسنامه میباشند و 2نفر آخر که دوقلو هستند فاقد شناسنامه هستند و هویت ما در اداره اتباع خارجه معلوم است ما دوقلوهامتولد سال 67 و سن 27 که در ایران متولد شدیم و ایران را مثل خانه وکاشانه خود میدانیم چونکه نون و نمک این آب و خاک را خورده ایم ومثل یک پروانه بال درآوردیم در این سرزمین همیشه خرم سربلند و پری کشیده ایم به این سو و آن سوی ملت همیشه جاودان نمیدانم عقلم به جایی نمیرسه چکار کنم مادرم از بس که جوش و غصه ما را خورد زمین گیر شد بنده خدا آیا میشه مادرم را یک بار دیگه شاد و سرزنده ببینم یک مادر نمیتونه فرزندشو وسط یک دوراهی ببینه که یطرف پر از درد و استرس وبا چشمانی پر از اشک وماتم واز یطرف دیگه فرزندش کجا درد و دل کنه و هرچی درد وغصه دار نمیدونه توی کدام چاه بریزه که سرریزه نشه که یک وقت مادرش نبینه که فرزندش داره با این روزگار دست وپنجه نرم میکنه که اشک در چشمان مادر جاری بشه سیلی از دریا بشه ... خلاصه از شما اعضای مجلس میخوام به این اشکها و دردها یک مادر و فرزند خاتمه بدین تکلیف ما و البته کسانی که این مشکلات رادارند مشخص کنید که روی هوا وزمین چهار دست و پا معلق نباشیم با تشکر التماس دعا......تکلیف ازدواج ما چی میشه؟
  • مینا ۱۴:۳۸ - ۱۳۹۴/۱۰/۲۱
    29 2
    چرا تا این مسئله طرح میشود فقط راجع به مردان افغانی حرف میزنند برای کج کردن اذهان شاید هزاران هزار زن ایرانی در سراسر دنیا خواستار رفع این تبعیذ برای فرزندانشان هستند در تمام دنیا تابعیت زن و مرد یک ارزش دارد فرزندان زن و مرد ایرانی چه فرقی دارند این تنها مشکل مرد سالاریست و بس چطور خون مرد ایرانی ایرانی است و برای زن خارجی و فرزندانش حتی اگر یک کلمه فارسی حرف نمیزنند و یک بار هم ایران را ندیده ان سریعا شناسنامه ایرانی میگیرد ولی زن ایرانی نه ,..تنها چون زن است فقط باید تاسف خورد در امید بیداری مسئولان بود
  • فاروق عزیزی ۱۶:۰۵ - ۱۳۹۵/۰۲/۱۹
    31 2
    با سلام خدمت مسئولین کشوری بنده یک پسر 20 ساله حاصل از ازدواج مادر ایرانی و پدر خارجی میباشم متولد ایران بزرگ شده ایران ایران سرزمین مادری من ما فرزندان حاصل از این ازدواج ها چرا ب گناه پدر ومادرمون بسوزیم تواین کشور ن حق تحصیل داریم ن شناسنامه داریم کلا بلاتکلیفیم شما اگه مشکل داشتین یاید مانع این ازدواج هامیشدین آخه گناه ماها چی هست ک من بی سرنوشت 20سال از عمرمو طی کردم کلا تو جامعه ازهیچ حقی ازهیچ امتیازی برخوردارنیستیم آخه چرا؟؟؟؟؟؟ کی میخواد جواب این همه بلاتکلیف رو بده ؟؟؟؟؟؟؟
  • حسین رحیمی ۱۹:۵۷ - ۱۳۹۵/۰۵/۲۴
    23 3
    باسلام عرض ادب من خانمم ایرانیست خودم زیر سن قانونی وارید خاک جمهوری اسلامی ایران شدم یعنه ازترس جون خود ازدست گروهک بنام طالب به جرم شیعه بودنم مهاجر شدم حالا بایک بانوی ایرانی ازدواج کردم تاجای درتوانم هست به زنو بچه ام زحمت میکشم اینها تحقیر نشود مثل ما اما متآسفانه دولت چرا به کرامت انسانی واسلامی وشیعه بودن این بچها هیچ اهمیت نمیدهد ازهیچ حقوق انسان وبشری برخوردار نیست حتا یه دفترچه ی بیمه درمانی نمیتونیم داشته باشیم لطفا بچهای مارا نیز جزوی فرزندان خود بدانید مثل انبیا دوازده امام معصوم علیه السلام باتشکر
  • درمانده ۱۲:۲۳ - ۱۳۹۵/۰۸/۱۰
    19 1
    خواهش می کنم زود تر برای ما کاری کنید من مادرم ایرانیست متولد ایرانم تمام عمرم را در ایران بودم وزندگی کردم چطور میشه بگویید از اینجا بروم و خود را مطعلق به جایی که در عمرم ندیدم و نمی شناسم وبا فرهنگش آشنا نیستم بدانم این خاک و این سرزمین ملک خدا ونصب خاکی من است رفتن از اینجا با مرگ ونابودی ما یکیست حال آنکه چند ماه پیش ازدواج نمودم وجرعت نکردیم به خانواده عروس بگوییم که ما شناسنامه نداریم وآن ها هم از جهت اینکه سی سال است ما در اینجا زندگی می کنیم چنین چیزی را فکر نمی کردند اما حالا همسرم فهمیده و زندگی بسیار برایم تلخ شده و دائما ناله می کند و از هر لحاظ مرا تحقیر من همسرم را دوست دارم ونمی خواهم کارمان به جدایی برسد به ویژه آنکه فرزند بیگناهی نیز در راه دارم که همین موضوع بیشتر همسرم را در این شرایط بهرانی به غصه خردن و محرومیت فرزندمان در آینده و بلا تکلیفی او وا می دارد. تو را به خدا نگذارید زندگی ما از هم به پاشد و زود تر برای ما فکری کنید ما یارانه نمی خواهیم ما احترام وپست های دولتی نمی خواهیم و به کارگری عادت کردیم ما تحصیلات و دانش اگر برایمان مقدور نبود باکی نیست نمی خواهیم به بی سوادی و نفهمی که گویندعادتمان شده ما به جای دو سال چهار سال بریتان خدمت سربازی می کنیم فقط سرنوشت فرزندانمان و زندگی مان را شمارا به خدا نابود نکنید به ما هویت دهید و ما را هم آدم ببینید فقط همین ................