دکتر محمدرضا مهاجری تهرانی،فوق تخصص غدد و متابولیسم، دانشیار مرکز تحقیقات غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران طی یادداشتی به سلامت نیوز بیماری دیابت را مورد بررسی قرار داد و نوشت : دیابت شایعترین بیماری ناشی از اختلالهای متابولیک است. پیشبینی میگردد تعداد بیماران دیابت در دنیا از 387 میلیون در سال 2014 به 592 میلیون نفر در سال 2035 افزایش یابد.

چرا کنترل دقیق قند خون اهمیت دارد؟

سلامت نیوز:دکتر محمدرضا مهاجری تهرانی،فوق تخصص غدد و متابولیسم، دانشیار مرکز تحقیقات غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشکی تهران طی یادداشتی به سلامت نیوز بیماری دیابت را مورد بررسی قرار داد و نوشت : دیابت شایعترین بیماری ناشی از اختلالهای متابولیک است. پیشبینی میگردد تعداد بیماران دیابت در دنیا از 387 میلیون در سال 2014 به 592 میلیون نفر در سال 2035 افزایش یابد.

به گزارش سلامت نیوز وی در ادامه نوشت : در سال 2014، 9/4 میلیون نفر در دنیا بر اثر عوارض ناشی از دیابت جان خود را از دست داده اند: هر 7 ثانیه، یک نفر. همچنین تخمین زده میشود که در هر 20 ثانیه یک قطع عضو ناشی از عوارض دیابت در دنیا رخ میدهد. در حال حاضر در ایران نزدیک به 6/4 میلیون نفر از دیابت رنج میبرند، که درحدود 5/4 میلیون نفر آنها مبتلا به دیابت نوع 2 هستند.


چرا کنترل دقیق قند خون اهمیت دارد؟
مهمترین مشکل در سیر بیماری دیابت، عوارض ناشی از تاثیر هایپرگلایسمی بر سلولهای بدن است. شواهد نشان میدهد که در افراد مبتلا به دیابت، آسیب به سلولها سالها قبل از بروز هایپرگلایسمی شروع شده است و زمینهای برای عوارض میکروسکولار و ماکرووسکولار ایجاد کرده است. از طرفی نتایج مطالعات نشان دادهاند با اثر مستقیم محافظتی انسولین بر اندوتلیوم عروق و تاثیرات ضدالتهابی و ضدآتروژنیکی آن می توان این تغییرات مضر را معکوس کرد. (2) در نتیجه، اخیراً تاکید زیادی روی درمان زودهنگام و سخت گیرانه بوجود آمده است.

مطالعات مقایسهای مهم دنیا (مانند UKPDS و DCCT/EDIC) تاثیر درمان سخت‌گیرانه و درمان سهلگیرانه بر کنترل عوارض دیابت را بررسی کردهاند. نتایج این مطالعات نشان داده است که بیمارانی که تحت درمان سخت گیرانه تری قرار می‌گیرند 12درصد بیشتر به اهداف مورد نظر کنترل قندخون می‌رسند و خطر بروز عوارض میکرووسکولار نیز در آن ها 25 درصد کاهش می‌یابد.

به نظر میرسد هر یکدرصد کاهش در میزان HbA1c سبب کاهش حدود 14 درصدی ریسک انفارکتوس قلبی (MI) و 21 درصدی در مرگهای مرتبط با دیابت میگردد.  همچنین در پیگیریهای انجام شده دیده شده که در دراز مدت نیز در بیماران دریافت کننده درمان سختگیرانه همچنان ریسک بروز عوارض کمتر است. 

این مطالعات نشان دادند دوره طولانی کنترل ضعیف دیابت، باعث باقی ماندن عوارض حتی بعد از شروع کنترل مناسب میشود که نشان دهنده پدیدهای به نام حافظه متابولیک میباشد. در سالهای اخیر با شناخت پدیده حافظه متابولیک تاکید بیشتری بر کنترل شدید و زودهنگام دیابت بوجود آمده است.

با وجود تاکید گایدلاینها به اهمیت کنترل مناسب دیابت، درصد بیماران دیابتی تحت درمان که به میزان هدف کنترل رسیده اند تنها 31 تا 67 درصد می باشد. (7،8،9،10،11)
 

 درصد بیماران دیابتی که در کشورهای مختلف به HbA1c هدف دست یافته اند.

چه زمانی شروع انسولین ضرورت مییابد؟
انسولین تنها دارویی است که می تواند بر روی جلوگیری یا کند کردن روند تخریب سلولهای بتای پانکراس موثر باشد. هیچ درمان خوراکی با تاثیر مشابه انسولین تاکنون شناخته نشده است.

) همچنین انسولین به عنوان قدرتمندترین عامل در درمان دیابت که میتواند هر میزان HbA1c را به میزان هدف برساند، نقش بسیار پررنگی در راهبردهای جهانی کنترل دیابت پیدا کرده است. اما علی‌رغم توصیه گایدلاینها برای در نظر گرفتن زودهنگام انسولین در قدم های درمان دیابت و ادامه درمان با هدف رسیدن به HbA1c کمتر از 7%، در بیشتر بیماران همچنان شروع درمان با انسولین با تاخیر انجام میشود. طبق مطالعات، در برخی موارد علی‌رغم HbA1c 5/8% به مدت سه سال، درمان تنها با ورزش و اصلاح تغذیه دنبال می‌شود، و علی‌رغم HbA1c حدود 9%، بیماران برای سه سال بر روی درمان با دو داروی سولفونیلاوره و متفورمین نگه داشته میشوند و در نهایت حدود 8 سال طول می‌کشد تا برای بیماران انسولین شروع شود؛ در این هنگام HbA1c به حدود 5/9% رسیده است و در 90درصد بیماران عوارض ایجاد شده است.  شکل 2


چه  موانعی برای شروع انسولین وجود دارد؟
شناخت عوامل موثر بر شروع دیرهنگام انسولین کمک میکند تا بیمارانی که از درمان با انسولین سود خواهند برد از فواید درمانی آن محروم نشوند. اگرچه موانع مختلفی در شروع دیرهنگام انسولین در سطوح پزشکان و بیماران وجود دارد، اما نتایج مطالعات حاکی از آن است که این موانع پیش از آنکه در ذهن بیماران پررنگ شود، در ذهن پزشکان مطرح است. از مهمترین علل نگرانی پزشکان نسبت به شروع انسولین می‌توان به پیچیدگی درمان با انسولین، نداشتن دانش کافی و احتمال عدم پذیرش درمان توسط بیمار اشاره کرد.

در حالی که از جمله مهمترین علل مقاومت بیماران به دریافت انسولین، ترس از درد محل تزریق، نگرش منفی اجتماع در مورد تزریق، در نظر گرفتن تزریق انسولین به عنوان نشانهای از آخرین مرحله بیماری (احساس بیماری شدید و لاعلاج)، ترس از چاقی و افت قندخون، هزینه درمانی و احساس وابستگی و اعتیاد به انسولین و موارد مشابه میباشد. (15،16،14) جدول زیر، تعدادی از رایج‌ترین نگرانی‌های ذکر شده توسط بیماران برای شروع انسولین درمانی و پاسخ‌های پیشنهادی هرکدام را بیان کرده است.

خوشبختانه تحقیقات نشان میدهد که موانع ذهنی بیماران بعد از تجربه دریافت انسولین از بین میرود و پذیرش بهتری نسبت به آن خواهند داشت.

 

نگرانی بیمار 

پاسخ مناسب پزشک

ترس: "من از تزریق هراس دارم"

قلمهای انسولین و سرسوزنهای کوچک و نازک آن‌ها، تزریقی تقریباً بیدرد را فراهم میسازند.

شکست: "استفاده از انسولین، نشانه‌ای از عدم موفقیت من در کنترل دیابتم است"

دیابت یک بیماری پیشرونده است و با شروع به هنگام انسولین می‌توان از سرعت پیشرفت آن کاست.

باور اشتباه: "اگر مردم من را در حال تزریق انسولین ببینند، مرا بیمار بسیار بدحالی تصور می‌کنند"

ابزارهای جدید تزریق (قلم‌های انسولین)، جلب توجه نمی‌کنند و خیلی به چشم نمی‌‌آیند. سوزن‌ها نیز بسیار کوچک و نازک‌تر از قبل شده‌اند.

افزایش وزن: "انسولین من را چاق می‌کند"

من به شما کمک می‌کنم تا با مشورت یک متخصص تغذیه و رژیم غذایی مناسب شما روی وزن مناسب باقی بمانید. علاوه‌براین انسولین به اندازه‌ی برخی داروهای خوراکی که قبلا استفاده می‌کردید، شما را چاق نمی‌کند.

هایپوگلایسمی: "من شنیده‌ام که انسولینی‌ها ممکن است به طور ناگهانی غش کنند؛ این، من را می‌ترساند!"  

احتمال بروز این عارضه با انسولین‌های جدید، بسیار ناچیز است و حتی در صورت بروز، بسیار ملایم‌تر و قابل کنترل‌ توسط خود شماست. من به شما یاد می‌دهم چگونه آن را شناسایی و کنترل کنید. 

پیچیدگی: "فکر می‌کنم استفاده از انسولین برای من خیلی مشکل باشد"

نگران نباشید. پیروی از راهنمای گام به گام ما در خصوص شروع و تغییرات لازم در رژیم درمانی به شما کمک می‌‌کند.

عوارض: "من انسولینی‌هایی را می‌شناسم که به عوارض خطرناکی مثل سکته قلبی و مشکلات کلیوی دچار شده‌اند؛ آیا من هم به این عوارض دچار می‌شوم؟"

عوارض دیابت، (از جمله همین عوارضی که شما ذکر کردید)، دقیقاً نتیجه‌ی عدم کنترل مناسب قند خون هست. انسولین به ما کمک می‌کند تا به بهترین نحو ممکن، قند خون را کنترل کرده، از عوارض دیابت پیشگیری کنیم. به همین دلیل است که من استفاده از انسولین را به شما توصیه می‌کنم.

شروع انسولین درمانی: چگونه و با چه رژیمی؟ در راهبردهای بین‌المللی، استفاده از انسولین پایه با تزریق یک بار در روز، به عنوان مناسبترین روش شروع انسولین درمانی پیشنهاد شده است. (19) ازنظر بیماران نیز پذیرش نسبت به این نوع رژیم درمانی بیشتر از سایر رژیمها میباشد.

در این مطالعات میزان دشواری استفاده از انسولین پایه ی یکبار در روز، به اندازه سختی رعایت یک رژیم غذایی متوسط برآورد میشود.

با معرفی انسولینهای آنالوگ طولانی اثر در آغاز دهه ی میلادی پیش، شروع انسولین درمانی به مراتب ساده تر شده و نیاز به بستری در بیمارستان را به حداقل ممکن رسانده است.

استفاده‌ی یک‌بار در روز از انسولینهای آنالوگ طولانی اثر، نسبت به انسولینهای انسانی، کنترل بهتر قند ناشتا در کنار احتمال بروز هایپوگلایسمی شبانه ی بسیار کمتر و نوسانات کمتر قند خون در طول شبانه روز را به همراه دارد.

امروزه به دنبال پیشرفت تکنولوژی های دارویی و تلاش شرکت های داروسازی، قلم های انسولین آنالوگ با هدف افزایش میزان پذیرش و سهولت درمان، در دسترس بیماران قرار گرفته اند و بنابراین میتوانند مسیر را برای انتخاب درمان بهتر در دیابت هموار نمایند.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha