سلامت نیوز: مراقبت از سلامت روان فقط مخصوص افرادی که از بیماری‌های روانی رنج می‌برند نیست؛ البته که اقشاری مثل افراد بیکار، بی خانمان، مهاجر و پناهنده، کودکانی که قربانی خشونت خانگی شده اند، زنانی که به نحوی مورد سوءاستفاده قرار گرفته اند، سالمندانی که مورد غفلت و بی توجهی اند و... بیشتر از دیگران در معرض آسیب های روانی هستند اما بهداشت روان به همه ما مربوط است، چرا که هیچ کداممان از بیماری ها و آسیب های روانی در امان نیستیم و در صورتِ بی توجهی، آهسته آهسته و به مرور زمان در دام بیماری های شایعی مثل افسردگی، وسواس یا شک و تردید، گرفتار خواهیم شد.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه خراسان، مفهوم سلامتی را به دو شکل می‌توان تعریف کرد. طبق تعریف متداول، سلامتی یعنی فقدان بیماری و طبق تعریف دیگر، سلامتی یعنی رشد و ارتقای بهداشت که سطوح مختلفی دارد. سلامت روان هم مثل سلامت جسم، امری فراتر از فقدان بیماری روانی است. تعریفی که سازمان بهداشت جهانی نیز بر آن تاکید دارد، «یک حالت رفاه و راحتی جسمی، روانی و اجتماعی است» که هیچ یک از این سه شاخص، بر دیگری برتری ندارد. به شکل کلی مفهوم سلامت روان شامل آسایش ذهنی، احساس خودتوانمندی، شناخت توانایی های خود در محقق ساختن ظرفیت‌های عقلی و هیجانی، شادی و آرامش درونی و رفتار متعادل و منعطف با پیرامون است.

بهداشت روان حالتی از رفاه است که در آن فرد توانایی‌هایش را باز می‌شناسد و قادر است با استرس‌های معمول زندگی مدارا کند، از نظر عاطفی آرام باشد، از نظر شغلی خلاق و کارآمد باشد، در اجتماع مفید و سازنده باشد و در معاشرت با دیگران، فعال و پویا باشد. مراقبت از سلامت روان فقط مخصوص افرادی که از بیماری‌های روانی رنج می‌برند نیست؛ البته که اقشاری مثل افراد بیکار، بی خانمان، مهاجر و پناهنده، کودکانی که قربانی خشونت خانگی شده اند، زنانی که به نحوی مورد سوءاستفاده قرار گرفته اند، سالمندانی که مورد غفلت و بی توجهی اند و... بیشتر از دیگران در معرض آسیب های روانی هستند اما بهداشت روان به همه ما مربوط است، چرا که هیچ کداممان از بیماری ها و آسیب های روانی در امان نیستیم و در صورتِ بی توجهی، آهسته آهسته و به مرور زمان در دام بیماری های شایعی مثل افسردگی، وسواس یا شک و تردید، گرفتار خواهیم شد.

چگونه از روانمان مراقبت کنیم؟

تلاش برای مراقبت از سلامت روان، در دنیا و در کشور ما به دو شکل کلی انجام می شود؛ «پیشگیری و ارتقا». پیشگیری به معنای کاهشِ زمینه های بروزِ اختلالات روانی است و با برنامه هایی مثل تشویقِ مادران به تغذیه نوزاد با شیر مادر که هم توانایی و مقاومتِ جسمی کودک را بالا می برد و هم به نیازهای روانی و عاطفی کودک پاسخ می دهد و هم زمینه ساز پیوند و دلبستگی بیشتر فرد و خانواده در آینده است، یا تشویق افراد به ارتباط با یک مشاور متخصص و رازدار و دانا، تلاش می کند زمینه آسیب های روانی را کاهش دهد. ارتقا هم فرآیندی است که مردم را قادر می کند تا کنترل بیشتری بر سلامت روانشان داشته باشند و آن را از وضعیت کنونی بهتر کنند؛ تغذیه مناسب، خواب کافی، ورزش و تفریح، تلاش برای داشتن کار و درآمد مناسب، مصرف نکردن سیگار، اجتناب از رفتارهای پرخطر جنسی، انتخاب دوست و معاشرِ مناسب، دوری از موقعیت های تنش زا و... از جمله مواردی است که برای ارتقای سطح بهداشت روان، مورد توجه و تاکید است.

در عینِ حال یک سری نکاتِ تخصصی و اساسی وجود دارد که برای داشتنِ روانی آرام، باید بدانیم و به آن ها عمل کنیم. رهایی از تصمیم های نادرست و خاطرات تلخ گذشته و توجه به زندگیِ حال حاضر و برنامه های آینده، رو به رو شدن با واقعیات زندگی و اجتماع و پذیرفتن و کنار آمدن با آن ها، تلاش برای به دست آوردنِ آرامش و امنیت و رضایتمندی در زندگی، برنامه ریزی صحیح برای استفاده مناسب از فرصت های روزانه برای رسیدن به رفاه جسمی و روحی و... از مهم ترین نکاتِ مراقبت از سلامت روان است.