سلامت نیوز: هنوز چند روزی از حرف‌های وزیر تعاون، كار و رفاه اجتماعی و مدیرعامل سازمان تأمین اجتماعی كه به مناسبت روز تكریم بازنشستگان «از در اولویت قرار گرفتن مسكن بازنشستگان و افزایش حقوق این قشر بیش از نرخ تورم» گفته بودند، نمی‌گذرد كه رئیس دانشگاه علوم بهزیستی از تغییر الگوی جمعیتی در كشور خبر داده كه موجب شده در آینده‌ای نه چندان دور با سونامی جمعیت سالمندان مواجه شویم؛ موجی از سالمندان كه تقریباً پنج سال بعد به بیش از ۱۰ میلیون نفر خواهند رسید. البته 10 میلیون سالمندی كه كمتر از 40 درصد آنها حقوق‌بگیر و عضو یكی از صندوق‌های بازنشستگی خواهند بود. این در شرایطی است كه در حال حاضر 38 درصد آنها از وضعیت مالی و اقتصادی خود ناراضی هستند.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه جوان، بر اساس گزارش‌های موجود در اوایل انقلاب رشد جمعیت كشور 6/3 درصد بود یعنی هر 18 سال، جمعیت كشور دو برابر می‌شد. با این رشد جمعیت به خوبی می‌شود مشكلات آن دوران را تجسم كرد. كمبود شیرخشك و بعد از آن كمبود كلاس درس و سپس ایجاد شغل فشار زیادی به جامعه وارد كرده بود اما با گذر زمان ایران رو به پیری رفت به طوری كه امروز پیش‌بینی شده تا پنج سال آینده كشور با انبوهی از جمعیت سالمند مواجه شود؛ مشكلی كه از آن به نام سونامی افراد سالمند نام برده‌اند.
به عقیده كارشناسان یكی از مهم‌ترین عواملی كه می‌تواند سالمندان را در شرایط خوبی قرار دهد، تأمین مالی و اقتصادی آنهاست و در مقابل نامناسب بودن وضعیت اقتصادی این قشر می‌تواند درصد احتمال ابتلای آنان را به بیماری‌ها و مرگ افزایش دهد.
این در شرایطی است كه یكی از اعضای مركز تحقیقات سلامت سالمندان پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشكی تهران اعلام كرده 64 درصد سالمندان كشور تا به حال از كمك و حمایت افراد یا سازمان‌های كشور استفاده نكرده‌اند و 38 درصد آنها نیز از وضعیت مالی و اقتصادی خود ناراضی هستند.
دكتر مهتاب علیزاده با اشاره به اینكه وزارت بهداشت در سال 92 گزارشی را در خصوص شاخص سواد در كشور منتشر كرده است، گفت: «بر اساس این گزارش 78 درصد افراد 60 سال به بالا در كشور بیسواد هستند و فقط سواد قرآنی دارند.»
30 سال بعد 21درصد سالمند
سن سالمندی بستگی به زمینه ژنتیكی و سبك زندگی افراد دارد اما طبق نظر سازمان بهداشت جهانی 60 سالگی سن سالمندی است.
چندی قبل و براساس مصوبه شورای پژوهشی مؤسسه مطالعات جمعیت آسیا و اقیانوسیه اعلام شده بود تا پایان سال 91، جمعیت ایران 76 میلیون و 487 هزار نفر بوده كه اگر به سمت تك‌فرزندی برویم، با كاهش فرزندان مواجه می‌شویم. این در حالی است كه كشور هم اكنون وارد مرحله نخست سالمندی یعنی جمعیت بین 7 تا 14 درصد سالمند شده است و پیش‌بینی می‌شود اگر تا پنج سال آینده 10 میلیون سالمند داشته باشیم تا 30 سال آینده وارد مرحله فوق‌سالمندی یعنی جمعیت بیش از 21 درصد سالمند می‌شویم.
شاخص سالمندی یعنی نسبت افراد بالای 60 سال به جمعیت زیر 15 سال در كشورهای اروپایی 186 به 100 است در حالی كه كشورهای در حال توسعه دارای رقم 41 به 100 هستند كه این نشان می‌دهد كشورهای در حال توسعه در سال‌های آینده با پدیده سالمندی مواجه خواهند شد كه ایران هم جزو آنهاست.
در همین رابطه رئیس مؤسسه مطالعات جمعیت آسیا و اقیانوسیه با بیان اینكه ایران در سال‌های آینده با پدیده زنانه شدن سالمندی روبه‌رو می‌شود، گفت: «این پدیده در واقع افزایش سهم زنان سالمند نسبت به مردان سالمند در جمعیت كشور است كه طبق مطالعات در سال 1430 برای زنان 34/5 درصد و برای مردان 31 درصد خواهد بود. به عبارتی، در سال 1430 به ازای هر 100 زن سالمند كشور 88 مرد سالمند خواهیم داشت.»
به گفته محمدجواد محمودی، اصلی‌ترین دلیل زنانه شدن سالمندی، توسعه‌یافتگی است چراكه در كشورهای توسعه‌یافته امید زنان به زندگی بیش از مردان است و با این نسبت امید مردان از بدو تولد به زنان كمتر است اما این نسبت با گذشت سن به سمت زنان تغییر می‌كند.
سالمند، اقتصاد نامناسب، بیماری، مرگ
ایران در شرایطی به سمت سالمندی پیش می‌رود كه كارشناسان متفق‌القول معتقدند اگر به وضعیت اقتصادی و معیشت آنها رسیدگی نشود، مستقیماً بر وضعیت سلامت این قشر تأثیر می‌گذارد؛ مشكلی كه می‌تواند درصد احتمال ابتلای سالمندان را به بیماری‌ها و مرگ افزایش دهد.
در همین راستا عضو مركز تحقیقات سلامت سالمندان پژوهشگاه علوم غدد و متابولیسم دانشگاه علوم پزشكی تهران با بیان اینكه نامناسب بودن وضعیت اقتصادی سالمندان می‌تواند بر خانواده‌ها و مراقبین آنها نیز تأثیر منفی داشته باشد و آنها را دچار مشكلات جدی كند، گفت: «به همین خاطر وضعیت بحرانی اقتصادی در خانواده‌های دارای فرد سالمند نشاندهنده ضرورت ایجاد صندوق كمك‌های حمایت اجتماعی در كشور برای سالمندان و خانواده‌های آنها است.»
وی بیان كرد: «این صندوق‌ها در اغلب كشورهای دنیا در راستای تعهدهای ملی و تحقق برنامه‌های سالمندی ایجاد شده‌اند اما جای خالی این خدمت از سوی سازمان‌های مسئول به ویژه وزارت رفاه و تأمین اجتماعی در كشور بسیار محسوس است.» علیزاده با اشاره به اینكه به صورت تقریبی نیمی از سالمندان كشور از منبع درآمد بازنشستگی و مزایای آن برخوردار نیستند و امرار معاش این افراد بیكار و بدون حقوق بازنشستگی اغلب به عهده فرزندان آنها است، اظهار كرد: «این امر نشاندهنده فشار سنگین و مسئولیت مالی است كه خانواده‌های جوان دارای فرد سالمند به عهده دارند.»
نظر شما