سلامت نیوز-شقایق آرمان :نزدیک به  580 میلیون نفر از جمعیت جهان را افراد بالای 60 سال تشکیل می دهد وپیش بینی می شود تا سال 2020 میلادی جمعیت سالمندی جهان به  یک میلیارد نفر برسد.

به گزارش سلامت نیوز همچنین به نظر می رسد که تا سال 1400 نزدیک به 10.5% از جمعیت کشور را این گروه سنی تشکیل خواهد داد.

به تازگی انوشیروان محسنی‌بندپی، رئیس سازمان بهزیستی کشور ازافزایش جمعیت سالمندی کشوردر25 سال آینده و رسیدن این تعداد به 25 میلیون نفر خبرداده است. او همچنین درباره کم توجهی به سالمندان دارای فراموشی و نبود حمایت قانونی لازم از این قشر ، هشدارهای جدی داشت. هشدارهایی که وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی نیز در مراسم نکوداشت روز سالمند، به آنها پرداخت: «متاسفانه نگاه به سالمندی و نگاه به افرادی که توجه بیشتری دارند در حال حاضر در جامعه کم شده است.

در چنین شرایطی باید اخلاق و فرهنگ را در جامعه ترویج و مدارا و مراقبت از این قشر را در کشور نهادینه کنیم. سالمندان ما هنوز نگران نوه‌ها و فرزندان خود هستند در حالی که آنها در سنی قرار گرفته‌اند که بجای نگرانی برای نوه‌ها و فرزندان خود باید مورد مراقبت و توجه بیشتر قرار گیرند.» ربیعی با بیان اینکه ایران از لحاظ جمعیتی به پیری نرسیده است به این مساله اشاره کرد که درسال 1404 بیش از 10 درصد جامعه سالمند و در 1430 نیز بیش از 25 درصد کشور را سالمندان تشکیل خواهند داد.

با نگاهی گذرا به آماراعلام شده می توان به این نتیجه رسید که بسیاری از فرزندانی که امروز پدر و مادر سالمند دارند درآینده نه چندان دور خودنیزبه این گروه می پیوندند. بسیاری از ما به دلیل  مشکلات روزمره ، نبود حوصله ، وقت ، توانایی مالی و فکری ، رسیدگی به پدران و مادرانی را  که روزهای پرشکوه جوانی خود را وقف تروخشک کردن ، مهرورزی و  تحصیل و... ما کرده اند به دست فراموشی می سپاریم  و درتلخ ترین لحظه های بودن کوچه ها و خیابان های غریبه میهمان آنانی می شوند که تک تک ما را جگرگوشه های خود می دانند.

باورش سخت است اما در دنیای پیچیده  ماشینی و تکنولوژی های تازه ارتباطاتی بسیاری از خود ما و اطرافیانمان چنان دچار پدید «عاطفه های سنگی» شده ایم که درکمال ناباوری، دلایل شخصی و فرهنگی جدید پیدا می کنیم و با توجیهات بسیارقوی، بزرگان خانواده را به باد بی تفاوتی ها سپرده ایم . هرچند آموزه های دینی نیز درحفظ حرمت و احترام به این افراد تاکید زیادی دارند اما غفلت ما انسان ها روز به روز بیشتر گریبانمان را می گیرد و خیلی زود به روزهای پشیمانی می رسیم ، روزهایی که دیگر فرصتی برای جبران وجود ندارد .

اما بخش خوش آیند ماجرا این است که رئیس سازمان بهزیستی کشور به جای کتمان این موضوع به آن پرداخته و از طریق رسانه های جمعی ازحمایت و تدبیر در این باره خبرداده است .

مشکلات دوران سالمندی
عبدالرحیم تاج الدین ، مدیرکل امورحمایتی و توانمندسازی وزارت تعاون،کارورفاه اجتماعی به عنوان یک مسئول و محقق در بسیاری از برش های رفاه اجتماعی کشورمان درباره مشکلات دوران سالمندی می گوید:«براثر تحلیل رفتن قوای جسمانی و ذهنی سالخوردگان تنوع و کثرت مسایل درسالخودرگی امری کاملا طبیعی به نظر می رسد و حمایت سازمان بهزیستی در باره این قشر از افراد جامعه قابل ستایش است ».

وی ادامه می دهد :« از این رو شاید هیچ دوره ای اززندگی مانند سالخوردگی پر مساله و نگران کننده نباشد. به همین دلیل سالخوردگان برای سالم زیستن به سازگاری فراوانی نیاز دارند. مشکلات روحی به ویژه دیداری و شنیداری،مشکلات حرکتی و به طور عمده درد مفاصل، موجب عدم تحرک و خانه نشینی سالخوردگان می‌شود.»

  محقق موضوعات رفاه اجتماعی همچنین معتقد است : کاهش نیرو به علت تغییرات فیزیولوژیکی بدن،بی خوابی فراموشی به علت تغییرات فیزیولوژیکی مغز به خصوص در حافظه کوتاه مدت،کمبود درآمد به علت از کار افتادگی و نداشتن شغل تمام وقت،بازنشستگی: اوقات خالی و بدون برنامه‌ای که ره‌آورد دوران بازنشستگی است احتمالا از عزت نفس و ارزش که فرد برای خود قایل است می کاهد.

وی تصریح می کند: معمولا سالمندان احساس تنهایی می کنند چرا که  فرزندانشان معمولا ازدواج کرده و آنان را ترک کرده‌اند. هم چنین مرگ همسر نیز به شدت می تواند بر احساس تنهایی آنها بیفزاید به علاوه به علت ناتوانی حرکتی نمی توانند از خانه خارج شوند و با دیگران در ارتباط باشند.

مدیرکل امورحمایتی و توانمندسازی وزارت تعاون،کارورفاه اجتماعی خاطرنشان می سازد : استقلال خواهی فرزندان موجب می شود که پدران و مادران سالخوده تنها بمانند و این احساس در آنان به وجود می‌آید که دیگر مسئولیتی ندارند و مثمرثمر نیستند.

همچنین کاهش سطح انگیزش ،تغییر محل سکونت ،از دست دادن عزیزان ، افزایش وابستگی به دیگران و نگرش منفی نسبت به سالخوردگان ازدیگر مشکلات این دوره است که همه انسان ها موظفند نسبت به حل آن ها تمام تلاش خود را به کار بگیرند چرا که با گذر زمان خود نیز به این مرحله می رسند و چنانچه این چرخه ادامه پیدا کند ناامیدی درزندگی انسان ها به شکل عجیبی رخنه می کند .

مشکلات خاص دوران سالمندی
وی همچنین به سوءتغذیه و کمبود دریافت مواد غذایی در دوران پیری که  منجر به کم اشتهایی می گردد خبرمی دهد: «در این سنین عوارضی مانند خستگی ،کمی تحرک بدنی ، فراموشی و ناراحتی های عصبی که در واقع علامت سوءتغذیه هستند به سن ربط داده می شود و متاسفانه از علت اصلی که سوء تغذیه است غفلت می شود.

مهمترین عوارض ناشی از سوء تغذیه مربوط به کمبود ویتامین ها، مواد پروتئینی و املاح است. کم شدن اشتها اولین علامت کمبود مواد معدنی و مواد ضروری در بدن است. درصد زیادی از افراد مسن بخصوص افرادی که در خانه سالمندان زندگی می کنند مبتلا به سوء تغذیه هستند زیرا تهیه غذا مناسب برای بسیاری از افراد مسن ساده نیست. مثلا برای افرادی که حوصله آشپزی یا آماده کردن غذا را ندارند، داشتن یک برنامه غذایی متعادل و مناسب مشکل می شود.

گاهی از مخاطرات برنامه غذایی افراد سالمند برنامه، مصرف غذاهای پرفیبر از جمله میوه ها و سبزیها بمقدار زیاد است .گرچه مصرف متعادل میوه ها و سبزیها بدلیل تامین ویتامین ها و املاح ضروری است ولی مصرف بیش از اندازه آنها ممکن است باعث شود اشتهایی برای مصرف مواد غذایی حاوی پروتئین و انرژی مورد نیاز بدن در این سن باقی نماند و این افراد رفته رفته بسوی سوء تغذیه پیش روند.»

گنجاندن میان وعده های غنی از پروتئین و انرژی مانند تخم مرغ آب پز سفت، تن ماهی و خرما برای تامین نیازهای غذایی سالمندان کم وزن یا مبتلا به سوء تغذیه را توصیه می کند .

راهکارهای فردی و فرهنگی
به نظر می رسد رویکرد مثبت سازمان بهزیستی کشور برای پرداختن به موضوع سالمندی برای افرادی که تحت پوشش هیچ بیمه ای نیستند و اغلب از سواد نیازهای جسمی و روحی آنان برآورده نمی شود گام مثبت دولت تدبیر و امید است .

نوع نگاه به سالمندان در هر جامعه ای متاثر از فرهنگ آن جامعه است.  دگرگونی نقش و منزلت اجتماعی سالمندان، تمایل سالمندان به محافظه کاری بیشتر، مشکلات مربوط به ازدواج مجدد این گروه سنی و مشکلات کم سوادی و بی سوادی سالمندان ازجمله مواردی است که باید با تغییر نگاه فرهنگی تک تک افراد جامعه حل شود؛ سالمندی، در صورت داشتن عمر متوسط به بالا، شامل حال همه ما خواهد شد.