سلامت نیوز: با وجود گذشت بیش از یك دهه از مطرح شدن گردشگری سلامت و داشتن شش ظرفیت بالقوه در این حوزه از جمله وجود مناطق آزاد، كشورمان هیچ چشم‌اندازی برای توسعه این صنعت در نظر ندارد و ارزآوری این حوزه را به سایر كشورها از جمله هند و تایلند واگذار كرده است.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه جوان،با وجود گذشت بیش از یك دهه از مطرح شدن گردشگری سلامت و داشتن شش ظرفیت بالقوه در این حوزه از جمله وجود مناطق آزاد، كشورمان هیچ چشم‌اندازی برای توسعه این صنعت در نظر ندارد و ارزآوری این حوزه را به سایر كشورها از جمله هند و تایلند واگذار كرده است. این در حالی است كه آنچه در میان مسئولان با عنوان گردشگری سلامت مطرح می‌شود، رفت و آمدهای بدون برنامه و رهگیری اتباع سایر كشورها به مراكز درمانی كشور است.
سلامت می‌تواند بهانه‌ای برای سفر باشد. حالا چنانچه این سفر فرامرزی تعریف شود، می‌تواند گردش مالی نصیب كشور مقصد بكند. طبق گزارش سازمان بهداشت جهانی، تا سال ۲۰۱۱ میلادی، سالانه ۵۰ میلیاد دلار از طریق توریسم پزشكی عاید كشورهای مقصد شد. این گزارش تصریح دارد ایران توانایی جذب سالانه حدود یك میلیون توریست پزشكی را دارد كه این مقدار برابر با درآمدی معادل ۷ میلیارد دلار برای كشور است.
روز گذشته نیز برخی رسانه‌ها خبری به نقل از حمید چوبینه، سرپرست مجتمع دارویی- درمانی هلال ایران منتشر كردند. وی با اشاره به پروژه مركز جامع درمان بیماران خارجی و محل اقامتی بیماران گفت: افراد از كشورهای مختلف و شهرهای دور و نزدیك كشور مراجعه می‌كنند. چوبینه به قراردادهای بین‌المللی این مركز با كشورهای دیگر هم اشاره كرد و گفت: با توجه به اهمیت بحث توریست‌درمانی توسعه این مركز از برنامه‌های مهم جمعیت هلال احمر است. وی افزود: مسائل مربوط به حوزه توریست‌درمانی از سیاست‌های مهم فرهنگی و اقتصادی دولت است. وی ادامه داد: با توجه به حمایت‌های مسئولان نظام در این زمینه و با توجه به ظرفیت موجود مجتمع همچون انعقاد قراردادهای مختلف با كشورهایی مثل عراق و جمهوری آذربایجان، می‌توانیم در توسعه توریست‌درمانی در منطقه به عنوان یك قطب شناخته شویم. در همین راستا می‌توانیم قراردادهایی با كشورهای همسایه مثل لبنان، تركمنستان، عمان، سوریه و حتی كشورهای اروپایی داشته باشیم. چوبینه افزود: فعالیت‌های مجتمع در نهایت باید مأمنی برای بیماران از كشورهای مختلف ایجاد كند. وی با اشاره به اینكه خدماتی كه در این مركز ارائه می‌شود، منحصربه‌فرد است، گفت: ما از لحاظ تاریخی و مسائل مذهبی و فرهنگی اشتراكات مختلفی با كشورهای همسایه داریم و با توجه به پایین بودن تعرفه درمان در كشور نسبت به سایر كشورها می‌توانیم در این زمینه به عنوان قطبی در منطقه شناخته شویم.
 
اولین گام احراز ویژگی‌های قطبیت
اظهارات این مقام مسئول در حالی بیان می‌شود كه یكی از برجسته‌ترین ویژگی‌های قطبیت در یك حوزه فراهم بودن زیرساخت‌های نرم و سخت‌افزاری در آن حوزه به طور همزمان است؛ مسئله‌ای كه وزیر بهداشت دیروز از آن به عنوان پاشنه آشیل وزارت بهداشت یاد كرد.
چند سالی است به عناوین مختلف ظرفیت كشور برای تبدیل شدن به قطب توریست‌درمانی در منطقه مورد ارزیابی قرار گرفته است و پیشرفت نظام پزشكی كشور و توسعه دانش و توان مهارتی علم طب یك دهه قبل مسئله گردشگری سلامت را سر زبان‌ها انداخت. اما این مسئله با وجود داشتن عواید مادی و معنوی و فرهنگی فراوان و وسوسه‌انگیز برای كشور در فرآیند بسترسازی به ویژه جلب سرمایه‌ها به دست‌اندازهای تبلیغی علیه امنیت كشورمان و تحریم‌ها و چالش‌های فرهنگی برخورد كرد.
در این میان آنچه نادیده گرفته شد و می‌شود، ظرفیت مناطق آزاد مانند جزیره كیش است. علاوه بر اینكه تلفیق ویژگی‌های این مناطق با كم‌رنگ شدن تحریم‌ها این ظرفیت را دوچندان می‌كند، گردش مالی این مناطق را از بازار كالاهای خارجی، به سمت بازار بهداشت و درمان سوق می‌دهد.
 
ظرفیت‌های شش‌گانه و نادیده گرفته شده
از سوی دیگر هماهنگی و هم‌افزایی میان وزارت بهداشت، وزارت امورخارجه و سازمان گردشگری و سازمان مناطق آزاد به حدی از بلوغ نرسیده كه بتواند ثمر متعادل و پربازدهی تحویل دهد.
ساختار خدمات محور بازار و گردش مالی در كشور ما، پایین بودن تعرفه درمانی به نسبت سایر كشورها و اتكا به زمینه‌های طب سنتی كه در نوع خود به عنوان یك جاذبه توریستی در حوزه درمان به شمار می‌رود، همچنین وجود چشمه‌های آب گرم با خاصیت درمانی و دریاچه(رو به احتضار) ارومیه با لجن درمانی خود و ییلاق‌های نقاهتگاهی موجود در شمال و شمال غرب كشور ظرفیت هایی هستند كه بالكل نادیده گرفته شده‌اند و گردش مالی گردشگری سلامت را حتی در حوزه آسیا به كشورهایی مانند هند، سنگاپور، تایلند و فیلیپین واگذار كرده‌ایم.
طبق آخرین گزارش منتشر شده در سال 93 در این حوزه كشور اردن توانسته با ارائه خدمات درمانی سالانه به 120 هزار گردشگر سلامت، 620میلیون دلار درآمد كسب كند و به موفق‌ترین كشور در منطقه تبدیل شود. درآمد كشور ما با وجود پتانسیل‌های موجود از گردشگری سلامت تنها 80 تا 90 میلیون دلار در سال است و هرچند به گفته مسئولان آمار دقیقی از بیماران خارجی كه در ایران درمان می‌شوند وجود ندارد اما به نظر می‌رسد سالانه 30 هزار گردشگر از اتباع كشور‌های حوزه خلیج فارس و عراق به قصد درمان به ایران سفر می‌كنند.
چنانچه وزارت بهداشت و مجموعه‌هایی نظیر هلال احمر توانایی مدیریت و ساماندهی نیروی انسانی و تجهیزات مورد نیاز و راه اندازی آژانس‌های درمانی حداقل در كشورهای حوزه خلیج فارس مانند عمان، امارات و كویت را داشته باشند، می‌توان شاهد ظهور پدیده موفقی در زمینه گردشگری سلامت با عنوان منطقه آزاد درمانی بود. حالا اگر سرمایه‌گذاری خارجی را نیز به این مجموعه بیفزاییم، قدرتمندترین منطقه آزاد درمانی خاورمیانه را در منطقه‌ای مانند جزیره كیش خواهیم داشت.