سلامت نیوز: رنج بیمارانی كه نیازمند پیوند عضو هستند، رنج مضاعفی است، چرا كه در بسیاری موارد این مرگ یك نفر دیگر است كه میتواند به آنها زندگی ببخشد. از طرف دیگر، خرید و فروش اعضای بدن موضوع مهم دیگری است كه در بسیاری موارد باعث میشود افراد نیازمند به كلیه هزینه گزافی را بابت یك نارسایی بپردازند. بر این اساس است كه مسئولان و خیران در سالهای گذشته بیش از هر چیز بر ترویج فرهنگ اهدای عضو تاكید كردهاند.
به گزارش سلامت نیوز،داریوش آرمان، مشاور هیاتمدیره انجمن حمایت از بیماران كلیوی در گفتوگو با روزنامه آرمان، وضعیت بیماران كلیوی و اهدای اعضا در كشور را توضیح میدهد.
در سالهای اخیر هشدارهایی درباره افزایش نیاز به پیوند اعضا داده شده است. وضعیت اهدای عضو در كشور را چگونه ارزیابی میكنید؟
انجمن بیماران كلیوی ایران با بیش از 35 سال سابقه فعالیت رسمی به حمایت همهجانبه از بیماران پرداخته است. این انجمن بیش از 80 هزار بیمار دیالیزی و پیوند كلیه را از طریق 170شعبه و نمایندگی در سرتاسر كشور تحت پوشش قرار داده است. این در حالی است كه طبق آخرین آمار سالانه بیش از 35 هزار نفر در كشور تحت عمل پیوند كلیه قرار میگیرند. در ضمن از 20 سال گذشته هیچ بیماری برای پیوند كلیه به خارج از كشور مراجعه نكرده است كه همین اقدام حكایت از فعالیتهای موفقیتآمیز در زمینه پیوند اعضا دارد. تحقق این مهم به دلیل تلاشهای انجمن بیماران كلیوی، تیمهای متخصصان پزشكی و وزارت بهداشت است و به همین دلیل امروز كشور ما جزو 10 كشور مطلوب دنیا در زمینه پیوند اعضا محسوب میشود.
فرهنگ عمومی به چه نحوی با مقوله اهدای اعضا برخورد میكند؟
هماكنون نیمی از جمعیت پیوند اعضا از طریق مرگ مغزی تحت پیوند قرار میگیرند و نیمی دیگر نیز از طریق پیوند زنده به زنده انجام میشود. در چند سال اخیر با پیگیری انجمن بیماران كلیوی از آمار مرگ مغزی و فتوای مراجع تقلید شاهد افزایش استقبال عمومی در این زمینه هستیم. همین اقدامات باعث شده است تا در زمینه پیوند كلیه یكی از كشورهای مطرح و پیشرو در جهان باشیم. مراحل پیوند اعضا از طریق مرگ مغزی در كشور با تلاش مردم و اهدای اعضای فرد مرگ مغزی از طریق خانوادههای آنها انجام میشود. با هر اهدا در مرگ مغزی میتوان چندین نفر را به زندگی عادی برگرداند. هماكنون در كشور اهدای عضو از طریق مرگ مغزی به عنوان یك فرهنگ نهادینه شده است و مردم باید بدانند كه تنها راه نجات بیماران كلیوی در كشور فقط از طریق پیوند عضو است.
در این زمینه چه نارساییهایی مشاهده میشود؟
فرسودگی دستگاههای دیالیز یكی از نارساییها در این زمینه است. در حال حاضر چهار هزار و 600 دستگاه دیالیز در بخش های مختلف كشور فعال است، اما بخش قابل توجهی از این دستگاه ها فرسوده هستند. با توجه به اینكه استانداردهای موجود در این زمینه به این نحو است كه هر تخت فقط باید حدود 20 هزار ساعت فعالیت داشته باشد و بعد از رده خارج شود، اما كمبود و فرسودگی دستگاههای دیالیز و نارسایی بخشهای دیالیز در كشور یكی از چالشهای اساسی در زمینه رسیدگی به بیماران كلیوی محسوب میشود. با توجه به اینكه سالانه حدود 10 تا 20 درصد بر تعداد بیماران دچار نارسایی حاد كلیه افزوده میشود و بهیقین در پنج سال آینده با رشد صددرصدی بیماران در این زمینه مواجه خواهیم شد، به این ترتیب از دستاندركاران امر انتظار میرود تا با برنامهریزی صحیح و منطقی به فكر بیماران باشند.
هماكنون وضعیت ابتلا به بیماری كلیوی و فرهنگ رسیدگی و درمان از سوی مردم به چه نحو است؟
مردم باید بدانند زمینه 70 درصد بیماریهای حاد كلیوی در كشور دیابت و فشار خون است. اغلب مردم كشور از ابتلا به این بیماری آگاهی ندارند. اغلب در رسانهها به مردم توصیه میشود تا حداقل سالانه دو بار تحت چكاپ و آزمایش قرار گیرند. در ضمن این آزمایشات باید از دوره نوجوانی انجام شود. بیشك با آگاهی از وضعیت جسمیخود و با درمانهای ساده میتوان جلوی وقوع بسیاری از بیماریها را گرفت. متاسفانه بخشی از مردم با اینكه از ابتلا به دیابت و فشار خون خود باخبر هستند، اما تحت درمان قرار نمیگیرند و این امر به عنوان زنگ خطر جدی و هشداری برای سلامتی آنها محسوب میشود. این در حالی است كه طبق استانداردهای جهانی بهداشت از هر 9 فرد به ظاهر سالم در دنیا حداقل یك نفر دچار علائم بیماری كلیوی است. در ضمن انجمن جهانی كلیه نیز امسال شعار خود را پیشگیری از بیماری كلیوی از سن نوجوانی و جوانی اعلام كرده است، به همین دلیل از همه جوانان و نوجوان انتظار میرود تا پیشگیری را جزو اولویتهای خود قرار دهند و با انجام آزمایشهای ساده از بروز مشكلات احتمالی، رنج و درد دیالیز و هزینه های سرسامآور این بیماری پیشگیری كنند.
هزینههای پیوند كلیه چگونه پرداخت میشود؟
سالانه سه تا پنج هزار نفر در كشور مورد پیوند قرار میگیرند. با توجه به وضعیت پیوند و نیاز افراد در این زمینه اگر مسئولان در وزارت بهداشت و بیمههای بهطور مشترك برنامههای مستمر اعمال كنند بهیقین صرفهجویی چشمگیر ارزی و ریالی در حوزه بیماران كلیوی، داروها و هزینههای مربوط به آن را در كشور شاهد خواهیم بود. تحقق این مهم منوط به آن است كه بدانیم پیوند كلیه در كشور حدود یك پنجم هزینههای ریالی در یك سال محسوب میشود. برای مثال یك بیمار دیالیزی برای كشور و وزارت بهداشت سالانه رقمی حدود 50 هزار دلار هزینه دارد. این در حالی است كه با مبلغی در حد 15 تا 20 میلیون تومان و خرید كلیه میتوان هزینهها را كاهش داد. تحقق این مهم منوط به اقدامات وزارت بهداشت و بیمههاست تا بتوان با پرداخت هزینهها به پیشگیری از بروز این بیماری و نارساییهای ناشی از آن پرداخت.
وضعیت پوشش بیمهها از بیماران دیالیزی را چگونه ارزیابی میكنید؟
اغلب هزینههای عمل جراحی و پیوند كلیه در كشور تحت پوشش بیمهها كاملا رایگان انجام میشود، اما برای اهدای عضو از طریق فرد زنده 15 میلیون تومان فرد گیرنده عضو پرداخت میكند. دیگر اقدامات همچون هزینه عمل، دیالیزی و... كاملا رایگان انجام میشود.
در زمینه اهدای عضو بازار سیاه در كشور وجود دارد. هماكنون وضعیت اهدای عضو و مبلغ كلیه در این بازار به چه میزان است است؟
به هیچ عنوان مقولهای تحت عنوان بازار سیاه در خرید و فروش كلیه در كشور وجود ندارد. یك بیمار برای اینكه بتواند آماده پیوند عضو شود باید ماه ها تحت آزمایشهای گوناگون قرار بگیرد. با توجه به امكانات در بیمارستانهای فوقتخصصی و متخصصان امر باید دانست كه اهدای عضو یك روند حساس است. در ضمن پیگیری وجود بازار سیاه در زمینه اهدای عضو بر عهده انجمن بیماران كلیوی نیست.
اینكه در برخی از خیابانهای پرتردد شهر یا در فضای مجازی یكسری تبلیغات در زمینه فروش كلیه مشاهده میشود، آیا نشان از وجود بازار سیاه در خرید و فروش كلیه در كشور ندارد؟
باید توجه داشت كه رویه پیوند اعضا در مرگ مغزی به شكل كاملا مشخص و در اختیار وزارت بهداشت و دانشگاه علوم پزشكی قرار دارد. اما نكته دیگر درباره پیوند اعضا در بین دو فرد زنده است. بیماران باید بدانند كه این تبلیغات دام است و متاسفانه برخی از بیماران فریب خورده و به این ترتیب متحمل صدمات فراوانی شدهاند.
نظر شما