سلامت نیوز: شما چند ساله هستید یا چند ساله به نظر می‌رسید؟ اغلب ما با وجود آنكه تلاش می‌كنیم تا در ظاهر جوان به نظر برسیم اما خیلی وقت‌ها از سن واقعی و فیزیولوژیك خودمان غافل می‌شویم. به همین خاطر سن واقعی عضلات و استخوان‌های ما با سنی كه در شناسنامه‌مان نشان می‌دهد گاهی وقت‌ها تا چندین سال با هم تفاوت دارد. این موضوع اما با گران شدن خوراكی‌های مفید برای سلامتی همچون لبنیات و مواد پروتئینی اعم از گوشت و تخم مرغ و مغزها و تهی شدن سفره‌ها از این خوراكی‌های مفید برای سلامتی، موجب شده سن واقعی مردم كشورمان گاهی چندین سال با سن شناسنامه‌ای‌شان متفاوت باشد.

تغییر سبك زندگی از یك سو و افزایش مداوم قیمت خوراكی‌های ضروری برای سلامت از سوی دیگر موجب شده سلامت مردم كشورمان به شكلی جدی مورد تهدید قرار بگیرد. پیش از این زهرا عبداللهی، مدیركل دفتر بهبود تغذیه وزارت بهداشت گفته بود سرانه مصرف شیر و مواد لبنی در كشور پایین است و بررسی‌های این دفتر در سال 80 نشان می‌دهد كه 90 درصد خانواده‌های كشور با كمبود كلسیم مواجه هستند. حذف یارانه شیر اما منجر به كاهش 14‌درصدی مصرف آن شد. حالا هم هر از چند گاه وقتی برای خرید لبنیات به سوپر محله مراجعه می‌كنید با افزایش قیمتی با شیب ملایم مواجهید؛ ‌افزایشی كه موجب می‌شود اقشار كم‌درآمد جامعه از خیر مصرف شیر و انواع لبنیات بگذرند. خوراكی‌های حاوی ریز‌مغذی و مواد ضروری برای سلامت از جمله میوه و سبزی و مغزها هم هر روز بیشتر از روز قبل با گرانی مواجهند. همین مسئله صدای استخوان‌ها را درآورده است. بنا به تأكید عبداللهی اكنون كاهش تراكم استخوانی در كشور ما در سنین پایین اتفاق می‌افتد و در حالی كه پوكی استخوان باید در میانسالی بروز كند در كشور ما در سنین زیر 30 سال مشاهده می‌شود.
 
گرسنگی بی‌صدای سلول‌ها صدای بیماری را در‌می‌آورد
دكتر سید‌ضیا‌ءالدین مظهری، متخصص تغذیه و رژیم درمانی ‌درباره نقش تغذیه در تطابق سن واقعی و شناسنامه‌ای می‌گوید: تمام توانمندی‌های جسمی و قدرت فكر و اندیشه و قدرت مقاومت در برابر عوامل بیماری‌زا یا امید به زندگی بستگی به مسائل ژنتیك و تعامل با مسائل محیطی دارند و تغذیه یكی از اساسی‌ترین نیازهایی است كه در این میان ایفای نقش می‌كند. بنا به تأكید این متخصص، بدن ما از آنچه كه می‌خوریم انرژی می‌گیرد اما در عمل ما با دو نوع گرسنگی مواجهیم. گرسنگی ظاهری علائم دارد و صدای معده ما را در می‌آورد در نتیجه ما متوجه گرسنگی خود می‌شویم و غذا می‌خوریم. در برابر این اما ما با گرسنگی سلولی هم مواجهیم؛ نوعی از گرسنگی كه هیچ علامت و سر و صدایی ندارد و زمانی رخ می‌دهد كه در عین سیری كامل به دلیل استفاده نكردن از مواد غذایی متناسب و متنوع و نرسیدن ریز‌مغذی‌ها به بدن به آن دچار می‌شویم و در صورتی كه به موقع به این نوع از گرسنگی رسیدگی نشود سلامتی قسمت‌های مختلف بدن به طور جدی تهدید خواهد شد. مظهری به طور نمونه درباره كمبود ویتامین آ می‌گوید: به طور مثال با كمبود این ویتامین در بدن ما احساس می‌كنیم در تاریكی به خوبی نمی‌بینیم و در اصطلاح شب‌كور هستیم. بنا به تأكید وی، اگر این بیماری در این مرحله شناسایی شود با تغذیه مناسب قابل درمان است اما در غیر این صورت به عوارضی نظیر خشكی چشم یا به هم ریختن چشم به علت عفونت قرنیه دچار می‌شویم.
 
حمله بدن به استخوان‌ها برای تأمین كلسیم
 دكتر مظهری همچنین در رابطه با كاهش سن ابتلا به پوكی استخوان در كشورمان بر اثر تغذیه نامناسب و مصرف كم منابع كلسیم نظیر شیر، ‌لبنیات و مغزها می‌افزاید: كلسیم در بدن ما تنها در استخوان‌ها نقش ندارد بلكه نقش‌های حیاتی مهمی را در بدن انسان ایفا می‌كند. وجود كلسیم برای انجام تعدادی از اعمال حیاتی بدن ضروری است. در بافت‌های نرم، عمل انقباض ماهیچه‌ای، هدایت جریان عصبی، لخته شدن خون، فعال كردن تعداد زیادی از آنزیم‌ها در كنترل تحریك‌پذیر عصب ماهیچه، كلسیم نقش مهمی ایفا می‌كند. كلسیم به جز نقش مهمی كه در ساختار استخوان‌های بدن دارد، ضربان قلب را تنظیم می‌كند. همچنین در متابولیسم آهن بدن مؤثر است. این ماده در تنظیم كار سیستم اعصاب بدن به خصوص در انتقال تحریكات نقش اساسی دارد. برای عملكرد عضلات ضروری است و تا كلسیم وجود نداشته باشد حركت امكان‌پذیر نیست. انتقال پیام‌های عصبی با واسطه یون كلسیم صورت می‌گیرد. علاوه بر این كلسیم در یكی از مراحل انعقاد خون دخیل است. بنا به تأكید دكتر مظهری آلودگی هوا، ‌تأمین نشدن ویتأمین دی توسط تابش مستقیم آفتاب موجب می‌شود استخوان‌ها پوك‌تر شوند زیرا ویتامین دی در جذب كلسیم در بدن نقش مهمی دارد. از سوی دیگر وقتی بدن با كمبود كلسیم مواجه شود از آنجایی كه این ماده در بسیاری از كارهای حیاتی نقشی عمده دارد، بنابراین سیستم ایمنی بدن از كلسیم موجود در استخوان‌ها بر می‌دارد و به مصرف موارد حیاتی می‌رساند. در نتیجه استخوان‌ها پوك می‌شوند. به باور این متخصص تغذیه تغییر سبك زندگی و تغذیه نامناسب خانواده‌ها و همچنین شب‌بیداری و روز خوابی از عوامل دیگری است كه موجب به هم ریختن ساعت بیولوژیك بدن شده و پیری زودرس را برای ما به ارمغان می‌آورد.
 
این افزایش سن نگران كننده
اصلاح سبك زندگی و تغذیه مردم برای نزدیكی سن واقعی و سن شناسنامه‌ای‌شان شاید برای دولت هزینه داشته باشد اما این هزینه‌ها نمونه‌ای از سرمایه‌گذاری است چراكه موجب پیشگیری از بسیاری از هزینه‌های بعدی می‌شود كه به دلیل افزایش بار بیماری‌های غیرواگیر به نظام سلامت تحمیل خواهد شد. همانگونه كه خود مردم هم باید حواس‌شان جمع شود، سن واقعی‌شان اگر مهم‌تر از سن ظاهری و شناسنامه‌ای شان نباشد، كم اهمیت‌تر نیست.