سلامت نیوز:کارشناس وزارت جهاد کشاورزی در برنامه "گفت‌وگوی علمی" رادیو گفت‌وگو، اظهار داشت: واقعیت این است که برنامه ریزی های وزارت خانه بر این اساس است که کشت گیاهان دارویی داشته باشیم و برداشت از عرصه های طبیعی را به حداقل برسانیم.
به گزارش سلامت نیوز برنامه "گفت‌وگوی علمی" با موضوع گیاهان دارویی در ایران، برنامه ها و چالش های پیش رو و با حضور مهندس طباطبایی کارشناس وزارت جهاد کشاورزی، دکتر رضا زاده ریاست پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی، دکتر رضا حاجی آقایی معاون پژوهشی آموزشی پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی و دکتر صحرانورد فعال بخش خصوصی در حوزه گیاهان دارویی روانه آنتن شد.
دکتر صحرانورد با بیان اینکه بر اساس تجربیات چند سال فعالیت آموخته ایم که طبیعت گویای همه چیز است، اظهار داشت: طبیعت به زیبایی به ما درس می دهد و خیلی راحت می توانیم مانند بچه ای که به مدرسه می رود، یاد بگیریم.
وی افزود: طبیعت ایران خیلی خاص است و کل قاره آمریکا مانند کشور ایران است. گفته می شود آب داریم ولی حقیقت این است که آب و خیلی چیزهای دیگر داریم ولی تنها مدیریت نداریم. زمین های لم یزرع ها قابل استفاده هستند. گیاهان دارویی یک بار کاشته می شود و برای همیشه خواهند بود.
این فعال بخش خصوصی در حوزه گیاهان دارویی در بیان ویژگی های گیاهان دارویی گفت: برای گیاهان دارویی نیازی به سم نیست و همچنین کود شیمیایی زیادی هم لازم نیست و اصلا ضرر و زیان هم ندارد. می توان گیاهان دارویی را در مناطق شور نیز کاشت؛ در واقع هر جایی که یک علف سبز شده باشد، یک زیست گاه است.
صحرانورد با اشاره به تخریب هایی که در منابع طبیعی صورت می گیرد، گفت: گیاهانی که از منابع طبیعی جمع می شود مواد موثره ای دارد و همچنین امکانات و شرایطی دارد تا بیماری که از این استفاده می کند خوب شود. آویشنی که کاشته اید با آویشنی که از طبیعت استخراج می شود تفاوت زیادی دارد.
این فعال بخش خصوصی خاطرنشان شد: حدود 30 درصد مردم چین در کار کشت گیاهان دارویی هستند، آنها هم خودشان را تامین می کنند و هم به دنیا هم صادر می کنند. این در حالی است که ایران از سابق به کشور دارو خیز مشهور بوده است ولی متاسفانه الان به جای اینکه کشت کنیم، فقط طبیعت را تخلیه می کنیم.
وی اضافه کرد: بنده درباره گیاهانی صحبت می کنم که در طبیعت زندگی می کنند ولی مواد موثره ندارند. این گیاهی که در دامنه البرز است، در دنیا فقط ایران آن را دارد و تنها در همان رشته کوه ها وجود دارد. ما این گیاه را خودمان کاشته ایم و بسیار جوابگو بوده است در حالی که آن چیزی که در طبیعت وجود دارد، تنها 50 گرم نیازمان را برطرف می کند.
در ادامه مهندس طباطبایی با بیان اینکه پتانسیل خوبی را در زمینه گیاهان دارویی در کشور داریم، گفت: با وجود اقلیم مناسبی که در کشور وجود دارد و همچنین شرایط مناسب رویشگاهی و البته گرایش مردم به استفاده از مواد طبیعی که به صورت سنتی در کشورمان وجود داشته است، در زمینه تولید رویکرد خوبی را به سمت کشت گیاهان دارویی در سال های اخیر به وجود آورده است.
وی افزود: واقعیت این است که برنامه ریزی های وزارت خانه بر این اساس است که کشت گیاهان دارویی داشته باشیم و برداشت از عرصه های طبیعی را به حداقل برسانیم. با هماهنگی هایی که در بخش های دانشگاهی صورت گرفته است، در بحث کشت و اهلی کردن بسیاری از گونه های گیاهی کار شده است.
این کارشناس وزارت جهاد کشاورزی تصریح کرد: سعی بر این است که مردم تشویق شوند و این موضوع میان کشاورزان و مردم آموزش داده شود، زیرا امکان کشت خیلی از گیاهان دارویی وجود دارد و بهتر است برای حفظ منابع طبیعی کشورمان و جلوگیری از ضربه ای که این برداشت بی رویه ایجاد می کند، اقدام به کشت گیاهان دارویی کنیم.
طباطبایی از مشکلات در این زمینه گفت و اظهار داشت: در بعضی مناطق کمبود آب داریم و توجه ویژه ای به موضوع مصرف آب می کنیم و به همین جهت گیاهانی را انتخاب می کنیم که از آب کمتری استفاده می کنند. البته باید آن چیزی را برای مردم تشویق کنیم که می دانیم بازار مصرف آن وجود دارد.
این کارشناس وزارت جهاد کشاورزی با تاکید بر شناسایی بازار بیان داشت: باید بدانیم چه گیاهانی در صنایع مختلف مصرف بیشتر و همچنین صادرات قابل توجهی دارند و با استعلام هایی که صورت گرفته است، مشخص شده است چه گیاهانی مصرف بیشتری دارند و به همین جهت دیگر برداشت از عرصه کمتر اتفاق می افتد.
در ادامه دکتر رضا زاده گیاهان دارویی را حوزه پر پیچ و خمی دانست و بیان داشت: باید در این زمینه یک برنامه مدونی وجود داشته باشد و بخش صنعتی متقاضی مصرف آن باشد تا بتوانیم به کشاورز برنامه دهیم این گیاهان را تولید کند. 
وی اظهار داشت: البته الان تشویق به تولید در کشاورزان اتفاق افتاده است و در حال حاضر کشاورزان مراجعه می کنند تا کشت گیاهان دارویی را انجام دهند.
ریاست پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی به ویژگی های کشت گیاهان دارویی اشاره کرد و افزود: این گیاهان ارزش افزوده بالایی را ایجاد می کنند، شرایط اقلیمی سخت را هم تحمل می کند و مشتری به خوبی پیدا می شود، اما تعریف نکرده ایم که مشتری آنها دقیقا چه کسانی هستند. اگر دوستانی در این زمینه موفق بوده اند، زحمت زیادی کشیده اند که مشتری زیادی را پیدا کنند. خیلی از مشتریان خارج از مرزها هستند و داخل کشور اطلاعات و برنامه منسجمی نداریم.
در ادامه دکتر رضا حاجی آقایی به منابع تهیه گیاهان دارویی اشاره کرد و بیان داشت: منبع نخست گیاهان خودرو هستند که در طبیعت یافت می شوند و منبع دوم گیاهان کشت شده است. در گذشته رویکرد به گیاهان خودرو بوده است ولی امروزه صنایع ما بیشتر به سمت گیاهانی اقبال کرده اند که کشت می شوند.
معاون پژوهشی آموزشی پژوهشکده گیاهان دارویی جهاد دانشگاهی افزود: گیاهان خودرو مشکلات زیادی دارند؛ مثلا جمع آوری گیاهان خودرو مشکلات زیست محیطی ایجاد می کند. وقتی یک گیاهی را از طبیعت جمع آوری می شود، نسل یک گیاه در آن منطقه از بین می رود. همچنین بحث مواد موثره نیز در این گیاهان وجود دارد. 
شایان ذکر است؛ برنامه "گفت‌وگوی علمی" هر شب شنبه تا چهارشنبه ساعت 21:30 از شبکه رادیویی گفت‌وگو پخش می شود و فایل صوتی آن برای علاقمندان در تارنمای شبکه موجود است.