شنبه ۳ بهمن ۱۳۹۴ - ۱۳:۰۳
کد خبر: 173652

نوروپاتی (بیماری اعصاب محیطی) به معنی اختلال در كاركرد اعصاب محیطی بدن است. انتقال دوطرفه پیامهای عصبی بین مغز یا نخاع و اندامهای مختلف بدن از راه اعصاب محیطی صورت میگیرد.

علائم نوروپاتی دیابتی چیست؟

سلامت نیوز- دکترعلیرضامقتدری، متخصص طب فیزیکی والکترودیاگنوز: نوروپاتی (بیماری اعصاب محیطی) به معنی اختلال در كاركرد اعصاب محیطی بدن است. انتقال دوطرفه پیامهای عصبی بین مغز یا نخاع و اندامهای مختلف بدن از راه اعصاب محیطی صورت میگیرد.

به گزارش سلامت نیوز  اعصاب، ساختمانهای بلند و باریكی هستند كه حاوی صدها تا هزاران رشته نازك بوده، همه قسمتهای بدن را به مغز مرتبط میسازند. این اعصاب پیامهای حسی را از اندامها به طرف مغز میبرند و پیامهای حركتی را از مغز به اندامهای گوناگون میرسانند. در نوروپاتی كاركرد این اعصاب دچار اشكال میشود. علامتهای نورپاتی بیشتر شامل كاهش حس و گاهی اوقات درد در دستها و پاها و ساقپا است.


 آسیب عصبی ناشی از دیابت، میتواند سبب كاهش مشكلاتی در دستگاه گوارش، قلب و كاركرد جنسی شود و موجب سوء هاضمه، اسهال یا یبوست، عفونت مثانه، كاهش قدرت جنسی و تعرق بیش از حد گردد.

 در بعضی افراد ممكن است ضعف و تحلیل عضلات نیز مشاهده شود.


معمولاً نوروپاتی چه زمانی رخ میدهد؟
 افراد مبتلا به دیابت ممكن است در هر زمانی به نوروپاتی دچار شوند اما علامتهای آشكار نوروپاتی معمولاً در طول 10 سال پس از تشخیص دیابت، پدید میآیند.
مطابق آمارهای موجود میتوان گفت:
• حدود 60 درصد مبتلایان به دیابت به نوروپاتی مبتلا هستند اما علامتی ندارند.
• تقریباً در 30 تا 40 درصد بیماران دیابتی علامتهای نوروپاتی پدیدار میشوند.
نوروپاتی دیابتی به طور معمول در افراد سیگاری، بالای 40 سال و كسانی كه در كنترل قندخون دچار مشكل بودهاند، رخ میدهد.


علل ایجاد نوروپاتی دیابتی چیست؟
 عوامل مختلفی در ایجاد نوروپاتی دیابتی مؤثرند كه میتوان از قندخون و قشارخون بالا در افراد دیابتی نام برد. فشار خون بالا ممكن است از بین رفتن رگهای خونی كه اكسیژن و مواد غذایی را به اعصاب حمل میكنند،شود. فشارخون بالا سبب تخریب اعصاب نیز میگردد. همچنین قندخون بالا روی بعضی فعالیتهای شیمیایی اعصاب اثر میگذارد.
 
علامتهای نوروپاتی دیابتی چیست؟
 علامتهای نوروپاتی دیابتی گوناگون است. بیحسی و كرختی در پاها اغلب نخستین علامت میباشد. گاهی افراد هیچگونه علامتی ندارند در حالی كه بعضی دیگر به علت علامتهای نوروپاتی به شدت ناتوان میشوند. نوروپاتی ممكن است در عدهای موجب پیدایش درد و در گروهی دیگر سبب بیدردی (حس نكردن درد) گردد.
 علامتهای نوروپاتی در ابتدا اغلب خفیف هستند و تا مدتها فرد متوجه این عارضه نمیشود.


آیا نوروپاتی انواع مختلف دارد؟
 علامتهای نوروپاتی با توجه به نوع اعصابی كه درگیر میشوند متفاوت است. ممكن است اعصاب متعددی درگیر شوند و یا فقط یك چند عصب دچار اختلال گردند.


نوروپاتی منتشر حسی- حركتی
 این نوع نوروپاتی شایعترین نوع بیماری است كه سبب تخریب اعصاب محیطی در پاها، ساق پا و دستها میشود و علامتها آن عبارتند از:
• بیحسی و كرختی یا عدم احساس درد و حرارت
• درد شدید و گرفتگی در اندامها
• حساسیت بیش از حد به لمس
• از بین رفتن تعادل بدن
لازم به ذكر است كه این علامتها معمولاً بارزتر هستند. در این نوع بیماری به علت از دست رفتن حس اندامها ممكن است فرد دچار آسیبها جدی گردد ولی متوجه آنها نشود.


نوروپاتی كانونی
 این نوع نوروپاتی معمولاً بصورت ناگهانی بروز میكند و روی اعصاب خاصی اثر میگذارد كه علامتهای زیر را ممكن است پدید آورد:
1. درد رانها
2. درد شدید در ناحیه لگن
3. درد  قفسه سینه، معده یا پهلوها
4. ناتوانی در دیدن اشیاء
5. دوبینی
6. بیحسی یك طرفه صورت
7. مشكلات شنوایی


نوروپاتی خودكار یا اتونوم
 این نوع بیماری، اعصابی را كه قلب و اندامهای درونی را عصبدهی میكنند دچار اختلال میكند و علامتهای آن عبارتند از:
• اشكال در كاركرد مثانه (عدم تخلیه كامل مثانه و تكرر ادرار و...)
• كاهش توان جنسی
• تخلیه كند معده
• مشكلات گوارشی مانند احساس پری معده، از دست دادن اشتها و...
• اختلال در بلع غذا
• اسهال یا یبوست
• كاهش وزن
• افت شدید فشار خون زمانی كه فرد از حالت نشسته به وضعیت ایستاده بر میگردد.(كاهش فشار خون وضعیتی)
• تعریق


نوروپاتی چگونه تشخیص داده میشود؟
 تشخیص نوروپاتی بر پایة علامتها و معاینات بالینی است كه توسط پزشك انجام میگیرد. البته روشهای تشخیصی دیگری مانند نوار عصب نیز وجود دارد.


نوروپاتی دیابتی چگونه درمان میشود؟
 هدف از درمان دیابت رهایی از مشكلات ایجاد شده و همچنین پیشگیری از تخریب بیشتر اعصاب است. نخستین گام كنترل قندخون است زیرا كنترل خوب قندخون از پیدایش مشكلات جدید و بدتر شدن عوارض قلبی پیشگیری میكند. برای كاهش یا دفع مشكلات مختلفی كه افراد مبتلا به نوروپاتی دیابتی دارند، روشهای گوناگونی وجود دارد كه به برخی از آنها اشاره میشود.


رهایی از درد اندامها
 درمان درد ناشی از نوروپاتی، پشتكار و مداومت میخواهد. مهمترین مسأله پیگیری منظم درمان است حتی در مواقعی كه درد فراموش شده باشد. پیشگیری از درد بسیار آسانتر از آن است كه منتظر شویم تا درد را میتوان به روشهای زیر كنترل كرد:
• بهبود در نحوه كنترل دیابت: در مواردی كه قرصها نمیتوانند قندخون را به خوبی كنترل كنند، ممكن است تزریق انسولین یكی از راههای درمان باشد.
• مسكنهای ساده مانند استامینوفن به طور منظم استفاده شوند
• مسكنهای قوی شبها مورد استفاده قرار گیرند.
• برخی از قرصهایی كه برای درمان نوروپاتی ناشی از دیابت به كار میروند. این داروها همچنین دارای اثر مضاعف در بهبود كیفیت خواب هستند.
• استفاده از پمادهای مسكن موضعی بر روی پاها گاهی كمك كننده است.
• یك محرك الكتریكی عصب نیز ممكن است كمك كننده باشد.


روشهای درمانی دیگر مانند بلوك عصب (كه در درمانگاه درد انجام میشود) یا مصرف ویتامینها ممكن است به صورت آزمایشی به كار برده شوند ولی اغلب چندان كمك كننده نیستند. روغن گل پامچال نیز ممكن است اثر محافظت كننده اندكی بر نوروپاتی داشته باشد ولی درد را تسكین نمیدهد.
اگر شما استفاده از یك درمان مكمل را انتخاب میكنید، به خاطر داشته باشید كه باید در كنار سایر درمانها بكار برده شود نه به عنوان درمان جایگزینی برای درمانهایی كه پزشك به شما توصیه كرده است.


مشكلات گوارشی
 جهت بهبود علامتهای گوارشی مختلف. پزشك درمانهای گوناگونی ممكن است پیشنهاد نماید. به طور مثال به افرادی كه دچار كندی هضم غذا هستند پیشنهاد میشود كه تعداد وعدههای غذایی را افزایش دهند و میزان غذای مصرفی در هر وعده را كم كنند، همچنین از مصرف غذاهای پرچربی و پرفیبر اجتباب نمایند.


سرگیجه و ضعف
 ایستادن و نشستن آهسته میتواند از سرگیجه جلوگیری كند. همچنین  برای بهبود ضعف اندامها بهتر است از فیزیوتراپی استفاده نمود.


مشكلات مثانه
 به دلیل استعداد ابتلا به عفونت ادراری در مبتلایان به نوروپاتی دیابتی، لازم است مبتلایان به دیابت آب و مایعات بیشتر بنوشید و اگر دچار تكرر ادرار هستند، سعی كنند به فواصل منظم مثلاً هر 3 ساعت یكبار ادرار كنند تا به یك الگوی صحیح دفع ادرار دست یابند.


 دلیل اهمیت مراقبت از پاها در مبتلایان به نوروپاتی دیابتی چیست؟
 لازم است افراد دیابتی مراقبتهای ویژهای از پاهای خود انجام دهند. مشكلات عروقی و عصبی در دیابت میتواند سبب ایجاد زخم پا شود. مهمترین عامل در پیشگیری از مشكلات پا كنترل صحیح قندخون و رعایت نكات بهداشتی در مراقبت از پاها است كه به گوشهای از آنها اشاره میشود:
• پاهای خود را مرتب بشویید و خشك نمایید.
• كفشهای مناسب و اندازه بپوشید.
• درجه حرارت آب را پیش از قرار دادن پاها در آب بررسی كنید.
• ناخنها را به صورت عرضی كوتاه نمایید.
• سیگار نكشید.


در پایان لازم است یادآوری نماییم كه گرچه نوروپاتی در بیماران دیابتی یك مشكل شایع است، اغلب بیماران نسبت به آن آگاه نیستند. مسأله مهمی كه باید به خاطر سپرد این است كه در افرادی كه از كاهش حس پاهای خود اطلاعی ندارند، باید مراقبت كافی از پاها به عمل آورد. این مسأله علت اهمیت معاینات دورهای توسط پزشك رانشان میدهد.كنترل خوب دیابت پیشرفته آسیب عصبی را كاهش میدهد.
با كمك گروه دیابت میتوان علامتهای بیماری را تسكین داد، از پیشرفت آنها جلوگیری كرد و كیفیت زندگی را بهبود بخشید.
 

 

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha