سلامت نیوز: بلند مرتبه‌سازی تعبیری است كه مسئولان برای همان برج‌سازی‌هایی كه بیشترش در تهران اتفاق می‌افتد به كار می‌برند. همه ما تا امروز هر چیزی كه درباره بلند مرتبه‌سازی در كشور شنیده‌ایم مربوط به ساخت و سازهای بی‌ضابطه و بدون برنامه بوده است كه برای شهر و محیط‌زیست ایجاد مشكل كرده است. با وجود این، برج‌سازی الزاما بد نیست. در اكثر نقاط دنیا در اثر رشد جمعیت و افزایش ساكنان شهرها دولت‌ها روش‌های مختلف بلند مرتبه‌سازی را مد نظر قرار داده و با این كار مردم را در شهرها سكونت داده‌اند، زیرا وقتی امكان رشد مساحت شهر وجود نداشته باشد باید به ارتفاع و استفاده از ظرفیت فضای بالای شهر و حتی زیر آن هم توجه داشته و از آن نهایت استفاده را برد.
به گزارش سلامت نیوز، نایب‌رئیس كمیسیون معماری و شهرسازی شورای شهر تهران در گفت‌وگو با روزنامه آرمان، می‌گوید: برج‌سازی در مناطقی كه از جمعیت اشباع شده، مشكلاتی به همراه دارد. محمد مهدی تندگویان معتقد است: بلند مرتبه‌سازی نیز اگر اصولی ساخته شود می‌تواند به عنوان یكی از راهكارهای پاسخگویی به نیاز شهروندان تلقی شود.
بلندمرتبه‌سازی از چه‌وقت به عنوان یك آسیب و تخلف مطرح شد؟
بلند مرتبه‌سازی را باید از اینكه تخلفی در ساخت یك برج صورت گرفته باشد جدا كرد. از نظر شهرسازی در تهران چاره‌ای جز بلند مرتبه‌سازی وجود ندارد. جمعیت تهران رو به رشد است و متاسفانه هیچ سیاست بازدارنده‌ای هم برای كنترل جمعیت تهران انجام نشده است، یعنی دولت در سرانه‌ها و قوانین فكری برای جمعیت‌پذیری تهران نكرده است. متاسفانه چون برای مهاجرپذیری برنامه‌ریزی نكرده‌ایم، تهران را بیش از این نمی‌توانیم در سطح بسط بدهیم و بیشتر از این 22 منطقه تهران گنجایش پذیرش جمعیت را ندارد. بنابراین ناچاریم به سمت افزایش ارتفاع برویم. این از نظر شهرسازی و جمعیت‌پذیری جمعیت شهر. موضوع دوم درباره نظر ایمنی است. برج‌سازی موضوعی نیست كه ما بتوانیم آن را رد كنیم یا آن را زیر سوال ببریم. این نوع ساخت و سازها در همه جای دنیا انجام می‌شود و از برج‌های 100 تا 120 طبقه بهره‌برداری می‌كنند و این مشكلی برای این كشورها ایجاد نمی‌كند، مشروط به اینكه همه قوانین رعایت شود. من این بحث را مطرح كردم، تا اینجا اذعان كنم ما نباید كلا بلند مرتبه‌سازی و برج‌سازی را از منظر شهرسازی زیر سوال ببریم. بلند مرتبه‌سازی نیز اگر اصولی باشد، می‌تواند به عنوان یكی از راهكارهای پاسخگویی به نیاز شهروندان تلقی شود. بدین معنی كه در بلند مرتبه‌سازی‌ها همواره سطح اشغال فضا را كم در نظر می‌گیریم، در نتیجه ساختمان مرتفع محوطه بزرگی را برای افراد باقی می‌گذارد.
به نظرشما چه تعداد از برج‌هایی كه در تهران ساخته شده استاندارد بوده و چقدر از آنها غیر استاندارد است؟
در شهر تهران چند مدل برج داریم. برخی برج‌ها كه در اثر قانون برج باغ ایجاد شده‌اند. این ساخت و سازها در باغات و مناطقی از این دست از حدود 10 سال قبل در شورای گذشته مطرح شد و تصویب شد، اما مقرر شد زمین‌هایی كه در محدوده آنها باغ و درخت وجود دارد به جای اینكه این باغات توسط مالكان تخریب شود توسط شهرداری خریده شده و ما به ازای آن مجوز ساخت طبقات اضافی به افراد داده شود. این قانون و اجرای آن باعث ساخت برج‌هایی بی‌ضابطه در مناطق مختلف تهران شد. برج‌هایی كه هنوز آثار و تبعات ترافیكی و شهری آن را در جای جای تهران می‌بینیم و برای مثال شاهد این هستیم كه در یك كوچه بن بست پنج متری به یك برج 20 طبقه مجوز دادند. اینها معمولا از همین قاعده استفاده می‌كردند و مناطق 1، 2 و 3 بر اساس قوانینی كه برج باغ داشته و برای حفظ فضای سبز این اتفاق افتاده است. من در اینجا نمی‌توانم این اتفاقات را نقد كنم و بگویم درست بوده یا غلط، اما هدف اصلی از این كار حفظ فضای سبز و باغات بوده است. متاسفانه در برخی مناطق این مساله منظرشهرسازی خوبی را به وجود نیاورده و معضلاتی را برای سكونت ایجاد كرده است. معابری كه این برج‌ها در آن ساخته شده معابر مناسبی نبوده و این اتفاقی است كه افتاده و نمی‌شود كاری كرد. مدل دوم برج‌سازی تهران آن چیزی است كه به تشخیص كمیسیون ماده 5 انجام شده و تعداد آن هم زیاد نیست. این طرح‌ها، طرح‌های خاص شهری است كه مناطق مختلف آن را تهیه كرده و به كمیسیون ماده پنج فرستاده‌اند و كمیسیون ماده 5 هم برای ساخت برج مجوز داده است. حالا این برج ممكن است هم حالت مسكونی داشته باشد، هم اقامتی، یعنی هتل باشد یا تجاری و اداری باشد كه با نظر كمیسیون ماده 5 انجام شده، تعداد تخلفات و ساخت و سازهای غیرمجاز در این قبیل سازه‌ها كم است، اما مشكل اصلی كه در این‌باره وجود دارد این است كه بدون پیوست ترافیكی به ماده 5 رفته، در حالی كه در هیچ یك از طرح‌های ماده 5، پیوست فرهنگی- اجتماعی نداریم و این معضلات زیادی ایجاد می‌كند. نبود پیوست‌های طرح اصلی‌ترین مشكل این طرح‌هاست. این دو موردی كه گفته شد یعنی توجه به برج باغ و كمیسیون ماده 5 دو طرح قانونی بوده كه در راستای بلند مرتبه‌سازی در كشور مد نظر قرار گرفته است، در حالی كه ساخت وساز‌های غیرقانونی كه سومین مورد برج‌سازی‌های تهران است بخش آخر این تخلفات است. این بلندمرتبه‌سازی‌های بی‌ضابطه به دلیل تخلف شهردار وقت بوده كه به چنین سازهای مجوز داده است. در حال حاضر به این تخلفات رسیدگی می‌شود، در حالی كه برخی از آنها چون مدیرانش دیگر سر كار نیستند و مدت زیادی از آن گذشته رها شده‌اند. در حالی كه دیدگاه كلی شهرسازی با برج‌سازی و بلند مرتبه‌سازی موافق نیست.
چقدر امكان دارد كه توجه به پیوست‌های زیست محیطی در ساخت برج‌ها لحاظ شود؟
در یكی، دو سال گذشته هیچ بلندمرتبه‌سازی‌ای بدون توجه به پیوست ترافیكی انجام نشده و حتی اگر شورا در مراحلی با برخی از این طرح‌ها موافقت كرده باشد، شورای عالی شهرسازی با آنها مخالفت كرده است. مگر اینكه مراكز خاصی باشد كه با اعمال نفوذ چنین كاری كرده باشند. به این نكته توجه داشته باشید كه برخی از این برج‌ها نیمه كاره بوده یا در گذشته ساخته شده و طبق قانون نمی‌توان آن را لغو كرد.
خانم ابتكار، رئیس سازمان حفاظت محیط زیست پیش‌تر مطرح كرده بودند بلند مرتبه‌سازی بی‌ضابطه در تهران در جهت وزش باد و در مناطقی كه در آن باد بیشتر می‌وزد باعث افزایش آلودگی هوا و جابه‌جا نشدن هوای آلوده شده است، نظرشما در این‌باره چیست؟
این طور نیست. اكثر كلان‌شهرهای دنیا برج‌هایی بسیار بلندتر از تهران دارند، اما آلودگی هوای آنها یك چهارم تهران هم نیست. اصلی‌ترین آلاینده‌های هوای كشور همین خودروهایی هستند كه از همان در كارخانه كه خارج می‌شوند آلاینده هستند. یعنی خودروهای داخلی حتی اگر در همان روز اول هم برای معاینه فنی بروند رد می‌شوند. در ایران استاندارد ساخت خودرو حتی در كارخانه هم رعایت نمی‌شود و این خودروهای غیراستاندارد هر روز به تعداد زیاد تولید شده و وارد خیابان‌های كشور می‌شوند. بنابراین بلندمرتبه‌سازی هیچ ربطی به افزایش آلودگی هوا ندارد و این بحث‌ها حاشیه‌ای است. اگر بلند مرتبه‌سازی باعث آلودگی هواست چرا در همه شهرهای كشور مانند اراك، شیراز و ایلام و هرمزگان هم با این معضل آلودگی هوا مواجه هستیم. خودروهایی كه خودمان تولید می‌كنیم و آن را به دست مردم می‌دهیم عامل اصلی و آلاینده‌های اصلی هوا هستند.
نظر شما