سلامت نیوز: سال‌ها پیش در تبلیغات یك خیریه حامی بیماران خاص و سرطانی خواندم كه «سرطان فقط درد نیست، هزینه هم دارد!» تكان‌دهنده و كوتاه و گویای واقعیت تلخی كه گریبان بسیاری از مبتلایان به سرطان را گرفته است و تبدیل به سرطانی در سرطان شده است؛ خانواده‌هایی را كه از پای در آورده است و علاوه بر سلامت عزیز بیمارشان، سلامت روانی خودشان را نیز به خطر انداخته است. همان سال‌ها این را هم خوانده بودم كه سرطان خبر نمی‌دهد و مانند بلایی خانمان‌سوز فرد بیمار و حلقه‌ای از بستگان درجه یك و دو او را نیز هدف تالمات روحی و اقتصادی قرار میدهد.
به گزارش سلامت نیوز، روزنامه اعتماد در ادامه می نویسد: آقای وزیر سختكوش بهداشت معتقد است تعبیر «سونامی سرطان» صحیح نیست و میزان ابتلا به سرطان در ایران از نرمهای جهانی خارج نشده است و من هم صحبت او را به عنوان یك كارشناس صادق می‌پذیرم اما نمی‌شود منكر این واقعیت شد كه آهنگ ابتلا به سرطان در جهان تندتر شده است و شاید جهان با سونامی سرطان مواجه شده و اگر این تعبیر هم همچنان ژورنالیستی به نظر بیاید، سیر صعودی نرخ ابتلا به سرطان حقیقتی است كه باید به لحاظ سخت‌افزاری و نرم‌افزاری برای مقابله با آن آماده شد.
نرخ ابتلا به سرطان مطابق آمار رسمی در ایران در سال ٢٠١٤ به ازای هر یكصد هزار نفر ١٣٤ نفر اعلام شده كه این رقم كمتر از نصف كشورهای پیشرفته مانند دانمارك با ٣٣٨ نفر، فرانسه با ٣٢٤ نفر، استرالیا ٣٢٣ نفر و ایالات متحده با ٣١٨ نفر است. اما آنچه وضعیت سرطان در ایران را بغرنج و مخاطره‌آمیز می‌كند این است كه آمادگی سخت‌افزاری سیستم درمانی كشور برای خدمت‌رسانی به همین میزان مبتلایان به سرطان به حد كفایت نیست و این در صورتی است كه آمادگی سخت‌افزاری را در مساله تجهیزات و دارو خلاصه كنیم و مقوله بیمه را از دل آن خارج كنیم. سالانه ٩٠ هزار نفر در كشور به سرطان مبتلا می‌شوند و این بدان معناست كه امكانات سخت‌افزاری درمان سرطان در كشور - به فرض ثبات نرخ رشد- باید به همین میزان بیشتر شود و به موازات آن امكانات نرم‌افزاری و پیشگیری نیز باید رشد پیدا كنند.
عدم مدیریت متمركز درمان سرطان از آفات بروكراتیك نظام درمانی است. بیمار مبتلا به سرطان و خانواده او از آنجا كه با شرایطی اضطراری و غیرعادی مواجه شده‌اند، مستحق برخوردی «خاص» نیز هستند. مدیریت متمركز درمان سرطان كه از «الف تا ی» مسائل مربوط به سرطان را در ید خود داشته باشد می‌تواند با ایجاد بانك اطلاعاتی جامع ضمن تجمیع منابع مالی دولتی و عمومی اقدام به تسهیل خدمت رسانی به بیماران كند. شناسایی نیازهای سخت‌افزاری و نرم‌افزاری مبتلایان به سرطان و اولویت‌بندی بیماران برای دریافت تسهیلات از دیگر فواید مدیریت متمركز است.
اینكه نظام سلامت كشور بداند هر بیمار مبتلا به سرطان چه روند درمانی را طی می‌كند و چه نیازهایی در آینده دارد می‌تواند به برنامه‌ریزی دقیق برای تامین سخت‌افزار و دارو به موقع منجر شود. به عنوان مثال و به گواه سامانه اطلاعات داروهای خاص هم‌اكنون حتی یك عدد آمپول آلكران ٥٠ در كشور موجود نیست و این مساله بیماران سرطانی را با مشكلات عدیده‌ای نظیر تامین دارو از دلال یا با قیمت آزاد از خارج كشور مواجه كرده است و اگر بانك جامع اطلاعات بیماران سرطانی وجود داشت امكان پیش‌بینی نیاز به تزریق این دارو با تعداد دقیق از ماه‌ها قبل وجود داشت و نظام دارویی كشور اقدام به واردات به موقع آن می‌كرد. با هیچ عذر و بهانه‌ای نمی‌توان نایاب شدن داروهای اساسی سرطان در كشوری كه سالانه ٩٠ هزار نفر به آمار مبتلایان اضافه می‌شوند را توجیه كرد.
نواقص تاریخی نظام بیمه در ایران اگرچه در دولت تدبیر و امید به جد بازنگری و اصلاح شده است اما همچنان پاسخگوی نیازهای بیماران خاص من‌جمله سرطان نیست و بار مالی درمان دغدغه‌ای بالاتر از خود درمان برای بیماران است. نگاه متمركز و جامع به سرطان می‌تواند با ارایه خدمات بیمه‌ای یا حتی تسهیلات بلندمدت و وام‌های بی‌بهره یا كم بهره درمانی به كمك بیماران بیاید.
نیازهای غیر درمانی مانند روانشناسی و مشاوره به بیماران سرطانی و خانواده‌های آنان از بخش‌های مغفول مانده نظام سلامت كشور است. اگر سرطان را آنچنان كه در آغاز سخن بدان اشاره شد به چشم زلزله‌ای ویرانگر و برهم زننده تعادل زندگی افراد ببینیم و دامنه تاثیرات آن را در سلامت روانی فرد مبتلا و خانواده آن بررسی كنیم درمی‌یابیم كه مشاوره‌های روانشناسی همتراز شیمی‌درمانی حایز اهمیت است. ابتلا به سرطان در هر عضوی از خانواده، چه مادر خانواده، چه سرپرست و تامین‌كننده مالی خانواده و چه فرزند جوان خانواده، تمام اعضای یك خانواده را با مشكلات عدیده مواجه می‌كند كه گاهی می‌تواند پیش‌زمینه بروز آسیب‌های اجتماعی دیگری نیز باشد. نظام متمركز درمان سرطان می‌تواند خانواده‌های مبتلایان را در مراحل مختلف با مشاوره‌های تخصصی همراهی كند. تسهیلاتی مانند اعطای وام تحصیلی به فرزندان افراد مبتلا به سرطان، كمك هزینه تامین اجاره منزل، اولویت اعطای وام كارآفرینی و استخدام برای جبران ناتوانی سرپرست خانوار و تحت پوشش بیمه بیكاری قرار گرفتن فرد مبتلا، همه و همه از اقدامات نرم‌افزاری مورد نیاز برای افراد مبتلا به سرطان است.
و در كنار تمام اقداماتی كه برای افراد مبتلا به سرطان نیاز به انجام است، باید با بررسی‌های دقیق، اقدامات پیشگیرانه و آموزش‌های لازم برای كنترل نرخ رشد سرطان و همچنین شناسایی سرطان در مراحل اولیه به‌طور وسیع از طریق سیستم آموزشی و فرهنگی كشور صورت گیرد.
نظر شما