سلامت نیوز: مقوله مدارس شبانه‌روزی زمانی اهمیتی دوچندان می‌یابد كه بدانیم این مدارس نقش موثری در افزایش پوشش تحصیلی، ممانعت از ترك تحصیل و پیشگیری از تبعات اجتماعی ناشی از مهاجرت ایفا می‌كنند.
به گزارش سلامت نیوز،روزنامه تعادل نوشت: همایش حامیان مدارس شبانه‌روزی كه چندی پیش برگزار شد، فرصتی بود برای پرداختن به یكی از محروم‌ترین و آسیب‌پذیرترین اقشار جمعیت دانش‌آموزی كشور. در شرایطی كه دولت و وزارت آموزش و پرورش در تامین سرانه مدارس عادی نیز با مشكلات و تنگناهای مالی بسیاری مواجهند، شرایط برای مدارس شبانه‌روزی علی‌الخصوص در مناطق محروم و كمتر توسعه یافته به‌مراتب بغرنج‌تر است. هرچند در لایحه بودجه سال95 در ذیل بودجه وزارت آموزش‌وپرورش، بندی تحت عنوان یارانه دفترچه، تغذیه رایگان و امور رفاهی دانش‌آموزان مناطق محروم با اعتباری معادل 449میلیارد ریال درنظر گرفته شده كه شاید بتواند به بهبود شرایط مدارس شبانه‌روزی نیز كمك كند. طبق اعلام وزارت آموزش‌وپرورش در حال حاضر حدود 3350مدرسه شبانه‌روزی در سراسر كشور وجود دارد كه بیش از 404هزار دانش‌آموز در آنها مشغول به تحصیل‌اند كه با این احتساب هر مدرسه حدود 120دانش‌آموز را در خود جای می‌دهد. درحالی كه مسائلی چون بهداشت، هزینه ایاب و ذهاب، سرانه غذایی متناسب با دوران رشد، هزینه فعالیت‌های فوق برنامه و كمبود تجهیزات از چالش‌های عمده پیش‌روی مدارس شبانه‌روزی محسوب می‌شود، وزارت آموزش‌وپرورش برای بهبود هر چه بیشتر شرایط مدارس شبانه‌روزی چشم به دست یاری خیرین و كمكهای مردمی دوخته است. در همین رابطه، محمد بطحایی معاون توسعه مدیریت و پشتیبانی وزارت آموزش‌وپرورش از ایجاد و تشكیل صندوقی به‌نام «توسعه عدالت آموزشی» خبر داده كه می‌تواند با جذب كمكهای خیرین در هر سطح و میزانی تا حدی گره‌گشای مشكلات مدارس شبانه‌روزی شود. مقوله مدارس شبانه‌روزی زمانی اهمیتی دوچندان می‌یابد كه بدانیم این مدارس نقش موثری در افزایش پوشش تحصیلی، ممانعت از ترك تحصیل و پیشگیری از تبعات اجتماعی ناشی از مهاجرت ایفا می‌كنند.
مردم باید از نیازهای مدارس شبانه‌روزی آگاه شوند
رضا درمان مدیرعامل «جامعه یاوری فرهنگی»، در گفت‌وگو با «تعادل» بااشاره به دعوت علی‌اصغر فانی وزیر آموزش‌وپرورش از خیرین برای راهبری مدارس شبانه‌روزی، این مساله را اتفاقی جدید و میمون توصیف می‌كند كه می‌تواند به بهبود وضعیت و شرایط مدارس شبانه‌روزی كه با مشكلات و كاستی‌های بسیاری دست و پنجه نرم می‌كنند، كمك كند. درمان علاوه بر مشاركت خیرین، حل معضل مدارس شبانه‌روزی را نیازمند فرهنگ‌سازی دانسته و می‌گوید: «طبق آمارهای موجود كمكهای مردمی به بحث درمان 15برابر آموزش است.» وی علت این مساله را در این می‌داند كه مردم در این رابطه به آگاهی رسیده‌اند. وی بااشاره به اهمیت آموزش برای آینده كشور خاطرنشان می‌كند: «وزارت آموزش‌وپرورش و دیگر سازمان‌های متولی امر آموزش ازجمله سازمان‌های مردم‌نهاد و ارگان‌های دولتی باید در حوزه اطلاع‌رسانی و آگاهی‌بخش درخصوص اهمیت آموزش و علی‌الخصوص نقش عدالت آموزشی در توسعه كشور بهتر و منسجم‌تر عمل كنند.»
مدیرعامل جامعه یاوری فرهنگی درخصوص مشكلات و معضلاتی كه گریبانگیر مدارس شبانه‌روزی است، سطح اول مشكلات را به نیازهای اولیه ازجمله تغذیه، پوشش مناسب و محل استراحت مربوط دانسته و می‌گوید: «در سطح دوم نیازهای بهداشتی و پس از آن نیازهایی چون فضای مناسب مطالعه و كتابخوانی قرار می‌گیرد.» به گفته وی نیازهای روانی و عاطفی درحالی در مرحله آخر قرار می‌گیرد كه تا زمانی كه نیازهای اولیه‌یی چون تغذیه و اسكان مناسب حل نشده باشد، پرداختن به آنها چندان محلی از اعراب ندارد. وی تامین بهداشت عمومی را كه مساله‌یی هزینه‌بر است را ازجمله معضلات مدارس شبانه‌روزی می‌داند كه یكی از پیامدهای عدم تامین بهداشت عمومی ابتلا به بیماری‌های پوستی است. از نظر این فعال مدرسه‌ساز به‌علت بسته بودن دست دولت و عدم پرداخت تمام و كمال سرانه مدارس شبانه‌روزی، علاوه بر فقر بهداشتی، سوءتغذیه را ازجمله مشكلات این مدارس علی‌الخصوس در مناطق دورافتاده و محروم برمی‌شمرد. از نظر این رضا درمان مادامی كه تغذیه، بهداشت و امكان استراحت كافی و مناسب فراهم نباشد، نمی‌توان انتظار داشت كه دانش‌آموز عملكرد تحصیلی موفقیت‌آمیزی داشته باشد و به لحاظ تحصیلی پیشرفت كند.
ابهام در اداره صندوق عدالت آموزشی
رضا درمان همچنین درخصوص ایجاد صندوق عدالت آموزشی، از واگذاری این صندوق به مجمع خیرین مدرسه‌ساز خبر داده و می‌گوید: «باتوجه به وظایف متعدد و مسوولیت‌هایی كه این مجمع برعهده دارد، اینكه مجمع تا چه اندازه از عهده این ماموریت جدید برآید، در هاله‌یی از ابهام قرار دارد.» این درحالی است كه به گزارش ایسنا، محمد بطحایی، در تشریح سازوكار این صندوق می‌گوید: «در این صندوق خیرانی كه بنیه اقتصادی قوی برای راه‌اندازی یك مدرسه ندارند یا آنكه مایل‌اند با سپرده خود سرمایه‌گذاری كنند، امكانی فراهم شده تا بتوانند به‌صورت سپرده‌گذاری ثابت سود پول خود را در امر حمایت از مدارس شبانه‌روزی مصروف كنند.» به گفته معاون توسعه مدیریت و پشتیبانی وزارت آموزش‌وپرورش، بعد از مدت موردنظر اصل سرمایه به فرد خیر مسترد خواهد شد و فرد خیر می‌تواند معین كند كه سود سرمایه‌اش در چه منطقه و چه مدرسه‌یی مصرف شود. مدیرعامل «جامعه یاوری فرهنگی» واگذاری مسوولیت اداره این صندوق را به سازمانی غیر از مجمع خیرین مدرسه‌ساز كه بتواند به‌طور اختصاصی و تمام‌وقت به این مهم بپردازد را راهكاری بهتر دانسته و بااشاره به اینكه این مجمع از لحاظ مالی و نیروی انسانی با محدودیت‌هایی مواجه است، خاطرنشان می‌كند: «عملكرد موفق این مجمع نباید موجب واگذاری و واسپاری مسوولیت‌هایی فراتر از توان مجمع به آن شود.» درمان در پایان به تعادل از اجرای طرحی برای توزیع كتب كنكور در میان تمامی دانش‌آموزان پایه پیش‌دانشگاهی استان سیستان‌وبلوچستان با همكاری مجمع خیرین مدرسه‌ساز و جامعه یاوری فرهنگی خبر داد كه براساس ان قرار است بیش از 16هزار جلد كتاب با اعتباری بالغ بر ۱۰میلیارد ریال به دست حدود 13هزار دانش‌آموز این منطقه برسد.
روزانه 1200تومان سرانه مدارس شبانه‌روزی
درحالی كه به اعتراف مقامات بلندپایه وزارت آموزش‌وپرورش، مدارس شبانه‌روزی كشور حال و چندان خوشی نداشته‌اند، وضعیت برای مدارس محروم و عشایرنشین به مراتب وخیم‌تر و بغرنج‌تر است. از تعداد 1350مدرسه شبانه‌روزی موجود در سراسر كشور، 188مدرسه عشایری است. در گفت‌وگویی كه با علی‌نقی یزدان‌پناه مدیركل دفتر امور مناطق كمتر توسعه‌یافته و عشایر داشتم، او مهم‌ترین وظیفه و رسالت مدارس عشایری مقطع متوسطه اول و دوم این است تا مانع از آن شود كه دانش‌آموزان مناطق عشایری بعد از دوره ابتدایی از تحصیل بازبمانند و به‌عبارتی مدارس شبانه‌روزی تنها راه ادامه تحصیل برای این دسته از دانش‌آموزان محسوب می‌شود. یزدان‌پناه با اعلام اینكه وزارت آموزش‌وپرورش تمام تلاش خود را برای تامین سرانه مدارس شبانه‌روزی می‌كند، اختصاص سرانه روزانه‌یی حدود 1200تومان را حتی برای تغذیه این دانش‌آموزان كافی نمی‌داند. این مقام مسوول بااشاره به اینكه دانش‌آموزان عشایری برخلاف دانش‌آموزان روستایی در بسیاری موارد قادر به دریافت كمك مالی از خانواده‌های خود نیز نیستند، آنها را شایسته توجه و حمایت مالی بیشتری می‌داند. وی تشكیل شورای ارتقای شاخص‌های مناطق محروم كه علی‌اصغر فانی وزیر آموزش‌وپرورش و ابوالفضل رضوی معاون توسعه روستایی و مناطق محروم رییس‌جمهور، به‌ترتیب به‌عنوان رییس و دبیر این شورا فعالیت دارند را ازجمله اقدامات مثبت در جهت پیگیری و رسیدگی به وضعیت مدارس شبانه‌روزی عنوان می‌كند.
توزیع سبد كالا با كمك وزارت تعاون
یزدان‌پناه همچنین از تعامل با وزارت تعاون، كار و رفاه اجتماعی برای عرضه سبد كالا به تمای دانش‌آموزان شبانه‌روزی ازجمله دانش‌اموزان عشایری خبر می‌دهد كه مراحل نهایی خود را طی می‌كند. طبق گفته مدیركل دفتر امور مناطق كمتر توسعه‌یافته و عشایر، این سبد كالا معادل 30هزار تومان اقلام خوراكی ازجمله مرغ و برنج را شامل می‌شود. وی بااشاره به اینكه بحث نیازهای دانش‌آموزان مدارس شبانه‌روزی به تغذیه خلاصه نمی‌شود، خواستار آن شد كه خیرین علاوه بر مدرسه‌سازی، به مباحثی چون بهداشت، تامین نوشت‌افزار و پوشاك این دانش‌آموزان نیز توجه كنند. به گفته این مقام مسوول بسیاری از مدارس شبانه‌روزی با همت خیرین و كمكهای مردمی سرپا مانده و قادر به ادامه فعالیت‌اند. او در ادامه می‌افزاید: «برخی از این دانش‌آموزان از آنجا كه حتی هزینه رفت‌وآمد به محل سكونت‌شان را ندارند، در روزهای تعطیل نیز در این مراكز می‌مانند و از دیدار خانواده‌های‌شان محروم می‌شوند.» این درحالی است كه به اعتقاد وی اگر بستر لازم فراهم شود، برخی از این دانش‌آموزان به‌واسطه استعداد و توانمندی‌شان می‌توانند در آیند به مدیران برجسته كشوری تبدیل شوند.
تخصیص 7میلیارد تومان برای تجهیز امكانات رفاهی
یزدان‌پناه درخصوص مساله بهداشت نیز با بیان اینكه از سوی سازمان نوسازی مدارس، 7میلیارد تومان به‌منظور تجهیز و نوسازی سالن‌های غذاخوری، سرویس‌های بهداشتی و همچنین امكانات رفاهی و خوابگاهی اختصاص یافته شده است كه می‌تواند به بهبود وضعیت و شرایط مدارس شبانه‌روزی از لحاظ بهداشتی كمك شایانی كمك بكند. وی در همین رابطه از تعامل با دانشگاه‌های علوم پزشكی در مراكز استان‌ها خبر می‌دهد كه علاوه بر آموزش مسائل بهداشتی به دانش‌آموزان مدارس شبانه‌روزی، وظیفه نظارت بر مسائل بهداشتی این مراكز را نیز برعهده دارند. وی در ادامه از اجرای طرحی در زمینه خوداتكایی دانش‌آموزان در قالب مهارت‌آموزی در اوقات فراغت با هدف توسعه صنایع دستی و كارآفرینی خبر می‌دهد كه بسته به شرایط اقلیمی مواردی نظیر پرورش قارچ و گلیم‌بافی را دربرمی‌گیرد. وی با بیان اینكه اعتبارات دولتی نمی‌تواند پاسخگوی نیازهای این مدارس باشد، كمكهای جزئی خیرین كه می‌تواند كمكهای نقدی اندك برای خرید لوازم ورزشی تا اهدای كتاب برای غنی كردن كتابخانه‌های مدارس شبانه‌روزی را دربرگیرد، را اقدامی مثبت ارزیابی می‌كند.
نظر شما