یکشنبه ۲۹ فروردین ۱۳۹۵ - ۱۱:۴۷

انگیزه های تغییر هویت در فضای مجازی

سلامت نیوز:حجت الاسلام والمسلمین هادی ابراهیمی در برنامه "گفت‌وگوی اجتماعی" رادیو گفت‌وگو گفت: در فضای مجازی فرد دوست دارد چیزی را از خود نمایش دهد که می خواهد باشد و می خواهد دیگران او را با این هویت بشناسند، یعنی نوشته ها و تصاویری را منتشر می کند که واقعی نیستند و گاهی خودش هم به آنها اعتقاد ندارند. در حقیقت افراد هویت نداشته خویش را به نمایش می گذارند.


برنامه "گفت‌وگوی اجتماعی" با موضوع بحران هویت در فضای مجازی و با حضور حجت الاسلام والمسلمین هادی ابراهیمی کارشناس فضای مجازی سازمان بسیج و حجت الاسلام والمسلمین دکتر محمد رضا درانی کارشناس فضای مجازی روانه آنتن شد.

حجت الاسلام والمسلمین هادی ابراهیمی در ابتدا با اشاره به اینکه در هویت، یک هویت فردی و یک هویتی جمعی وجود دارد، اظهار داشت: هر کدام از این مباحث جدا از یکدیگر هستند. هویت در مفهوم، به معنای خصیصه ها و مشخصه های اخلاقی و رفتاری هر فرد است و رابطه معناداری بین هویت و اخلاقیات وجود دارد.

وی ادامه داد: هر انسانی با توجه به شرایط خانوادگی که قرار دارد، به یک شکلی از هویت می رسد و گاهی نیز جامعه و اجتماع هویت فرد را شکل می دهد. به همین جهت اگر مجموعه ای از مشخصات اساسی اجتماعی، فرهنگی و روانی و حتی فلسفی و زیستی را در نظر بگیریم، به معنای هویت می رسیم.


وی با اشاره به اینکه انسان از حیث دیگر دارای سه نوع هویت است، بیان داشت: یک نوع هویت شخصی است، یک نوع هویت نیز صنفی و حقوقی و نوع دیگر هویت باطنی است، که شناخت همه این ها نیازمند بررسی جایگاه فرد است. به عنوان مثال در شناخت هویت شخصی یک فرد، عواملی که تاثیر گذار است پدر، مادر، اقلیم، آب و خاک، شهر و محله می باشد.


این کارشناس فضای مجازی به هویت صنفی و یا حقوقی اشاره کرد و اظهار داشت: این نوع هویت، یک هویت فکری و فرهنگی است تا بدانیم فرد در چه بستر ایدئولوژی، فکری،آموزشی و اعتقادی رشد و نمو پیدا کرده است.


وی با بیان اینکه معمولا افراد و گروه های مختلف اجتماعی الزاماً به یک هویت خاص وابسته نیستند، گفت: به همین جهت یک هویت سومی به نام هویت باطنی دارند، که این هویت، معمولاً لایه های درونی شخص است که ممکن است هیچگاه بروز خارجی نداشته باشد. آن شخصیت باطنی گاهی در اجتماع بروز و ظهور می کند و گاهی هم خیر، به همین جهت ممکن است یک نفر دو شخصیت داشته باشد؛ آن چیزی که هست و آن چیزی که نشان می دهد.


در ادامه حجت الاسلام والمسلمین دکتر محمد رضا درانی با بیان اینکه انسان در فضای مجازی با جامعه حقیقی و فیزیکی فاصله دارد، اظهار داشت: این فاصله برای انسان خیلی جذاب است به ویژه اینکه در فضای مجازی انسان می تواند به همه دنیا متصل باشد و به این شکل هویت جدید پیدا کند.


وی تصریح کرد: هویت حقیقی انسان شکل گرفته از جامعه و اطراف خودش است. طبیعتا وقتی این وسعت پیدا می کند، فرصت برای ظهور و بروز اموری که در دل و باطن خودش دارد، پیدا می شود اما با هویتی غیر حقیقی از جامعه خود این کار انجام می شود. در واقع انسان فرصت پیدا می کند که در این فضا خودش را عرضه کند اما نه با نگاه نظام مند اعتقادی و اجتماعی اش بلکه با نگاه تمام دنیا.


کارشناس فضای مجازی با جذاب دانستن این فضا به دلیل وسعت آن بیان داشت: انسان با دانستن این مسئله که افرادی که با او در ارتباط هستند و می بینند، افراد وسیعی هستند و محدود به محل و کشور خود نیستند، به انسان جرات می دهد که خودش را با هاله ای از ابهام و پوششی غیر حقیقی در می آورد تا فرصت های باطنی را ظهور و بروز دهد و اینجا بحران خودش را نشان می دهد. اکثر کسانی که در این فضای مجازی هستند، سعی می کنند هویت حقیقی شان نباشد.


در ادامه حجت الاسلام والمسلمین ابراهیمی با بیان اینکه هر فردی در دنیا تمایل دارد، هویت خاصی از خودش داشته باشد، اظهار داشت: گاهی می خواهد چیزی باشد که نیست و نقطه آغاز بحران از اینجا آغاز می شود و به همین دلیل می خواهد برای خودش هویتی را تعریف کند.


وی افزود: در تعاملات اجتماعی معمولا یک ترس و نگرانی برای معرفی خودمان داریم. وقتی آقایی با یک خانم در اتوبوس یا مکان عمومی مواجه می شود، از وی دوری می کند و اگر علاقه ای هم داشته باشد، از ابراز علاقه خودداری می کند، اما این ترس در فضای مجازی از بین می رود. در حقیقت در فضای مجازی بازدارندگی شخصیتی انسان جای خود را به خودافشاگری می دهد.


این کارشناس فضای مجازی خاطرنشان کرد: البته این خودافشاگری ممکن است واقعی نباشد یعنی در پروفایل فرد تصویری باشد که متعلق به این شخص نیست ولی قاعدتا تصویری را روی پرفایلش می گذارد که در ضمیر ناخودآگاه خودش چیزی است که می خواهد یا دوست دارد، هر چند که در فضای واقعی امکان آن نباشد.


وی اضافه کرد: بنابراین فرد دوست دارد در فضای مجازی چیزی را از خود نمایش دهد که می خواهد باشد و دیگران او را با این هویت بشناسند، یعنی نوشته ها و تصاویری را منتشر می کند که واقعی نیستند و گاهی خودش هم به آنها اعتقاد ندارد.


وی در بیان علل و انگیزه های تغییر هویت در فضای مجازی بیان داشت: گاهی این انگیزه دیده شدن است و گاهی دوستیابی و یا بدتر از آن فریب و نیرنگ است.
حجت الاسلام والمسلمین ابراهیمی بیان داشت: از ابتدای به دنیا آمدن فرزندی در خانواده، همینطور که توجه ها به او جلب می شود، احساس می کند جایگاهی در این خانواده دارد. آن چیزی که هویت واقعی یک نوجوان را شکل می دهد از 14 سالگی به بعد است و به همین جهت دین ما سن 14 سالگی به بعد را سن مشاورت و معاونت خانواده می داند زیرا می خواهد هویت و جایگاهی به نوجوان بدهد. قاعدتا وقتی در خانه این جایگاه را نداشته باشد، یک جایی برای ابراز هویت پیدا می کند که امروز آسانترین و در دسترس ترین راه، فضای مجازی است تا خودش را به نوعی عرضه و معرفی کند.


وی عرضه تشخص و هویت فرد در فضای مجازی را امتیازی برای آن فرد دانست و عنوان داشت: هر چه این تشخص بالاتر برود، امتیازها برای او نیز بالاتر می رود. در شبکه های اجتماعی وقتی لایک های بیشتر و دوستان بیشتری پیدا می کند، امتیازات بیشتری برای خود می بیند و احساس عمیق ارزشمند بودن و قابل قبول بودن و دیده شدن و رهایی از احساس تنهایی و بی کسی در او ایجاد می شود.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha