سلامت نیوز: درحالی که درپی بارشهای سنگین و طغیان بیسابقه رودها در کشور شاهد وقوع سیل و خرابیهای قابل توجهی بودیم، رودخانه «کارون» در آرامش نسبی قرار دارد، اما سد «دز» اوضاع متفاوتی را تجربه کرده است.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از ایسنا، کارشناسان معتقدند، در جریان بارشهای سنگین و طغیان رودخانههای «کارون» و «کرخه» که در 50 سال گذشته بیسابقه بوده، وجود سدهایی چون «کارون 3 – 4»، «مسجدسلیمان» و «گتوند» تاکنون نقش مهم و اساسی در مهار سیلابها ایفا کرده و مقابل طغیان رودخانهها ایستادهاند و اجازه ورود بیش از حد آب را به شهر ندادهاند. براین اساس، در حوضه آبریز دز نیز سد «دز» با توجه به حجم کم مخزن به تنهایی نتوانست برای مهار سیلابها کافی باشد و ورود سیلابی با دبی 8 هزار مترمکعب را در ثانیه بگیرد و پس از پر شدن مخزن به منظور جلوگیری از سرریز شدن سد دریچههای سد باز و آب به پایین دست رها شد. در رودخانه «دز» فقط یک سد احداث شده و مطمئناً این سد در حد توان مخزن خود میتواند مقابل طغیان و سیلابها بایستد و در بارشهای سنگین ناچاراً باید برای جلوگیری از سرریز نشدن سد، آب ذخیره شده را تخلیه کند که این مسأله باعث خسارتهای جبران ناپذیری به پایین دست و مردم خواهد شد. از طرفی، مسئولان متولی امور میگویند:
در سیلابهای اخیر دریچههای تخلیه آب سد «گتوند» را باز نکردهاند تا به پایین دست آسیب وارد نشود و تمام آورد رودخانه «کارون» را ذخیره کرده تا با مدیریت، تنظیم و کنترل سیلاب وظیفه خود را ایفا کنند.
پس از وقوع رویدادهای اخیر، برخی کارشناسان حامیان سدسازی در کشور این سؤال را مطرح میکنند که اگر وجود سلسله سدهایی چون کارون 3 و 4، مسجد سلیمان و گتوند در رودخانه کارون نبود چه بر سر مردم خوزستان میآمد؟ بارش باران در روزهای اخیر، مناطق غرب و جنوب غربی کشور را مورد هدف قرار داده که این امر باعث طغیان بیسابقه رودخانهها و ورود سیلاب به داخل شهرها شده و خسارتهای فراوانی در پی داشته است. حامیان سدسازی معتقدند، نکته مهم این است که در کشور ایران با توجه به شرایط آب و هوایی خشکی که دارد وجود چنین سیلاب هایی میتواند تأثیرات مثبتی نیز داشته باشد، البته این امر زمانی میسر میشود که در مسیر برخی از رودخانههای اصلی، سدهای مستحکمی احداث شده باشد. این درحالی است که موافقان سدسازی کماکان بر مواضع خود درباره اثرات منفی زیستمحیطی این تصمیم بزرگ عمرانی اصرار دارند.
با وجود اینکه بارشها در مناطق سیلزده کاهش یافته، اما هنوز وضعیت به شرایط عادی بازنگشته و مسئولان و امدادگران از مردم درخواست کردهاند که از نزدیک شدن به رودخانهها و مسیلها خودداری کنند. بر اثر بارندگیهای اخیر، ۲۰ استان درگیر سیلاب شده که در این حادثه تاکنون 5 نفر در استانهای ایلام و لرستان جان خود را از دست دادهاند. این شرایط در حالی است که اگر مسئولان در استانهای سیلزده بویژه خوزستان بموقع عمل نکرده بودند و هشدارها و تمهیدات لازم را برای آمادگی مردم و امدادگران در نظر نمیگرفتند، شاهد فاجعهای بزرگتر در این خصوص بودیم.
درخواست وزیر کشور از سازمان مدیریت بحران
براساس این گزارش، «عبدالرضا رحمانی فضلی» وزیر کشور نیز درپی جاری شدن سیل در غرب و جنوبغرب کشور در نامهای به «اسماعیل نجار» رئیس سازمان مدیریت بحران کشور، خواستارانجام اقدام های لازم برای ارائه خدمات به مناطق سیلزده شد. بر اساس این گزارش، مشکلات ناشی از بارش باران و وقوع سیلاب اخیر در استانهای مختلف کشور بدین شرح است:
خوزستان
طغیان رودخانه «دز» مصدومیت ۲ چوپان در شهرستان باغملک، آببردن پل شناور نصبشده روی رودخانه «دز»، درگیری ۱۲منطقه شهرستان رامهرمز درسیلاب، تخلیه ۴ روستای شهرستان شوش، بالا بودن حجم ذخیره آب سد«دز» که طی ۵۰ سال اخیرکم سابقه و کم نظیر بوده، امدادرسانی به ۵۵۹ خانوار گرفتار در سیلاب شهرهای مختلف، مسدود شدن جاده ارتباطی شوش- دزفول، قرار گرفتن ۴ روستای اهواز در معرض سیل، راهاندازی سیل بند روی رودخانه «کارون»، تخلیه 13 روستای شوش، زیر آب رفتن مزارع بر اثر سیل در اهواز و تخلیه ۷ روستای این شهرستان، وارد شدن خسارت به راههای روستایی شهرستان دزفول و شوشتر، مسدود شدن پل حمیدیه در جاده دزفول به شوش، قطع برق 8 روستای شهرستان اهواز، مسدود شدن جاده اندیمشک و اسکان مسافران ۱۴ اتوبوس در مساجد.
احتمال طغیان دوباره دز و تعطیلی مدارس برخی روستاهای دزفول
در همین حال«غلامرضا نصرالله پور» مدیر آموزش و پرورش دزفول بهدنبال افزایش دبی رودخانه دز از تعطیلی مدارس تعدادی از روستاهای این شهرستان در روز گذشته خبر میدهد و میافزاید: مدارس روستاهای «زاویه مشعلی»، «خرسون»، «حمودی» و «مرادی» و نیز روستاهای «بهروزی» و «پیروزی» در اطراف پل «حمید آباد» در مسیر جاده دزفول - شوش همچنین مدارس روستاهای «بنه عاتی»، «بنه علوان» و «امیرالمؤمنین» دیروز تعطیل شد.
لرستان
جان سپردن چوپان پلدختری براثر صاعقه، مفقود شدن پسربچه ۵ ساله، انسداد خط آهن سراسری و لغو حرکت همه قطارهای محور جنوب، مسدود شدن جاده پلدختر - خرمآباد، ریزش کوه در آزادراه خرمآباد - پل زال، خسارت ۳۰۰ میلیون ریالی به شبکه فشار متوسط و تیرهای برق پلدختر، زیر آب رفتن خط اصلی انتقال آب شهر پلدختر براثر طغیان رودخانه «کشکان»، قطع و فشار پایین آبلولهکشی شهر پلدختر، امدادرسانی هلالاحمر لرستان به یک هزار و ۵۰۰ حادثهدیده سیلاب، خسارت ۷۰ میلیارد تومانی سیلاب به بخشهای مختلف دلفان، انسداد راه ارتباطی ۸۰ روستای لرستان، خسارت ۵ میلیارد تومانی به تأسیسات آبرسانی روستایی پلدختر، قطع آب آشامیدنی ۱۵ روستا، خسارت به تأسیسات برق 4 شهرستان لرستان، آسیبدیدگی تجهیزات صدا و سیما، جادههای دسترسی، ابنیه، پل و زیرساخت بیشتر مناطق عشایری، از بین رفتن۵۵۰ رأس دام در مناطق عشایری، خسارت به مجتمعهای پرورش ماهی، وارد شدن خسارت به شبکه داخلی معابر ۷۰ روستای لرستان، آبگرفتگی 3 هزار و ۵۰۰ واحد مسکونی شهری و روستایی، تخریب ۱۰۰ دهنه پل بزرگ و کوچک و خسارت جدی به۳۰ کیلومتر از راههای اصلی و ۲۵۰ کیلومتر از راههای روستایی استان.
ایلام
در استان ایلام کشته شدن 4 نفر بر اثر سیل و صاعقه، ۳۶ میلیارد تومان خسارت به دهلران، مسدود شدن راه کمربندی این شهرستان، مصدومیت ۹ نفر بر اثر وقوع سیل، تخریب 3 دستگاه پل و خسارت به ۵۰ پل دیگر، قطع شدن آب شرب مناطق شهری دهلران، از بین رفتن 100 کلونی زنبورعسل در دره شهر، خسارت به مزارع کشاورزی آبدانان، ریزش کوه در مناطق مختلف استان ایلام، خسارت ۱۵ میلیارد ریالی سیل به کشاورزی دهلران، گلآلود شدن آب شهر لومار و آبرسانی توسط تانکرهای سیار به مردم و قطع شبکه آب شرب ۴۸ روستای ایلام.
همدان
خسارت سیلابی شدن بستر رودخانههای نهاوند، آسیب دیدن خط انتقال آب «گاماسیاب» براثر سیل و رانش زمین، تخلیه اضطراری ۱۵ خانه روستایی به دلیل وقوع سیل در این شهرستان، بارش شدید برف در گردنه «گاماسیاب» و خسارت به اراضی کشاورزی این منطقه.
چهارمحال و بختیاری
کندی تردد در جادههای ارتباطی و لغزنده بودن آنها، زمینگیر شدن عشایر بهدلیل سیلاب، امدادرسانی به ۲۰۰ نفر، سیلابی شدن برخی رودخانهها در پی بارش رگباری باران و خسارت قابلتوجه به بخش کشاورزی.
خراسان رضوی
آبگرفتگی بیش از 2 هزار واحد صنفی و مسکونی و سقوط درختان و داربستهای ساختمانی.
خراسان شمالی
آبگرفتگی خیابانها و معابر شهرها و روستاها، بردن۲ خودرو توسط سیل و خسارت به ۱۰ واحد مسکونی، باغها و مزارع کشاورزی.
فارس
امدادرسانی به ۱۹۸ خانوار عشایری کوچ رو گرفتار در سیلاب و تخلیه آب منازل دچار آبگرفتگی در شهرها و روستاها.
کردستان
آبگرفتگی معابر
کرمانشاه
امدادرسانی به۴۴خانوار سیلزده در کرمانشاه و قرار گرفتن یک روستای اسلامآباد در محاصره سیل.
کهگیلویه و بویراحمد
وارد شدن خسارت زیاد به محصولات کشاورزی و باغهای یاسوج در پی بارش مداوم تگرگ و تلفات دام در برخی از روستاها.
البرز
سیلابی شدن رودخانهها، لغزندگی و کندی تردد در جادهها و آبگرفتگی معابر.
تداوم امدادرسانی به مردم
در حالی مسئولان از خسارت سیلاب به ۱۳۶ شهر و روستای ایران خبر میدهند که «ناصر چرخساز» رئیس سازمان امداد و نجات جمعیت هلالاحمر گفته استانهای لرستان، ایلام، کرمانشاه، فارس، خوزستان، چهارمحال و بختیاری، همدان، اصفهان، خراسان شمالی و رضوی، کردستان و آذربایجان شرقی طی بارشهای اخیر متأثر از سیل و آبگرفتگی بودهاند. در ایلام 4 نفر کشته شدند، آخرین کشته چوپان ۴۱ سالهای است که صاعقه جانش را گرفت و در لرستان هم پسربچه ۵ سالهای همچنان مفقود است، معلوم نیست باید او را هم به فهرست قربانیان سیلاب اضافه کرد یا همچنان منتظر اجابت دعای خانوادهاش ماند. در این استان جسد دختر ۲۱ساله «میمکی» نیز سرانجام پیدا شد. «روحالله مهردادی» رئیس جمعیت هلالاحمر مهران در اینباره میگوید: با استفاده از سگهای زنده یاب جسد این دختر ناپدیدشده پیدا شد. «علی اصغر احمدی» دبیرکل جمعیت هلال احمر ایران درحاشیه جلسه ستاد مدیریت بحران لرستان درخرم آباد هم با اعلام اینکه همه امکانات این جمعیت آماده کمک به سیلزدگان است، گفت: این جمعیت دراین مدت برای 2 هزار و 500 نفراسکان اضطراری انجام داده و با استفاده از170 تیم به 317 نفر در نقاط برفگیر کشور امدادرسانی داشته است.
۹۶ ساعت بارندگی
اما عمق خسارات سیلاب آنجا محسوستر میشود که هواشناسی لرستان از ثبت ۹۶ ساعت بارندگی پیاپی در این استان خبر میدهد و آن را بیسابقه ارزیابی میکند.
«هوشنگ بازوند» استاندار لرستان از ثبت ۱۶۰ میلیمتر بارندگی در این استان خبر میدهد و معتقد است که این رخداد اتفاق نادری در این استان بوده که حالا در بهار رقم خورده است. از مرکز چهارمحال و بختیاری هم خبر رسیده که بارش ۱۰ سانتیمتری برف ثبتشده و در «گاماسیاب» نیز دانههای برف تردد را کند کردهاست، اوضاع در کوهرنگ هم مشابه است و یاسوجیها هم تگرگ را تجربه کردهاند. اما ایرانگردی باران تنها به دامنههای زاگرس محدود نشد، از البرز و فارس تا خراسان رضوی و شمالی هم شاهد باران و آبگرفتگی معابر بودند. بارشهای سیلآسا در مشهد که تا پاسی از شب ادامه داشت موجب اختلال در تردد وسایل نقلیه در این شهر و آبگرفتگی بیش از2هزار واحد صنفی و مسکونی و معابر شد. البته سرریز شدن برخی سدها در استانهای مختلف ازجمله همدان، ایلام، لرستان و خوزستان را شاید بتوان امیدوارکننده دانست.
خسارات سیلاب
بارندگیهای اخیر در استانهای مختلف اما خسارات دیگری هم به دنبال داشت، <حسن جعفری> مدیرعامل سازمان آتشنشانی مشهد گفته که تغییرات جوی و وزش باد شدید ۱۰۰ حادثه در این شهر رقمزده و تمامی ۴۵ ایستگاه آتشنشانی را به حالت آمادهباش کامل درآورد. <جهانگیر پورحسن> معاون امداد و نجات جمعیت هلالاحمر استان کرمانشاه هم از خسارت سیلاب به روستاییان حرف به میان آورده و یادآور میشود که ۴۵ خانوار روستای «میان تنگ» اسلامآباد با ۱۶۵ سکنه همچنان بهصورت کامل در محاصره سیل هستند. <علی خدادادی> مدیرعامل جمعیت هلالاحمر خوزستان هم از امدادرسانی به ۶۲۴ خانوار سیلزده در قالب 2هزار و ۸۰۸ نفر در شهرهای مختلف خوزستان خبر میدهد. اما در لرستان خانوارهای عشایری کوچ رو خسارت جدی دیدهاند تا حدی که «حاجی مراد بیرانوند» مدیرکل امور عشایر میگوید: تعداد زیادی از ۱۳ ایلگاه ما در استان تخریبشده است. اکثر جادههای دسترسی، ابنیه، پل و زیرساختهای مناطق عشایری بهطورکلی از بین رفته و با توجه به اینکه اکثر عشایر در برف گیر کرده و چادر خیلی از آنها پاره شده نیاز شدید به وسایل گرمایشی بخصوص پتو و چراغ و چادر دارند. درهمین حال، <سید حسین مرتضوی> مدیرکل راهآهن لرستان نیز از بازگشایی مسیر راهآهن سراسری تهران - جنوب از صبح دیروز شنبه 28 فروردین ماه خبر میدهد. در استان ایلام نیزعمق خسارات در بخش کشاورزی ملموستر است به طوری که مزارع کشاورزی در دهلران بین ۵۰ تا ۸۰ درصد خسارت دیدهاند. «هوشنگ بازوند» استاندار لرستان هم از آبگرفتگی یک هزار و ۵۰۰ واحد مسکونی در شهرها و 2هزار واحد مسکونی روستایی خبر داده است.
امدادرسانی هلال احمر فارس به 212 نفر حادثه دیده
«فیضالله جعفری»مدیرعامل جمعیت هلال احمر فارس از امدادرسانی گروههای امدادی هلال احمر این استان در بارندگیهای اخیر به 212 نفر حادثه دیده خبر داد و بیان کرد: اقدام تیمهای امدادی هلال احمر به بیش از 35 خانوار عشایر کوچ رو، 10 خودرو و برخی منازل شهری خدمات امدادی، رهاسازی و اسکان اضطراری در بارندگی، سیل و آبگرفتگیهای اخیر استان انجام شده است.
مهار بحران سیل در خوزستان
نکته اصلی اینجاست که«مصطفی محمد نجار»رئیس ستاد بحران وزارت کشور از مهار و کنترل بحران سیل در خوزستان خبر میدهد و میافزاید: این سیل اگر بموقع اطلاعرسانی نمیشد ممکن بود خسارات جانی فراوانی به همراه داشته باشد اما با تدبیر استاندار پیش از آغاز سیل مردم ساکن در مسیر رودخانهها در جریان کامل قرار گرفتند و در جاهایی نیز منازل خود را ترک کردند. نجار، در عین حال ضمن ابراز خرسندی از اینکه تلفاتی در اثر سیل در استان به وجود نیامد، تصریح میکند: خسارتهای به بار آمده ناشی از سیل در خوزستان بسیار سنگین است. سیل هم به بخشهای زیربنایی و تأسیسات استان خسارت وارد کرده و هم به بخش کشاورزی که بعد از مهار کامل سیل این خسارتها باید به طور دقیق بررسی و مشکلات در سریعترین زمان ممکن برطرف شود.
خسارت سیل خوزستان بیش از دیگر استانهای سیلزده است
وی حجم خسارتهای به بار آمده در استانهای خوزستان، لرستان و ایلام را بالا میداند و خاطرنشان میکند: خوزستان بیش از سایر استانها از سیل آسیب دیده است.
نجار، به آثارمخرب این سیل اشاره کرد و گفت: درجریان این سیل و صاعقه 3 نفر در ایلام و یک نفر درهمدان جان خود را از دست دادند. البته هنوز میزان دقیق خسارات به بار آمده ناشی از این سیل برآورد نشده ولی بعد از مهار کامل سیل کارشناسان خسارتها را به صورت دقیق برآورد خواهند کرد. پس از برآورد دقیق خسارتهای ناشی از سیل موضوع به هیأت دولت گزارش میشود تا دولت بستههای حمایتی خود را در این زمینه اعلام کند. معمولاً کمکها در قالب تسهیلات بانکی کم بهره یا استمهال وامهای بانکی است ولی هنوز دولت در این زمینه تصمیمی نگرفته است. بر اثر این سیل در خوزستان تاکنون چندین روستا به زیر آب رفته و اراضی فراوانی از کشاورزان استان تخریب شده است.
شبکه ارتباطات خوزستان در شرایط عادی
«علیرضا ملکیجهان» مدیرکل ارتباطات و فناوری اطلاعات خوزستان نیز از آمادگی صددرصدی و بسیج همه امکانات در پی بارش شدید باران و جاری شدن سیل در این استان خبر داد و گفت: با آمادهباش کارگروه مدیریت بحران ICT خوزستان، شبکه ارتباط مخابراتی استان به صورت عادی در حال سرویسدهی است. رئیس کارگروه ارتباطات و فناوری مدیریت بحران خوزستان با اشاره به هماهنگی و اتخاذ تمهیدات لازم، افزود: در حال حاضر و با تلاش تیمهای فنی، مشکل ارتباطی در سطح استان پس از بارشهای اخیر رفع شده است. همزمان با اعلام وقوع سیلاب در بعضی از شهرهای استان خوزستان و طغیان رودخانههای دز، کرخه، کارون و شاوور، کارگروه ارتباطات و فناوری اطلاعات با هماهنگی تمام ادارات تابعه و همکاری سایر دستگاههای اجرایی مسئول، با استفاده از امکانات و تجهیزات موجود، از ایجاد هرگونه اختلال در ارتباطات مخابراتی هموطنان جلوگیری کرده، پیشبینیها و اقدامهای لازم را جهت پایداری شبکه به عمل آورد.
امدادرسانی به 2هزار آسیب دیده سیلاب در کهگیلویه و بویر احمد
«مسعود مثنوی» مدیرعامل جمعیت هلال احمر کهگیلویه و بویراحمد هم میگوید: دو هزار آسیب دیده سیلاب زیر پوشش ستاد بحران و امدادگران این استان قرار گرفتند که این افراد در قالب 517 خانوار در مناطق روستایی و عشایری کهگیلویه و بویراحمد دچار حادثه شدند. عملیات امداد و نجات برای 150 حادثه دیده سیل در این استان نیز اجرا شد.
«سید موسی خادمی» استاندار کهگیلویه و بویراحمد هم با تأکید بر اینکه بارشهای سیل آسا در این استان خسارت جانی به همراه نداشت از قطع راه بیش از 200 روستا در شهرستانهای کهگیلویه و لنده خبر میدهد و میافزاید: بر اساس برآورد اولیه بارشهای سیلآسا و تگرگ در این مدت 2 هزار میلیارد ریال خسارت به تأسیسات زیربنایی، ابنیه، مسکن روستایی، کشاورزان، دامداران و زیرساختهای عمرانی این استان وارد کرده است.
آخرین اخبار از خسارتهای برف در چهارمحال و بختیاری
چهار محال و بختیاری هم با وجود آنکه زمستانی خشک را در سال 94 پشت سر گذاشته و خشکسالی این استان را در زمره 5 استان نخست کشور کشانده بود اما فروردین 95 طور دیگری در این استان رقم خورد. شوک بارش برف در یک روز جمعه باعث شد مردم دوباره لباس گرم بپوشند و سراغ بخاریهای خود بروند که در نوروز آن را جمع کرده بودند. در بیست و هفتمین روز فروردین ماه که گردشگران هم آماده سفر به سرزمین لالههای واژگون میشدند، تنها با تلنباری از یخ و برف و سرما روبهرو شدند. اما این شوک برف، درختان را در شهرکرد شکست و تعدادی را از ریشه درآورد و سقوط تعدادی از این درختان باعث آسیب دیدگی خودروها شد. تعدادی از خانههای روستایی نیز دچار سیلاب یا برف شدند و برخی جادههای این استان نیز با ریزش کوه و سنگ ریزه مسدود شد. همین طور 180 رأس دام یک دامدار درنزدیکی مرکز چهارمحال و بختیاری بر اثر ریزش داربست از بین رفت و تلف شد. این بارش برف همچنین باعث گرفتار شدن 500 خانوار عشایر در چهارمحال و بختیاری و گرفتاری 700 خودرو در برف شد که رانندگان خودروها مورد امدادرسانی قرار گرفتند. به گفته«نورالله غلامیان دهکردی» شهردار شهرکرد در پی بارش ناگهانی برف بهاری در سطح معابر شهری بیش از 10 میلیارد ریال خسارت به فضای سبز شهری مرکز استان وارد شد.
ارتفاع 15سانتیمتری برف در ملکان
بارش شدید و 10 دقیقهای تگرگ ارتفاع برف را در شهرستان ملکان در آذربایجان شرقی به 15 سانتیمتر رساند و خسارت زیادی به باغها و درختان وارد کرد. به گفته «محمدباقر خانی» بخشدار مرکزی ملکان، بارش شدید این تگرگ در 50 سال گذشته بیسابقه بوده و روستاهای قوریجان، قلعه جوق، قلی کندی و کوره بلاغ را به طور کامل سفیدپوش کرد و چهره زمستانی به این روستاها داد. بر اثر بارش تگرگ خسارت زیادی به باغهای انگور و درختان میوه وارد شد، اگرچه هنوز میزان خسارت بارش تگرگ در شهرستان ملکان مشخص نیست اما شواهد و قراین حاکی از خسارت 100 درصدی در این روستاهاست.
تداوم بارندگی در شرق و غرب کشور
به دنبال این حوادث سازمان هواشناسی کشور همچنان از تداوم بارندگی از امروز یکشنبه تا سهشنبه در شرق کشور خبر داده و اعلام کرد: در این مدت سامانه دیگری نیز از شمال غرب وارد کشور میشود که بارشهای پراکنده در این مناطق را در پی خواهد داشت. «احد وظیفه» مدیرکل پیشبینی و هشدار سریع سازمان هواشناسی کشور تصریح میکند: ﺑﺎ ﺗﻮﺟﻪ ﺑﻪ ﻓﻌﺎﻟﯿﺖ ﺳﺎﻣﺎﻧﻪ ﺑﺎرﺷﯽ در مدت یادشده در ﺷﻤﺎل ﺷﺮق و ﺷﺮق ﮐﺸﻮر رﮔﺒﺎر و رﻋﺪ و ﺑﺮق و باد پیشبینی میشود
نظر شما