سلامت نیوز-* ابوالفضل فتح‌اللهی: تحمیل بار مالی حمایت از برخی گروه‌های خاص به تامین‌اجتماعی موجب شده افرادی بر سر سفره کارگران بنشینند که حتی کمترین شباهتی با خانوار کارگری ندارند. در کنار آن حق‌بیمه‌های موظفی دولت، جمع طلب سازمان تامین‌اجتماعی را به 117 هزار میلیارد تومان رسانده است.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از آتیه نو، در دورانی که انقلاب‌های صنعتی در دنیا در حال رخ دادن بود، نقش کارگران بسیار برجسته بود. این اهمیت زمانی بیشتر به چشم آمد که کارگران با مشکلاتی از قبیل فقر، تعطیلی کارخانجات، اعتصابات و وابستگی مالی به بنگاه‌های اقتصادی و... مواجه شدند.

اساس بیمه‌های تامین‌اجتماعی هم برای تامین امنیت مالی و جانی کارگران در ایام اشتغال و بیکاری بنا نهاده شد. فلسفه شکل‌گیری سازمان تامین‌اجتماعی در ایران نیز از همین رویکرد پیروی می‌کند.

سازمانی که برآمده از اراده و خواست کارگران است و در سه حوزه بیمه‌ای، درمانی و سرمایه‌گذاری فعالیت می‌کند و مسائل و مشکلات آن به طور مستقیم کارگران و زندگی آن‌ها را تحت تاثیر قرار می‌دهد. وظایف قانونی سازمان تامین‌اجتماعی در خصوص کارگران در قبال حق‌بیمه‌ای که اخذ می‌شود و به ماهیت بین‌نسلی آن شکل می‌دهد شامل بیش از 33 مورد در حوزه‌های پیش‌گفته است.

اما این سازمان هم از مشکلات بری نیست. بیشترین چالش‌های این سازمان مردمی از ناحیه برخی قوانین غیرکارشناسی است. دستگاه قانون‌گذاری با وضع قوانین و مقررات حمایتی از گروه‌های خاص، امتیازاتی را برای آن‌ها در نظر می‌گیرد و آن را برای اجرا ابلاغ می‌کند. با توجه به عدم توانایی دولت در پاسخ‌گویی به این امتیازات این سازمان تامین‌اجتماعی است که مورد فشار قرار می‌گیرد.

تحمیل بارمالی حمایت از برخی گروه‌های خاص به تامین‌اجتماعی موجب شده افرادی بر سر سفره کارگران بنشینند که حتی کمترین شباهتی با خانوار کارگری ندارند. در کنار آن حق‌بیمه‌های موظفی دولت، جمع طلب سازمان تامین‌اجتماعی را به 117 هزار میلیارد تومان رسانده است.  معضل دیگر بدهی کارفرمایان به سازمان است که تا حد زیادی معلول شرایط ناگوار اقتصادی کشور است.

زمانی که اقتصاد کشور پویا باشد و چرخ‌های صنعت به‌درستی بچرخند، کارفرمایان هم بدهکار نخواهند شد. متاسفانه اقتصاد کشور ما بیمار است و هشت سال دولت‌های نهم و دهم هم مزید بر علت شد و آنچه محصول نهایی چنین شرایطی است، کارفرمایان بدهکار و مدیون به سازمان تامین‌اجتماعی است. شرایطی که بخش سرمایه‌گذاری سازمان تامین‌اجتماعی را هم بی‌نصیب نگذاشته و تراز مالی و راندمان آن‌ها را پایین آورده است و در تحلیل نهایی تعهداتی را بر این سازمان بار کرده‌اند که هیچ راه فراری از اجرای آن‌ها نیست.

اخیرا شاهد ورشکستگی صندوق فولاد بودیم. صندوق بازنشستگی کشوری هم بدون یارانه دولتی قادر به انجام تعهدات خود نیست. اگر شرایط برای سازمان تامین‌اجتماعی هم به همین منوال پیش برود و اصلاحات در آن انجام نشود، به‌زودی این صندوق هم به سرنوشت دیگر صندوق‌های کشور دچار خواهد شد و بحرانی عظیم در کشور شکل می‌گیرد که اثرات آن کل نظام را متاثر خواهد کرد. در این خصوص کارگران راه‌حل‌هایی دارند. در مقطع کنونی جلوگیری از فرار بیمه‌ای یکی از بهترین و دست‌به‌نقدترین راهکارهاست.

برخی از کارفرمایان با هدف پرداخت حق‌بیمه کمتر، بسیاری از مواردی را که شامل کسور حق‌بیمه می‌شود به کارگران نمی‌پردازند. این یک معضل بزرگ برای سازمان تامین‌اجتماعی و به‌تبع آن کارگران است. از سویی هم بازرسی‌های سازمان تامین‌اجتماعی از کارگاه‌ها باید با شدت بیشتری پیگیری شود و به همان نسبت هم برای شناسایی اقشار جدید اقدام کنیم.

پرداخت دیون این سازمان توسط دولت بسیار مهم است و تقریبا می‌توان گفت این موضوع خواست مشترک همه اعضای جامعه کارگری است. در ریز بودجه سالیانه دولت باید کمک‌هایی برای این سازمان در نظر گرفته شود. کارگران هنوز نتوانسته‌اند سرانه بودجه سلامت خود را که در بودجه سالانه دولت لحاظ می‌شود اخذ کنند و این حقی است که از سنوات گذشته نادیده گرفته شده است.

 چابک‌سازی سازمان و برون‌سپاری خدمات به کارگزاری‌ها هم در ارتقای موقعیت سازمان و پویایی آن اثرگذار است. بدیهی است که توسعه اقتصادی، سیاسی و فرهنگی در ارتباط مستقیم با تامین‌اجتماعی است. اگر اقتصادی رشد کند، به ازای هر 1  درصد رشد اقتصادی، اشتغال کشور هم 6 درصد رشد می‌کند و با مهیا شدن زمینه‌های کار و اشتغال حق بیمه‌های بیشتری  به سازمان پرداخت می‌شود و وضعیت آن بهبود می‌یابد.

نسبت پشتیبانی در سازمان به نقطه سربه‌سری رسیده و از طرفی هم هزینه‌های هنگفت بخش درمان متاثر از طرح تحول نظام سلامت وضعیت سازمانی را که امید شاغلان و مستمری‌بگیران به آن بسته شده خطیر کرده است. این ذهنیت را باید دور بریزیم که سازمان تامین‌اجتماعی همیشه پویاست بلکه دقیقا عکس این قضیه اتفاق افتاده و امیدواریم فضای اقتصاد کشور با برداشته شدن تحریم‌ها بهبود یابد و با رفع مشکلات کار و تولید، حیات سازمان تامین‌اجتماعی هم با اطمینان بیشتری تداوم یابد.

*عضو هیئت‌مدیره کانون عالی انجمن‌های صنفی کارگران ایران