سلامت نیوز:در برنامه «گفت و گوی و اجتماعی»، رادیو گفت و گو این موضوع کلی در قالب پرسش مطرح شد که «چرا مکافات و مجازات جرائم زیست محیطی بازدارنده نیست؟» این برنامه دو میهمان داشت. عین الله گل پیر، معاون حقوقی سازمان حفاظت محیط زیست و علیرضا هاشمی، مدیر گروه پرنده شناسی طرلان. البته در حین برنامه، اسماعیل کهرم، مشاور سازمان حفاظت محیت زیست و دکتر مؤید حسینی صدر، سخنگوی کمیسیون محیط زیست مجلس نیز، به عنوان میهمانان تلفنی برنامه، به پرسش ها پاسخ دادند.
 
به گزارش سلامت نیوز مجری برنامه در آغاز برنامه گفت: اصل 150 قانون اساسی همه را مکلف به رعایت و حفظ محیط زیست می کند. البته از شش سال گذشته در زمینه پیشگیری از آسیب های زیست محیطی کارهایی انجام شده اما با توجه به نسبتا بی اخلاقی های رایج در جامعه در این سالها، باید سازمان حفاظت از محیط زیست در مواجهه با موضوع رسالتش که همان تلاش در حفظ محیط زیست است، ضابطه مندتر عمل کند و منابع مالی اش را تأمین کند و نیروهای کیفی را به استخدام بگیرد تا جریان حفظ محیط زیست به سامان شود.
ابتدا از آقای گل پیر می خواهیم که برای مان از ساختار محیط زیست بگویید تا برسیم به پرسش های بعدی.
معاون حقوقی محیط زیست گفت: « ساختار و تشکیلات اینجا کمی پیچیده است. از طرفی دستگاهی اجرایی است که ریاستش با یکی از معاونین ریاست جمهوری است. و از سوی دیگر، همان طور که در ماده ی دوی قانون حفاظت از محیط زیست آمده، از حیث سیاست های کلان محیط زیستی، تحت سیادت شورای عالی حفاظت محیط زیست قرارداریم. از سویی هم بنا به ماده ی 15حفاظت و قوانین بهسازی محیط زیست، عملا ضابط قضائی هم تلقی می شویم. ضابطین قضائی هم تحت ریاست و آموزش دادستان همان حوزه قضائی باید انجام وظیفه کنند. برای پیگیرد مسائل حقوقی خودمان که بخواهیم خسارات محیط زیستی را درخواست کنیم، حسب مورد، شاکی و مدعی خصوصی هستیم. کلا چهار وجه داریم. ما هم وظایف نظارتی داریم و هم وظایف اجرایی. این پیچیدگی ها موجب می شود مردم هم به درستی با ما آشنا نشوند و ندانند که چه کار داریم می کنیم. نظارت مان تا کجاست؟ وضایف اجرایی مان چیست. دستگاه هایی هم که با موازی هستند نیز ممکن است ما را درک نکنند.
مجری سپس از اسماعیل کهرم (میهمان تلفنی برنامه) می پرسد: بفرمایید حال محیط زیست کشور چطور است آقای کهرم!
مشاور سازمان حفاظت محیط زیست می گوید: «بستگی دارد شما با چه عینکی ببینید! پیش چشمت داشتی شیشه ی کبود / زان کبودت جمله عالم می نمود. برخی که چشم دیدن محیط زیست را ندارند که جز مخالفت ها و انتقاد از اینان چیزی نمی بینید و شیشه کبود را به چشم گذاشته اند. آنانکه درصدد تبلیغ اند، آنان نیز جز تعریف چیزی نمی گویند، واقعیت، بین این دو تاست. اینکه می بینیم دسته دسته دارند تفنگ هایشان را تحویل می دهند، باعث دلگرمی ما می شود. قضات دارند مجازات هایی تعیین می کنند برای مجرمان محیط زیستی. مثلاً در کازرون قاضی مجبور کرد متخلف را  که برود آنجا نام همه پرنگانی که آنجا هستند را ثبت کند و یادداشت کند. اینها مجازات های اسلامی هستند و کمی قانون. طرف آمده الاغ را آتش زده که چرا کاهوی مرا خورده است. قاضی حکم داد که یک سال کاهو نکارد و اتفاقا برود از الاغ ها تیمارداری کند. چندی پیش در افریقا که شکارچیان برای عاج فیل، به شکار فیل می پردازند، پس از دستگیری شکارچیان، دادگاه محکوم شان کرد که لباس محیط بانی بپوشند و یک سال مجانی کارکنند. جالب است که اینها بعدا رفتند خودشان مشوق و حافظ محیط زیست شدند. الان ما اینجا تشدید مجازات را داریم. به نظرم این نشان می دهد که دستگاه قضا و مردم دارند به محیط زیست خود توجه می کنند. از دو سال به پنج سال. اینها سخت افزاری است. ما در حوزه نرم افزاری هم نیاز داریم این توجه بشود. مثل همین کاری که شما الان دارید در رسانه انجام می دهید.»
مجری برنامه می پرسد: یعنی فرهنگسازی تاکنون نبوده است؟ کهرم پاسخ می دهد: « مصدق می گفت یک نسل طول می کشد. هنوز مردم ما کمربند نمی بندند. بین خطوط راه نمی روند. فرهنگسازی مداومت و استمرار می خواهد.»
هاشمی  با تأیید نکته های اسماعیل کهرم گفت: « می خواهم نکته ای دیگر به کلام جناب کهرم اضافه کنم. اینکه باید تخلف زیست محیطی را تبدیلش کنیم به ناهنجاری اجتماعی. وقتی برای بخشی از جامعه، تخلف زیست محیطی مهم نیست. این گونه که باشد خوب نیست. چون تقابل پیش می آید. مثلا نگاه کنید به صید پرنده ها در مازندران. اما ما می بینیم که نه خریدار حس گناه دارد و نه شکارچی! خریدار می آید پرنده ی صید شده را می خرد.»
گل پیر وارد بحث می شود و می گوید: «باید ده دوازده سالی طول بکشد تا نمود موفقیت و توازن را ببینیم. این موضوع حفظ محیط زیست باید به شکل یه فرهنگ عمومی دربیاید. الان با این شتاب به نتیجه مطلوب نمی رسیم. مردم باید به این نتیجه برسند.»
مجری از مشاورمحیط زیست کشور می پرسد:  الان که زمانه تکنولوژی است، چقدر در این زمینه امکانات دارید و میدان دارید؟ توانایی که دارید.  چقدر محیط زیست ضمانت اجرایی دارد؟
کهرم می گوید: « قدرتی که به ما داده اند، قانون داده و دستگاه اجرایی نداده. تکنولوژی ها نداده اند. منابع مالی نداده اند. مجلس محترم به ما اجازه استخدام محیط بان نداده است. 11 درصد وسعت ایران در اختیار سازمان محیط زیست است. اگر اینجا چین یا امریکا بود، لازم بود 10 هزار نیرو داشته باشیم. درحالی که 2700 نیرو داریم که تعدادی شان زندانی اند، تعدادی مریض و تعدادی هم در مرخصی اند. شناگری هستیم با دست و پایی بسته و می گویند بروید شنا کنید در استخر عمیق.»
وقتی که سخنگوی کمیسیون محیط زیست مجلس، تلفنی  وارد بحث شد، مجری از وی پرسید آقای کهرم می گویند برخی محیط بانان زندانی اند برای انجام وظیفه شان. هفت سال و نیم محکومیت دارند. یا برخی که به مرگ محکوم شده اند. آیا ما مشکل قانونی داریم در زمینه حفظ«  محیط زیست؟ حسینی صدر گفت: «نه. وقتی انجام وظیفه است نباید محکوم شوند. من می گویم که آیا به محیط بان  نباید اسلحه بدهیم؟ مشکل در قانون نیست. بلکه در اجراست. برخی شکارچیان تمکن و قدرت مالی دارند یا قدرت سیاسی دارند و اذیت می کنند. ما اینجا مافیای شکار و صید غیرمجاز داریم. در همین فریدون کنار، محیط زیست می خواسته برود، راهش ندادند! خب، این مافیاست. برای صید پرندگان، تور دویست میلیونی می فروشند. اجاره ی تور ماهانه هشت میلیون تومان است. بالاخره می خواهم بگویم محیط زیست، خریدنی نیست. جایگزین ندارد. ازبین رفت، دیگر محل جبران ندارد. رفت. نیست. ای کاش به جای کلمه ی محیط زیست، می گفتند محیط زندگی. چون فکرمی کنم برای مردم لفظ « محیط زندگی» ملموس است.»
در دقایق پایانی برنامه، مجری از مشاور سازمان حفاظت محیط زیست خواست که هفته آینده در برنامه حضور پیداکند و از راهکارها برای برون رفت از این معضل محیط زیست بگوید.
قابل ذکر است؛ برنامه "گفت ‌و گوی اجتماعی" هر شنبه تا چهارشنبه ساعت 13:30 از شبکه رادیویی گفت‌وگو پخش می شود و علاقه مندان می توانند برای دریافت فایل صوتی برنامه به سایت رادیو گفت‌وگو مراجعه کنند.