سلامت نیوز: بازار طرح‌های انتقال آب دوباره داغ شده، طرح‌های مسكوتی كه به دلیل مخالفت‌های كارشناسی و مردمی در گوشه انزوا مانده بودند، دوباره به شكلی دیگر، به میان آمده و آنقدر جدی شده كه پای قرارداد با هیات‌های خارجی به میدان باز شده و كلنگ پروژه در حال زده شدن است، كلنگی كه هنوز مجوز زیست‌محیطی ندارد و با وجود مخالفت سازمان محیط زیست، قرار است بر فرق طرح كوبیده شود.
به گزارش سلامت نیوز، روزنامه اعتماد نوشت: طرح انتقال آب، همیشه از سوی سازمان حفاظت محیط زیست، طرحی در آستانه رد شدن محسوب می‌شود و همیشه حرف كارشناسان و مسوولان این سازمان این است كه باید مطمئن شویم این راه، آخرین راهكار برای نجات منطقه مقصد است. اما این‌بار در حالی با پیمانكاران كره‌ای قرارداد امضا شده كه خبری از ارزیابی مثبت زیست‌محیطی در میان نیست. از سوی دیگر، یكی از سه سر این تونل كه به شمال استان كرمان می‌رسد، قرار است در سفر امروز رییس‌جمهور به این استان، كلنگ بخورد. طرحی كه دو سر تونل دیگر آن به استان‌های اصفهان و یزد باز خواهد شد. طرح انتقال آب از بهشت آباد، روستایی در نزدیكی مرز خوزستان، به فلات مركزی مدت‌هاست مورد مخالفت مردم منطقه شده است. طرحی كه وزیر نیرو از توقف آن سخن گفت و عملیات احداث تونل به واسطه این سخن او و مجوزی كه از سوی محیط زیست داده نشد، تا اطلاع ثانوی تعطیل اعلام شد. اما ورود هیات كره‌ای به كشور، سرنوشت دیگری برای این پروژه انتقال آب رقم زده است و موافقتنامه‌ای برای ورود كره‌ای‌ها به این طرح از سوی وزارت نیرو امضا شده است.
به گفته یكی از كارشناسان محیط زیست خوزستان، دستور توقف پروژه نه‌تنها از سوی وزیر نیرو مدت‌ها پیش صادر شده بود كه معاون انسانی سازمان محیط زیست هم در اسفند ماه گذشته، دستور توقف پروژه را به دلیل پیامدهای زیست‌محیطی احتمالی را صادر كرد. با وجود مخالفت‌های كارشناسی در این باره، ظاهرا پروژه در حال پیشروی است. هژیر كیانی، رییس شبكه سمن‌های زیست‌محیطی خوزستان در این باره به«اعتماد» گفت: در حوضه بهشت‌آباد، ارزیابی‌ها و نظرات متخصصان آب، جامعه محلی و خشكی چشمه‌ها نشان می‌دهد كارون اصلا توان بارگذاری جدید ندارد، چه به نام آشامیدنی و چه غیرآشامیدنی. این پروژه را هم وقتی می‌خواهند با یك میلیارد مترمكعب پیش برود، در ادامه سیاست‌های تبعیض‌آمیز فلات مركزی است كه نه به نفع ایران است و نه فلات. این عضو هیات علمی دانشگاه پیام نور ایذه در ادامه گفت: این اقدام، خلاف قانون است. وقتی رییس‌جمهور حرف معاون خود را قبول ندارد، وقتی سازمان می‌گوید ارزیابی ندارد و كار در حال انجام شدن است، این تخلف است. از طرفی اگر بخواهیم به سند ابلاغیه سیاست‌های كلی محیط‌زیست كشور كه از طرف مقام معظم رهبری در آبان ماه سال گذشته ابلاغ شده، هم استناد كنیم، این برخلاف یكی از بندهای روشنش است كه هر پروژه‌ای در سطح ملی حتما باید پیوست‌های محیط زیستی داشته باشد. عجیب است كه رییس‌جمهور دارد چنین اشتباهی می‌كند.»به گفته كیانی، تكلیف ٤ و نیم میلیون نفر انسانی كه در خوزستان زندگی می‌كنند، چه می‌شود. او معتقد است: همه در این میان به وزارت نیرو حمله می‌كنند كه در مواردی هم درست است، اما كسی نمی‌گوید چرا آبی كه وزارت نیرو ذخیره می‌كند، ٩٠ درصدش توسط جهاد كشاورزی هدر می‌رود. ما به زور نرخ بازدهی و آبدهی‌مان به ٤٠ درصد می‌رسد، ٦٠ درصد آب‌های‌مان را داریم هدر می‌دهیم. چون مسوولان برای اصلاح كشت و آبیاری فكری نكرده‌اند. كیانی در ادامه می‌گوید: سه‌شنبه قرار است رییس‌جمهور كلنگ بهشت‌آباد را در كرمان بزند. سد بهشت‌آباد كه قبلا تونل بود و الان تبدیل به سد شده، قرار است آب این سه استان را تامین كند. یك میلیارد و ٤٠٠ میلیون مترمكعب آبی است كه قرار است از سرشاخه‌های كارون منتقل شود در حالی كه كارون اصلا این ظرفیت را ندارد. این اتفاق، تیر خلاصی روی پیكر كارون است و تنها گزینه روبه‌روی ما و نسل آینده، می‌شود مهاجرت. اگر بحث آب را با راه‌اندازی تعاونی‌های بسته‌بندی آب و تولید آن به این شكل انجام دهند، هم به صرفه است و هم جلوی این فاجعه را می‌گیرد.
هیچ مجوزی برای بهشت‌آباد صادر نشده
حمید جلالوندی، مدیركل دفتر ارزیابی زیست‌محیطی سازمان محیط زیست در خصوص مخالفت‌های سازمان به« اعتماد» گفت: گزارش ارزیابی انتقال آب از بهشت‌آباد به سازمان ارایه داده شده بود، اما گزارش ارزیابی انتقال با خطوط لوله یزد- تهران را هنوز به ما ندادند و به تصمیم‌گیری كمیته ماده ٢ ارزیابی زیست‌محیطی نرسیده. در واقع هنوز سازمان به تصمیم‌گیری و بررسی در این مورد نرسیده و همچنان این پروژه در دست بررسی است. او به تغییر بخشی از پروژه از تونل به خط لوله اشاره كرد و گفت: برای خطوط هم كه باید گزارش بدهند و هنوز نداده‌اند. آنچه اعلام شده در مورد كل مسیر نیست، فكر نمی‌كنم صددرصد تونل منتفی باشد، به نظر می‌رسد بخش‌هایی از مسیر همچنان تونل باقی مانده است. اما طرح‌های اجرایی مصوبات شورای عالی آب باید به تایید سازمان برسند. جلالوندی همچنین به مخالفت‌ها برای ارایه ارزیابی زیست‌محیطی اشاره كرد و گفت: بحث اصلی ارزیابی ندادن به این پروژه، فقط بحث تونل و لوله نیست. بحث اصلی، مطالعات بیولوژیكی، زیست‌محیطی، اجتماعی، اقتصادی، پیش‌بینی آثار و موارد دیگری است كه ممكن است به مخالفت یا موافقت مشروط برسد. بحث، فقط تونل نیست، بحث انتقال آب بین‌حوضه‌ای، مهم‌ترین چالش ماست كه در واقع آخرین راهكارهایی است كه محیط زیست می‌پذیرد و برای آن توضیحات كافی می‌خواهد.
سه پروژه آب از آنِ كره‌ای‌ها شد
البته پروژه انتقال آب از بهشت‌آباد به فلات مركزی و كرمان در ظاهر تغییراتی كرده است، تونل كامل به پمپاژ آب و تونل كوتاه تبدیل شده است. مدیرعامل شركت توسعه منابع آب و نیروی ایران در خصوص تغییراتی كه درباره طرح انتقال آب بهشت‌آباد درنظر گرفته شده به ایسنا گفته است: طرح گذشته تونل بلند بهشت‌آباد منتفی شده و قرار است به وسیله پمپاژ و یك تونل كوتاه آب جمعیت مورد نظر تامین شود. سیدمحمدرضا رضازاده همچنین اعلام كرده است: قبل از اینكه آب نیرو، مجری طرح بهشت‌آباد باشد، تونل بلندی برای این كار طراحی شد حتی عملیات اجرایی این طرح نیز آغاز شده بود. در حال حاضر طرح تغییر كرده و تبدیل به یك تونل كوتاه و پمپاژ شده است، طرح قبلی می‌توانست منابع آب منطقه را تحت تاثیر قرار دهد. طرح قبلی انتقال آب از بهشت‌آباد به فلات مركزی هنوز ارزیابی محیط زیست را از آن خود نكرده بود و هنوز بحث‌ها بر سر آن ادامه داشت و به نوعی مخالفت محیط زیست با پروژه، باعث شده بود، طرح متوقف باشد. ایراداتی كه محیط زیست به طرح وارد كرده بود، محدود به تونل و لوله نمی‌شد و فراتر از این مسائل بود. مدیرعامل شركت توسعه منابع آب و نیروی ایران با اشاره به تفاهمات صورت گرفته با كشور كره جنوبی اظهار كرد: مجموعا در سه پروژه در حوزه آب با كره‌ای‌ها موافقتنامه امضا شد. تعیین تكلیف سد بختیاری، انتقال آب از فلات مركزی و سد جریانی كارون دو جزو طرح‌های موافقت شده با كره جنوبی بوده است كه براساس این موافقتنامه سد جریانی كارون دو به شكل BOT و دو پروژه دیگر توسط فاینانس و به وسیله دو شركت كره‌ای اجرایی می‌شود.
رضازاده در خصوص میزان سرمایه‌گذاری‌ها در این سه پروژه گفت: مجموعا سرمایه‌گذاری‌های صورت گرفته در هر سه پروژه ٤/٣ میلیارد دلار بوده است كه ٧/٠ برای كارون دو به صورت BOT و ٧/١ برای سد بختیاری و یك میلیارد نیز برای بخشی از سامانه انتقال آب به فلات مركزی در نظر گرفته شده است. چهارمحال و بختیاری‌ها اعلام كرده بودند این‌بار كوتاه نمی‌آیند و نمی‌گذارند آب منطقه را برای مصرفی غیر از شرب ببرند. رییس‌جمهور كلنگ را در كرمان می‌زند، كره‌ای‌ها قرارداد بسته‌اند و در اصفهان با وجود دستور توقف، پروژه ادامه دارد. چهارمحالی‌ها و خوزستانی‌ها، قرار است آب را از دست بدهند. پروژه‌های انتقال آب، یك خلأ بزرگ دارد و آن، منفعت صفر برای اهالی مبدا است.
نظر شما