سلامت نیوز:برقراری ارتباط جنسی میان کسانی که با یکدیگر پیوند زناشویی ندارند یا تحت عنوان جرایم دارای مجازات حدی (زنا، مساحقه، تفخیذ) پیگیری می‌شود یا تحت عنوان کلی رابطه نامشروع قرار می‌گیرد. در این میان، وقتی یک طرف حادثه، کودک باشد، به خاطر نداشتن شناخت نسبت به موضوع، از اتهام ارتباط نامشروع مبرا می‌شود، اما برای طرف دیگر به دلیل اینکه با فرد نابالغی رابطه برقرار کرده است، لزوما مجازات متفاوتی، اعمال نمی‌شود. این در حالی است که قانونگذار درباره جرم زنا این تفاوت را قائل شده است و ارتکاب این عمل با دختر نابالغ را در حکم زنای به عنف (تجاوز) جرم‌انگاری کرده است.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از آنا، دانش‌آموز 9 ساله‌ای است که در مدرسه با آزار و اذیت معلمش مواجه شده است، اما از آنجا که تجاوز به اثبات نرسید، اتهام زنای معلم زنجانی رد شد و حالا او متهم است به رابطه نامشروع و با قرار وثیقه آزاد است؛ در حالی که این موضوع روی افکار عمومی تاثیرات منفی و غیرقابل قبولی برجا گذشته است.

تجاوز یا رابطه نامشروع؟

عبدالصمد خرمشاهی، وکیل پایه یک دادگستری درباره علت پذیرفته نشدن ادعای تجاوز (زنا) و تعقیب متهم تحت عنوان اتهامی رابطه نامشروع می‌گوید: زنا در قانون مجازات اسلامی در بخش حدود آمده است و طبق ماده 221 قانون مجازات اسلامی، به معنی جماع مرد و زنی بدون علقه زوجیت است. برای زنا تحت شرایطی حکم اعدام صادر می‌شود که یکی از موارد آن بند «ت» ماده 224 قانون مجازات اسلامی (زنای به عنف یا اکراه از سوی زانی) است. همچنین در تبصره 2 این ماده آمده است:‌ «...در زنا از طریق اغفال و فریب‌دادن دختر نابالغ یا از طریق ربایش، تهدید و یا ترساندن زن اگرچه موجب تسلیم‌شدن او شود نیز حکم فوق جاری است.»

با فاصله‌ای خیلی زیادتر، اگر این جرم ثابت نشود، مرتکب اقدام جنسی طبق ماده 637 قانون مجازات اسلامی مصوب سال 75 به مجازات مقرر برای رابطه نامشروع محکوم می‌شود.

او ادامه می‌دهد: رابطه نامشروع نیز دامنه گسترده‌ای دارد. برای نمونه اگر رابطه محرمیت بین دختر و پسری وجود نداشته باشد و آنها حتی تلفنی با هم در رابطه باشند، جرمی که برای آنها در نظر گرفته می‌شود رابطه نامشروع است و از سوی دیگر، اگر دختر و پسری در رختخواب با هم باشند و زنا قابل اثبات نباشد، این رابطه نیز از نظر قانونی رابطه نامشروع محسوب می‌شود که مجازات آنها تا 99 ضربه شلاق است.

حداکثر مجازات قانونی

این وکیل پایه یک دادگستری درباره پرونده ندا، دختری که ناخواسته مورد آزار و اذیت جنسی قرار گرفته است، با توجه به اینکه فرضیه زنا مبتنی بر نظر پزشکی قانونی رد شده است، می‌گوید: در این پرونده تجاوز صورت نگرفته، در نتیجه معنای ماده 221 محقق نشده است. بنابراین موضوع، مشمول رابطه نامشروع می‌شود. با این حال درباره عنوان اتهامی رابطه نامشروع در این پرونده، باید در نظر گرفت که دختر 9 ساله تمایلی به این ارتباط نداشته و با زور مجبور به این کار شده است. در نتیجه کسی که اکراه در انجام جرمی داشته، متهم محسوب نمی‌شود و این مجازات از او سلب می‌شود.

خرمشاهی همچنین درباره اینکه معلم بودن متهم، نقشی در افزایش مجازات دارد یا خیر؟ می‌گوید: مجازات‌ها به تناسب شغل افراد تغییر پیدا نمی‌کند، اگر جرمی مجازات داشته باشد، مجازاتش برای معلم، پزشک یا فرد عادی یکسان است اما از آنجا که شاغلان در بعضی از مشاغل حساس مثل معلمی، استادی، وکالت یا پزشکی مورد اعتماد جامعه هستند، اگر این افراد مرتکب جرمی شوند، علاوه بر مجازات اصلی، مطابق ماده 23 قانون مجازت اسلامی، دادگاه می‌تواند مجازت تکمیلی را هم برای مرتکب در نظر بگیرد. در این مورد هم چون کاری که متهم انجام داده تاثیر منفی زیادی بر فرد و جامعه گذاشته است، می‌توان مجازات تکمیلی برای او در نظر گرفت.

منع از اشتغال به شغل، حرفه یا کار معین، انفصال از خدمات دولتی و عمومی، اقامت اجباری در محل معین، الزام به خدمات عمومی، انتشار حکم محکومیت قطعی از جمله مجازات‌های تکمیلی به‌شمار می‌رود.

او ادامه می‌دهد: در کنار این مجازات تکمیلی، می‌توان اشد مجازات مقرر در ماده 637 (99 ضربه شلاق) در نظر گرفته شود.

ارتباط جنسی در زیر سن قانونی

اما سوالی که در این بین مطرح می‌شود این است که آیا مجازات فردی که کودکی را به زور مورد آزار و اذیت قرار داده یا او را اغفال کرده مانند کسی است که با زن بالغی در رابطه نامشروع با رضایت دوطرفه بوده است؟ محمدعلی نجفی توانا، وکیل پایه یک دادگستری و جرم‌شناس در این باره می‌گوید: این اقدام (سوء استفاده جنسی از کودکان) را نمی‌توان رابطه نامشروع در نظر گرفت. رابطه نامشروع در واقع رابطه دوطرفه دو شخص بالغ است اما در این حالت یک بچه مورد سوء استفاده جنسی قرار گرفته است. معمولا در این باره که نزدیکی صورت نمی‌گیرد، می‌گویند مساحقه یا تفخیذ.

او ادامه می‌دهد: از آنجا که شاکی به سن قانونی نرسیده و بدون رضایت این کار روی او انجام شده است، هیچ مسئولیتی متوجه او نمی‌شود و تنها مجرم چنین پرونده‌هایی فرد بالغی است که این عمل را مرتکب شده است. در این صورت برای متهم مجازات حدی در نظر گرفته می‌شود. مجازات چنین متهمی تازیانه حدی است که تا 74 ضربه است. از سویی به دلیل سوء استفاده از اطفال و فریب آنها مجازات تعزیری دارد.

اثراتی که جبران‌ناپذیر است

سید حسن موسوی چلک، رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران در این مورد می‌گوید: یکی از خشونت‌های خانوادگی در جوامع مختلف خشونت یا آزار جنسی یا ارتباط یا بهره‌گیری جنسی در کودکان به ویژه دختران است. هر آزاری پیامد مختلفی دارد و آزار جنسی نیز پیامدهای جسمی و روحی ماندگاری دارد.

وی ادامه می‌دهد: گرچه معمولا آزار جنسی در جوامع مختلف پنهان می‌ماند و یکی از دلایل این مخفی ماندن این است که معمولا این کار توسط افرادی صورت می‌گیرد که ما به آنها اطمینان داریم.

موسوی چلک ادامه می‌دهد: ستایش در ورامین یا ندا در زنجان، نمونه‌هایی از این نوع هستند. البته اگر این جرم بر آنها تکرار شود، آثار مخرب، به مراتب بیشتری خواهد داشت. به همین دلیل یکی از اقداماتی که در جوامع مختلف برای این گروه انجام می‌شود، حمایت‌های روانی و اجتماعی از این گروه افراد آزار دیده است تا شرایط سخت را تحمل کنند و بتوانند به زندگی عادی‌شان برگردند.

او در خصوص تاثیرات این حادثه تلخ در روحیات قربانیان می‌گوید: اینکه این اتفاق تاثیر منفی در ذهن و روح می‌گذارد امری است بدیع، اما تاثیر این اتفاق در افراد متفاوت است و بستگی به سن، تجارب، شرایط جسمانی قربانی دارد.

تاثیر تسکین‌گذار اجرای مجازات

رئیس انجمن مددکاران اجتماعی ایران درباره اثر مجازات در روحیه قربانیان این جنایات بیان می‌کند: مجازات عاملان این جنایت سیاه به عنوان مسکن برای خانواده و جامعه فرد می‌تواند اثرگذار باشد اما روی فرد آسیب‌دیده تاثیری ندارد.

او می‌گوید: به خانواده‌ها توصیه می‌کنم که به بچه‌هایشان آموزش‌های لازم را در این خصوص بدهند. متاسفانه در خانواده‌های ما چنین امری به ندرت به چشم می‌خورد.

ندا، ستایش و دختران دیگری که قربانی این جنایت می‌شوند، بی‌شک با زندگی تلخی مواجه خواهند بود. این قربانیان با مشاوره‌های روانپزشکی می‌توانند خیلی زودتر به زندگی معمولشان برگردند.