یکشنبه ۲۶ اردیبهشت ۱۳۹۵ - ۱۴:۱۱
کد خبر: 182861

سازمان جهانی بهداشت اخیراً شهر زابل ایران را به عنوان آلوده ترین شهر جهان معرفی كرده است.

چرا زابل آلوده ترین شهر جهان شد؟

سلامت نیوز:سازمان جهانی بهداشت اخیراً شهر زابل ایران را به عنوان آلوده ترین شهر جهان معرفی كرده است.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از تابناک، این سازمان از بین 3 هزار شهر از 103 کشور جهان که 25 شهر ایران نیز در آن دیده می شود، بر اساس ارزیابی های تخصصی و احتساب میزان ذرات معلق در هوا شهر زابل را با 271 میکروگرم ذرات معلق در هر مترمکعب هوا به عنوان آلوده ترین شهر جهان معرفی كرده است.

این نكته در حالی است كه ‌میزان مطلوب غلظت ذرات معلق در هوا 25 میکروگرم در هر مترمکعب است و با این حساب وضعیت شهر زابل معادل 11 برابر حد استاندارد سازمان جهانی بهداشت برآورد می ‌شود.
 
این موضوع سبب شد تا ما مشكلات و راهكارهای حل مسائل این منطقه جغرافیایی را از طریق مسئولین و متخصصین مربوطه مورد بررسی قرار دهد. جان كلام بررسی ها گویای آن است كه علی رغم تلاش های در حال پیگیری حال منطقه سیستان ایران زیاد خوب نیست و در صورت عدم شكل گیری یك عزم ملی برای حل بحران، به زودی یكی از تاریخی ترین مناطق كشور حیات انسانی، حیوانی و گیاهی خود را به كلی از دست خواهد داد.
 
 در همین رابطه دكتر تقی طاووسی عضو هیئت علمی دانشگاه سیستان و بلوچستان و متخصص مسائل محیط زیست و برنامه ریزی محیطی  گفت: « یكی از ویژگی های ذاتی زابل و منطقه سیستان بادهای 120 روزه است كه معمولاً از خرداد تا شهریور ماه در این منطقه فعال است. این بادها چهره غالب منطقه زابل است كه جهت وزش آن شمال غربی است و ابتدا از روی دریاچه هامون می گذرند و سپس وارد شهر زابل می شو ند.

متأسفانه پس از احداث سد ها بر روی هیرمند در كشور افغانستان، عدم پرداخت حق آبه ایران و تغییرات اقلیمی دریاچه هامون خشك شد. این موضوع سبب می شود تا بادهای شمال غربی ابتدا از بستر خشك دریاچه كه رسوبات ریزدانه دارد گذر كند و بعد از گذشت از بستر دریاچه به منطقه سیستان از جمله شهر زابل بیاید و مشكل آلودگی را در این منطقه ایجاد كند.»
 
عضو هیئت علمی دانشگاه سیستان و بلو چستان در رابطه با امكان مقایسه شرایط گرد و غبار استان خوزستان و خشك شدن دریاچه ارومیه با وضعیت منطقه سیستان گفت: « بادهای 120 روزه را باید بخشی از سرشت منطقه سیستان بدانیم ولی بعد از خشك شدن دریاچه هامون و تضعیف پوشش گیاهی، این منطقه دچار مشكل شد.

در خوزستان خشك شدن هورهای جلگه عراق، سدهای بر روی دجله و فرات عامل اصلی گرد و غبار است كه عامل انسانی در آن كاملاً مشهود است. در منطقه دریاچه ارومیه نیز كاركردهای انسانی نظیر كشاورزی بی رویه، احداث سد و فعالیت های عمرانی عامل اصلی است كه تغییرات اقلیمی نیز آن را تشدید كرده است. در منطقه سیستان نیز كاركردهای انسانی نقش غالب است كه بخش عمده آن در دست مسئولین دولت افغانستان است. چرا كه آنها بر روی رود هیرمند سدهای متعدد زده اند.»
 
این استاد دانشگاه تأكید كرد: « تالاب ها مبدأ و مقصد زنجیره غذایی جهان هستند و ما در برنامه های آبی خود به آنها توجه نداریم و آن ها را با سدهای خود به ورطه نابودی كشیده ایم. نتیجه این اقدام آن خواهد بود كه زنجیره غذایی جهان در آینده با چالش روبه خواهد شد.»
 
این استاد دانشگاه در پایان اضافه كرد: « سدهایی كه بر روی رود هیرمند زده شده است عامل اصلی خشك شدن دریاچه هامون است. ادامه این روند اگر باعث قطع شدن آب چاه نیمه های جنوب شرق شود، آب شرب منطقه نیز در خطر خواهد افتاد. به نظر می رسد تعامل با دولت افغانستان برای جاری كردن حق آبه بسیار ضروری است. چرا كه در افغانستان جدا از سدها در ادامه مسیر رود بر روی رود موتورهای غیرقانونی آب گذاشته می شود و به نوعی آب دزدی برای كشت تریاك متداول است. جدای از آن ضروری است تا كارشناسان رشته های مختلف همه جانبه موضوع را بررسی كنند و راهكارهای جامعی را برای برون رفت از بحران انجام دهند.»
 
در همین رابطه مهندس هوشنگ ناظری فرماندار شهرستان زابل به «تابناك» گفت: « مشكل آلودگی هوای منطقه با ذرات معلق منحصر به زابل نیست و كل منطقه سیستان درگیر این بحران است ولی شهرستان و شهر زابل به دلیل جمعیت زیاد و ایستگاه های بیشتر سنجش آلایندگی بیشتر مورد توجه است.»
 
فرماندار زابل در رابطه با عامل اصلی مشكل آلایندگی منطقه گفت: « بحث آلودگی به موضوع خشك سالی سال های اخیر منطقه بر می گردد. دلیل آن نیز كاهش شدید جریان آب رود هیرمند و برخی دیگر از رودها است كه از كشور افغانستان به سمت ایران جریان داشتند. خشك سالی های اخیر و عدم پرداخت حق آبه تالاب هامون و رود هیرمند را باید عوامل اصلی این بحران دانست.»
 
این مقام مسئول در ادامه افزود: « در حال حاضر و در نتیجه پیگیری های انجام شده مقامات دولتی افغانستان برای پرداخت حق آبه قانونی ایران قول هایی داده اند ولی هنوز این مهم عملیاتی نشده است. در حال حاضر حركت شن های روان، خشك شدن دریاچه هامون و رود هیرمند و وجود ذرات معلق در هوا سبب شده است كه هزاران شغل موجود از قبیل صیادی، كشاورزی، گردشگری، دامداری صنایع دستی و... به كلی از بین بروند.»

ناظری اضافه كرد: « بر اساس پرتلكل 1351 كه در زمان نخست وزیری امیرعباس هویدای معدوم میان ایران و افغانستان بسته شد، حقابه تعیین شده برای ایران با نیازها اصلاً‌همخوانی ندارد و حق آبه ایران در آن پرتكل از 7000مترمكعب در ثانیه به 26 مترمكعب در ثانیه كاهش یافت كه حتی همان حقابه نیز هیچگاه به ایران پرداخت نشده است. »
 
فرماندار ویژه شهرستان زابل ادامه داد: « مطالبه ما از افغانستان دو حق آبه جدا از هم است. یكی حقابه رود هیرمند كه بر اساس قراردادهای فی مابین باید پرداخت شود و دیگری حق آبه تالاب هامون كه بر اساس كنوانسیون های متعدد بین المللی دولت افغانستان موظف است برای ادامه حیات تالاب پرداخت كند.»
 
هوشنگ ناظری در بخش دیگری از سخنان خود با انتقاد از دولت قبل و صدا و سیما گفت: « در دولت قبل برخلاف دریاچه ارومیه به بحران دریاچه هامون و رود هیرمند توجه نشد و این بی توجهی شامل صدا و سیما نیز هست. صدا و سیما نیز در گذشته حتی یك بار به بحران منطقه سیستان توجه نكرد و برای آن برنامه نساخت.»
 
این مسئول دولتی با تأكید بر این نكته كه حیات منطقه سیستان به رود هیرمند و تالاب هامون وابسته است ادامه داد: « حیات بیش از 70درصد مردم منطقه سیستان به تالاب هامون و رود هیرمند وابسته است و نابودی این دو عنصر مهم حیات بخش منطقه به معنای حذف هویت و عامل حیات منطقه است.»
 
ناظری در پایان به سفر امروز معصومه ابتكار به شهرستان زابل اشاره كرد و گفت: « معصومه ابتكار تاكنون 4بار به منطقه سفر كرده است و مسئله تالاب هامون و رود هیرمند را به صورت جدی پیگیری می كند. او در مجامع بین المللی با طرح بحران زابل تلاش دارد تا جامعه جهانی را نسبت به مشكلات منطقه حساس كند. امروز هم در شهرستان با حضور «معصومه ابتكار»، «گری لوئیس»، «معاون سفیر افغانستان» و... از سند جهانی زیستگاه حیاتی كه از طرف سازمان ملل متحد به شهرستان زابل داده شده است، رونمایی شد. »
 
بنابر آنچه آمد به نظر می رسد منطقه سیستان ایران واقع در جنوب شرق كشور و استان پهناورر سیستان و بلوچستان گریبان گیر بحران خطرناك و پیچیده ای است كه پیگیری و بررسی راهكارهای خروج از آن ضمن آنكه بسیار ضروری و حیاتی است، همچنین اصلاً كار آسانی نیست. این بحران بزرگ كه به درستی شهر زابل را به عنوان آلوده ترین شهر جهان معرفی كرده است، نیازمند یك عزم ملی است. به عبارتی باید مسئولان دولت، صدا و سیما، موسسات و مراكز علمی _تحقیقاتی و سایر ارگان های مسئول به این موضوع ورود كنند و تلاش قاطع و مشخصی را برای نجات یكی از مناطق تاریخی و مهم منطقه كه از مشكلات دیگری نظیر محرومیت نیز رنج می برد، انجام دهند.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha