سلامت نیوز-دکتر کیانوش جهانپور:در همه جوامع پیش رفته و در مدرنترین مراکز طبی عالم 10 تا 12 درصد بیماران مراجعه کننده به بیمارستان ها در اثر خطاهای پزشکی به نوعی دچار آسیب های ناخواسته اعم از جزیی یا کلی می شوند. به عبارتی طبابت امری انسانیست و خطای ناخواسته همزاد آدمی و طبابت.
به گزارش سلامت نیوز ،علاوه بر این در هر اقدام درمانی احتمال بروز عوارض ناخواسته وجود دارد ،عوارضی که اگرچه شایع نیست لکن هست و نمیتوان نادیده گرفت در عین اینکه در مقابل مزایای پر شمار آن اقدامات ،نمیتوان به سبب بروز این موارد بیمار را از فواید و مزایای آن عوارض محروم داشت.
پوشیده نیست که با ارتقای دانش و تکنولوژی در دهه های اخیر ارائه خدمات درمانی بسیار پیچیده تر شده و احتمال ایجاد خطر در ارائه خدمات درمانی افزایش یافته که بر اساس مستندات تجربی تعداد بیمارانی که به علت عوارض ناخواسته و یا حتی خطاهای پزشکی دچار عارضه می شوند نیز غیرقابل چشم پوشی است.
ولی آیا این همه ماجراست؟آیا رسالت رسانه در حوزه سلامت روشن نیست؟؟
آیا زخمی که بر جانها می نشیند سخت تر و دشوارتر از زخم تن نیست؟؟؟
تامین ایمنی بیماران بستری در بیمارستان ها یک نگرانی جهانی است که همه مجموعه های سلامت را در کشورهای توسعه یافته و در حال توسعه تحت تاثیر قرار می دهد و مطالعات مختلف نشان داده اند که به طور میانگین حدود 10 درصد پذیرش های بیمارستانی منجر به نوعی آسیب غیرعمدی در بیمار می شود که بسیاری از آنها برگشت پذیر و اغلب گریزناپذیر هست و ازین واقعیت گریزی نیست . در بسیاری از اوقات عوارضی حاصل می شود که خطا یا قصور هم قلمداد نمی شود و ازین دست فراوانند عوارض جانبی داروها و اقدامات درمانی که به رغم رعایت همه نظامات و احتیاطات و مهارت ها عارض میشوند .
ابتدا یک تعریف و بعد بقیه ماجرا
قصور پزشکی مترادف غفلت و خطایی است که از روی سهو سر زند و در مقابل تقصیر است که به خطای عمدی گفته میشود. قصور پزشکی به ۴دسته تقسیم میشود:
۱) بی‌مبالاتی،
۲) بی‌احتیاطی،
۳) نداشتن مهارت (که خود به ۲ دسته نداشتن مهارت علمی و عدم مهارت عملی تقسیم میشود.)
۴) رعایت نکردن نظامات دولتی.
بی‌مبالاتی به معنای بی‌تدبیری، بی‌پروایی، بی‌اعتنایی و نارسایی در دقت و توجه لازم است. به زبان ساده، بی‌مبالاتی یعنی کاری که باید انجام شود و انجام نمیشود.
بی‌احتیاطی به معنای انجام فعل بدون دقت لازم است. منظور از بی‌احتیاطی آن است که شخص بی‌توجه به نتایج عملی که عرفا قابل پیش‌بینی است، به عملی اقدام کند که به صدمات بدنی و یا وارد شدن ضرر به دیگران شود.
و اینک ماجرای یک خبر: بریدگی محدود پوست صورت یک نوزاد در حین عمل سزارینی که بعلت تهدید حیات مادر یا نوزاد در زایمان طبیعی بصورت اورژانسی توسط متخصص و جراح زنان انجام شده است . به گفته همراه بیمار پزشک از ویزیت بعد انجام عمل خودداری کرده است .
اول : تفاوت عارضه - عمد - خطا -قصور - تقصیر از نظر پزشکی، اخلاقی و حقوقی
دوم: امتناع از مراقبت پس از حادثه (به شرط صحت)
سوم : منش حرفه ای ارتباط
سوال 1: آیا جراح عامدا" بریدگی را ایجاد کرده است؟؟؟؟
سوال 2: آیا ممکن بود به روشی بریدگی ایجاد نشود؟ ؟؟؟
سوال 3: آیا در شرایط خاص بیمار و بیماری و امکانات مثل مشخص بودن سوابق مادر و سونوگرافی و معاینات قبل زایمان و شناخت قبلی پزشک از مادر و وضعیت جنین و ...هم امکان عدم وقوع بود؟؟؟؟
سوال آخر: آیا با لحاظ لزوم سرمایه اجتماعی و اعتماد عمومی و رسالت رسانه در آگاهی بخشی جامعه اعلام خبر مذکور به شکل تصورات یک فرد آسیب دیده بدون اطلاع و با سواد سلامت پایین از نظر حرفه ای مطلوب و در راستای مسوولیت اجتماعی است؟
آیا عنوان خبر می توانست این باشد : اقدام سریع تیم پزشکی خطر را از جان مادر و نوزاد دور کرد ! یا جان مادر و نوزادی بخاطر اقدام بموقع تیم پزشکی نجات یافت؟؟؟
در مطالعات متعدد در چهار سوی عالم ،تقریبا از هر سه تا چهار هزار سزارین با حدود ۱۰۰ مورد یا بیشتر بریدگی یا زخمی شدن جنین (fetal laceration) مواجه هستیم . آیا در همان جهان پیشرفته رسانه یا کاربر شبکه اجتماعی چنین تیتر میزند یا می نویسد؟
مسلما دنیا در حال تحول هست و تکنیک های جراحی و اقدامات درمانی در حال پیشرفت و همه اینها قرار است در خدمت اعتلا و سهولت و ایمنی خدمات باشد ،چنانکه در دنیا ای موارد توسط خود جراح و تیم پزشکی گزارش میشود و همه سیستم بصورت مستمر درحال چاره اندیشی برای کاهش این موارد هست لکن آیا فلسفه آن گونه خبرپردازی نیز چنین است .
کافیست همین واژگان fetal laceration در پایگاههای علمی و معتبر جست و جو شود تا اطلاعات میزان بروز و شیوع و حتی روند کمی و کیفی میزان و حدت و شدت آن در دهه های اخیر بدست آید ولی چند رسانه معتبر در جامعه توسعه یافته و رشد یافته چنین شیوه ای اتخاذ میکند؟؟؟
براستی ازین شیوه اطلاع رسانی (بخوانید نارسانی) چه سودی عاید جامعه و سلامت مردمان می شود؟؟
آیا جز ایجاد انتظارات عجیب و غریب مثل عدم بروز هرگونه عارضه جانبی و خطا در اقدامات درمانی و به نوعی ایجاد یک توقع بیمارگونه در جامعه ...ثمره ای خواهد داشت؟؟؟
آیا تزریق این نگاه هر روز و هر روز با ایجاد فشار روانی و اجتماعی کاذب جامعه پزشکی را به امتناع و گریز از ارایه سرویس به بیماران در شرایط خطر و اورژانسی و ...سوق نخواهد داد؟؟؟
آیا نمیتوانیم بیاموزیم که بجای تحریک و تهییج ،درست ببینیم و درست بنویسیم و از آنچه نمیدانیم و نمی شناسیم داستان سرایی و سخن پردازی نکنیم؟؟؟
آیا نمیشود اگر مرهم دردهای جامعه نیستیم ،دردی بر دردها نیفزاییم .
طبیب و درمان این دردها کیست؟؟؟آیا رسانه نباید یا نمیتواند طبیب یا لااقل پرستار این بیماریها باشد ...
نظر شما