دوشنبه ۱۰ خرداد ۱۳۹۵ - ۱۱:۰۳

نشست«رنج کودکان در ایران معاصر» در دانشگاه صنعتی شریف برگزار شد . این نشست را گروه «رهایی» با مشارکت کانون یاریگران دانشگاه شریف، انجمن جامعه شناسی آموزش و پرورش ایران و انجمن یاری کودکان در معرض خطر برگزار کرد که همراه با نمایشگاه منتخب لویس ویکس هاین از کودکان کار در ایالات متحده در اوایل قرن بیستم (که منجر به تغییر قانون کار شد) بود.

روند رو به افزایش کودکان کار

سلامت نیوز: نشست«رنج کودکان در ایران معاصر» در دانشگاه صنعتی شریف برگزار شد . این نشست را گروه «رهایی» با مشارکت کانون یاریگران دانشگاه شریف، انجمن جامعه شناسی آموزش و پرورش ایران و انجمن یاری کودکان در معرض خطر برگزار کرد که همراه با نمایشگاه منتخب لویس ویکس هاین از کودکان کار در ایالات متحده در اوایل قرن بیستم (که منجر به تغییر قانون کار شد) بود.

به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه نسل فردا، این نشست از چهار بخش مختلف با زیر عنوان‌های کودکان و سکسوالیته،کودکان و خشونت، کودکان و کار و کودکان و آموزش تشکیل شده بود؛ چکیده ای از صحبت‌های پیام روشنفکر پژوهشگر مرکز تحقیقات عوامل اجتماعی موثر بر سلامت دانشگاه علوم بهزیستی و توانبخشی در این نشست به شرح زیر است:

  کار کودک، علل و پیامدها
با گذشت ربع قرن از تصویب پیمان نامه حقوق کودک و پیوستن اکثر کشورهای دنیا از جمله ایران به این کنوانسیون، کار کودکان در نقاط مختلف دنیا بسیار معمول است و می تواند شامل کار در کارخانه، معدن، کشاورزی، کارخانگی و کمک در کسب وکار والدین، داشتن کسب وکار شخصی(مانند فروش غذا) یا دیگر کارهای متعارف (دستفروشی و...)، نیمه متعارف (باربری،...) و حتی نامتعارف( زباله گردی، تکدی، فروش مواد، تن فروشی، به کارگیری کودکان در مشاغل نظامی، بیگاری، جیب بری و...) باشد.


به دست آوردن تصویر کمی از کار کودک اگرچه شدنی، اما غالبا دشوار و دچار خطای برآورد است و دست کم به دلیل غیرقانونی بودن بخشی از این پدیده، همواره پنهان می‌ماند. با این حال حتی آن بخش کوچک از کار کودک را که می توان از خلال آمارهای رسمی دریافت، نگران کننده است.آمار منتشر شده از سرشماری کشور در سال 1390 نشان می دهد،  7/3 درصد از کل شاغلان کشور را افراد 10 تا 19 ساله تشکیل می دهد. می دانیم که این تنها گوشه ای از واقعیت است؛ چرا که نه تنها کودکان خیابانی در این آمار نیامده است، بلکه شمار دیگری از کودکان که در بخش  غیر رسمی اقتصاد  مشغول به فعالیت هستند، هیچگاه در این سرشماری ها بازنمایی نمی شوند. در رابطه با تعداد کل کودکان کاری که در بخش غیررسمی اقتصاد در ایران کار می‌کنند، گزارش رسمی یا پژوهشی وجود ندارد، اما بخشی از مطالعات انجام شده در سال های  گذشته نشان می دهد که بخشی از شاغلان این بخش از اقتصاد کشور را کودکان تشکیل می دهند.

کودکانی که زیر 15 سال وارد بازار کار می شوند
یافته های مطالعه ای در سال 1390 در شهر تهران به 175 مورد از محل هایی (در بخش خصوصی و عمومی) که کودکان در آن کار می کردند، اشاره شده که 112 مورد، معادل 64 درصد در بخش رسمی و 63 مورد  معادل به 36 درصد در بخش غیررسمی بوده است، اما در اغلب این موارد (98.8 درصد )کودکان( در هر دوبخش ) به شکل غیررسمی و پنهان و بدون بهره مندی از مزایای قانونی کار، به کار گرفته شده اند. باز هم این، همه ماجرا نیست؛ چون کودکان زیر ده سال نیز از این شمول خارج هستند؛ در حالی که پژوهشی در سال 1392 که تنها در خصوص کودکان خیابانی و فقط در شهر تهران انجام شده است، نشان می دهد که 50 درصد از این کودکان، در سن زیر ده سالگی وارد خیابان می شوند. سن ورود کودکان مورد بررسی به خیابان، در بازه 4 تا 18 سال بوده و میانگین سن ورود به خیابان،  10.3 سال است.
هرچند نمی توان با دقت در مورد ارقام صحبت کرد، با این وجود، آنچه پژوهش های دو دهه اخیر در ایران، در خصوص روندها به ما نشان داده اند، کمتر مورد تردید است.

کاهش سن کودکان کار
این روندها نشان می دهد که اولا  تعداد کودکان خیابانی، به ویژه در بخش غیررسمی در حال افزایش و سن ورود کودکان به کار و به خیابان در حال کاهش است؛ در حالی که سهم دختر بچه ها در این دو بخش در حال افزایش است  و نهایتا سهم کودکان کار که دارای خانواده بوده  و بر اثر فقر مجبور به کار شده اند، به ویژه در میان کودکان خیابانی در حال کاهش بوده و تغییر الگوی آرامی به سمت  افزایش سهم نابه سامانی  و فروپاشی خانوادگی، در حال وقوع است. به طور کلی کار کودک را در جوامع امروزی  می توان  حاصل تقاطع  روندهای تاریخی و ساختارها و نهادهای بیمارگون زایده از آن در سطوح مختلف  اقتصادی، سیاسی، خانواده و جامعه مدنی دانست.

برچسب‌ها

نظر شما

شما در حال پاسخ به نظر «» هستید.
captcha