سلامت نیوز: تفریح و اوقات فراغت جوانان و نوجوانان دغدغه همه خانواده ها و دولت هاست و در کشور ما هم روزی نیست که نهادهای مرتبط با جوانان شعار برنامه ریزی و ارائه راهکار برای پرکردن اوقات فراغت آنها را سر ندهند. با این وجود، این دغدغه مندی در حد سر دادن شعار و سخنرانی متوقف مانده و سال‌هاست که هیچ نهادی به صورت عملیاتی کاری برای اوقات فراغت جوانان این مرز و بوم انجام نداده است. شهرداری تهران با برگزاری کلاس ها و اختصاص دادن اماکن عمومی به صورت محدود بسترهایی را برای اوقات فراغت جوانان فراهم کرده است، اما نهادهایی که باید از این فضاها استفاده کنند و برنامه هایی را به این منظور ترتیب دهند، هیچ تلاشی نمی کنند.
به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه آرمان، یک مددکار اجتماعی و استاد دانشگاه با عنوان کردن اینکه تفریح و سرگرمی حق طبیعی افراد محسوب می شود از نادیده گرفته شدن این حق در اجتماع فعلی ما سخن می گوید. محمد زاهدی اصل معتقد است: بی توجهی دولت به برنامه ریزی برای اوقات فراغت، عامل اصلی گرایش جوانان به تفریحات کاذب است.
تفریح و داشتن اوقات فراغت چقدر در زندگی افراد به ویژه جوانان اهمیت دارد و در کشور ما به چه اندازه به این نیاز توجه می شود؟
اگر جوانان و نوجوانان حقوقی داشته باشند یکی از حقوق اصلی آنها تفریح و سرگرمی است. فراغت و اوقاتی از شبانه روز که به این فراغت اختصاص می‌یابد جزو نیازهای افراد است و دولت و خانواده ها هم در کنار این نیاز باید ابزار مناسب را برای فراغت جوانان مهیا کنند. دولت ها بر اساس مقررات بین المللی و مصوبات مجامع ذی ربط از جمله سازمان ملل، یونیسف و نهادهای وابسته به سازمان ملل نیاز به فراغت و تفریح را در قالب حقوق افراد گنجانده‌اند. بخش قابل توجهی از فرزندان ما که بین ۱۴-۱۳ سال قرار دارند تبدیل به دانش آموزانی می‌شوند که در مقاطع مختلف تحصیلی فعال بوده اند و حالا باید از تعطیلات تابستان استفاده کنند. کودکان و نوجوانان حق دارند که تفریح داشته باشند و از این تفریح برای فراغ بالی و تمدید انرژی استفاده کنند. آمادگی پیدا کردن برای سال تحصیلی جدید در حالی که فصل تابستان و اوقات فراغت فرا رسیده است، برای تمدید انرژی و روحیه جوانان بسیار مهم است و باید اوقاتی تحت عنوان اوقات فراغت وجود داشته باشد تا فرد بتواند در آن بدون دغدغه به باید‌ها و نباید‌ها در امور شخصی خود پرداخته و آزادانه به اوقات خود سر و سامان دهد. انسان موجودی چند بعدی است و نیازهای مختلفی دارد. در بعد روحانی، فکری و جسمانی همه انسان ها نیازهایی دارند که باید به آنها توجه شود. در مورد کودکان و نوجوانان وقتی از نیازها صحبت می شود آن را یک حق به حساب می‌آورند. بر اساس مصوبه مجمع عمومی سازمان ملل و بیانیه حقوق کودک (چه مصوبه خیلی قدیمی که به سال ۱۹۵۹ برمی‌گردد و چه مصوبه جدید که به سال ۱۹۷۰ برمی‌گردد)، برنامه‌ریزی دولت ها برای اوقات فراغت کودکان و جوانان یک حق طبیعی است که مردم بر گردن دولت های خود دارند. در حدود ۷۰ سال قبل وقتی کودکان در حیاط منزل یا در کوچه و خیابان بازی می کردند والدین تا حدودی بر ابزارها و وسایل بازی نظارت داشتند، اما در زمانه فعلی این نظارت ها کمتر شده است. در حال حاضر در سراسر دنیا بخشی از دغدغه های والدین و افراد مختلف به تامین وسایل مختلف برای تفریح کودکان یا نوجوانان و جوانان اختصاص دارد، اما در کشور ما چه در درون خانواده و چه در نهادهای مرتبط با حقوق کودکان و جوانان مانند آموزش و پرورش و وزارت ورزش و جوانان هیچ عزم جدی برای برنامه ریزی و پرکردن اوقات فراغت جوانان دیده نمی شود. ما درهای مدرسه ها را در تابستان می بندیم و به جای آن درهای دیگری گشوده نمی شود. حتی در حالتی هم که کلاس های فوق برنامه برای دانش‌آموزان برگزار می شود همه افراد نمی توانند در آن شرکت کنند، زیرا این کلاس ها رایگان نیستند. همه مردم جامعه ما امکان تامین این هزینه ها را ندارند و به همین دلیل اکثر کودکان و نوجوانان ایرانی در فصل تابستان به حال خود رها می شوند.
پس بر این اساس می‌توان گفت دلیل اصلی تمایل یافتن جوانان به تفریحات کاذب، بی‌توجهی به بسترسازی برای تفریحات سالم است؟
بله. وقتی جوان و نوجوان در مدرسه و کلاس های فوق برنامه فصل تابستان به دلیل هزینه بالای این کلاس ها امکان شرکت ندارد یا در حالتی که باشگاه‌ها و اماکن ورزشی هم نمی توانند به دلیل همین هزینه های گزاف گزینه مناسبی برای پرکردن اوقات فراغت جوانان و نوجوانانی باشند که اکثریت آنها از طبقات متوسط یا ضعیف جامعه هستند و توان پرداخت این هزینه ها را ندارند، تمایل و رغبت برای پر کردن اوقات فراغت از راه های کاذب و نامشروع در جوانان شدت می گیرد. برای مثال قلیان کشیدن یا دور دور در خیابان چه با خودرو و حتی با پای پیاده برای خیلی از جوانان و نوجوانان ما به ویژه دختران جوان به تفریح اصلی تبدیل شده است. نمی توان این افراد را محکوم و متهم دانست که از اوقات خود به خوبی استفاده نمی کنند، زیرا دولت‌ها نتوانسته اند این امکان را برای جوانان فراهم کنند. در کنار این بطالت ها ما با معضلی بزرگ تر مواجه هستیم و آن بزهکاری‌های اخلاقی و اجتماعی است که در اثر این بطالت و بیکاری ایجاد می‌شود و روز به روز هم بیشتر می‌شود. سن اعتیاد در کشور ما در حال حاضر به مدرسه رسیده است و این خطری جدی به شمار می‌رود. اگر در حال حاضر شاهد این هستیم که سن ابتلای افراد به انواع آسیب های اجتماعی به سنین خیلی کم و حتی دوران مدرسه رسیده است، این به دلیل بی‌توجهی دولت‌ها به برنامه‌ریزی برای پر کردن اوقات فراغت جوانان است. اگر افراد وقتشان پر باشد و در آن به اموراتی که به آن دلبستگی دارند بپردازند احتمال رفتن آنها به سمت معضلات اجتماعی و اخلاقی به شدت پایین می آید. در مقابل ما به جای اینکه به انتخاب‌های مناسب فرزندانمان احترام گذاشته و آنها را تشویق کنیم در مقابل هر خواسته معقول و غیر معقول آنها از کلمه «هیس!» استفاده کردیم و باعث شدیم آنها این تفریحات را دور از نظر بزرگ‌ترها انجام دهند.
در مورد فعالیت جسمانی و ورزش کردن نیز در حالی که همه به ویژه مسئولان وزارت بهداشت به شدت از پایین بودن سطح تحرک افراد به ویژه جوانان سخن می گویند هیچ اقدام مناسبی در این زمینه انجام نمی دهند.
مدارسی که در فصل تابستان رها می شوند می توانند به خوبی از پس این نیاز جوانان بر آیند. همه مدارس به محوطه ورزش کردن مجهز هستند و در کنار آن معلمان تربیت بدنی و سایر رشته های ورزشی هم می توانند در فصل تابستان به صورت فوق برنامه با هزینه آموزش و پرورش این کلاس ها را ساماندهی کنند. به نظر من اختصاص این مبالغ از بودجه دولت و هر نهادی از جمله آموزش و پرورش هیچ هزینه سنگینی نخواهد داشت در حالی که با این کار می توان از مشکلات بزرگ‌تر جلوگیری کرد. با توجه به هزینه های سنگین باشگاه های ورزشی همه کودکان و نوجوانان ما امکان شرکت و حضور در این اماکن را ندارند و اگر آموزش و پرورش در این زمینه برنامه ریزی نکند هیچ نهادی به این نیاز افراد توجه نمی کند. اوقات فراغتی که هزینه ای را به خانواده ها تحمیل نکند باید هدف دولت‌ها باشد و بهترین و سالم ترین تفریحات در کنار مطالعه، فعالیت جسمانی و ورزش کردن است. از قدیم گفته‌اند: عقل سالم در بدن سالم است و بنابراین اگر افراد می‌خواهند در زندگی خود موفق باشند باید ورزش مستمر را فراموش نکنند.
نظر شما