كراك است،27آذر حامد اختیاری، مسئول آزمایشگاه عصب- روانشناسی مركز ملی مطالعات اعتیاد با هشدار نسبت به افزایش اعتیاد روانی به ماده كراك اعلام كرد: مصرف كراك باعث احساس گرفتگی، خارش، لذت، بی‌دردی و حالت خواب‌آلودگی می‌شود.
وی ادامه داد: اگر چه این احساس لذت و بی‌دردی در دفعات بعدی مصرف مرتباً كاهش می‌یابد، اما از شدت یبوست و مردمك تنگ بیماران وابسته، با وجود مصرف طولانی مدت عموماً چندان كاسته نمی‌شود.
كراك، هم توهم‌زا هم اعتیاد‌آور
با وجود علائمی كه كراك در فرد معتاد ایجاد می‌كند، نكته جالب اینجاست كه ماهیت این ماده به عقیده كارشناسان در كشورهای غربی كاملا با نوع مصرفی آن در ایران متفاوت است.
دكتر كامبیز سلطانی‌نژاد، متخصص سم‌شناسی و مشاور علمی مركز اطلاع‌رسانی دارو و سموم، با تایید این امر، به همشهری این طور توضیح می‌دهد: این ماده در كشورهای غربی، كوكائین نامیده می‌شود ولی در كشور ما با درصد خلوص بالای هروئین به فروش می‌رسد و موجب تشدید اعتیاد به‌خصوص در جوانان می‌شود.
این در حالی است كه به گفته طلعت قانع، كارشناس داروسازی و سم شناسی و مسئول مركز اطلاع‌رسانی داروها و سموم وزارت بهداشت توهم‌زاها موادی هستند كه هدف از استفاده آنها ایجاد سرخوشی و هیجان است و بیشتر اعتیاد روانی ایجاد می‌كنند.
وی با تاكید بر اینكه كراك هم جزء مواد توهم‌زاست، معتقد است: ولی در ایران این ماده علاوه بر دارا بودن مقادیر زیادی هروئین، متأسفانه ناخالصی‌های آلوده‌كننده‌ای هم دارد و حتی در نمونه‌های بسیار زیادی از این ماده، به اعتراف وارد‌كنندگان، مدفوع انسانی دیده شده است كه همین امر موجب آلوده شدن بدن می‌شود.
با این حال مسئول آزمایشگاه عصب- روانشناسی مركز ملی مطالعات اعتیاد در توضیح دیگر عوارض این ماده توهم‌زا می‌گوید: با مصرف كراك، تنفس سطحی ضعیف شده و درصورت مصرف زیاد و مسمومیت، قطع تنفس می‌تواند باعث مرگ مصرف‌كننده شود.
وی با بیان اینكه علائم ترك كراك، مشابه علائم ترك هروئین، اما بسیار شدیدتر است، توضیح می‌دهد: در صورت عدم‌مصرف، بیمار معتاد به كراك دچار دردهای شدید عضلانی، استخوانی، شكمی، اسهال شدید و آبریزش بینی می‌شود.
سلطانی‌نژاد می‌افزاید: احساس ولع مصرف و نیاز شدید به مصرف كراك، ممكن است موجب شود بیمار وابسته برای رسیدن به آن به هر كاری دست بزند.
سومین علت مسمومیت
اما ظاهرا مسمومیت با مواد‌مخدر فقط به مصرف كراك محدود نمی‌شود؛ چون اگرچه میزان مصرف این ماده در كشور در حال افزایش است ولی به گفته متخصصان سم‌شناسی هر ماده‌ای كه غیر از مقاصد پزشكی و عرف جامعه مصرف شود، در واقع مورد سوء‌مصرف قرار گرفته است؛
به‌طوری‌كه دكتر شاهین شادنیا، رئیس بخش مسمومان بیمارستان لقمان در گفت‌وگو با همشهری می‌گوید: آمارهای بیمارستان لقمان نشان داده مواد‌مخدر در سال گذشته سومین علت مسمومیت و مرگ و میر ناشی از آن بوده است.
وی با اشاره به اینكه مواد‌مخدر در كل براساس نوع اثرات‌شان به دسته‌های مختلف تقسیم می‌شوند، خاطر‌نشان می‌كند: یك دسته از آنها مواد‌مخدر شبه‌مرفینی است كه شامل تریاك، هروئین و اشكال دارویی مثل كدئین، ترامادول و مورفین می‌شود.
دومین گروه از موادی كه مورد سوء‌مصرف قرار می‌گیرند تركیبات توهم‌زا هستند كه سردسته آنها حشیش و بعد از آن LSD است. همچنین تركیبات محرك از قبیل آمفتامین‌ها (اكستازی و شیشه) در رده سوم این دسته از مواد قرار می‌گیرند.
رئیس بخش مسمومان بیمارستان لقمان با اشاره به اینكه در مراحل بعدی، آرام‌بخش‌ها كه سردسته آنها الكل است مورد سوء مصرف قرار می‌گیرند، توضیح می‌دهد: البته در كشور ما به‌صورت سنتی تركیبات مخدر شبه‌مرفین شایع‌تر از گروه‌های دیگر هستند؛ به‌طوری‌كه از سال‌ها قبل تریاك و بعد از آن هروئین سردسته این مواد محسوب می‌شوند.
دكتر شادنیا بیشترین موارد مسمومیت را هم به این دسته از مواد نسبت می‌دهد و می‌گوید: معمولا افرادی كه این مواد را استعمال می‌كنند، علائمی مانند خواب‌آلودگی، تنگی مردمك چشم و تنگی و افت تنفس در آنها دیده می‌شود؛ به‌طوری‌كه حتی همین افت تنفس و به‌دنبال آن كاهش هشیاری منجر به مرگ فرد استعمال‌كننده می‌شود.
نوشیدنی‌های سمی
«در مورد آرام‌بخش‌ها نیز فرد استعمال‌كننده ماده‌ای مثل الكل با مست شدن تعادل خود را از دست می‌دهد و سطح هشیاری و تمركز در او كاهش پیدا می‌كند. در بسیاری موارد هم این علائم با كاهش شدید قند خون با مرگ و میر همراه است.»
شنیدن این عبارات از زبان رئیس بخش مسمومان بیمارستان لقمان در حالی است كه به عقیده كارشناسان، مشروبات الكلی دست ساز و تقلبی هم در بازار رواج زیادی دارد كه مواد سمی در این مشروبات منجر به ایجاد عوارض زیادی از جمله كاهش شدید دید فرد استعمال‌كننده می‌شود.
دكتر قانع، در این رابطه به همشهری می‌گوید: مصرف حتی اندك الكل صنعتی یا متانول خطر كوری و مرگ فرد را در پی دارد و با وجود اینكه ماده تلخ‌كننده به این نوع الكل زده می‌شود اما عوارض ناشی از مصرف این ماده خطرناك را هر سال داریم.
مسكن‌های شبه‌مخدر
سوء مصرف مواد می‌تواند در قالب مصرف دارو و مسكن بیش از حد نیز باشد. در رأس تمامی این داروها هم مسمومیت با ترامادول و بعد مسمومیت با داروهای افسردگی 3حلقه‌ای بخش عمده مسمومیت‌ها به‌خصوص در تهران را تشكیل می‌دهند.
دكتر قانع با بیان اینكه ترامادول جزء خانواده مواد‌مخدر محسوب نمی‌شود و از خانواده تریاك نیست اما یك آرام‌بخش است كه آثار شبیه مواد‌مخدر دارد، خاطر‌نشان می‌كند: بیشتر مسمومیت‌ها با این دارو عمدی است و به‌علت دوز بالای مصرف به‌وجود می‌آید.
وی با تاكید بر اینكه ترامادول داروی بدون نسخه نیست و حتماً با تجویز پزشك توزیع می‌شود، تصریح می‌كند: اما به هر حال این دارو نیز مانند هر دارو یا ماده مخدر دیگر از كانال‌های غیر‌رسمی و روش‌های غیر‌قانونی در اختیار مردم قرار می‌گیرد.
در شرایطی كه به عقیده متخصصان سم‌شناسی ماده‌ای كه امروزه به‌خصوص در میان جوانان و آن هم به‌دلیل ارزان بودن، شیوع بیشتری دارد.
نظر شما