سلامت نیوز: هر روز 96 فیل آفریقایی به خاطر عاجشان کشته میشوند. یعنی در هر 15 دقیقه یک فیل با همه عظمت اش، قربانی تجارت کثیفی میشود که عواید حاصل از آن میلیونها دلار به جیب قاچاقچیان حیات وحش میریزد تا نهایتاً مجسمه و مبل و وسایل لوکسی تهیه شود که قرار است زینت بخش منازل ثروتمندان آسیایی شود. فیل، کرگدن، شیر، پلنگ، زرافه، بوفالو، کروکودیل و دهها گونه جانوری دیگر در جهان وضعیتی مشابه فیلها دارند.
به گزارش سلامت نیوز، روزنامه ایران می نویسد: مواد مخدر، سلاح، انسان و حیوان! 4 تجارت سیاهی است که سازمان ملل متحد حامیان این تجارتها را در زمره بزرگترین مافیای جهان قرار داده و خواستار مبارزه دولتها با آنها شده است. اما شاید در هیچ زمان دیگری همچون امسال، مسأله تجارت حیات وحش تا این حد مهم جلوه داده نشده بود. هزاران گونه گیاهی و جانوری از لاک پشتهای دریایی گرفته تا پرندگان شکاری و ببر و فیل هر سال بیش از سال قبل به انقراض نزدیک میشوند از این رو همزمان با روز جهانی محیط زیست، بان کی مون دبیرکل سازمان ملل متحد نیز با صدور بیانیهای خواستار مبارزه دولتها با مافیای قاچاق حیات وحش شد. مافیایی که بدون شک کشور ما نیز از آن مستثنی نیست و به گواه خبرهای منتشره از سوی سازمان حفاظت محیط زیست هر ساله بخش قابل توجهی از ذخایر ژنی کشورمان را به منظور استفادههای داخلی و فروش به خارج از مرزها کشته و یا زنده زنده قاچاق میکنند.
شاید بزرگترین محموله قاچاق حیات وحش ایران، کشف و توقیف 380 قطعه پرنده شکاری از گونه شاهین و هوبره بود که دو سال قبل از سوی نیروی انتظامی در آب های چابهار توقیف و تحویل محیط زیست شد اما هرگز از صدور حکم کیفری 7 قاچاقچی دستگیر شده که در حال خروج 140 شاهین و 240 هوبره زنده از کشور به کشورهای حاشیه خلیجفارس بودند هیچ خبری منتشر نشد تا این پرسش همچنان باقی بماند که چرا عموماً بعد از دستگیری قاچاقچیان بزرگ حیات وحش کشور، دیگر هیچ خبری از سرنوشت متخلفان دستگیر شده و احکام کیفری شان منتشر نمیشود. با این حال در بسیاری از کشورهای دنیا مبارزه با قاچاقچیان حیات وحش و معدوم کردن محصولات قاچاق به منظور جلوگیری از سوءاستفادههای احتمالی به یک امر رایج تبدیل شده است.
در همین حال آنگولا که امسال میزبان روز جهانی محیط زیست بود اعلام کرد دیگر فروش غیر قانونی محصولات حیات وحش را تحمل نخواهد کرد و به عنوان بخشی از تلاش هایش برای احیای جمعیت فیل هایی که در جریان جنگ داخلی کشور از پای درآمدهاند ، قوانین را سخت تر کرده و کنترل مرزها را افزایش میدهد. دولت کنیا نیز با آتش زدن دهها تن محموله قاچاق عاج فیل و شاخ کرگدن بزرگترین مبارزه با قاچاقچیان حیات وحش را در دنیا به نمایش گذاشت. درست یک هفته قبل از روز جهانی محیط زیست و در حالی که هنوز گزارش تکاندهنده سازمان ملل و اینترپل مبنی بر افزایش جرایم محیط زیستی جهان در سال گذشته منتشر نشده بود، کنیا 105 تن عاج فیل (از 6000 فیل کشته شده)و حدود 5/1 تن شاخ کرگدن را که از کشتار غیر قانونی این جانوران بهدست آمده بود در 11 توده بزرگ در پارک ملی نایروبی به آتش کشید. این محموله حدود 7برابر محمولههای قبلی کشف شده در این کشور بوده که یکجا به آتش کشیده میشد تا رؤیای قاچاقچیان حیات وحش در کسری از ثانیه دود شده و به هوا برود.آتش اینقدر وسیع و بزرگ بود که حدود 4 ساعت به طول انجامید. برنامه محیط زیست سازمانملل نیز گزارش میدهد، این بزرگترین ذخایر عاج فیل دنیا بود که یکجا سوزانده شد تا وضعیت اسفبار یکی از بزرگ جثه ترین جانوران دنیا را نشان دهد، اینکه چطور مورد هجوم قاچاقچیان حیات وحش قرار گرفته و در معرض نابودی است. این مراسم با حضور رئیس جمهور کنیا، مسئولان دولت گابون، اوگاندا و رئیس سازمان محیط زیست امریکا و مسئولان سازمان ملل در پارک ملی نایروبی انجام شد تا پیام بزرگی را به سراسر جهان مخابره کند. پیامی که از عزم جدی سازمان ملل و جهان برای مبارزه با شبکه مافیای غیر قانونی تجارت حیات وحش حکایت میکند.
در همین حال رئیس جمهوری کنیا اعلام کرد ممنوعیت کامل تجارت عاج فیل را در نشست بینالمللی سایتیس که سپتامبر امسال در آفریقای جنوبی برگزار میشود دنبال میکند. بر اساس گزارشهای منتشره تنها در فاصله سالهای 2010 تا 2012 تعداد 100 هزار فیل آفریقایی از جمعیت حدود 500 هزارتایی آن کاسته شده است به نحوی که در حال حاضر نرخ کشتار فیلها از تولد آنها پیشی گرفته است. طبق گزارش اتحادیه جهانی حفاظت ، این جانور جزو گونههای آسیب پذیر بوده و هم اکنون در فهرست سرخ آی یو سی ان (IUCN)قرار دارد. فیل آفریقایی نقش مهمی در پراکنش بذر 30 درصد از گونههای جنگلی در آفریقا دارد و اگر نسل این جانور منقرض شود خود به خود از تکثیر این گونههای جنگلی جلوگیری شده و به محیط زیست آسیب جبران ناپذیری وارد میشود.
کنیا اولین بار در سال 1989 به منظور محافظت از جمعیت باقیمانده فیلها یک محموله از عاج فیل را سوزاند. با این وجود جمعیت فیلها در 15 سال گذشته در این کشور حدود 90 درصد کاهش یافته و از 168 هزار به 15 هزار در حال حاضر رسیده است. گزارشها همچنین نشان میدهد از سال 1989 به بعد، 21 کشور جهان با کشف و توقیف محمولههای عاج فیل، حدود 263 تن عاج فیل را نابود کردند. در حال حاضر بیش از نیمی از جمعیت فیلهای آفریقا در چهار کشور کنیا، گابن، اوگاندا و بوتسوانا زندگی میکنند. از این رو رؤسای جمهوری این چهار کشور اخیرأ در مورد راههای جلوگیری از شکار غیر قانونی عاج با هم گفتوگو کردند تا پیشنهاد واحدی را به اجلاس سایتیس در ماه سپتامبر ارائه کنند. »
شکار تروفه، حفاظت یا نابودی؟
کشف و توقیف عاج فیلهای قاچاق و سوزاندن آنها نماد بسیار مهمی برای مبارزه با این تجارت غیر قانونی و نجات فیلهای جهان است. با این کار امکان استفاده از عاج در بازار کلاً منتفی میشود. با این حال برخی کشورها تلاش میکنند مجوزهای محدودی را برای شکار تروفه فیل و برخی دیگر از گونهها صادر کنند تا جلوی شکار غیر قانونی گرفته شود. اما همین امر هم گاهی با خشم گستردهای در بین مخالفان مواجه شده بهطوری که اخیرأ فرانسه نیز همچون هلند به جمع کشورهای منع واردات تروفه شیر پیوسته است.
نتایج یک تحلیل کارشناسی توسط کنوانسیون تجارت بینالمللی گونههای در خطر انقراض گیاهی و جانوری (سایتیس)، نشان میدهد کشتار حیوانات برای تروفه یکی از مهمترین تجارتهای حیوانات در جهان است. تروفه نوعی از شکار است که در نتیجه آن بخشهایی از بدن جانور شکار شده، همانند سر یا پوست، به عنوان نشان افتخار و تحفه توسط شکارچی نگهداری میشوند. بر اساس این گزارش از سال 2004 تا 2014 بیش از یک میلیون و 700 هزار تروفه شکار شده از گونه هایی که در معرض تهدید و نابودی نبودند بین کشورها مبادله شده، در این میان حدود 200 هزار تروفه هم از گونههای در معرض تهدید بین کشورهای جهان مبادله شده است. بر اساس آمارها حدود 107 کشور در این تجارت با هم مشارکت داشتند که در این میان 97 درصد تروفهها مربوط به 20 کشور مبدأ بوده که عمدتأ پوست جانوران از آنها به دیگر کشورها صادر شده است. در این میان کانادا با 35 درصد، آفریقای جنوبی با 23 درصد و نامیبیا 11 درصد، بیشترین سهم شکار تروفه را به خود اختصاص دادهاند. هرساله شکارچیان تروفه دهها هزار جانور از گونههای در معرض تهدید تا در خطر انقراض را میکشند. عمده این شکار با مجوزهای قانونی کشورها صورت میگیرد و در حالی که یک ورزش گرانقیمت محسوب میشود عواید قابل توجهی را هم برای صاحبان این تورها فراهم میکند.
با این حال گزارشهای سازمان ملل نشان میدهد از آنجا که شکار تروفه نیز آسیبهای غیر قابل جبرانی به جمعیت برخی گونهها از جمله شیر آفریقایی وارد کرده میبایست تجدید نظرهای اساسی حتی در مورد این نوع شکار قانونی برای برخی گونهها هم صورت گیرد. با این وجود، مبارزه با تجارت غیر قانونی حیات وحش همچنان بهطور جدی در دستور کار 193 کشور جهان قرار دارد. اما در شرایطی که بسیاری از کشورهای آفریقایی مبارزه با تجارت غیر قانونی و حتی قانونی عاج فیل را در دستور کار خود قرار دادهاند زیمبابوه و نامیبیا تلاش میکنند مجوز فروش یک محموله عاج بیش از یکصد تنی را دریافت کنند. استنباط این دو کشور این است که حراج این ذخایر عاج فیل میتواند منجر به کاهش تقاضا در بازارهای جهانی و در نتیجه حفاظت بهتر از فیلها شود اما منتقدان میگویند این روش یکبار پیش از این در سال 2008 انجام شد و نتیجه معکوس داد. در سال 2008 ناگهان ممنوعیت عاج فیل توسط دو کشور چین و ژاپن به طور موقت برداشته شد تا کشورهایی که ذخایر عظیمی از این محموله را در اختیار داشتند بتوانند آن را به فروش برسانند. حدود 107 تن عاج فیل از 4 کشور آفریقایی در این دو کشورآسیایی به فروش رسید تا به خیال مسئولان این کشورها تقاضا کاهش و قیمت عاج فیل در بازارهای جهانی افت کند اما در نتیجه همین اقدام ، یکصد هزار فیل دیگر تا سال 2012 کشته شد و نرخ تقاضا بالاتر رفت! در حال حاضر چین بزرگترین بازار مصرف عاج فیل، شاخ کرگدن و پوست ببر است. از این اقلام کالاهای لوکسی در این کشور تولید میشود که در کشورهای آسیایی خریداران فراوانی دارد.
به گفته دانشمندان در قرن بیستم حدود 10 میلیون فیل در قاره آفریقا زندگی می کرده که این تعداد در ابتدای قرن بیست و یکم به نیم میلیون رسید که هم اکنون بیش از یک پنجم آن از بین رفته و کمتر از 400 هزار فیل در سراسر آفریقا باقی مانده است. این کاهش شدید جمعیت نتیجه تخریب زیستگاهها و شکار بی رویه بوده است. بر اساس این گزارش از سال 2002 تا 2014 حدود 170 تن عاج فیل از آفریقا به دیگر کشورهای جهان صادر شده است. تجارت شاخ کرگدن نیز دومین تجارت بعد از عاج فیل است بهطوریکه آمارها نشان میدهد در سال 2015 حدود 1330 کرگدن به خاطر شاخشان در سراسر آفریقا کشته شدهاند. بر اساس گزارش سازمان ملل ارزش تجارت غیر قانونی حیات وحش و منابع طبیعی هر ساله بیش از 213 میلیارد دلار برآورد شده است که این رقم مربوط به ارزش منابع طبیعی به سرقت رفته از جمله ذخایر آبزیان و شیلات، الوار و چوبهای جنگلی، طلا و سایر مواد معدنی هم بوده است. در این میان بالغ بر 20 میلیارد دلار از این رقم تنها به تجارت غیر قانونی حیات وحش اختصاص دارد که پیامد آن نابودی تنوع زیستی و انقراض بسیاری از گونههای جانوری و گیاهی جهان است.
نظر شما