سلامت نیوز: براساس آخرین آمار رسمی شهرداری در سال ٩٣، در تهران بیش از ١٨ هزار كیلومتر كابل برق (در كنار بیش از ١٢ هزار كیلومتر شبكه برق روشنایی معابر كه البته هوایی هستند) و حدود ١٢٠كیلومتر لوله‌كشی گاز در زیر زمین دفن شده است. لوله‌هایی كه روزانه بیش از ١٤ میلیون متر مكعب گاز طبیعی در آنها جریان دارد و گفته می‌شود با زلزله‌ای ٥ تا ٦ ریشتری منفجر شده و زلزله‌ای را رقم می‌زند كه خسارت و قدرت تخریب آن برای بیش از ١٢٥ هزار مشترك گاز خانگی، چندین برابر خود زلزله خواهد بود. به بیانی، ابزاری كه در حالت عادی، از ضروریات زندگی امروزی ما هستند، در كسری از ثانیه به ابزاری برای قتل‌عام شهروندان تبدیل می‌شوند.

به گزارش سلامت نیوز، روزنامه اعتماد نوشت: دو سال قبل، توفان تهران باعث شد خسارت‌های مالی و جانی زیادی به شهروندان وارد شود. این حادثه و غافلگیر شدن نهادها و سازمان‌های متولی باعث شد تا موضوع به صحن شورای شهر و حتی دادستانی كشیده شود. در تمام این جلسات، مدیران ارشد شهرداری و ستاد بحران از كمبود امكانات و لزوم هماهنگی شهرداری با سازمان‌های شهری داد سخن دادند و در نهایت مقرر شد تا شهرداری ستاد بحران خود را تجهیز كند و با تعاملی كه با سایر سازمان‌های مرتبط دارد، زمینه را برای مدیریت یكپارچه بحران فراهم كند.

یك‌سال گذشت، توفانی دیگر رخ داد. شهر باز هم خسارت دید. باز هم مدیران ستاد بحران و شهردار تهران به شورای شهر آمدند و باز هم مقرر شد تا شهرداری ستاد بحران خود را تجهیز كند و با تعاملی كه با سایر سازمان‌های مرتبط دارد، زمینه را برای مدیریت یكپارچه بحران فراهم كند! یك‌سال دیگر هم گذشت، به مصداق ضرب‌المثل تا سه نشه، بازی نشه، این‌بار تهران نه به خاطر توفان، كه به خاطر انفجار یكی از لوله‌های گاز اصلی زیر زمین شوك زده شد و باز هم خیلی‌ها خسارت دیدند. باز هم شهردار و رییس ستاد بحران به صحن شورا آمدند و... . انگار قرار نیست قصه تكراری حوادث تهران و اقدامات ناهماهنگ سازمان‌های ذی‌صلاح به این زودی‌ها تمام شود.

قصه‌ای دردناك كه قربانیان آن مردم و همشهریان ما هستند. اما مروری بر پرونده این حوادث منهای نحوه عملكرد سازمان‌های مرتبط، حاوی نكاتی بس تامل‌برانگیز و خطرناك است. اینكه تهران ٦٤٠ كیلومتر مربعی، روی معدنی پر از مواد منفجره آرمیده است. معدنی كه هر لحظه امكان انفجار آن وجود دارد. انفجاری كه می‌تواند برای جمعیت ١٢ میلیونی آن صحرای محشری به معنای واقعی باشد. منتها در این محشر كبری به جای صدای چكاچك شمشیرها و رجز‌خوانی‌ها، صدای انفجار لوله‌های گاز و شعله‌های بلند آتش است كه دنیا را جلوی لشكر تهرانیان تیره و تار می‌كند. چرا كه پایتخت بزرگ كشورمان روی معدن دینامیتی متشكل از لوله‌های گاز، آب، كابل‌های برق و تلفن و... قرار گرفته كه در صورت بروز هر حادثه بزرگ غیر‌مترقبه‌ای می‌تواند نه تنها زندگی شهروندان را مختل كند كه حتی با انفجار ناشی از لوله‌های گاز و كابل‌های برق، كشتاری بیشتر از كشتار ناشی از حادثه غیر مترقبه رخ داده، را موجب شود.

براساس آخرین آمار رسمی شهرداری كه به سال ٩٣ برمی‌گردد، در تهران بیش از ١٨ هزار كیلومتر كابل برق (در كنار بیش از ١٢ هزار كیلومتر شبكه برق روشنایی معابر كه البته هوایی هستند) و حدود ١٢٠كیلومتر لوله كشی گاز در زیر زمین دفن شده است. لوله‌هایی كه روزانه بیش از ١٤ میلیون متر مكعب گاز طبیعی در آنها جریان دارد و گفته می‌شود با زلزله‌ای ٥ تا ٦ ریشتری منفجر شده و زلزله‌ای را رقم می‌زند كه خسارت و قدرت تخریب آن برای بیش از ١٢٥ هزار مشترك گاز خانگی، چندین برابر خود زلزله خواهد بود. به بیانی، ابزاری كه در حالت عادی، از ضروریات زندگی امروزی ما هستند، در كسری از ثانیه به ابزاری برای قتل‌عام شهروندان تبدیل می‌شوند. همان جهنمی كه «شهران» نمونه كوچكی از آن بود و به گفته شهردار تهران خدا خواست كه اتفاقی در آن رخ ندهد. اما توصیف كاملی از این صحرای محشر مستلزم داشتن اطلاعات كاملی از شهر زیرزمینی شبكه‌های خدمات شهری است. اینكه هر كدام از این شبكه‌های زیر زمینی چقدر وسعت دارند یا اینكه آیا اصولا نقشه جامعی از جانمایی و نحوه قرار گرفتن این خطوط در دل زمین وجود دارد یا خیر؟

ورود شورای عالی شهرسازی به بحث شبكه‌های زیر‌زمینی شهری
پیروز حناچی، دبیر شورای عالی شهرسازی و معماری درگفت‌وگو با «اعتماد» با تایید خطرات شبكه‌های زیر‌زمینی برای تهران می‌گوید: متاسفانه ما لیست و نقشه‌های درست و به‌روزی از خطوط لوله‌های گاز، آب و برق و... نداریم. نقشه‌هایی هم كه وجود دارد اكثر قدیمی هستند و نمی‌توان به آنها اطمینان كرد.
وی با ذكر اینكه عمق كارگذاری لوله‌های گاز چندان زیاد نیست و همین مساله می‌تواند باعث افزایش ریسك انفجار آنها شود، می‌گوید: از سویی نقشه‌های تجهیزات زیر‌زمینی، سه‌بعدی نیست و درست به همین دلیل نمی‌توان در مواقع بحران به آنها اتكا كرد. به عقیده حناچی، باید با استفاده از سیستم GIS نقشه‌های جدید تجهیزات زیر زمینی طراحی و تدوین شود چرا كه نقشه‌های موجود عملا غیركارآمد هستند.

معاون وزیر راه و شهرسازی، با انتقاد از شهرداری برای اینكه اطلاعاتی كه در اختیار دارد را در اختیار نهادهای دیگر قرار نمی‌دهد در ادامه می‌گوید: شهرداری تهران با صرف هزینه‌ای گزاف، یك بانك اطلاعاتی با عنوان رصدخانه شهر تهران را احداث كرده است و اطلاعات بخش‌های مختلف شهری از جمله نقشه‌ها و اطلاعات تجهیزات زیرساختی شهر را جمع‌آوری كرده ولی این اطلاعات را در اختیار هیچ‌كدام از نهادهای ذی‌ربط قرار نمی‌دهد. به قول معروف اطلاعات را در داخل گنجه گذاشته و در آن را قفل كرده است. درحالی كه این اطلاعات و آمار برای شهر تهران حیاتی است.

وی با اشاره به نقش شهرداری به عنوان متولی بحث رویارویی با بحران‌های شهری گفت: باید سازمان‌های مرتبط با این زیرساخت‌های شهری موظف شوند تا اطلاعات خود را در اختیار شهرداری قرار دهند چراكه این مدیریت شهری است كه باید در مواقع بحرانی وارد عمل شود و بحران را كنترل كند. در نقطه‌ای مانند شهران، تمام زیرساخت‌های شهری گاز، آب و برق و... در یكجا به هم رسیده بودند كه نتیجه آن انفجاری بود كه شاهد آن بودیم. درحالی كه اگر این تجهیزات به درستی كار گذاشته می‌شد و نقشه آن وجود داشت یا اصلا چنین اتفاقی رخ نمی‌داد یا در صورت وقوع، به‌سادگی و در كمترین زمان ممكن مهار می‌شد.
دبیر شورای عالی شهرسازی و معماری همچنین از ورود شورای عالی شهرسازی و معماری به این بحث و تشكیل جلسه‌ای با حضور شهردار تهران و مدیران شهری و مسوولان سازمان‌های ذی‌ربط خبر داد و گفت: در این جلسه به دنبال آن هستیم تا بین مسوولان هماهنگی و وحدت رویه‌ای ایجاد كنیم تا اطلاعات‌شان را در اختیارمدیریت شهری قرار دهند و مدیریت شهری هم خود را موظف بداند كه فعالانه‌تر در این‌گونه حوادث ورود پیدا كند.
اما در هر صورت وی عمیقا بر این باور است كه اگر هر‌چه زودتر فكری برای جانمایی و به‌روز كردن نقشه‌های تجهیزات زیر‌ساختی تهران نكنیم باید منتظر بروز فاجعه‌ای غیر‌قابل‌تصور در هنگام بروز زلزله یا حوادثی از این دست باشیم.

شهردار تهران: پایتخت در حوزه زیرساخت‌های شهری استاندارد نیست
محمدباقر قالیباف، شهردار تهران به عنوان مهم‌ترین مدیر شهری، با وجود اذعان به خطراتی كه شبكه‌های زیرزمینی خدمات شهری برای پایتخت دارد، معتقد است كه شهرداری آمادگی لازم برای مقابله با بحران را دارد ولی مشكل از آنجایی ناشی می‌شود كه سازمان‌ها و ارگان‌های دیگر، حاضر به ارایه اطلاعات خود به شهرداری به عنوان مدیریت بحران نیستند. چند روز بعد از حادثه شهران در صحن شورا با ذكر اینكه در تهران بیش از ٤٠٠ نقطه پرخطر از حیث شبكه‌های خدمات زیر زمینی مانند شهران وجود دارد، گفت: امروزه شهر‌هایی در دنیا ایمن هستند كه شبكه عظیم استاندارد زیر سطحی داشته باشند، شبكه حمل و نقل، فاضلاب، آب‌های زیر سطحی و اگر بخواهیم تهران را از این منظر مورد بررسی قرار دهیم باید بگوییم شهر ما در حوزه زیر‌ساخت‌های شهری استاندارد نیست و با استاندارد‌های دنیا فاصله‌ای زیاد دارد.

وی با تاكید بر اینكه اطلاعات زیر سطحی باید قابل‌دسترسی باشد تا بتوان در موارد ضروری در كمترین زمان برای كنترل اوضاع اقدام كرد، گفت: ما در شهرداری رصد‌خانه‌ای ایجاد كردیم و در آن تمام اقدامات عمرانی كه در هفت، هشت سال گذشته در شهر تهران انجام شده را به صورت نقشه‌های دقیق ذخیره كردیم كه بالغ بر ۱۰۰ نوع اطلاعات در لایه‌های زیرین شهر می‌شود، در حقیقت یك شبكه اطلاعاتی در تاسیسات زیر سطحی به وجود آوردیم.
شهردار تهران در ادامه افزود: ایجاد كانال مشترك تاسیسات شهری موضوع دیگری است كه باید مد نظر قرار داد. امروزه می‌بینیم هر دستگاهی حفاری می‌كند و همه تاسیسات كنترل هم قرار می‌گیرند كه این خود یك عامل تهدید‌زا است. در حالی كه اگر مدیریت یكپارچه وجود داشت با ایجاد كانال مشترك تاسیسات چنین وضعیتی به وجود نمی‌آمد.
قالیباف ادامه داد: ممكن است برخی بگویند كه چرا شهرداری این كار را نكرده است و در پاسخ باید گفت وقتی از برنامه سوم تا برنامه پنجم موضوع مدیریت یكپارچه مطرح می‌شود، قانون می‌شود و حتی ابلاغ هم می‌شود اما اجرا نمی‌شود دست شهرداری بسته می‌ماند.

معاون عمرانی شهردارتهران: در مرحله جمع‌آوری اطلاعات هستیم
علیرضا جاوید، معاون عمرانی شهردارتهران هم در این مورد گرچه براین باور است كه وضعیت كنونی زیر‌ساخت‌های شهری می‌تواند برای تهران خطرآفرین و خطرناك باشد اما در عین حال از طرحی خبر می‌دهد كه براساس آن شهرداری تهران موظف شده تا نقشه‌ها و اطلاعات جدید این تجهیزات را تهیه و به‌روز‌رسانی كند: این مهم برعهده سازمان فناوری شهرداری قرار گرفته تا این سازمان با همكاری سازمان‌های مرتبط، نقشه‌ها و اطلاعات لوله‌های گاز و آب و كابل‌های برق و تلفن را تهیه و آنها را برای استفاده در مواقع بحرانی و بروز حوادث غیرمترقبه آماده كند كه این اقدام مدتی است آغاز شده است.

رییس كمیسیون عمران شورای شهر: اطلاعاتی از اعماق زمین هم نداریم
 احمد دنیامالی، رییس كمیسیون عمران شورای شهر اما به شكلی تخصصی‌تر به این موضوع نگاه می‌كند: عمق كم لوله‌ها و تجهیزات زیرساختی در كنار این مساله كه این تجهیزات عمدتا روی شریان‌های اصلی شهر قرار دارند و همچنین فرسودگی این تجهیزات و همجواری این تجهیزات باعث شده تا این تجهیزات همواره در معرض خطراتی جدی باشند. به همین دلیل مدیریت شهری تلاش بسیاری كرده تا این وضعیت را ساماندهی كند ولی شواهد امر نشان داده كه تاكنون به دلیل عدم همكاری سازمان‌های ذی‌ربط؛ این امر محقق نشده است.
وی ادامه می‌دهد: یادمان یاشد كه تهران تا همین چند دهه قبل، آب مورد نیازخود را از قنات‌ها و آب‌انبارها تامین می‌كرده است و به همین دلیل در زیر پای ما شبكه گسترده‌ای از قنات‌ها قرار دارد. در واقع تهران روی غارهایی قرار گرفته كه می‌تواند برای شهر خطرناك باشد.
وی به تست‌های انجام شده با دستگاه‌های مخصوص برای تعیین وضعیت و كشیدن نقشه‌های تجهیزات زیر زمین اشاره كرده و گفت: در مقطعی این كار توسط شهرداری تهران انجام شد ولی از آنجایی‌كه دستگاه‌هایی كه به كار گرفته شد، دستگاه‌هایی بودند كه تنها می‌توانستند تا عمق چند متری از سطح زمین را رصد كنند، نمی‌دانیم در عمق‌های زیادتر، تهران چه وضعیتی دارد؟
دنیامالی با ذكر اینكه این دستگاه‌ها در ایران وجود ندارد، گفت: این در حالی است كه حادثه‌ای مانند شهران، در عمق ٤٠ متری رخ داده است. یعنی ما باید بتوانیم تا اعماق چند ده متری زمین از وضعیت خاك و تجهیزات زیرزمینی آگاه باشیم.
وی با تكیه بر روش‌های امروزی دفن تجهیزات زیر‌ساختی گفت: ما اصلا موافق دفن كردن بدون نقشه و طرح لوله‌ها و كابل‌های شهری نیستیم. بلكه برعكس، معتقدیم باید این تجهیزات را در داخل كانال‌های مخصوصی قرار داد تا در مواقع ضروری، بتوان به راحتی به آن دسترسی داشت و بحران را مهار كرد.  برخی كارشناسان اما براین باورند كه نباید شبكه‌های ناهمگن – مانند لوله‌های گاز و كابل‌های برق – را كنار هم قرار داد چرا كه خود می‌تواند خطرناك باشد. به همین دلیل نمی‌توان تمام تجهیزات را داخل یك كانال واحد قرار داد. اما با این وجود دنیا مالی براین باور است كه می‌توان به گونه‌ای عمل كرد كه این خطر مرتفع شود: اگر كمی تحقیق كنیم می‌توانیم راهكاری برای حل این مشكل پیدا كنیم.
رییس كمیسیون عمران شورای شهر وقوع حوادثی مانند حادثه انفجار لوله گاز در شهران را طبیعی می‌داند و می‌گوید: الان علاوه برلوله‌های گاز ما با مسائل دیگری چون انبارهای نفت روبه‌رو هستیم كه حقیقتا خطراتی به مراتب بیشتر از لوله‌های گاز شهری محسوب می‌شوند. وی هم در ادامه صحبتش به همان نكته‌ای اشاره می‌كند كه پیش ازاین، حناچی به آن اشاره كرده بود: ما الان نقشه تاسیسات زیر زمین را داریم ولی مشكل آنجاست كه این نقشه‌ها دقیق نیست بلكه گاهی وقتی براساس نقشه جایی را می‌كنیم می‌بینیم اصلا شبكه‌ای آنجا نیست یا اگر هست چند متر آن‌طرف‌تر قرار دارد.
دنیا مالی از سویی به جنبه دیگری از حضور بی‌ضابطه تجهیزات شهری اشاره می‌كند و می‌گوید: یكی از برنامه‌های شهرداری و مدیریت شهری توسعه شهر در زیر زمین است. برای این كار شناسایی و ایمن كردن تجهیزات شهری یكی از اركان اصلی است. اما این امر تاوقتی‌كه مدیریت شهری یكپارچه شهری اجرایی نشود، محقق نخواهد شد و تهران همچنان مانند بمبی عمل خواهد كرد كه هر لحظه امكان انفجار آن می‌رود.

رییس كمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر: تا فاجعه‌ای رخ ندهد موضوع را جدی نمی‌گیریم
محمد سالاری، رییس كمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهروضعیت كنونی را نتیجه بی‌برنامگی و سوء مدیریت شهری در دهه‌های گذشته می‌داند. به اعتقاد وی خطراتی كه امروز از سمت و سوی شبكه‌های خدمات شهری زیر زمین تهران را تهدید می‌كند میراثی است شوم از آنچه تاكنون در این كلان‌شهر گذشته است: تا همین دو – سه سال قبل تهران بدون داشتن سندی بالا دستی یا طرحی جامع و تفصیلی و تنها برمبنای یكسری دستورالعمل و تصمیم‌های سلیقه‌ای مدیران شهری اداره می‌شده است. بنابراین شهر بدون هیچ اصل علمی و منطقی و شهرسازی رشد پیدا كرده و به این شكلی رسیده كه امروز خودش برای مردمش، تهدیدی بالقوه تلقی می‌شود.
وی ادامه می‌دهد: این وضعیت امروز به چنان مرحله‌ای رسیده كه باعث شده تا تهران در بین كشورهای جهان یكی از بدترین و خطرناكترین زیر‌ساخت‌های شهری را داشته باشد. نتیجه این اهمال و سوء مدیریت هم الان مشخص نمی‌شود بلكه زمانی این مساله جلوه پیدا می‌كند كه خدای ناكرده حادثه‌ای مانند زلزله در تهران رخ بدهد. آن وقت است كه تازه می‌فهمیم كه چقدر خطرناك هستند. ضمن اینكه تغییر اقلیمی كه امروز در بسیاری از كشورهای جهان و ازجمله در ایران رخ داده و می‌دهد، باعث بروز چالش‌های جدید برای شهرهای بزرگ جهان شده است. به عنوان مثال فرونشست زمین، می‌تواند در كنار شبكه زیر‌ساختی شهر تهران، خود چالشی مهم برای پایتخت باشد.
رییس كمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهرنبود شبكه فاضلاب را یكی دیگر از معضلات تهران می‌داند و می‌گوید: نبود شبكه فاضلاب باعث شده تا چاه‌های فاضلاب در تهران به صورت «جذبی» باشند كه در دراز مدت موجب به وجود آمدن غارها و حفره‌های بزرگی در دل زمین شده كه با توجه به فرونشست زمین كه این روزها به‌شدت تهران را تهدید می‌كند، به شكل خطرناكی تهران را تهدید می‌كند. این خطر وقتی جدی‌تر می‌شود كه این خطرات را در كنار خطر گسل‌های زلزله خیز و ساخت وسازهای بدون رعایت اصول مهندسی، قرار دهیم.
وی معتقد است كه برای حل این معضل بهترین راه‌حل تدوین پیوست‌های مطالعاتی برای طرح‌هاست: البته این پیوست‌های مطالعاتی باید قبل از اجرای طرح تدوین شود نه اینكه بعد از تكمیل یك طرح و برای رفع تكلیف بخواهیم یك پیوست تهیه و به آن ضمیمه كنیم.
سالاری از ایجاد مدیریت یكپارچه شهری به عنوان یكی دیگر از راه‌حل‌های كاهش این خطرات یاد می‌كند و می‌گوید: در كنار این اقدام باید نهضتی با عنوان نهضت احداث كانال‌های مشترك شهری در تهران راه افتد. یعنی كمیته‌ای با ریاست مدیریت‌های عالی كشوری و عضویت مدیریت شهری تشكیل شود و در آن به سرعت برای تاسیس چنین كانالی تصمیم‌گیری كنند.
این كارشناس شهرسازی در ادامه در پاسخ به این سوال كه آیا تاكنون مطالعاتی در مورد وضعیت شبكه‌های زیر زمینی شهری تهران و عواقب ناشی از بروز رخدادهای طبیعی مانند سیل و زلزله و... برآن‌ها انجام شده یا خیر، می‌گوید: مطالعات كه زیاد انجام شده ولی هیچ كدام با دیگری نمی‌خواند و معتبر نیستند. منتها مشكل ما این نیست. مشكل از جایی ناشی می‌شود كه مسوولان ما هنوز چنین مسائل زیربنایی برای‌شان دغدغه نیست بلكه بیشتر به دنبال كارهای زود بازده و تبلیغاتی هستند. شهرداری می‌خواهد چند طرح عمرانی حتی نه چندان مهم را اجرا كند تا بگوید من كار می‌كنم. شورای شهر دایم فقط مصوبه اجرا می‌كند تا بگوید به فكر شهر و نیازهایش هست و اذهان عمومی علیهش نباشد، ولی هیچكس به چنین مسائل مهمی كه می‌تواند فاجعه‌ای انسانی را رقم بزند توجهی ندارد. تاوقتی‌كه چنین است نمی‌توان برای كاهش خطرات شبكه‌های اجتماعی زیر زمین، كاری كرد.

رییس ستاد بحران شهر تهران: زیر‌ساخت‌های شهری در صورت بروز حوادث طبیعی بزرگ، فاجعه‌ای تمام عیارند
در زمان بروز حوادث شهری، به خصوص حوادث غیر مترقبه نخستین واصلی‌ترین سازمانی كه درگیر حادثه می‌شود و در عین حال اصلی‌ترین سازمانی كه باید پاسخگو باشد، ستاد بحران است. سازمانی كه وظیفه آن ساماندهی سازمان‌های مرتبط و فرماندهی مدیریت بحران در زمان وقوع حادثه است. دكتر احمد صادقی، رییس ستاد بحران شهر تهران در گفت‌وگو با «اعتماد» با قبول اینكه در صورت بروز حادثه‌ای جدی مانند زلزله، شهر تهران در مورد زیر‌ساخت‌های شهری با مشكلاتی جدی روبه‌رو خواهد شد، گفت: البته در مورد حوادث كوچك‌تری مانند شهران، براین باورم كه می‌توانیم به خوبی از عهده كنترل بحران برآییم ولی در مورد حوادث بزرگ و فراگیر...
وی در پاسخ به این سوال كه آیا سازمان‌هایی مانند گاز و آب و برق، اطلاعات‌شان را در اختیار شما قرار داده‌اند یا خیر، گفت: بله تا حدودی این اتفاق افتاده است. ولی مشكل از جایی شروع می‌شود كه خود آنها نیز اطلاعات دقیقی در مورد تجهیزات زیر زمینی خود ندارند. به عنوان مثال بارها اتفاق افتاده كه در موقع حادثه، براساس نقشه و برای رسیدن به لوله مثلا گاز، نقطه‌ای را حفاری كرده‌ایم ولی اثری از لوله نبوده است. یا اگر هم بوده، چندین متر دورتر بوده است. همین مساله باعث شده تا ما از اجرای نقش خود كه همان كنترل بحران و نظارت بر عملیات باشد عقب بیفتیم.
دكتر صادقی همچنین براین باور است كه نقشه‌های سازمان‌های یاد شده باید به روز شده و در اختیار ستاد بحران قرار گیرند. اما در وضعیت كنونی چگونه می‌توان تجهیزات زیر زمینی شهری را ساماندهی و از بروز فاجعه‌ای ملی جلوگیری كرد؟ سوالی كه رییس ستاد بحران تهران به آن این‌گونه پاسخ می‌دهد: شاید بهترین گزینه ایجاد شبكه مشترك زیر‌ساخت‌هاست. به این معنا كه كه تمام شریان‌های شهری را در داخل كانال‌های زیر زمینی قرار می‌دهند كه در زیر زمین است و مسیر كارگذاری آنها نیز كاملا مشخص است و در موارد بحرانی و بروز حادثه، می‌توان به راحتی به این شریان‌ها دسترسی داشت و آنها را مدیریت كرد.
به گفته رییس ستاد بحران تهران، سال‌هاست كه این طرح از سوی مدیریت شهری مطرح شده است ولی بنابردلایلی تاكنون عقیم مانده است. صادقی در مورد دلایل توقف این طرح می‌گوید: اختلافی كه باعث شد تا این طرح اجرایی نشود موضوعی بود كه مورد نگهداری این شبكه مطرح بود. قرار بود كه هر یك از سازمان‌های آب و گاز و... هزینه‌ای را برای «نگهداری» این شبكه به شهرداری بپردازند ولی سازمان‌های ذی‌ربط تا امروز زیر بار این تعهد مالی نرفته‌اند و درست به همین دلیل این طرح هنوز اجرایی نشده است.
وی با تصدیق خطرناك بودن لوله‌های گاز زیر سطح زمین شهر تهران به نكته دیگری اشاره می‌كند كه تاكنون كمتر به آن اشاره شده است: بافت شهر و تركیب خاك تهران به گونه‌ای است كه واقعا برای شبكه‌های زیر زمینی به خصوص لوله‌های گاز آن فكری كرد. الان در جهان، شهرهای مشابه تهران، به جای استفاده از «گاز» به سمت استفاده از «برق» رفته‌اند. شاید خیلی‌ها بگویند كه تبدیل شبكه گاز‌رسانی به برق، هزینه كمرشكنی را دارد و مقرون‌به‌صرفه نیست ولی مطالعات ما نشان می‌دهد كه این مساله در دراز مدت به‌شدت اقتصادی است. ضمن اینكه خطرات امروز این لوله‌ها را نیز ندارد.
وی از دولت و مجلس می‌خواهد تا رویه‌ای را اتخاذ كنند كه براساس آن طرح جامع شهری هر چه سریع‌تر به تصویب برسد، چرا كه شاید آخرین امید تهران برای بهبود شرایط كنونی و مدیریت بحران‌هایی كه نمی‌توان از آنها اجتنباب كرد، اجرای همین شیوه مدیریت است.
به نظر می‌رسد قصه زیر‌ساخت‌های شهری تهران، مانند بسیاری دیگر از مشكلات و دغدغه‌های شهری، قصه‌ای است سریالی كه قرار نیست به این زودی‌ها حل شود. حل شدن كه جای خود دارد، حتی كسی زحمت پیگیری آن را هم به خود نمی‌دهد؛ قصه‌ای كه می‌تواند پایانی تراژیك را برای كلانشهر بی‌در و پیكر تهران رقم زند. فاجعه‌ای كه شاید بشود از همین الان جلوی آن را گرفت، اگر...