سلامت نیوز:روزهای داغ تابستان آمده و دمای هوای شهرهای كشور، ‌روز به روز بیشتر می‌شود. مرداد ماه را می‌توان گرم‌ترین یا شاید یكی از دو ماه گرم سال دانست، ‌آنقدر كه داد اهالی شهرهای جنوبی ایران درآمده است.

 به گزارش سلامت نیوز به نقل از روزنامه اعتماد، ‌هر روز عكس‌هایی از آثار افزایش دمای هوا در شهرهای جنوبی و جنوب شرقی و غربی كشور دست‌به‌دست می‌شود و دماسنج‌هاست كه درجه‌های ٥٠ به بالا را نشان می‌دهند. در خبرها آمده بود كه ماه ژوئن گذشته، گرم‌ترین ژوئن تاریخ شناخته شد. بنابر گزارش‌های سازمان ملی اقیانوسی و جوی ایالات متحده امریكا، دمای ژوئن سال ٢٠١٦، ۹/. درجه سلسیوس بیشتر از میانگین دمای قرن بیستم شد.

در این میان، گازهای گلخانه‌ای در جهان، تاثیر بسزایی در افزایش دمای كره زمین داشته كه سال به سال هم تاثیرات بیشتری به دنبال خواهد داشت.
سرپرست گروه‌های آسیب‌پذیری و انطباق طرح ملی تغییر آب و هوا در سازمان محیط زیست عوامل گوناگونی را در این افزایش دما در دهه‌های اخیر موثر می‌داند. علیرضا مساح معتقد است تنها تاثیر گازهای گلخانه‌ای نیست كه باعث این افزایش دما شده است.

مساح در این خصوص گفت: چهار عامل روی این افزایش دما می‌توانند تاثیر بگذارند. یكی از آنها، پدیده‌های دورپیوند است مثل بحث ال نینیو كه در سال گذشته، ‌شدیدترین ال‌نینیو را در ٦٠ سال گذشته شاهد بودیم، ‌البته الان داریم در فاز لانینو می‌رویم اما همچنان ال نینیو هم جزو عوامل طبیعی محسوب می‌شود. عامل دوم، عوامل طبیعی است مثل فعالیت‌های خورشیدی یا نزدیك شدن مدار زمین به دور خورشید كه به شكل طبیعی از پیدایش بشر تاكنون رخ داده و می‌دهد، ‌گاهی زمین از خورشید دور می‌شود كه یخبندان‌ها را ایجاد می‌كند و گاهی نزدیك می‌شود كه گرمای هوا افزایش می‌یابد. مساح، سومین و مهم‌ترین عامل افزایش دما را افزایش گازهای گلخانه‌ای می‌داند و معتقد است: اگر بتوانیم ثابت كنیم افزایش دمای ژوئن از تاثیر گازهای گلخانه‌ای بوده، می‌توانیم بگوییم تغییر اقلیم رخ داده است. در واقع افزایش دما متاثر از این چند عامل است به شكل كم و زیاد.

تنها عاملی كه از نگاه مساح، ‌غیرطبیعی و انسان‌ساز است، ‌گازهای گلخانه‌ای است كه موثرتر از بقیه عوامل محسوب می‌شود. مساح درباره دوره‌های زمانی و احتمال افزایش دما نیز گفت: ما دو بحث داریم، یكی اینكه در گذشته افزایش دما مربوط به كدام عامل است و دیگری اینكه در آینده چه اتفاقی می‌افتد.

آنچه مشخص است این است كه گذشته خیلی مهم نیست، اما اینكه میزان این افزایش در آینده چه خواهد شد، ‌پیش‌بینی‌هایی داریم كه مدل‌هایی هستند به نام «گردش عمومی جو». این مدل‌ها وضعیت گازهای گلخانه‌ای را درنظر می‌گیرند و وضعیت متغیرهای اقلیمی را پیش‌بینی می‌كنند. در این مدل‌ها، نسبت دوره ٢٠١٦ تا ٢٠٣٥ میلادی كه دوره‌ای ٢٠ ساله است را به دوره ٢٠ ساله گذشته كه از ١٩٨٦ تا ٢٠٠٥ بود درنظر گرفتند، ‌مشخص شد یك تا یك و نیم درجه افزایش دما را نسبت به آن دوره خواهیم داشت. در این افزایش دما، شاهد تبخیر زیاد منابع آبی، ‌كاهش رطوبت خاك، ‌كاهش رواناب‌ها و به تبع آن افزایش آتش سوزی در جنگل‌ها خواهیم بود. حتی اگر میزان بارش مان همین قدر باشد یا حتی ١٠ درصد افزایش پیدا كند، ‌تبخیر آنقدر زیاد خواهد بود كه كاهش رواناب‌ها را خواهیم داشت.

سناریوی افزایش ٥ درجه‌ای تا ٢١٠٠
معضل گازهای گلخانه‌ای، ‌بحثی است كه در كاپ ٢١ كه سال گذشته در پاریس برگزار شد، ‌آنقدر جدی بود كه كشورهای توسعه‌یافته متعهد شدند تا سال ٢١٠٠ میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای‌شان را به حدی برسانند كه تنها زمین ٢ درجه گرم‌تر شود. كشورهای در حال توسعه هم در كنار آنها، تعهد به مشاركت دادند.

علی‌اصغر رجبی، رییس مركز ملی هوا و تغییرات اقلیم سازمان محیط زیست هم با تایید تاثیر زیاد گازهای گلخانه‌ای، ‌گفت: پدیده گرم شدن كره زمین، جهانی است، آن‌هم به خاطر غلظت ذرات منتشرشده‌ای است كه برای جو درنظرمی‌گیریم.

هرچه غلظت و حجم این ذرات در جو بیشتر شود، بازتابش مجدد نور زمین به زمین بیشتر می‌شود. در واقع نور خورشید مستقیم از اینها رد می‌شود و به زمین می‌رسد، ٢ درصد جذب زمین می‌شود و ٩٨ درصد به فضا برمی‌گردد. هرچه غلظت این ذرات بیشتر شود، بازتابش نور به زمین بیشتر می‌شود و افزایش دما خواهیم داشت.

این ذرات در واقع همان گازهایی معادل co٢ و مشابه آن هستند. رجبی با اشاره به سناریوی نوشته شده در IPCC (هیات بین‌الدولی تغییر اقلیم) در خصوص پیش‌بینی دمای هوا با تاثیر از گازهای گلخانه‌ای تا سال  ٢١٠٠ گفت: چنانچه وضعیت همین‌طور پیش رود، مدل‌های مختلفی را می‌توان پیش‌بینی كرد. IPCC سناریویی را تا سال  ٢١٠٠ شبیه‌سازی كردند كه نشان می‌دهد از ١٨٥٠ كه انقلاب صنعتی شروع شد، سیر دما را ركورد كردند. اعلام كردند از حالا به بعد اگر این روند ادامه‌دار باشد، می‌تواند افزایش‌های بیشتر هم داشته باشیم. در بدترین سناریوها، افزایش دما را نسبت به سال ١٨٥٠ تا ٥ درجه هم پیش‌بینی كردند.

او به كاپ ١٦ اشاره كرد و گفت: بر این اساس، ‌در كاپ ١٦ در مكزیك تصمیم مهمی گرفته شد كه در آن هدف‌گذاری كردند كه تا سال ٢١٠٠ دمای كره زمین تا ٢ درجه بیشتر نشود. بر اساس اعلام سازمان هواشناسی هوای تهران تا امروز، ‌ركورد ۴۱.۶ درجه را داشت. اما از ابتدای سال تا هفته اول مرداد، ‌گرم‌ترین روز سال، ‌پنجشنبه گذشته بود كه ۴۱.۶درجه سانتیگراد ثبت شد. اما در سال‌های اخیر، ركورد هوای تهران با ٤٣ درجه شكسته شده است. احد وظیفه درخصوص بیشینه دمای تهران در سال‌های گذشته گفت: در سال‌های ١٩٥٨، ١٩٧٣، ‌١٩٧٥و ٢٠٠٣، در تهران دمای ٤٣  درجه هم داشتیم.

اما بیشینه دمای تهران در امسال، ‌تا امروز ۴۱.۶ درجه بوده است. اما ترتیب مشخصی ندارد كه هر سال نسبت به سال قبل حتما افزایش دما داشته باشیم. هرسال نوسانی دارد، بعضی سال‌ها در زمستان منفی ١١یا ١٤ درجه هم داشتیم. سال ٨٦ برای ده روز كمینه دمای تهران زیر صفر بود. این موج‌ها عبور می‌كنند. او همچنین در خصوص دماهای اعلام شده در شهرهای مختلف كشور گفت: اینكه از روی دماسنج خودرو دمای هوا را اعلام كنیم، ‌استاندارد نیست. در مراكز هواشناسی، ‌دماسنج باید درون جعبه چوبی سفیدرنگی كه شبكه است و باد در آن حوالی جریان دارد باشد. ضمنا نباید زیرنظر تابش مستقیم آفتاب باشد. همچنین باید در دو متری سطح زمین قرار گیرد. به این دما، ‌دمای دو متری می‌گویند كه همان دمایی است كه در گزارشات هواشناسی خوانده می‌شود.