محمد شریفی‌مقدم، معاون پشتیبانی سازمان نظام پرستاری كشور با بیان اینكه آیین‌نامه اجرایی قانون ارتقای بهره‌وری نیروهای بالینی نظام سلامت (كاهش ساعت كاری پرستاران) در هیأت دولت به تصویب رسید،
اظهار كرد: براساس این مصوبه با توجه به سختی كار، سابقه خدمت و كار در نوبت‌های كاری غیرمتعارف دستورالعملی به تفكیك مشاغل و به نسبت نوع فعالیت توسط وزارت بهداشت تعیین و ابلاغ خواهد شد.
با اجرای این طرح، ساعت كاری پرستاران با توجه به سختی كار و سنوات كاری به‌صورت پلكانی كاهش می‌یابد این درحالی است كه ابتدایی‌ترین سؤال یعنی چگونگی پرداخت افزایش هزینه‌های بیمارستان‌ها پس از اجرای این طرح همچنان بی‌پاسخ مانده است؟
اجرای طرح ارتقای ساعت كاری پرستاران و كاهش ساعت فعالیت پرستاران در طول هفته از44ساعت به 35 ساعت، افزایش بار مالی دولت را در پی دارد؛ آن هم بخشی از دولت كه همین حالا هم با گرفتاری‌های مالی لاینحلی روبه‌روست؛ یعنی وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشكی.
از سوی دیگر، اگرچه دستورالعمل قانون كاهش ساعت كار پرستاران مصوب مجلس شورای اسلامی، تهیه و نهایی شد، اما به‌نظر نمی‌رسد مشكلات پرستاران كه تابعی از مشكلات نظام سلامت در كشور ماست، در آینده نزدیك قابل حل باشد.
میرزابیگی، رئیس‌كل سازمان نظام پرستاری در این خصوص گفت: شاخص پرداخت كارانه به پرستاران، علم، اخلاق و ارتباط و تعامل صمیمی و دوستانه با بیماران است، بنابراین هر پرستار باسواد و خوش اخلاق كه رضایت بیماران را تأمین‌كند، از كارانه و امنیت شغلی بالاتری برخوردار است و نمره ارزشیابی بالاتری خواهد داشت و هر پرستار بداخلاق و كم‌سواد كه بیماران از او رضایت نداشته باشند،
از كارانه كمتر و امنیت شغلی بی‌ثبات‌تری برخوردار می‌شود. وی افزود: برآورد ابتدایی بار مالی اجرای این طرح برای دولت سالانه 100 تا 120میلیارد تومان است كه امیدواریم در بودجه سال آینده مصوب و اجرایی شود. همچنین وزارت بهداشت باید نیروی لازم را برای اجرای این قانون جذب كند.
با تصویب آیین‌نامه اجرایی قانون ارتقای بهره‌وری خدمات پرسنل بالینی، بالاخره پرستاران جزو شاغلان مشاغل سخت و زیان آور محسوب شدند و از سال آینده با اجرای آن، آنها زندگی حرفه‌ای جدیدی را تجربه خواهند كرد.
میرزابیگی گفت: با اجرای این طرح، ساعت كاری پرستاران براساس 3 عامل سابقه كاری، سختی كار و نوبت كاری تا 8 ساعت براساس جداولی كه در حال طراحی است، به دست‌كم 35ساعت در هفته تقلیل می‌یابد.
5ساعت از این كاهش ساعت كاری مربوط به سابقه كار است كه مثلاً برای یك پرستار با 15 سال سابقه به شكل كامل اعمال می‌شود و 2ساعت آن به سختی كار و یك ساعت دیگر آن به نوبت كاری پرستار وابسته است.
وزیر بهداشت و درمان نیزدرخصوص جزئیات این طرح گفت: براساس این مصوبه ساعت كار شاغلان بالینی شامل پرستاران، بهیاران، كمك‌بهیاران، ماماها، كاردان‌های اتاق عمل، كاردان‌ها و كارشناسان هوشبری در بیمارستان‌ها و مراكز درمانی شبانه روزی دولتی و غیردولتی دست بالا تا 8ساعت در هفته كاهش می‌یابد.
دكتر مرضیه وحید دستجردی افزود: این كاهش با توجه به سختی كار، سابقه خدمات و كار در نوبت كاری غیرمتعارف و با توجه به شیوه‌نامه تفكیك مشاغل و به نسبت نوع فعالیت از سوی وزارت بهداشت، تعیین و ابلاغ می‌شود.
وی با بیان اینكه براساس این مصوبه ساعت كار كاركنان بالینی در بخش‌های دولتی و غیردولتی در ایام تعطیل و شب‌ها با ضریب 5/1 محاسبه می‌شود، ادامه‌داد: بنابراین اكثر كاركنان بالینی شاغل در نوبت‌های شب كه 8 ساعت كارمی كنند، تعداد ساعت آنها 5/1 برابر محاسبه شده و حقوقی معادل 5/1 برابر می‌گیرند.
وزیربهداشت گفت: كاركنان بالینی در بخش‌های روانی و سوختگی بیمارستان‌ها هم كه سابق بر این مشمول این مصوبه بودند، علاوه بر مرخصی استحقاقی سالانه، دست بالا یك ماه از مرخصی استحقاقی استفاده می‌كنند.
پرستاران شاغل در مراكز درمانی معتقدند كه در حال حاضر چند نوع ساعت كاری برای پرستاران در بیمارستان‌های دانشگاهی مختلف كشور حاكم است؛ عده‌ای موظف به 36 ساعت كار، عده‌ای 40 ساعت و عده‌ای دیگر 44 ساعت كار در هفته هستند.
تنها گروهی كه ساعت كاریشان بیش از 44ساعت است اعضای هیأت علمی هستند كه 54ساعت در هفته برای آنها مصوب شده است، در حالی‌كه گاهی عملا حضور اعضای هیأت علمی در مراكز درمانی دولتی به 10ساعت در هفته هم نمی‌رسد و بقیه وقت آنها در بخش خصوصی می‌گذرد.
فاصله با استاندارد
طبق استاندارد جهانی، حداقل نیروی لازم برای هر 3شیفت كاری حدود2نیرو به ازای هر تخت بیمارستانی است و برای هر یك‌هزار جمعیت در دنیا، حداقل 3 پرستار وجود دارد.
از سوی دیگر، ساعت كار مصوب پرستاران اكنون ۴۴ساعت در هفته است كه این میزان برای شغل پرستاری كه از پرعارضه‌ترین حرفه‌هاست، بسیار زیاد است.
همچنین در شرایطی كه دستمزد پرستاران در جهان در ردیف‌های دوم، سوم و یا چهارم قراردارد در ایران و در نظام بهداشت فاصله دستمزد این قشر با سایر بخش‌ها بسیار زیاد است.
كارشناسان معتقدند كه، متأسفانه پرستاران تنها در حیطه درمان دیده شده‌اند، در حالی كه پرستاران درهر سه حیطه پیشگیری، درمان و بازتوانی می‌توانند حضور فعال داشته باشند لذا باید استانداردهای مراقبت‌های پرستاری را تدوین كنیم تا بر مبنای این استانداردها بتوانیم ارزیابی درستی از وضعیت و كیفیت ارائه خدمات پرستاری داشته باشیم.
اختلال خواب یكی از مشكلات شایع بین پرستاران است، با این حال در بسیاری از بیمارستان‌ها شاهدیم كه به‌علت كمبود پرستار، 30 تا 40 بیمار به یك پرستار تحویل می‌شوند و پرستار خسته باید به‌تنهایی از همه بیماران در یك شیفت كاری مراقبت كند.
در بسیاری از كشورهای دنیا ازجمله استرالیا، پرستاران نه‌تنها به اضافه كاری اجباری مجبور نمی‌شوند، بلكه حتی‌حق‌یك ساعت اضافه كاری بیشتر را هم ندارند.
كارشناسان معتقدند كه شرح وظایف فعلی پرستاران حدود 20سال است كه بازنگری نشده و در مراكز درمانی، خدمات در سطح پایین و بدون هیچ الگویی ارائه می‌شود درحالی‌كه این حق مردم است كه بدانند نقش پرستار در مراكز درمانی چیست و چه انتظاراتی باید از آنها داشت و چه انتظاراتی را نباید داشت.
سرانجام دستورالعمل قانون كاهش ساعت كار پرستاران مصوب مجلس شورای اسلامی، تهیه و نهایی شد.
نظر شما